Baby Bag

როგორ გავუმკლავდეთ მშობიარობის შემდგომ თმის ცვენას - 5 რჩევა

როგორ გავუმკლავდეთ მშობიარობის შემდგომ თმის ცვენას - 5 რჩევა
ორსულობა ქალის ორგანიზმში მნიშვნელოვან ცვლილებებს იწვევს. მშობიარობის შემდეგ ჰორმონული ფონის მოწესრიგებას გარკვეული დრო სჭირდება. სისხლის მიმოქცევის დაჩქარება და ჰორმონ ესტროგენის გამომუშავების სერიოზული ცვლილება ორსულებში თმის რეგულარული ცვენის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია.

უმნიშვნელო რაოდენობით თმა ყველა ადამიანს ცვივა. შესაძლოა, ქალის ორსულობამ ისე ჩაიაროს, რომ მას მსგავსი პრობლემა საერთოდ არ აწუხებდეს, თუმცა მშობიარობის შემდეგ ესტროგენისა და პროგესტერონის დონის სწრაფი კლება თმის ცვენის პროცესს შეუქცევად ხასიათს აძლევს. ზოგიერთი ქალბატონი აღნიშნულ პრობლემას ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე დღეში აწყდება, ზოგს კი თმის ცვენა მხოლოდ 3-4 თვის შემდეგ ეწყება. ახალბედა დედები თმის დანაკარგს ძალიან განიცდიან და ზოგიერთ მათგანს პანიკური შიშიც კი ეუფლება. როდესაც თმის ცვენა პიკს აღწევს, ქალბატონები ფიქრობენ, რომ მათ გამელოტების საფრთხე ემუქრებათ. თუმცა, მშობიარობის შემდეგ თმის ცვენა აბსოლუტურად ნორმალური მოვლენაა და მას დროებითი ხასიათი აქვს. შესაბამისად, ახალბედა დედები ამაოდ ღელავენ. თუ აღნიშნული პრობლემის წინაშე თქვენც დგახართ, ჩვენს სტატიაში შემოთავაზებულ საინტერესო რჩევებს ყურადღებით გაეცანით, რათა მშობიარობის შემდგომი თმის ცვენა სწრაფად და მარტივად დაამარცხოთ.
• განაგრძეთ პრენატალური ვიტამინების მიღება
ახალბედა დედების უმეტესობა ერთსა და იმავე შეცდომას უშვებს. ისინი მშობიარობის შემდგომ პრენატალური ვიტამინების მიღებას წყვეტენ. მთელი 9 თვის განმავლობაში თქვენ ჯანსაღად იკვებებოდით, იღებდით კალორიულ საკვებსა და სასარგებლო ვიტამინებს. ბავშვის გაჩენის შემდეგ კვების რეჟიმის მოულოდნელი ცვლილება და ვიტამინების მიღებაზე უარის თქმა ორაგნიზმზე უარყოფითად მოქმედებს. მშობიარობის შემდეგ თქვენს ორგანიზმს განსაკუთრებული მოვლა და ყურადღება ესაჭიროება, რადგან ბავშვის გაჩენის შემდეგ თქვენ დიდი რაოდენობით სისხლს კარგავთ და ჰორმონული ბალანსიც გერღვევათ. აუცილებლად განაგრძეთ პრენატალური ვიტამინების ყოველდღიურად მიღება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, თმის ცვენა ხანგრძლივად შეგაწუხებთ.

• მოერიდეთ თმის მოვლის პროცედურების ჩატარებას
ორსული ქალბატონების დიდი ნაწილი ბავშვის გაჩენამდე თმის შეღებვასა და ახალი ვარცხნილობის გაკეთებას თავს არიდებს. ისინი თმის გასწორებისა და დახვევისგანაც იკავებენ თავს. შესაბამისად, მშობიარობის შემდეგ თმის მოვლის სხვადასხვა პროცედურის ჩატარებას ესწრაფვიან. უმჯობესია, თუ ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე თვის განმავლობაში მსგავსი პროცედურების ჩატარებისგან თავს შეიკავებთ, რადგან მათი დახმარებით თმის ცვენა უფრო ინტენსიურ ხასიათს მიიღებს. როდესაც დარწმუნდებით, რომ თქვენი თმა კვლავ ჯანსაღად გამოიყურება, შეგიძლიათ თამამად წახვიდეთ სალონში და სასურველი პროცედურა ჩაიტაროთ.
• იკვებეთ ჯანსაღად
ახალბედა დედები კვებას სერიოზულ ყურადღებას არ უთმობენ. ისინი ბავშვის მოვლაზე არიან გადართულები და საკუთარი თავისთვის დრო აღარ რჩებათ. დედები ჯანსაღი საკვების მომზადებისთვის დროს ვერ იმეტებენ, რადგანაც თვლიან, რომ პატარა უყურადღებოდ დარჩებათ. აუცილებლად გაითვალისწინეთ, რომ ჯანსაღი კვება არამხოლოდ თმის ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში გეხმარებათ, ის თქვენი რძის ხარისხზეც აისახება. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა სრულფასოვანი საკვები მიიღოს, პირველ რიგში, საკუთარ კვებაზე უნდა იზრუნოთ. თუ საკუთარი თავისთვის დრო საერთოდ არ გრჩებათ, დახმარება ოჯახის წევრს თხოვეთ ან მზარეული დაიქირავეთ (თუ ფინანსური მდგომარეობა ხელს გიწყობთ).
• თმის მოვლის ისეთ პროდუქტებს მიანიჭეთ უპირატესობა, რომელიც მის მოცულობას ზრდის
ცხადია, მსგავსი პროდუქტები თმის ცვენას ვერ შეაჩერებს, მაგრამ მათი დახმარებით თქვენი თმა გაცილებით ჯანსაღ იერსახეს მიიღებს, რაც განწყობას გამოგიკეთებთ. ისეთი შამპუნის გამოყენება, რომელიც თმას მოცულობას სძენს, გამუდმებით თმის ცვენის პრობლემაზე ფიქრისგან თავის არიდებაში დაგეხმარებათ.
• თმა მოკლედ შეიჭერით
იმის ნაცვლად, რომ ძვირადღირებულ თმის მოვლის პროცედურებში დიდი თანხები დახარჯოთ, თმა მოკლედ შეიჭერით. თქვენთვის მოსაწონი ვარცხნილობა შეარჩიეთ და გარეგნობაში ცვლილება შეიტანეთ. როგორც წესი, ჩვილ ბავშვებს ძუძუთი კვებისას ხელებით დედის თმის წვალება სიამოვნებთ. თუ თმას შეიჭრით, ბავშვის გამოკვებასაც უფრო კომფორტულად შეძლებთ. გარეგნობაში სასიამოვნო ცვლილების შეტანა თქვენს განწყობაზე დადებითად აისახება და ზედმეტი სტრესისგან დაგიცავთ.
მშობიარობის შემდგომი თმის ცვენა ნორმალური მოვლენაა. აღნიშნულ პრობლემასთან გასამკლავებლად დაახლოებით 1 წელი დაგჭირდებათ. თუ შეამჩნევთ, რომ თმა მეტისმეტად გცვივათ და პროცესი შეუქცევადია, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს. 

მომზადებულია ​momjunction.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად