Baby Bag

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“
„ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“, - ამის შესახებ სოციალურ ქსელში ფილოლოგი გია მურღულია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„​ერთხელაც დავწერ - იქნებ ვინმემ გაიგონოს:

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“.
რატომ უნდა ვისახავდეთ მიზნად ზოგადსაგანმანათლებლო სივრცეში საუნივერსიტეტო განათლების ელემენტების ჩამოტანას - ვის სჭირდება ასეთი სიურელისტური ამოცანების გადაწყვეტა, მითუმეტეს, რომ ვერასდროს წყდება?

​ბავშვი სკოლაში ლიტერატურის გაკვეთილებზე უნდა მიდიოდეს ინტელექტუალური და ესთეტიკური სიამოვნების აღსაქმელად და მისაღებად და არა დაუსრულებელი განმარტებებისა და სქემების დასაზუთხად - მხატვრულ ტექსტებს არ სჭირდებათ არც პროკრუსტეს სარეცელი და არც „საბოლოო ჭეშმარიტებანი“.

​ლიტერატურის გაკვეთილი ფიქრისა და განცდის თავისუფლების გაკვეთილია - როგორც მოსწავლის, ისე მასწავლებლისთვისაც და არა სტანდარტიზებული იდეების უაპელაციო კულტივირება და ჩანერგვა პედაგოგისა თუ ბავშვის ცნობიერებაში, რისი ძალდატანებითი თავსმოხვევის (ერთადერთობის ნიშნით!) დაუსრულებელ მცდელობასაც ახლა ვხედავთ საქართველოს სკოლებში.

​სახელმძღვანელოებში არ უნდა იყოს ამოსახევი ფურცლები, როგორც კარგად არის მინიშნებული შესანიშნავ ფილმში „მკვდარი პოეტების საზოგადოება“. სასწავლო წიგნების შეფასების დღეს დამკვიდრებული „სისტემის“ პირობებში კი შესაძლოა ისეთი „სახელმძღვანელოები“ შეიქმნას, რომლებშიც ბევრი ფურცელი ამოსახევი იქნება.

​ბრმა უნდა იყო, რომ ვერ ხედავდე, რა სავალალო შედეგთან მიგვიყვანა ქართულ სკოლაში ჰუმანიტარული განათლების სფეროში არამართებული „პრინციპების“ დამკვიდრების დაუსრულებელმა და უდღეურმა „ექსპერიმენტებმა“, რომლებსაც ამ საქმისთვის სრულიად შეუფერებელი და კატეგორიულად უინტერესო ადამიანები ატარებენ - ისინი საკუთარი ცნობიერების კლიშეებს ავრცელებენ მხოლოდ.

​კარგად დაიმახსოვრეთ, რომ ეგ თქვენი ე.წ. „მატრიცები“, რომლებითაც ყველას თავი მოაბეზრეთ, ბავშვის მიერ ლიტერატურის აღქმის სიკვდილია - სასკოლო ეტაპზე ის სიამოვნებასა და სიხარულს ეძებს და არა ყალბ „მეცნიერებას“. არც მასწავლებლებს სჭირდებათ ლიტერატურის სწავლების ერთადერთი „სწორი პრინციპის“ ყოველდღიური დამხობა თავზე - სწავლებაც შემოქმედების თავისუფლებაა და ამიტომ.

​დავაცადოთ ბავშვებს, რომ შეიყვარონ და არა შეიძულონ კარგი ლიტერატურა - ის ამას იმსახურებს,“ - წერს გია მურღულია.

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, მასწავლებლებისთვის შექმნა ახალი სივრცე - „მასწავლებლების სანდო წყარო“, სადაც ყოველდღიურად ქვეყნდება საგანმანათლებლო სფეროს სიახლეები. გადმოდით ბმულზე და მოიწონეთ - „მასწავლებლების​ სანდო წყარო“.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასეთი საშინაო კითხვა უნდა იყოს ოჯახური ცხოვრების თანამგზავრი,“ - შალვა ამონაშვილი

„ასეთი საშინაო კითხვა უნდა იყოს  ოჯახური ცხოვრების თანამგზავრი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვისთვის წიგნის შეყვარების გზებსა და მეთოდებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვი დაბადებიდან წიგნების გარემოცვაში უნდა იყოს:

„ბავშვმა წიგნი უნდა დაინახოს დაბადების პირველი დღიდან. სახლში უნდა იყოს წიგნების კარადა, თაროები, სადაც წიგნები აწყვია. უნდა ხედავდეს ბავშვი, როდესაც იზრდება, რომ მამამ წიგნი აიღო ხელში, განმარტოვდა, კითხულობს, დედას წიგნი უჭირავს, ბებიასაც წიგნი აქვს. მკითხველი ხალხი უნდა დაინახოს ბავშვმა. მერე დედა დაუჯდება, ზღაპარს წაუკითხავს, ლექსებს წაუკითხავს, ასევე ბებიაც, მამაც. მე მესმის ხშირად, რომ ბავშვს ეუბნებიან: „ხომ იცი კითხვა, წადი და წაიკითხე!“​ ​არ შეიძლება ასე, ჩემო ძვირფასებო. ბავშვმა კითხვა კი იცის, მაგრამ მეოთხე-მეხუთე კლასამდე ბავშვებს უყვართ, როდესაც უფროსები უკითხავენ მათ.“

​შალვა ამონაშვილმა საოჯახო კითხვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი და მშობლებს ურჩია ოჯახში ერთად კვირაში ერთხელ მაინც იკითხონ:

„მახსოვს ჩემი მეუღლე დაჯდებოდა კიბის საფეხურზე, შემოუსხდებოდნენ სოფლის ბავშვები, შვილიშვილები, კითხულობდნენ მთელი გატაცებით, იცინოდნენ. ხალისობდნენ. ამას დავარქვათ საშინაო კითხვა. როგორც ადრე „ვეფხისტყაოსანს“ კითხულობდნენ და შემოუსხდებოდნენ ხოლმე. ასეთი საშინაო კითხვა კვირაში ერთხელ რა გაგვიჭირდა, რომ არ გვქონდეს ოჯახში?! ვკითხულობდეთ ილიას, აკაკის, ვაჟას, ვკითხულობდეთ საუკეთესო პოეტებს, მწერლებს. ეს უნდა იყოს თანამგზავრი ოჯახური ცხოვრების. ბავშვი გახდება 12-15 წლის და იტყვის: „მე თვითონ წავიკითხავ.“ თვითონ დაიწყებს კითხვას.“

„ჩემო ძვირფასო ლიტერატურის მასწავლებლებო, არ შეიძლება ასე, რომ ბავშვი გამოიძახო კლასში და უთხრა: „აბა, მომიყევი პირველი თავი.“ ​არ შეიძლება ასეთი გაკვეთილებით ბავშვს წიგნი შევაყვაროთ. ლიტერატურის მასწავლებელმა უნდა გაიგოს, რომ მისი ლიტერატურა არ არის საგანი, ეს არის ბავშვის განვითარების, მსოფლმხედველობის, აღზრდის ძალა და ღერძი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად