მშობლები ყოველთვის ცდილობენ, მიუხვდნენ თავიანთ პატარებს მაშინ, როცა ისინი ჯერ ვერ ლაპარაკობენ. კომუნიკაცია ჩვილებთან საკმაოდ რთულია. თუმცა არსებობს სხვადასხვა ხერხი, რომელთა ცოდნაც დაგეხმარებათ, მიხვდეთ, რას საჭიროებს ბავშვი კონკრეტულ მომენტში. ტირილი, სიცილი, სხვადასხვა ჟესტი მშობლებს კომუნიკაციის დამყარებაში ეხმარება.
გთავაზობთ რამდენიმე
მეთოდს, რომელიც სანამ პატარა ლაპარაკს ისწავლის, მისი საჭიროებების მიხვედრაში დაგეხმარებათ:
ტირილი
1.ტირილი ძილის გამო
ძილის ნაკლებობის გამო ყველა ადამიანი გაღიზიანებული და უხასიათოა. ასევე ხდება ბავშვებშიც განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სურთ ძილი და ვერ ახერხებენ დაძინებას. ამ დროს მათ ახასიათებთ გრძელი, გაბმული ტირილი, რომლითაც წუწუნს და უკმაყოფილებას გამოხატავენ.
2. ტირილი შიმშილის გამო
თავიდან ეს „უბრალო“ ტირილია, თუმცა თუ მშობლის მხრიდან საჭირო რეაგირება არ მოჰყვება, შესაძლოა ისტერიულ ტირილშიც გადაიზარდოს. ამ დროს ბავშვი განსაკუთრებით ამოძრავებს თავს, ასევე ტუჩების უჩვეულო მოძრაობით გამოსცემს ბგერებს, რაც იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვს შია.
3. ტირილი ტკივილის გამო
ასეთ დროს ტირილი ჩვეულებრივზე მეტად ხმამაღალი და ხანგრძლივია. ტკივილის სიძლიერესთან ერთად იმატებს ისტერიულად ტირილიც. როდესაც ბავშვი იღლება, ტირილს დაბალ ხმაზე აგრძელებს.
4. ტირილი დისკომფორტის გამო
როდესაც ბავშვს ძალიან სცივა, სცხელა ან საფენის გამოცვლა სჭირდება, ტირილი უწყვეტი და ძალიან მწყრალია (ემოციური, გაბრაზებული). ასევე დისკომფორტს უკონტროლო მოძრაობებით და ხერხემალში მოხრითაც გამოხატავენ.
5. ტირილი, რომლითაც ახალშობილი თავისთან „გვიხმობს“
თუ ბავშვი 5-6-ჯერ წამოიტირებს, შემდეგ კი წყვეტს და 20 წამში ისევ აგრძელებს, სურს, ვინმემ ხელში აიყვანოს და გაართოს. თუ მასთან არავინ მივა ტირილის ციკლი ისევ გაგრძელდება.
6. ფსიქოლოგიური ხასიათის ტირილი
შებერილობის, გაზების, შარდვის ან დეფეკაციის გამო ბავშვი ხშირად გრძნობს დისკომფორტს, რასაც ხანგრძლივი, უწყვეტი ტირილით გამოხატავს.
7. ტირილი არასასურველი გარემოს გამო
ამ ტიპის ტირილი შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზის გამო იყოს გამოწვეული. მაგალითად, როდესაც ბავშვს არ მოსწონს გარემო, რომელშიც ცხოვრობს. ის ამ ჟესტით გამოხატავს უკმაყოფილებას.
მოძრაობა
1. ზურგის მოხრილობა (თაღოვანი)
ეს მოძრაობა 2 თვემდე ბავშვებში ძალიან სპეციფიკურია. შესაძლოა, იგი გამოწვეული იყოს, მუცლის არეში მწვავე ტკივილით. ახალშობილი უკვე დანაყრებულია თუ ასე საკვების მიღების შემდეგ იქცევა. გარდა ამისა, 2 თვის შემდეგ ბავშვები ამ ჟესტით დაღლილობასაც გამოხატავენ.
2. მუშტის შეკვრა
როგორც წესი, ახალშობილები მუშტს კრავენ შიმშილის დროს. თუ თქვენი პატარას ეს ჟესტი არ გამოგეპარებათ, შეძლებთ თავიდან აირიდოთ ტირილი და სხვა სახის უსიამოვნება.
3. ყურზე ხელის ჩაჭიდება
ეს ჟესტი უმეტესად იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვი საკუთარ სხეულს იკვლევს და იძიებს ახალ დეტალებს. მაგრამ თუ ეს მუდმივად გრძელდება, უმჯობესია, საკონსულტაციოდ მიმართოთ ექიმს.
4. მხრის უცაბედი შეკუმშვა
ეს მოძრაობა ხშირია შიშის დროს. მაგალითად, როდესაც ბავშვს ესმის ხმამაღალი ხმები ან ხედავს მკვეთრ შუქს.
5. თავის ბრუნვა
ბევრი ბავშვისთვის ეს მოძრაობა დამაწყნარებელია. როდესაც ძილისთვის ემზადებიან ან დამშვიდებას ცდილობენ, პატარები ამ ჟესტს მიმართავენ.
6. ფეხის აწევა
ეს მოძრაობა გამოხატავს მწვავე და ძლიერ ტკივილს. ასე ბავშვები ტკივილის შემსუბუქებას ცდილობენ.
ამ ჟესტების ცნობა დაგეხამრებათ ზუსტად გაიგოთ, თუ რა სურს ბავშვს. მნიშვნელოვნად შეამცირებს კომუნიკაციის სიმცირით გამოწვეულ სტრესს და ხელს შეუწყობს კონტაქტის დამყარებას თქვენსა და ახალშობილს შორის.
„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს,“ - პაატა ამონაშვილი
ფსიქოლოგი პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:
„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციები აქვს. თუ უფრო ზოგადად ვიტყვით, დედა არის უპირობო სიყვარულისა და სითბოს მატარებელი ბავშვისთვის, მამა არის, როგორც მცველი, ძალა, სიძლიერე და ინტელექტი. ამ ორი არსების, დედის და მამის შერწყმა, ბავშვის განვითარების უპირობო ნაწილია. აშკარაა, რომ მამას ბიჭისთვის და გოგოსთვის სხვადასხვა როლი აქვს. გარდა იმისა, რომ ორივე შვილისთვის მას მოაქვს დაცვა, სიძლიერე და თავისებური კაცური სიყვარული, ამასთან ბიჭისთვის იდეალური მამა არის კაცობის საუკეთესო ნიმუში. ყველა ბიჭი კაცობას სწავლობს საკუთარი მამისგან. როგორი მამაც ჰყავს ბიჭს, ასეთივე მამა იქნება ის მომავალში, როგორ მეუღლესაც ხედავს მამაში დედისთვის, ასეთივე მეუღლე იქნება თავადაც. გოგო შვილისთვის მამა არის იდეალი, თუ როგორი ურთიერთობა უნდა იყოს ქალსა და კაცს შორის. ამასთან გოგოსთვის მამა უპირობო სიყვარულის გამტარებელი და საუკეთესო მცველიც არის.“
„აუცილებელი არ არის, რომ მამას მოჰქონდეს სიმდიდრე, ძვირფასი ნივთები. არსებობს ასეთი თქმულება, რომ ერთმა მილიონერმა მამამ თავისი შვილი ღარიბების ოჯახში წაიყვანა. ღარიბი მეთევზეები ოკეანის პირას ცხოვრობდნენ და ერთი ძაღლი ჰყავდათ. როდესაც მამა-შვილი უკან დაბრუნდნენ, მამამ ჰკითხა, ხომ დაინახე რამხელა განსხვავებაა ჩვენსა და ღარიბებს შორისო. შვილმა უპასუხა, კი, დავინახე, ჩვენ ღობე გვაქვს, იმათ კი - მთელი ოკეანე, ჩვენ ნათურები გვინათებენ ღამეს, მათ კი მთელი ვარსკვლავების ცა ადგათ თავზეო. აქედან ჩანს, რომ სიმდიდრეში არ არის ზრუნვა, სიმდიდრეში არ არის ერთმანეთის გატანა, იდეალური მამა უფრო გრძნობებს აძლევს თავის შვილს და არა ნივთებს, ბავშვს უყვარს მამა, არა ნივთების მომტანი, არამედ დაცულობის შეგრძნების მომცემი. არცერთ მამას არ ვურჩევდი, იზრუნონ იმაზე, რომ მათ შვილებს ძვირიანი ნივთები ჰქონდეთ. კეთილდღეობა ჩვენი განცდა და ემოციაა, რომლის მოპოვება ჩვენ შეგვიძლია ბალახზე ერთად სიყვარულით წოლით ვარსკვლავებით მოჭედილი ცის ქვეშ,“ - აღნიშნავს პაატა ამონაშვილი.