Baby Bag

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“
„ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“, - ამის შესახებ სოციალურ ქსელში ფილოლოგი გია მურღულია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„​ერთხელაც დავწერ - იქნებ ვინმემ გაიგონოს:

ლიტერატურის სწავლება სკოლაში უნდა გულისხმობდეს კარგი მკითხველის აღზრდას და არა პატარა ლიტერატურისმცოდნის უიღბლო და უშედეგო „გამოყვანას“.
რატომ უნდა ვისახავდეთ მიზნად ზოგადსაგანმანათლებლო სივრცეში საუნივერსიტეტო განათლების ელემენტების ჩამოტანას - ვის სჭირდება ასეთი სიურელისტური ამოცანების გადაწყვეტა, მითუმეტეს, რომ ვერასდროს წყდება?

​ბავშვი სკოლაში ლიტერატურის გაკვეთილებზე უნდა მიდიოდეს ინტელექტუალური და ესთეტიკური სიამოვნების აღსაქმელად და მისაღებად და არა დაუსრულებელი განმარტებებისა და სქემების დასაზუთხად - მხატვრულ ტექსტებს არ სჭირდებათ არც პროკრუსტეს სარეცელი და არც „საბოლოო ჭეშმარიტებანი“.

​ლიტერატურის გაკვეთილი ფიქრისა და განცდის თავისუფლების გაკვეთილია - როგორც მოსწავლის, ისე მასწავლებლისთვისაც და არა სტანდარტიზებული იდეების უაპელაციო კულტივირება და ჩანერგვა პედაგოგისა თუ ბავშვის ცნობიერებაში, რისი ძალდატანებითი თავსმოხვევის (ერთადერთობის ნიშნით!) დაუსრულებელ მცდელობასაც ახლა ვხედავთ საქართველოს სკოლებში.

​სახელმძღვანელოებში არ უნდა იყოს ამოსახევი ფურცლები, როგორც კარგად არის მინიშნებული შესანიშნავ ფილმში „მკვდარი პოეტების საზოგადოება“. სასწავლო წიგნების შეფასების დღეს დამკვიდრებული „სისტემის“ პირობებში კი შესაძლოა ისეთი „სახელმძღვანელოები“ შეიქმნას, რომლებშიც ბევრი ფურცელი ამოსახევი იქნება.

​ბრმა უნდა იყო, რომ ვერ ხედავდე, რა სავალალო შედეგთან მიგვიყვანა ქართულ სკოლაში ჰუმანიტარული განათლების სფეროში არამართებული „პრინციპების“ დამკვიდრების დაუსრულებელმა და უდღეურმა „ექსპერიმენტებმა“, რომლებსაც ამ საქმისთვის სრულიად შეუფერებელი და კატეგორიულად უინტერესო ადამიანები ატარებენ - ისინი საკუთარი ცნობიერების კლიშეებს ავრცელებენ მხოლოდ.

​კარგად დაიმახსოვრეთ, რომ ეგ თქვენი ე.წ. „მატრიცები“, რომლებითაც ყველას თავი მოაბეზრეთ, ბავშვის მიერ ლიტერატურის აღქმის სიკვდილია - სასკოლო ეტაპზე ის სიამოვნებასა და სიხარულს ეძებს და არა ყალბ „მეცნიერებას“. არც მასწავლებლებს სჭირდებათ ლიტერატურის სწავლების ერთადერთი „სწორი პრინციპის“ ყოველდღიური დამხობა თავზე - სწავლებაც შემოქმედების თავისუფლებაა და ამიტომ.

​დავაცადოთ ბავშვებს, რომ შეიყვარონ და არა შეიძულონ კარგი ლიტერატურა - ის ამას იმსახურებს,“ - წერს გია მურღულია.

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, მასწავლებლებისთვის შექმნა ახალი სივრცე - „მასწავლებლების სანდო წყარო“, სადაც ყოველდღიურად ქვეყნდება საგანმანათლებლო სფეროს სიახლეები. გადმოდით ბმულზე და მოიწონეთ - „მასწავლებლების​ სანდო წყარო“.

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჩვენი წარმატების უკან არ ვდგავართ მარტო ჩვენ

ჩვენი წარმატების უკან არ ვდგავართ მარტო ჩვენ

შეიძლება, უცნაურად ჟღერდეს, მაგრამ ადამიანის წარმატება რომელი პროფესიის წარმომადგენელიც არ უნდა იყოს ის, შეიძლება ყველაზე ნაკლებად განსაზღვროს მისი პროფესიული უნარების განვითარების დონემ და უფრო მეტად იმ პიროვნულმა თვისებებმა, რომელიც რთულია ყურადღების მიღმა დარჩეს და ასევე რთულია მხოლოდ საქმის ცოდნამ, „ხელოსნობამ“ მოგცეს.

კეთილი, ყურადღებიანი და მზრუნველი ადამიანები, რომლებიც იმის უფლებასაც სიამოვნებით გიტოვებენ, გახვიდე მათი ზრუნვის სივრციდან ჩემს კეთილგანწყობასაც მეტად იმსახურებენ. კეთილგანწყობის გამოწვევის ეს უნარი ამ სამყაროში, სადაც ადამიანი მუდამ სტატისტიკაში იკარგება, სადაც ადამიანის „როლი“ საზოგადოებაში, სახლსა თუ ოჯახში წინასწარ განსაზღვრულია, მეტად უნდა ფასობდეს ვიდრე ნებისმიერი რამ.

ჯერ კიდევ პოლიტიკის მეცნიერებების სწავლისას წარმოდგენაც არ მქონდა, რომ 3 წლის შემდეგ სამოქალაქო განათლების მასწავლებლად ვიმუშავებდი, თუმცა მაშინვე პოლიტიკურ თეორიებზე მეტად იმ ადამიანთა ისტორიები მაინტერესებდა, რომელთა სახელებიც ზოგისთვის ძალაუფლების ქონის ჩემთვის კი წარმატების სიმბოლო, რომელთა უკანაც იდგნენ სვა ადამიანები, რომლებიც შესაძლოა არც ჩანდნენ, მაგრამ არ იმსახურებდნენ დავიწყებას. წლების წინ აღფრთოვანებული დავრჩი უინსტონ ჩერჩილით, რომელიც თურმე დღეში ათასობით წერილს აგზავნიდა საკუთარი თანამშრომლებისა და იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც სხვებისთვის შესაძლოა შეუმჩნევლებიც კი ყოფილიყვნენ. როცა შეგიძლია იცოდე ყველა თანამშრომლის სახელი და გვარი და არა მხოლოდ მათი, მათი ოჯახის წევრების შვილების, შვილიშვილების, ძაღლის, კატის. შეგიძლია. შობის მისალოც წერილებს ერთნაირი ყურადღებითა და პატივისცემით უგზავნიდე კოლეგა დიპლომატებს, შენს მექანიკოსსა და მაღაზიის კონსულტანტს, რომელიც შესაძლოა, სულ რამდენჯერმე გყავს ნანახი, უკვე გასაგებია, შენ გჯერა, რომ შენი წარმატება არ გეკუთვნის მხოლოდ შენ და ამის გააზრებითაც ხარ წარმატებული. ასეთი ადამიანები არა მხოლოდ პატივისცემას იმსახურებენ, მისაბაძებიც ხდებიან. ყოველთვის ვიცოდი, რომ მთავარი, რითაც წარმატებულები ხდებოდნენ, მაღალი IQ კი არა,  ის თვისებები იყო, რომლებიც არავის რჩებოდა შეუმჩნეველი, ხასიათი, რომლის გამოც შეგიყვარებდნენ და ასევე ხასიათი, რომლის გამოც შენი ზიზღიც შეეძლოთ.

ჩემმა დაკვირვებამ და ცხოვრებისეულმა გამოცდილებებმა კიდევ ერთხელ დამარწმუნა, რომ თავისი საქმის პროფესიონალები (აქვთ თუ არა მათ სახელი და წარმატება) მაღალი ყურადღების მქონენი არიან და თუ ამ თვისებას კიდევ ემატება სხვა დადებითი პიროვნული თვისებებიც მათგან წამოსული ენერგიაც გადამდები ხდება, რადგან ძლიერ მოტივაციას გაძლევენ, ჩერჩილის მსგავსად მიგითითებენ, როგორი მნიშვნელოვანი და პატივსაცემი ხარ. მათ შექებაც შეუძლიათ და შენიშვნის მოცემაც, მაგრამ ამას ისე აკეთებენ, არც კარგი გამორჩეთ, არც ცუდი.

​ჩვენს პროფესიაშიც ზუსტად ასეა. ისინი, ვისაც ყველაზე მეტი ძალაუფლებაც აქვს და პასუხისმგებლობაც, დირექტორები მაგალითად, იმითაც იმსახურებენ ჩვენს პატივისცემას, რამდენად შეუძლიათ ჩვენი ცხოვრების გარკვეული მომენტებისა და ეტაპების (ასეთი მომენტები მოსწავლეებსაც აქვთ, მასწავლებლებსაც და თავად დირექტორებსაც) აღქმა და ჩვენი შემჩნევა, თანადგომა. ყველანი ვისურვებდით,  ყველა დირექტორი ჩერჩილის მსგავსი ყურადღებითა და პატივისცემით გვეპყრობოდეს, ჩვენს თვისებებს აფასებდეს და უფრო მეტიც, მხოლოდ პროფესიულ განვითარებას კი არა პიროვნულსაც მოითხოვდეს, რადგან ესმოდეს, რომ ჩვენი სიტყვები და დამოკიდებულებები ჩვენს ქცევაში ვლინდება, ჩვენი ქცევა აყალიბებს მათ ფსიქიკას, ვისაც ვასწავლით. მთელი ეს პროცესი კი პეპლის ეფექტია, კარგი დირექტორები სწორედ ასეთები არიან, ჩერჩილის მსგავსად არაფერი რჩება მათი ყურადღების მიღმა, იმის ცოდნა, რომ ასეთი ადამიანები დგანან ჩვენ უკან ძლიერი მოტივაცია, რომელიც ყველას გვჭირდება და, რომლის ქონასაც ყველა მასწავლებელი თანაბრად იმსახურებს. 

ავტორი: სამოქალაქო განათლების პედაგოგი მზეო შველიძე

წაიკითხეთ სრულად