Baby Bag

​რატომ აქვს ფინეთს მსოფლიოში საუკეთესო სასკოლო სისტემა?

​რატომ აქვს ფინეთს მსოფლიოში საუკეთესო სასკოლო სისტემა?

ჰარვარდის განათლების მეცნიერების დოქტორი ჰოვარდ გარდნერი ამერიკელებს შემდეგი რჩევით მიმართავს: „ისწავლეთ ფინეთისგან, რომელსაც ყველაზე ეფექტური სასკოლო განათლების სისტემა აქვს. ისინი ყველაფერს ჩვენგან რადიკალურად განსხვავებულად აკეთებენ.“

ფინეთის სკოლებს სხვა ქვეყნების ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებისგან სტრესისგან თავისუფალი სისტემა გამოარჩევს. ფინელი მოსწავლეები გლობალური საგანმანათლებლო ტესტების მაჩვენებლებით დასავლეთში ყველაზე წინ არიან. ფინელი ხალხი ყველაზე წიგნიერი საზოგადოების წოდებასაც არავის უთმობს. ფინეთში შვიდ წლამდე ასაკის ბავშვები ფორმალურ აკადემიურ განათლებას არ იღებენ. ისინი ყველაფერს თამაშით, სიმღერითა და საუბრებით სწავლობენ. ბავშვების უმრავლესობა სკოლაში ფეხით დადის ან გადაადგილებისთვის ველოსიპედს იყენებს. სასკოლო საათები საკმაოდ ხანმოკლეა, საშინაო დავალება კი მსუბუქი და მარტივად შესასრულებელი.

ამერიკის შეერთებულ შტატებში სკოლის მოსწავლეებს შესვენებები საკმაოდ ხანმოკლე აქვთ. ფინელ ბავშვებს კი ყოველ ერთ საათში ეზოში 15 წუთით თამაში და განტვირთვა შეუძლიათ. აღსანიშნავია, რომ დასვენება სავალდებულოა. ფინეთში სუფთა ჰაერი, ბუნებაში გასვლა და რეგულარული ფიზიკური აქტივობა სწავლის ხელშემწყობ უმთავრეს ფაქტორებად განიხილება. ცნობილ ფინურ მაქსიმას თუ დავუჯერებთ, „არ არსებობს ცუდი ამინდი, არსებობს არაადეკვატური ჩაცმულობა.“
ფინეთის სკოლებში კომპასებითა და რუკებით აღჭურვილ ბავშვებს ახლომდებარე ტყეებში დამოუკიდებლად გადაადგილებისა და სწორი გზის პოვნის საშუალებას ხშირად აძლევენ. ფინელები დაბალი ხარისხის სტანდარტიზირებული ტესტების შედგენისთვის არც დროს ხარჯავენ და არც ზედმეტ თანხებს. ბავშვები ყოველდღიურად სპეციალური ექსპერიმენტების, ქვიზების, დაკვირვების და უმაღლესი ხარისხის პერსონალიზირებული შეფასების მეთოდების გამოყენებით ფასდებიან. მოსწავლეებს კლასში გართობის, სიცილის და რიგ შემთხვევებში, თვლემის უფლებაც ეძლევათ. ფინელები პრაქტიკაში ძალიან ხშირად იყენებენ შემდეგ კულტურულ მანტრას: „მიეცით ბავშვებს უფლება, იყვნენ ბავშვები.“
ფინელებს ღრმად სწამთ, რომ ბავშვის მთავარი საქმე თამაშია და რომ თამაში სწავლის საუკეთესო საშუალებაა. კლასის ემოციური გარემო თბილი, უსაფრთხო, პატივისცემაზე დამყარებული და საიმედოა. გაკვეთილებს წინასწარ განსაზღვრული და გაწერილი ხასიათი არ აქვს, რის გამოც ბავშვები იძულებულები არ არიან, რომ მუდამ ერთი მიმართულებით იარონ. ერთ-ერთი ჩინელი მასწავლებლის თქმით, ჩინეთის სკოლებში სამხედრო და მკაცრი რეჟიმია, ფინეთში კი სკოლა ბავშვს ოჯახურ ატმოსფეროს სთავაზობს.
ფინეთში მასწავლებლებლის პროფესიას ყველაზე დიდ პატივს სცემენ და მას ძალიან აფასებენ. ადამიანს მასწავლებლის წოდების მოსაპოვებლად მაგისტრის ხარისხი უნდა ჰქონდეს მოპოვებული. მასწავლებლისთვის აუცილებელია გამოცდილება კვლევით საქმიანობაშიც.
„უფროსების მიზანია, რომ ბავშვები პოლიტიკოსებისგან დავიცვათ. ჩვენი ეთიკური და მორალური ვალია, რომ ბიზნესმენებს სკოლის შენობასთან მოახლოება ავუკრძალოთ,“ - განაცხადა ერთ-ერთმა ფინელმა პედაგოგმა. სინამდვილეში ფინეთში სკოლაში მისვლის უფლება ნებისმიერ ადამიანს აქვს. აღნიშნულ მასწავლებელს კი იმის თქმა სურდა, რომ განათლების სისტემაში მასწავლებლებს განმსაზღვრელი და უმაღლესი ძალაუფლება აქვთ.
ფინელი მასწავლებლები მაღალი კვალიფიკაციის მქონე პროფესიონალები არიან, რომლებსაც მოსწავლეების საგანმანათლებლო ინსტრუქციებით ინდივიდუალურად მომარაგება შეუძლიათ. ისინი იდეალურად უძღვებიან კლასს და ადგენენ ბავშვის განვითარებაზე ორიენტირებულ კურიკულუმს. მასწავლებლები მოსწავლეებს აუცილებლად აძლევენ დროს განტვირთვისა და ფიზიკური აქტივობებისთვის. ბავშვებს არ უხდებათ დროისა და ენერგიის ხარჯვა დაბალხარისხიან ტესტებზე. მოსწავლეები მასწავლებლებისგან საჭირო მხარდაჭერას ყოველდღიურად იღებენ. კლასში არსებული უსაფრთხო, ურთიერთთანამშრომლობაზე, პატივისცემასა და სიყვარულზე დაფუძნებული ატმოსფერო კი ბავშვების სათუთ ბუნებაზე ძალიან დადებითად ზემოქმედებს.
ერთ-ერთი უნივერსიტეტის პროფესორი იხსენებს: „ფინეთში, უნივერსიტეტის შენობაში ვიყავი, როდესაც ახლომდებარე სკოლის სათამაშო მოედნიდან ჩოჩქოლის ხმა შემომესმა. გარეთ გავედი, რათა გამეგო რა ხდებოდა. მოედანი სავსე იყო ბავშვებით, რომლებიც ფიჭვის ხის გარშემო შეკრებილიყვნენ, ღრმად სუნთქავდნენ და ცდილობდნენ მოახლოებული ზამთრის სურნელება შეეგრძნოთ. „გესმის? გაიგონე?“ - ჰკითხა შესვენების მეთვალყურემ ყვითელ პერანგში გამოწყობილ მასწავლებელს. „დიახ, მესმის, ეს ბედნიერების ხმაა,“ - ამაყად უპასუხა პედაგოგმა.

მომაზადებულია www.sm​h.com.au-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხვალ და ზეგ კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ“ - ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლას ფილოლოგის კრიტიკა მოჰყვა

„ხვალ და ზეგ კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ“ - ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლას ფილოლოგის კრიტიკა მოჰყვა

„ჩემი მეგობრების გარკვეული ნაწილი ქართულის მასწავლებელია, თანაც კარგი მასწავლებელი. მათ იციან, ქართულის მასწავლებლების მრავალრიცხოვანი არმიის დიდი იმედი რომ არა მაქვს, თორემ ამაზე, რაზეც ახლა ვწერ, ფიქრით თავს როგორ ავიტკიებდი. თან ნენე კვინიკაძის გამოსვლის გამზიარებელთა რეკორდული რაოდენობაც მაფიქრებს. იმედს ვიტოვებ, რომ ისინი, ვინც აზიარებენ, არ მოუსმენიათ, რას აზიარებენ და მხოლოდ პირად სიმპატიას გამოხატავენ. თუმცა ესეც საგანგაშოა, რომ ისე აზიარებენ რაღაცას, რომ არ იციან, რა არის.

გამოსვლას ვეღარ ვუყურე, ტექსტის წაკითხვა დავიწყე და გული გამიჩერდა: გამომსვლელი საყვედურობდა ქართულის მასწავლებელს, რომელმაც დაუმალა, რომ შუშანიკი ფემინისტური რომანი იყო. ვიტირო? ვერ ვიტირებ, რადგან მიხარია, კარგი მასწავლებელი რომ ჰყოლია ამ ადამიანს და სწორად უსწავლებია, რომ ცურტაველის ნაწარმოები ჰაგიოგრაფიაა.

ნენე კვინიკაძის დანაშაული (მოდით, ასე დავარქვათ, თუმცა გასაგებია, რომ ცოტა ზედმეტი მომდის) ისაა, რომ მან გაიმეორა იმ ვიღაცის შეფასება, რომელიც უვიცი იყო და არც ტერმინოლოგიაში, ვერც ჟანრის კანონებში ვერ ერკვეოდა. მე მახსოვს, პირველად ვინც თქვა და უწოდა მეხუთე საუკუნეში დაწერილ ტექსტს ფემინისტური. ისიც მახსოვს, ფრანკფურტისთვის საგანგებოდ გამზადებულ ვიდეორგოლში ცურტაველს რომ ქართველ ფემინისტ მწერალს უწოდებდნენ. პროტოფემინისტი მაინც ეწოდებინათ.

ახლა წარმოგიდგენიათ, ქართულის მასწავლებლებმა, იმის შიშით, რომელიმე მოსწავლემ ტრიბუნიდან უვიცობა არ დამაბრალოსო, შუშანიკის "სწორად" სწავლება რომ დაიწყოს, რა სავალალო შედეგს მივიღებთ?

არადა, უამრავი გზამკვლევი (გაიდი) მაქვს დამუშავებული (სხვადასხვა ჩემთვის ნაცნობ ენაზე) და, სიტყვაზე მენდეთ (გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ ფოტოებს ცუდად ვიღებ, თორემ, გეფიცებით, დავდებდი), უმუქესი შავით (ბოლდით) წერენ გამოცდილი და დამსახურებული ლიტერატორები, როცა მისოგინისტ ევრიპიდეს მედეას და მარკ ტვენის ჰეკლბერი ფინს ასწავლით, საქმეს მიხედეთ და ტექსტი შეასწავლეთ მოსწავლეებს, პროტოფემინიზმს და რასიზმს თავი დაანებეთო.

მრცხვენია, ამ თემაზე წერილი როგორ დავწერო, კარგი ლიტერატორები ხომ დამცინებენ. არადა, ხმაც რომ ამოსაღებია?

ხვალ და ზეგ კიდევ და კიდევ რომ გაიმეორონ სხვებმაც ეს სისულელე (დიახ, სისულელე) და მერე ვიღაც სერიოზული მკვლევარი რომ დაინტერესდეს, ნეტა, რითი ტრაბახობენ ეს ქართველებიო, ხომ მოგვეჭრება თავი, რომ გამყალბებლები ვართ? სხვა მეზობელ ერებზე კარგად ვღლიცინებთ ხოლმე, გაყალბების ოსტატები არიანო და ჩვენ რომ დიდოსტატები ვართ, ეგ არაფერი?

სულ ესაა. სანამ გამაკრიტიკებდეთ (არ ვაპირებ უარგუმენტო მოსაზრებების მოსმენას და არაფრისმომცემ დისკუსიაში ჩაბმას), ფემინიზმის ისტორიას და ლიტერატურის კარგ სახელმძღვანელოებს ჩახედეთ (მედიაწიგნიერება გამოიჩინეთ ოღონდაც და სანდო ავტორები წაიკითხეთ), ჰაგიოგრაფიის პარადიგმა გაიხსენეთ, დაფიქრდით, რა აინტერესებს ჰაგიოგრაფს, მოწამე და წმინდანი თუ გენდერი და ასაკი და მერე მესროლეთ ქვა (ამ თემაზე, სანამ ჰაგიოგრაფიაში ფემინიზმის ამომკითხველნი მაღალი ტრიბუნებიდან გააქტიურდებოდნენ, ერთხელ უკვე დავწერე და მაშინ არ დაუკლიათ ლანძღვა კომენტარებში).

ოდეს ყოფილ არს და ეგეთები არ მინდა რა (არც ის მინდა, ბრჭყალები გამოგრჩა და ნაწარმოების სათაურებს არასწორად წერო) მერვე კლასში მეც დამაზეპირებინა ეგ და კიდევ სხვა ბევრი აბზაცი და წინადადება ჩემმა ქართულის მასწავლებელმა.“

ასე გამოეხმაურა სოციალურ ქსელში ფილოლოგი ​ნესტან რატიან​ი ნესტან კვინიკაძის გაეროში გამოსვლის იმ ნაწილს, სადაც კვინიკაძემ იმის შესახებ ისაუბრა, რომ „შუშანიკის წამება“ ფემინისტური ნაწარმოებია.

წაიკითხეთ სრულად