Baby Bag

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

​წიგნის წაკითხვისთვის საჭირო წინარე და შემდგომი აქტივობები

წიგნის კითხვამდელი, წინარე მოსამზადებელი აქტივობა აუცილებელია, რადგან მოზარდს კითხვის მოტივაციას კიდევ უფრო უძლიერებს.

გარეკანი და სათაური

კარგი სათაური ტექსტის შინაარსზე მიგვანიშნებს. სათაური შეიძლება იყოს საინტერესო, დამაინტრიგებელი, ეპატაჟური და გვაძლევდეს მინიშნებას თუ რაზე შეიძლება იყოს ტექსტი, ამიტომ წარუდგინეთ მოზარდს ჯერ სათაური და მიეცით მსჯელობისთვის დრო.

თარიღი

იმის ცოდნა თუ როდის დაიწერა ტექსტი დაგვეხმარება ისტორიული რაკურსის დანახვაში, პარალელების გავლებაში, იმასაც გაგვახსენებს თუ რა მნიშვნელოვანი მოვლენა მოხდა ამ დროს და ა.შ

ავტორის შესახებ

გსმენიათ ავტორზე რამე? თუ არ გსმენიათ შეგიძლიათ იპივოთ მოკლე ისტორია და გააცნოთ მოსწავლეს წიგნის წაკითხვამდე. ასევე არ უნდა გამოგვრჩეს წინასიტყვაობების წაკითხვაც, რადგან ის არის მთელი ტექსტის გასაღები, ასევე მისგან ვიგებთ წიგნის სტრუქტურის შესახებ თუ რამდენ თავად ან ქვეთავად არის დაყოფილი ამბავი. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ასოციაციური რუკა, ბრეინშტორმინგი, ინტერაქტიული კითხვები და სხვა მეთოდები.

ფოტომასალა

წიგნში შეიძლება წარმოდგენილი იყოს ისეთი საინფორმაციო წყაროები, როგორიცაა: ფოტო, გრაფიკი, დიაგრამა, სქემა, რუკა, ილუსტრაცია, რაც ასევე საყურადღებოა და წინასწარ გვამზადებს, მინიშნებებს გვაძლევს ამბის განვითარების შესახებ.

ვიდეოთრეილერი

ანახეთ ვიდეოთრეილერი წიგნის შესახებ ან ამ წიგნზე გადაღებული ფილმის თრეილერი, დასვით სადისკუსიოდ შეკითხვები და იმსჯელეთ ამის შესახებ.

წიგნის წაკითხვის შემდგომი აქტივობები

მოსწავლეები ხშირად წიგნს კითხვის დასრულებისთანავე დახურავენ, გვერდზე გადადებენ და აღარ ფიქრობენ მიუბრუნდნენ მას. წარმოდგენილი აქტივობები დაეხმარება მოზარდებს წაკითხულის ანალიზში, რეფლექსიის გაკეთებასა და შეჯამებაში.

გრაფიკული ორგანაიზერები: ორი იდეის შედარება

ეს ასოციაციურ რუკას გავს, სადაც ვახდენთ სხვადასხვა კონცეპტის ვიზუალიზაციას და ვპოულობთ საკვანძო კავშირებს იდეებს შორის, ეს მეთოდი შეგვიძლია გამოვიყენოთ მას შემდეგ, რაც მოსწავლე დაასრულებს კითხვას და გვსურს გავაკეთოთ წაკითხული ტექსტის გახსენება საკლასო დისკუსიისთვის.

კარგი იქნება თუ წინასწარ აჩვენებთ სტუდენტებს გრაფიკული ცხრილების რამდენიმე სხვადასხვა ვარიანტს და აუხსნით თუ როგორ შეიძლება მათი საუკეთესოდ გამოყენება.

წიგნზე რეფლექსია

წაკითხულის უკეთ გაგებაში დაგეხმარებათ წიგნზე რეფლექსია ქვიზების და ტესტების გამოყენებით, თავად შეგიძლიათ შეადგინოთ მარტივი კითხვარები, რომელსაც ექნება ქვიზის სახე ან ტესტირების, ამის გაკეთება ონლაინაც შეგიძლიათ კომპიუტერის დახმარებით ან ჩვეულებრივ ფურცელზე.

კარგი იქნება ასევე თუ გაკვეთილში ჩართავთ სოკრატულ მეთოდს, რაც კრიტიკული აზროვნების განვითარებას უწყობს ხელს და გულისხმობს სწავლებას, სადაც მოსწავლე პასიური მსმენელი კი არ არის, არამედ აქტიური მოსაუბრეა და უძღვება დიალოგს, კითხვა-პასუხის რეჟიმშია ჩართული. აქ მთავრია რაღაც კონკრეტულ წამოწრილ რობლემაზე მსჯელობა და ანალიზი, გადაწყვეტილების მიღება და ა.შ მასწავ;ებელმა შეიძლება თავდაპირველად წარმოგვიდგინოთ ფოტო ტექსტიდან, რომელზეც წარმოდგენილია რაღაც პრობლემური ან დილემური სიტუაცია და მოსწავლეები თანამშრომლობის გზით უნდა ეცადნონ ამის მოგვარებას. სოკრატულ მეთოდს აქტიურად იყენებენ ევროპის წამყვანი სკოლები, აღსანიშნავია ისიც, რომ საკლასო ოთახები ინფრასტრუქტურულად ისე აქვთ მოწყობილი, რომ ეს მეთოდი უფრო შედეგიანი ხდება, წრიულად განლაგებული კომფორტული, სკამები/პუფები, შესაფერისი ავეჯი სწავლებისთვის ხელისშემწყობი ფაქტორებია.

რეცენზიის დაწერა

წიგნის წაკითხვის შემდეგ შეგვიძლია მოსწავლეს დავაწერინოთ რეცენზია, თავდაპირველად ავუხსნათ თუ რა ტიპის ტექსტია ეს და ვანახოთ ნიმუში რეცენზიის, მაგალითად წავუკითხოთ ცნობილი ფილმის ან თუნდაც სტატიის, წიგნის რეცენზია და მივცეთ საშუალება თავადაც შექმნას მსგავსი ფორმატის ტექსტი, ამ აქტივობას შეგვიძლია სისტემატური ხასიათიც მივცეთ.

წიგნის მიხედვით კრეატიული ნაკეთობების დამზადება

მოსწავლეს მოტივაციის ამაღლებაში ძალიან ეხმარება ისეთი აქტივობები, რომლებიც ხელოვნებასთანაცაა კავშირში, ამასთანავე ამ ყველაფერს თერაპიული სახეც აქვს. შეგიძლიათ დაამზადოთ საყვარელი წიგნისთვის სპეციალური გამოსახულებით სანიშნე ან შექმნათ წიგნის ახალი გარეკანი, დახატოთ ილუსტრაცია წიგნისთვის ან შექმნათ პოსტერი, წიგნის კოლაჟი. ეს დაეხმარება მას შემოქმედებითობის განვითარებაშიც, რაც ასევე მნიშვნელოვან უნარს წარმოადგენს.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს?

რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს?

ხშირად მშობლებს მას შემდეგ, რაც შვილი ეყოლებათ, ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევთ. მაგალითად, სამსახურზე, მეგობრებთან ერთად გართობასა და ა.შ. ამასთანავე, ხშირია შემთხვევები, როდესაც ამ ყველაფერზე უარის თქმის შემდეგ მშობლები ბავშვს საყვედურობენ, რომ ეს მის გამო გააკეთეს და მსგავსი შინაარსის ფრაზებს შვილთან ხშირად აჟღერებენ. ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ნინო ფირცხალაიშვილი ესაუბრა.

- რა ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს ბავშვზე, როდესაც მშობელს მის გამო ბევრ რამეზე უარის თქმა უწევს და ამას შვილთან ხშირად აჟღერებს? 

- თითქმის ყველა ვთანხმდებით, რომ მშობლის სიყვარული შვილის მიმართ უპირობოა და ბუნებრივია, ბავშვის მისამართით მსგავსი ტიპის საყვედურები, არ არის მართებული.

ადამიანის ცხოვრებაში შვილის დაბადება მნიშვნელოვანი მოვლენაა, რომელიც რადიკალურად ცვლის ოჯახის დინამიკას. შესაძლოა, ბავშვის დაბადება ოჯახურში გარკვეული სტრესის გამომწვევი იყოს. ცხადია, ბავშვის დაბადებასთან ერთად იცვლება ოჯახის წევრების სოციალური როლები. მშობლებს თუ აქამდე უწევდათ სხვადასხვა სოციალური როლის შესრულება, მაგალითად, მეუღლის, დის, შვილის, შვილიშვილის, ძმის, ბუნებრივია, ბავშვის დაბადებისას უწევთ ახალი როლის მორგება, რომელსაც „მშობლობას“ ვუწოდებთ. დროთა განმავლობაში ისინი რადიკალურად შეცვლილი ცხოვრების რეჟიმთან მორგებას ცდილობენ, თავს იჩენს ახალი გამოწვევები და პასუხისმგებლობები. სიტუაციას ართულებს ის ფაქტი, რომ მშობლები ვერ ახერხებენ საკუთარი რესურსების აღდგენას ჩვეული ხერხებით, მეგობრებთან ურთიერთობა, გართობა, ნაკლებად ხელმისაწვდომი ხდება. შესაძლოა, მშობლების მიერ მორგებული ახალი როლი, შინაარსით და ფორმით, მაგალითად, ბავშვის მიმართ გამოხატული საყვედური, ნეგატიურ გავლენას ახდენდეს ბავშვზე.

- შესაძლებელია თუ არა მსგავსმა საყვედურებმა, სამომავლოდ, ბავშვის ცხოვრებაზე იქონიოს ზეგავლენა?

- ცხადია, მშობლებისა და შვილის ურთიერთდამოკიდებულება მომავალში აისახება ბავშვის განვითარების სხვადასხვა ასპექტზე: ბავშვი სწავლობს გარემოს მიმართ ნდობას ან უნდობლობას, აღიქვამს საკუთარ „მე“-ს, უჩნდება დანაშაულის გრძნობა ან ავლენს ინიციატივას, ხვდება რა ტიპის ქცევაა წახალისებული ან დასჯადი, ეუფლება საკუთარი სურვილების ეფექტურად გამოხატვის საშუალებებს, კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიებს.

მშობლების მხრიდან ბავშვის მისამართით უსიამოვნო ფრაზების გაჟღერებამ მომავალში, შესაძლოა გამოიწვიოს ბავშვის თვითშეფასების დონის დაქვეითება, საკუთარ თავში დაურწმუნებლობა, დანაშაულის განცდა, არასრულფასოვნების განცდა, სამყაროს მიმართ უნდობლობა და ა.შ.

მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ ოჯახში ემოციური ურთიერთობის სტილი, რომელშიც დომინირებს ნეგატიური ემოციები, მუდმივი კრიტიკა, დამცირება, დაშინება, უნდობლობა იწვევს თვითშეფასების დაქვეითებას, ზრდის შინაგან დაძაბულობას, შფოთვას, აგრესიას და ფსიქოსომატური აშლილობების რისკს.

- ზოგჯერ, თავისი ემოციური მდგომარეობიდან გამომდინარე, მშობელი თავს ვერ აკონტროლებს და ამის გამო აჟღერებს არასასურველ ფრაზებს შვილის მიმართულებით. რას ურჩევდით მათ?

- მნიშვნელოვანია, მშობლები აცნობიერებდნენ, რომ ბავშვის დაბადების პერიოდში ოჯახი გადის ერთ-ერთ რთულ, კრიზისულ პერიოდს, რაც ბუნებრივია, დროებითია.

ოჯახურ სისტემაში მეუღლეთა ქვეტიპისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ამოცანაა - საზღვრების განსაზღვრა, რაც წყვილს უტოვებს საკუთარ ტერიტორიას, ბავშვის ან ოჯახის სხვა წევრების გარეშე, რომელიც აუცილებელია მისი ფსიქოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებისთვის. ასეთი საზღვრების არსებობა მნიშვნელოვანი ასპექტია ოჯახური სტრუქტურის სიცოცხლისუნარიანობისთვის.

სასურველია, მშობლებმა გაიაზრონ საკუთარი როლი და პასუხისმგებლობა, შეძლონ ემოციების მართვის სტრატეგიების დაუფლება, გააცნობიერონ საკუთარი მოთხოვნილებები და შეძლონ მათი დაკმაყოფილების ალტერნატიული გზების მოძიება, რაც უზრუნველყოფს, როგორც მეუღლეებს შორის, ასევე მშობლებსა და შვილებს შორის ჰარმონიულ ურთიერთობას.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად