მშობლები ყოველთვის ცდილობენ, მიუხვდნენ თავიანთ პატარებს მაშინ, როცა ისინი ჯერ ვერ ლაპარაკობენ. კომუნიკაცია ჩვილებთან საკმაოდ რთულია. თუმცა არსებობს სხვადასხვა ხერხი, რომელთა ცოდნაც დაგეხმარებათ, მიხვდეთ, რას საჭიროებს ბავშვი კონკრეტულ მომენტში. ტირილი, სიცილი, სხვადასხვა ჟესტი მშობლებს კომუნიკაციის დამყარებაში ეხმარება.
გთავაზობთ რამდენიმე
მეთოდს, რომელიც სანამ პატარა ლაპარაკს ისწავლის, მისი საჭიროებების მიხვედრაში დაგეხმარებათ:
ტირილი
1.ტირილი ძილის გამო
ძილის ნაკლებობის გამო ყველა ადამიანი გაღიზიანებული და უხასიათოა. ასევე ხდება ბავშვებშიც განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც სურთ ძილი და ვერ ახერხებენ დაძინებას. ამ დროს მათ ახასიათებთ გრძელი, გაბმული ტირილი, რომლითაც წუწუნს და უკმაყოფილებას გამოხატავენ.
2. ტირილი შიმშილის გამო
თავიდან ეს „უბრალო“ ტირილია, თუმცა თუ მშობლის მხრიდან საჭირო რეაგირება არ მოჰყვება, შესაძლოა ისტერიულ ტირილშიც გადაიზარდოს. ამ დროს ბავშვი განსაკუთრებით ამოძრავებს თავს, ასევე ტუჩების უჩვეულო მოძრაობით გამოსცემს ბგერებს, რაც იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვს შია.
3. ტირილი ტკივილის გამო
ასეთ დროს ტირილი ჩვეულებრივზე მეტად ხმამაღალი და ხანგრძლივია. ტკივილის სიძლიერესთან ერთად იმატებს ისტერიულად ტირილიც. როდესაც ბავშვი იღლება, ტირილს დაბალ ხმაზე აგრძელებს.
4. ტირილი დისკომფორტის გამო
როდესაც ბავშვს ძალიან სცივა, სცხელა ან საფენის გამოცვლა სჭირდება, ტირილი უწყვეტი და ძალიან მწყრალია (ემოციური, გაბრაზებული). ასევე დისკომფორტს უკონტროლო მოძრაობებით და ხერხემალში მოხრითაც გამოხატავენ.
5. ტირილი, რომლითაც ახალშობილი თავისთან „გვიხმობს“
თუ ბავშვი 5-6-ჯერ წამოიტირებს, შემდეგ კი წყვეტს და 20 წამში ისევ აგრძელებს, სურს, ვინმემ ხელში აიყვანოს და გაართოს. თუ მასთან არავინ მივა ტირილის ციკლი ისევ გაგრძელდება.
6. ფსიქოლოგიური ხასიათის ტირილი
შებერილობის, გაზების, შარდვის ან დეფეკაციის გამო ბავშვი ხშირად გრძნობს დისკომფორტს, რასაც ხანგრძლივი, უწყვეტი ტირილით გამოხატავს.
7. ტირილი არასასურველი გარემოს გამო
ამ ტიპის ტირილი შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზის გამო იყოს გამოწვეული. მაგალითად, როდესაც ბავშვს არ მოსწონს გარემო, რომელშიც ცხოვრობს. ის ამ ჟესტით გამოხატავს უკმაყოფილებას.
მოძრაობა
1. ზურგის მოხრილობა (თაღოვანი)
ეს მოძრაობა 2 თვემდე ბავშვებში ძალიან სპეციფიკურია. შესაძლოა, იგი გამოწვეული იყოს, მუცლის არეში მწვავე ტკივილით. ახალშობილი უკვე დანაყრებულია თუ ასე საკვების მიღების შემდეგ იქცევა. გარდა ამისა, 2 თვის შემდეგ ბავშვები ამ ჟესტით დაღლილობასაც გამოხატავენ.
2. მუშტის შეკვრა
როგორც წესი, ახალშობილები მუშტს კრავენ შიმშილის დროს. თუ თქვენი პატარას ეს ჟესტი არ გამოგეპარებათ, შეძლებთ თავიდან აირიდოთ ტირილი და სხვა სახის უსიამოვნება.
3. ყურზე ხელის ჩაჭიდება
ეს ჟესტი უმეტესად იმის მანიშნებელია, რომ ბავშვი საკუთარ სხეულს იკვლევს და იძიებს ახალ დეტალებს. მაგრამ თუ ეს მუდმივად გრძელდება, უმჯობესია, საკონსულტაციოდ მიმართოთ ექიმს.
4. მხრის უცაბედი შეკუმშვა
ეს მოძრაობა ხშირია შიშის დროს. მაგალითად, როდესაც ბავშვს ესმის ხმამაღალი ხმები ან ხედავს მკვეთრ შუქს.
5. თავის ბრუნვა
ბევრი ბავშვისთვის ეს მოძრაობა დამაწყნარებელია. როდესაც ძილისთვის ემზადებიან ან დამშვიდებას ცდილობენ, პატარები ამ ჟესტს მიმართავენ.
6. ფეხის აწევა
ეს მოძრაობა გამოხატავს მწვავე და ძლიერ ტკივილს. ასე ბავშვები ტკივილის შემსუბუქებას ცდილობენ.
ამ ჟესტების ცნობა დაგეხამრებათ ზუსტად გაიგოთ, თუ რა სურს ბავშვს. მნიშვნელოვნად შეამცირებს კომუნიკაციის სიმცირით გამოწვეულ სტრესს და ხელს შეუწყობს კონტაქტის დამყარებას თქვენსა და ახალშობილს შორის.
„სჯობს, რომ მაგნიტური ქვიშა იყოს გაცრილი, ამინდი - მზიანი და უქარო,“ - ექიმ ნელი კაკულიას რჩევები მშობლებს
ექიმმა-კურორტოლოგმა ნელი კაკულიამ ზაფხულში ბავშვების დასვენების შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს მაგნიტური ქვიშის გამოყენების წესები გააცნო:
„ურეკს თავისი დანიშნულება აქვს. მაგნიტური ქვიშაა იქ. 30-40 მეტრის სიგანეზე არის ეს მაგნიტური ქვიშა. როგორც წესია, არ შეიძლება ბავშვის, არც ზრდასრულის თაკარა მზეზე გაყვანა. ბავშვი დილიდან 11 საათამდე უნდა გავიდეს მზეზე და საღამოს 6-ის შემდეგ. ურეკში ყველაფერს, არამარტო მაგნიტურ ქვიშას, მზეს, წყალს თავისი დანიშნულება აქვს. თუ სპეციალურად გვყავს ბავშვი წაყვანილი, სჯობს, რომ ქვიშა იყოს გაცრილი. მშობელი დილას დგება და ორმო კეთდება. მედალიონივით, ცოტა მოგრძო ორმო უნდა გაკეთდეს. უნდა იყოს მზიანი და უქარო ამინდი. ვაცდით, რომ ეს ქვიშა გათბეს და დაახლოებით, 10-11 საათისთვის შეიძლება, რომ ბავშვი ჩავსვათ ამ ორმოში.“
ნელი კაკულიას თქმით, ბავშვის კურორტზე წაყვანის უკუჩვენება არის ალერგია და მწავედ მიმდინარე დაავადებები:
„ალერგია არის ბავშვის კურორტზე წაყვანის უკუჩვენება. თუ წიწვოვან კურორტზე მიდის და ბავშვს აქვს ალერგია, ასეთ შემთხვევაში არ შეიძლება. თუ ბავშვს თანდაყოლილი რაიმე დაავადება აქვს, ასეთ შემთხვევაში მიზანმიმართულად უნდა მოხდეს მისი წაყვანა. თუ მწვავე ფორმაში აქვს ბავშვს დაავადება, ის საერთოდ არ მიდის არსად. დაბალი მთის კურორტზე კიდევ შეიძლება.“
„ძალიან ხალხმრავალ ადგილას მე მშობელს არ ვურჩევდი რეგულაციების გარეშეც ბავშვის წაყვანას. თუ ვინმეს აქვს ადგილობრივად აგარაკი, მრავალრიცხოვან ადგილას არ არის მიზანშეწონილი ბავშვის წაყვანა. ზღვას ყოველთვის თან მოჰყვება ხოლმე თავისი დაავადებები. ეს არის ენტეროვირუსი. ის წყლიდან კი არ მოდის, მოდის ქვიშიდან, რომელშიც ბავშვი თამაშობს. ქვიშა მაინც ბინძურდება. არის კოვიდის საშიშროება და ამას ემატება, თუ ბავშვი აცრილი არ არის, ქვიშის საშიშროებაც, ენტეროვირუსის საშიშროებაც,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნელი კაკულიამ ტელეკომპანია POSTV-ის გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ისაუბრა.