Baby Bag

რა არის საჭირო იმისთვის, რომ მასწავლებელმა მოსწავლის ნიჭის გამოვლენა შეძლოს

რა არის საჭირო იმისთვის, რომ მასწავლებელმა მოსწავლის ნიჭის გამოვლენა შეძლოს

ამერიკელი ფსიქოლოგი კარლ როჯერსი (1902-1987) არის ჰუმანისტური ფსიქოლოგიის ფუძემდებელი. მან ჩამოაყალიბა მოსწავლის გამოცდილებაზე დაფუძნებული (Student Centered Learning) სწავლების იდეა, როდესაც სწავლების პროცესში მაქსიმალურად ხდება მოსწავლის სურვილებისა და საჭიროებების გათვალისწინება. 

გამოცდილებაზე დაფუძნებული სწავლების დროს მოსწავლე თვითონ არის აქტიური და ინიციატივიანი. იგი აცნობიერებს იმ მიზეზებს, რომლებიც ხელს უწყობს მისი სწავლისადმი ინტერესების გაზრდას. გამოცდილებაზე დაფუძნებული სწავლება პიროვნების ცვლილებისა და ზრდის ექვივალენტურია. 

როჯერსის მიხედვით, ადამიანებს სწავლის ბუნებრივი ნიჭი გააჩნიათ. მასწავლებლის როლი სწორედ ის არის, რომ სწავლების პროცესში შექმნას ისეთი ატმოსფერი, სადაც მოსწავლეს შეეძლება ასეთი ნიჭის გამოვლენა. ამისათვის საჭიროა, რომ მასწავლებელმა:

  • შექმნას პოზიტიური გარემო სწავლებისათვის;
  • სწორად ჩამოაყალიბოს სწავლების მიზანი;
  • სისტემაში მოიყვანოს სასწავლო რესურსები და გახადოს მოსწავლეებისთვის ხელმისაწვდომი;
  • მოახდინოს სწავლების ინტელექტუალური და ემოციური კომპონენტების გაწონასწორება;
  • შეძლოს, რომ არ იყოს დომინანტი, იზიარებდეს მოსწავლის განცდებსა და აზრებს.

როჯერსის მიხედვით, სწავლება სასურველი მაშინაა, როცა (1) მოსწავლე სრულად არის ჩართული სწავლა-სწავლების პროცესში; (2) მოსწავლე აწყდება პრაქტიკულ, კვლევით პრობლემებს, რისი საშუალებითაც სწავლა უფრო მეტად მორგებული ხდება ინდივიდის საჭიროებებზე; (3) მოსწავლე მუდმივად აფასებს საკუთარ თავს, რაც მისი პროგრესისა და წარმატების შეფასების ძირითადი მეთოდია. როჯერსი, აგრეთვე, მიუთითებს მუდმივი ცვლილებების აუცილებლობაზე სწავლების პროცესში, რაც ზრდის მოსწავლის მოტივაციას. 

როჯერსის მიხედვით, 

1. სწავლება უფრო ნაყოფიერია, თუ საგნის შინაარსი და პიროვნების ინტერესი ერთმანეთს ემთხვევა. 
2. საჭიროა ახალი მიდგომებისა და პერსპექტივების მოძებნა, რაც არ გამოიწვევს პიროვნების დათრგუნვას. 
3. სწავლების პროცესი სწრაფად მიმდინარეობს, თუ ასეთი შიშის კოეფიციენტი დაბალია. 
4. ყველაზე პროდუქტულია ინიციატივიანი ანუ სტიმულის მიმცემი სწავლება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბოლო რიგში მჯდომი მოსწავლე, შეიძლება სკოლის დამთავრების შემდეგ კლასიდან ყველაზე ნიჭიერი და მაგარი ტიპი გამოვიდეს,“ - ფსიქოლოგი ზურაბ მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურაბ მხეიძემ საინტერესო მეთოდის შესახებ ისაუბრა, რომლის მიხედვითაც ადამიანის თვისებების მიხედვით შეგვიძლია გამოვიცნოთ, თუ რომელ მერხზე იჯდა ის სკოლაში:

„ადრე ვაკეთებდი და ხანდახან შემეძლო გამომეცნო, ვინ რომელ მერხზე იჯდა სკოლაში. თუ თქვენი სკოლა უცნაური არ იყო, როგორც წესი სამი რიგია კლასში. მე რომ კითხვა დავსვა, განსხვავდებოდნენ თუ არა წინა რიგში მსხომები ბოლო რიგში მსხდომებისგან, აშკარად განსხვავდებოდნენ. პირველ მერხზე, მეტყვით, რომ ბეჯითები ისხდნენ.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბოლო მერხზე მსხდომი მოსწავლეები ხშირად სკოლის დამთავრების შემდეგ ყველაზე დიდ წარმატებას აღწევენ:

„ბოლო მერხზე მჯდომ და ბოლოდან წინა მერხზე მჯდომ ადამიანს შორის განსხვავება არის? დავაკვირდეთ, მასწავლებელი როდესაც დგება ფეხზე, ყურადღების ცენტრში ხვდება ბოლო რიგი და არა - პირველი. ბოლო რიგში ადამიანი ვერ იმალება, მით უმეტეს, თუ მასწავლებელი მკაცრია. იმალება ბოლოდან მეორე-მესამე რიგში. შესაძლოა, ბოლო რიგში ნაკლებად ბეჯითი მოსწავლე ტიპი იყოს, მაგრამ რომ დაამთავრეს სკოლას, ყველაზე მაგარი ტიპი გამოვიდეს კლასიდან, ყველაზე ნიჭიერიც და ვინც წინ არის, იმას აჯობოს.“

„პირველი რიგი არის, რომ მასწავლებელს ვუყურებ და კლასს ვერ ვხედავ. როდესაც შენ გაიცნობ ადამიანს, რომლისთვის უფროსი ყველაფერია და კოლეგა არაფერი, სავარაუდოდ ის იჯდა პირველ რიგში და ჩარჩა პირველ რიგში. ეს არ ნიშნავს, რომ ვინც პირველ რიგში იჯდა, ეგეთია, არა, ვინც ეგეთია, პირველ რიგში იჯდა. რა თქმა უნდა, შეიძლება შევცდე, მაგრამ დიდი ალბათობაა ამის. მეორე-მესამე მერხზე ლიდერი არ ზის. აქ ზის ოთხეული, დაქალები, ძმაკაცები, რომელიც ოთხივე ერთად წონას წარმოადგენს ჯგუფში, ცალ-ცალკე არა. ეს ლოგიკა არის. არა 100%-იანი დამთხვევით, მაგრამ 70-80%-ით ზუსტად იტყვი,“ - აღნიშნულ საკითხზე ზურაბ მხეიძემ „აზროვნების აკადემიაში“ ისაუბრა.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად