Baby Bag

რა არის საჭირო იმისთვის, რომ მასწავლებელმა მოსწავლის ნიჭის გამოვლენა შეძლოს

რა არის საჭირო იმისთვის, რომ მასწავლებელმა მოსწავლის ნიჭის გამოვლენა შეძლოს

ამერიკელი ფსიქოლოგი კარლ როჯერსი (1902-1987) არის ჰუმანისტური ფსიქოლოგიის ფუძემდებელი. მან ჩამოაყალიბა მოსწავლის გამოცდილებაზე დაფუძნებული (Student Centered Learning) სწავლების იდეა, როდესაც სწავლების პროცესში მაქსიმალურად ხდება მოსწავლის სურვილებისა და საჭიროებების გათვალისწინება. 

გამოცდილებაზე დაფუძნებული სწავლების დროს მოსწავლე თვითონ არის აქტიური და ინიციატივიანი. იგი აცნობიერებს იმ მიზეზებს, რომლებიც ხელს უწყობს მისი სწავლისადმი ინტერესების გაზრდას. გამოცდილებაზე დაფუძნებული სწავლება პიროვნების ცვლილებისა და ზრდის ექვივალენტურია. 

როჯერსის მიხედვით, ადამიანებს სწავლის ბუნებრივი ნიჭი გააჩნიათ. მასწავლებლის როლი სწორედ ის არის, რომ სწავლების პროცესში შექმნას ისეთი ატმოსფერი, სადაც მოსწავლეს შეეძლება ასეთი ნიჭის გამოვლენა. ამისათვის საჭიროა, რომ მასწავლებელმა:

  • შექმნას პოზიტიური გარემო სწავლებისათვის;
  • სწორად ჩამოაყალიბოს სწავლების მიზანი;
  • სისტემაში მოიყვანოს სასწავლო რესურსები და გახადოს მოსწავლეებისთვის ხელმისაწვდომი;
  • მოახდინოს სწავლების ინტელექტუალური და ემოციური კომპონენტების გაწონასწორება;
  • შეძლოს, რომ არ იყოს დომინანტი, იზიარებდეს მოსწავლის განცდებსა და აზრებს.

როჯერსის მიხედვით, სწავლება სასურველი მაშინაა, როცა (1) მოსწავლე სრულად არის ჩართული სწავლა-სწავლების პროცესში; (2) მოსწავლე აწყდება პრაქტიკულ, კვლევით პრობლემებს, რისი საშუალებითაც სწავლა უფრო მეტად მორგებული ხდება ინდივიდის საჭიროებებზე; (3) მოსწავლე მუდმივად აფასებს საკუთარ თავს, რაც მისი პროგრესისა და წარმატების შეფასების ძირითადი მეთოდია. როჯერსი, აგრეთვე, მიუთითებს მუდმივი ცვლილებების აუცილებლობაზე სწავლების პროცესში, რაც ზრდის მოსწავლის მოტივაციას. 

როჯერსის მიხედვით, 

1. სწავლება უფრო ნაყოფიერია, თუ საგნის შინაარსი და პიროვნების ინტერესი ერთმანეთს ემთხვევა. 
2. საჭიროა ახალი მიდგომებისა და პერსპექტივების მოძებნა, რაც არ გამოიწვევს პიროვნების დათრგუნვას. 
3. სწავლების პროცესი სწრაფად მიმდინარეობს, თუ ასეთი შიშის კოეფიციენტი დაბალია. 
4. ყველაზე პროდუქტულია ინიციატივიანი ანუ სტიმულის მიმცემი სწავლება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასეთი მშობლები სკოლას არ უყვარს, შეიძლება თქვან: მოვიდა ეს ინტრიგანი და დაიწყებს რაღაცებს,“ - ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

„ასეთი მშობლები სკოლას არ უყვარს, შეიძლება თქვან: მოვიდა ეს ინტრიგანი და დაიწყებს რაღაცებს,“ - ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურაბ მხეიძემ სკოლასთან დამოკიდებულების მიხედვით მშობლის სამი ტიპის შესახებ ისაუბრა და მათი მახასიათებლები აღწერა:

„პირველ რიგში, შევეხოთ მშობლის გარკვეულ ტიპებს. კონტროლის მიხედვით ასე იყოფა: პირველი, ​მშობელი სრულად აკონტროლებს სკოლას, არ აკონტროლებს შვილს. მეორე ვარიანტია, რომ სრულად აკონტროლებს შვილს, არ აკონტროლებს სკოლას. მესამე ვარიანტია, რომ არც შვილს არ აკონტროლებს და არც სკოლას. ასეთ მშობელს ეხვეწებიან ხოლმე, იქნებ ნიშანი მაინც გაიგო და ჟურნალში ჩაიხედო. მშობელს მიშვებული აქვს ეს პროცესი.“

ზურაბ მხეიძის თქმით, მშობელი, რომელიც სკოლას აკონტროლებს, სასწავლო დაწესებულებაში არ უყვართ:

„თუ არის მშობელი, რომელიც სულ სკოლას აკონტროლებს, ყველაფერზე პრეტენზია აქვს: აგურზე, საპირფარეშოს სუნზე, თუ მისი შვილი არ სწავლობს ან ვერ სწავლობს, მთლიან პასუხისმგებლობას აკისრებს სკოლის მხარეს. ასეთი მშობლები სკოლას თვითონ არ უყვარს ხოლმე. შეიძლება ხშირად ასეთ მშობელზე თქვან: მოვიდა ეს ინტრიგანი და დაიწყებს რაღაცებს...“

ზურაბ მხეიძემ აღნიშნა, რომ შვილის მუდმივი კონტროლი და სკოლის მიმართ ლოიალური დამოკიდებულება ბავშვს უსამართლობის განცდას უჩენს:

„მეორე მომენტი, როდესაც შვილს აკონტროლებს მუდმივად და სკოლა უკონტროლოდ რჩება მშობელს, შვილია დამნაშავე ყველაფერში. ასეთ შემთხვევაში ცუდ შედეგს ვღებულობთ ბავშვთან ურთიერთობაში, იმიტომ, რომ შეიძლება გავაჩინოთ არასამართლიანობის კომპონენტი. შეიძლება სკოლა იყოს არასწორი და მე მაინც ჩემს შვილთან ვარჩევდე ურთიერთობებს. ეს ბავშვზე იმოქმედებს.“

„კიდევ ერთი სიტუაციაა, რომლითაც სკოლა სარგებლობს.​ ბავშვები დღის დიდ ნაწილს ატარებენ სკოლაში. ზოგიერთ მშობელს განცდა რჩება, რომ ეს ბავშვები მძევლები არიან ვიღაცების ხელში. მშობლებმა იციან, რომ მათ მიერ სკოლის კრიტიკული შეფასება, შესაძლოა, აისახოს შემდეგ ომში ბავშვთან ურთიერთობაში. ამ მხრივ მე ვუფრთხილდები, რომ სკოლაში მასწავლებელი არ გაბრაზდეს, არ ეწყინოს, დირექტორს არ ეწყინოს,“ - აღნიშნა ზურაბ მხეიძემ.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად