Baby Bag

2030 წელს ზოგადი განათლების ბიუჯეტი 2 მილიარდ 230 მილიონ ლარს გადააჭარბებს

2030 წელს ზოგადი განათლების ბიუჯეტი 2 მილიარდ 230 მილიონ ლარს გადააჭარბებს

საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა მიხეილ ჩხენკელმა საზოგადოებას განათლებისა და მეცნიერების განვითარების ათწლიანი გეგმა წარუდგინა. პრეზენტაციაზე მინისტრმა სკოლამდელი და ზოგადი განათლების მიმართულებით დაგეგმილ სიახლეებზე ისაუბრა და დამსწრე საზოგადოებას ხარისხიან განათლებაზე ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფის კუთხით სამინისტროს მიერ შემუშავებული მხარდამჭერი პროგრამები გააცნო.

მინისტრმა ადრეულ ასაკში ბავშვების აღზრდისა და განვითარების ხელშეწყობაზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ სამინისტრომ ამ მიმართულებით არაერთი მნიშვნელოვანი ნაბიჯი უკვე გადადგა. ამ ეტაპზე სისტემაში ინერგება ბილინგვური განათლება, რაც ხელს შეუწყობს სკოლამდელ საგანმანათლებლო დაწესებულებებში ეთნიკური უმცირესობების საჭიროებებზე მორგებული საგანმანათლებლო გარემოს შექმნას. რაც შეეხება აღმზრდელი პედაგოგების მხარდაჭერას, მიხეილ ჩხენკელის თქმით, 2021 წელს პროფესიულმა საგანმანათლებლო დაწესებულებებმა დაიწყეს აღმზრდელი პედაგოგის უმაღლესი პროფესიული პროგრამის განხორციელება. ამასთან, დაგეგმილია აღმზრდელი პედაგოგის ხელფასის ეტაპობრივი ზრდაც.

მინისტრმა მომავალი თაობის აღზრდის პროცესში განსაკუთრებულად გამოყო მასწავლებლის როლი და აღნიშნა, რომ სამინისტროს ერთ-ერთ მთავარ პრიორიტეტს პედაგოგთა კვალიფიკაციის ამაღლების ხელშეწყობა წარმოადგენს. ამ მიზნით სამინისტრომ მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემის გადახედვის პროცესი დაიწყო, რომელშიც პედაგოგებიც აქტიურად იქნებიან ჩართული.

მიხეილ ჩხენკელმა აღნიშნა, რომ მოსწავლეთა აკადემიური შედეგების გაუმჯობესებასა და მათ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში უმნიშვნელოვანესი როლი აკისრია სასკოლო კულტურისა და გარემოს განვითარებას. სამინისტრო აქტიურად მუშაობს სკოლის მართვის ახალი მოდელის შემუშავებასა და რესურსცენტრების გაძლიერებაზე სკოლების მხარდაჭერის პროცესში. მუშავდება სკოლის მართვის ახალი მოდელი. კერძოდ, მუშავდება სკოლების დიფერენცირებული მართვის მოდელი, რაც ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების გაძლიერებასა და მათთვის მეტი ავტონომიის მინიჭებას გულისხმობს. გათვალისწინებულია სკოლის ადმინისტრაციის ანაზღაურების ეტაპობრივი ზრდა.

მინისტრმა ხარისხიანი განათლების უზრუნველყოფის კუთხით სკოლებში მოსწავლეთა შეფასებისა ალტერნატიული მოდელების შექმნის აუცილებლობას, ბილინგვური განათლების დანერგვას, ასევე, მოსწავლეებისთვის მაღალი ხარისხის სახელმძღვანელოებისა და სწავლების თანამედროვე მეთოდების შეთავაზებას გაუსვა ხაზი.

აღსანიშნავია, რომ სკოლებში თანამედროვე სასწავლო გარემოს შესაქმნელად ინტენსიურად მიმდინარეობს, ესტონური და ფინური გამოცდილების გათვალისწინებით, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვის პროცესი, რაც გულისხმობს სწავლების მეთოდოლოგიის ცვლილებას და მოსწავლეებში კრიტიკული, კომპლექსური აზროვნების განვითარების ხელშეწყობას. სწავლების მეთოდოლოგიის გაუმჯობესების თვალსაჩინო მაგალითს სკოლებში “Minecraft Education Edition”-ის დანერგვა წარმოადგენს.

როგორც მინისტრმა აღნიშნა, ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვის პროცესში განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა მოსწავლეთა ინტერესებზე მორგებულ განმავითარებელ შეფასებას, რომელიც მათი ძლიერი და სუსტი მხარეების სიღრმისეულად შეფასების საშუალებას იძლევა. სამინისტრო აქტიურად მუშაობს შეფასების ალტერნატიულ მოდელებზე, რომელთა განხილვაში მონაწილეობას ყველა დაინტერესებული მხარე მიიღებს.

ბილინგვური განათლების დანერგვის პროცესი სკოლებში ეროვნულ უმცირესობათა ინტეგრაციის გაძლიერებასა და ორენოვანი ადამიანური კაპიტალის განვითარებას შეუწყობს ხელს. მნიშვნელოვანია, ასევე, რომ სამინისტრო ეფექტურ ნაბიჯებს დგამს სკოლებში ციფრული სახელმძღვანელოებისა და დამატებითი საგანმანათლებლო რესურსების განვითარების კუთხით.

მიხეილ ჩხენკელმა ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებასა და მათი ინტერნეტიზაციის მნიშვნელობაზეც ისაუბრა. მისი თქმით, 2012 წლიდან დღემდე აშენდა 174 საჯარო სკოლა, სრულად რეაბილიტირდა 257 საჯარო სკოლა. შენება-რეაბილიტაციის პროცესი კვლავ აქტიურად გრძელდება. შედეგად, 2026 წლისთვის საქართველოს მასშტაბით ყველა სკოლა ინფრასტრუქტურულად გამართული იქნება. აგრეთვე, 2026 წლისთვის საქართველოს მასშტაბით ყველა საჯარო სკოლაში დასრულებული იქნება ინტერნეტიზაციისა და მატერიალურ-ტექნიკური აღჭურვის პროცესი და სკოლებში მოეწყობა თანამედროვე სპორტული ინფრასტრუქტურა, რაც ხელს შეუწყობს მასობრივი სპორტის განვითარებასა და ახალგაზრდებში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დამკვიდრებას.

ზოგადი განათლების რეფორმირების პროცესი სრულ შესაბამისობაში მოდის სკოლების ავტორიზაციის ახალ სტანდარტთან. პირველად, ქართული განათლების ისტორიაში, უკლებლივ ყველა სკოლა გაივლის ავტორიზაციას. პროცესი 2026-27 სასწავლო წლის დაწყებამდე დასრულებული იქნება.

პრეზენტაციის ფარგლებში საუბარი მოსწავლეებისთვის უსაფრთხო საგანმანათლებლო გარემოს შექმნასაც შეეხო. ამ მიმართულებით ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების სამედიცინო კაბინეტებით უზრუნველყოფის პროცესი დაწყებულია, ასევე, სკოლებში ძლიერდება სოციალური კომპონენტი, რაც განათლების სისტემაში სოციალური მუშაკების რაოდენობის ზრდას გულისხმობს. უსაფრთხო სასკოლო გარემოს გასაძლიერებლად გაიზრდება მანდატურების რიცხვიც.

მიხეილ ჩხენკელის თქმით, სამინისტროსთვის განსაკუთრებული ზრუნვის საგანს წარმოადგენს სკოლის მიღმა დარჩენილი ბავშვები. ინტენსიური მუშაობის შედეგად მათი რიცხვი საგრძნობლად შემცირდა. მინისტრმა აღნიშნა, რომ სამინისტრო მუშაობას ეფექტიანი სისტემის შექმნაზე, რათა დროულად მოხდეს განათლების მიღმა დარჩენილი ბავშვების გამოვლენა და მყისიერი რეაგირება.

მიხეილ ჩხენკელმა მადლობა გადაუხადა საქართველოს მთავრობას სკოლამდელი და ზოგადი განათლების განვითარების მხარდაჭერისთვის. როგორც მან აღნიშნა, მთავრობის გადაწყვეტილებით ზოგადი განათლების რეფორმის განსახორციელებლად მომდევნო წლებში მნიშვნელოვნად გაიზრდება სფეროს დაფინანსება და 2030 წელს ზოგადი განათლების ბიუჯეტი 2 მილიარდ 230 მილიონ ლარს გადააჭარბებს.

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორი იქნება მომავლის განათლება?

როგორი იქნება მომავლის განათლება?
დროის ცვლილებასთან ერთად იცვლება სამყაროც, ტექნოლოგიები ვითარდება, რაც ცხოვრების ყველა სფეროზე ახდენს გავლენას, მათ შორისაა განათლება. მეცნიერებს და განათლების ექსპერტებს კვლევების შედეგად გარკვეული დასკვნები გამოაქვთ, თუ როგორი შეიძლება იყოს განათლება 2050 წელს, რა შეიცვლება და როგორ. ყველაზე თვალშისაცემ და მნიშვნელოვ მიღწევად კი ტრადიციული სასწავლო სისტემის ინოვაციური მეთოდით/ტექნოლოგიებით ჩანაცვლება წარმოადგენს.

აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ამერიკული და ევროპული სკოლების უმეტესობა დღეს სრულად არის აღჭურვილი თანამედროვე ნანო ტექნოლოგიებით, ისინი დღეს წარმატებით იყენებენ ხელოვნურ ინტელექტს სწავლების პროცესში. მათთვის პრიორიტეტს წარმოადგენს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი უნარების განვითარებაზე ფიქრი, ემოციური ინტელექტი აქ რელევანტურ ადგილს იკავებს, კრიტიკული აზროვნება, განსჯა, ანალიზი, პრობლემის გადაჭრისა და სწორი გადაწყვეტილების მიღების უნარი - ეს ითვლება აუცილებელ უნარებად.
როგორი იქნება მომავლის განათლება?
როგორც სპეციალისტები ამბობენ, სწავლების პროცესში აქტიურ როლს და ადგილს დაიკავებს თანამედროვე ტექნოლოგიები. დღესაც ბევრი სკოლა იყენებს მსგავს პრაქტიკას, მაგალითად, ვირტუალურ რეალობას, რომლის გამოყენება სწავლების უნიკალური გამოცდილებაა, ის გარკვეული შეგრძნებების სტიმულაციასა და ჩართულობას განაპირობებს, მისი დახმარებით მოსწავლეები დამკვირვებლები კი არ არიან მხოლოდ, არამედ ახლა მათ უკვე შეუძლიათ გახდნენ პროცესის მონაწილენი, ვირტუალურად აღმოაჩინონ წყალქვეშა სამყარო მათი შეგრძნების ორგანოების გამოყენებით.
ვირტუალურ რეალობას აქვს უნარი, მოსწავლეები პირდაპირ სიმულაციურ გარემოში მოახვედროს, ამიტომ თანამედროვე სწავლებაში იზრდება მისი, როგორც სასწავლო იარაღის გამოყენების პოპულარულობა. კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ დასასწავლი მასალის 90%-ის ათვისება ტექნოლოგიების გამოყენებით ხდებოდა, დარჩენილი ნაწილის კი და ტრადიციული მეთოდით სწავლების დროს.
ამ სტატიით დაგანახებთ, როგორ შეიძლება გავაუმჯობესოთ სწავლების ხარისხი თუ ვირტუალური რეალობის ღრმა პოტენციალს აღმოვაჩენთ.
ექსპერტები გვეუბნებიან, რომ რამდენიმე წელიწადში დაფებს, ცარცს და მარკერს სრულიად ჩაანაცვლებს კომპიუტერული ტექნიკა, პროექტორები, ინტერაქტიული დაფები და ა.შ. შეიცვლება ასევე შეფასების სისტემები, ტესტირება სრულად გაუქმდება, რადგან ფსიქოლოგების თქმით, მოსწავლე ტესტირების ჩაბარების შემდეგ სრულად ივიწყებს შესწავლილ მასალას და ამიტომ ეს პრაქტიკა შედეგზე ორიენტირებული არ არის.
ასევე, საკლასო გარემო/ინფრასტრუქტურა 2050 სრულიად ახალ სახეს მიიღებს, კლასში შესვლისას, ბიომეტრიული სკანირებით იქნება შესაძლებელი დასწრების აღნიშვნა და რეგისტრაცია. ხელოვნურ ინტელექტს გამოიყენებენ მოსწავლეთა ნამუშევრების შემოწმებაში, ასევე მასწავლებელი ChatGPT-ის პროგრამის გამოყენებით შეძლებს პლაგიატიზმის გამოაშკარავებას, მოსწავლეები თავიანთი ნამუშევრების შესახებ მიიღებენ დროულ უკუკავშირს.
მეტავერსი, რომელიც ვირტუალური რეალობის დახვეწილი ვერსიაა, განათლების სისტემაში კარგად დაიმკვიდრებს თავს. ამ დროს მოსწავლეებიც და მასწავლებლების საკუთარი ციფრული ავატარის შექმნას შეძლებენ, ვირტუალური რეალობის ჩაფხუტის გაკეთების შემდეგ მოხვდებიან სამყაროში, სადაც ასევე შეეძლებათ სწავლასთან ერთად, ითამაშონ, გაერთონ, ადამიანები გაიცნონ, კონცერტს დაესწრონ, იშოპინგონ ან ბიზნესი აკეთონ.
სწორედ მეტავერსი გახდება განათლებაში ინტერაქტიული სასწავლო გარემოს შემქმნელი. შეიცვლება ასევე სასწავლო მასალაც, Kindle და e-books პოპულარობა გაიზრდება, რადგან ნებისმიერ ადგილას ნებისმიერი რამის წაკითხვის საშუალებას გვაძლევს და ასევე ტექსტში ორიენტირების სწრაფ საშუალებებს გვთავაზობს. ქაღალდის მოხმარება შემცირდება, თუმცა სრულიად არ გაქრება, განსაკუთრებით ხელოვნებისა და დიზაინის სფეროებიდან მათი სრულად ამოღება გაჭანურდება, ამიტომ გამოიყენებენ ეკო მეგობრულ ქაღალდს, რომელსაც გარემოსთვის ზიანი არ მოაქვს.
6 მიზეზი თუ რისთვის იყენებენ ვიარს (VR) ანუ ვირტუალურ რეალობას ამერიკულ სკოლებში
  • გეოგრაფიის სწავლებისას
ვიარის ტექნოლოგია უნიკალურ შესაძლებლობას სთავაზობს სტუდენტებს, რომ ვირტუალურად იმოგზაურონ სამყაროს გარშემო. გაჰყავს ისინი საკლასო ოთახებიდან მათთვის სასურველ დედამიწის ნებისმიერ კუთხეში - იქნება ეს ქვიშიანი სანაპირო თუ თოვლიანი მთები.
გეოგრაფიის მასწავლებლებს შეუძლიათ შექმნან ვირტუალური სამოგზაურო რუკა და მისცენ მოსწავლეებს შანსი, გამოცდილება მიიღონ იმის შესახებ, თუ როგორ ცხოვრობენ ადამიანები მსოფლიოს სხვადასხვა ადგილას. მაგალითად, რა ზეგავლენას ახდენს ბუნებრივი მოვლენები გეოგრაფიულ ლოკაციებზე, როგორ შეუძლიათ მიწისძვრებს ქალაქის ინფრასტრუქტურის მოშლა, როგორ ახდენს გავლენას ადამიანის საქმიანობა გარემოზე, რა როლს თამაშობენ ეკონომიკა და ვაჭრობა ამ ყველაფერში. ამისთვის არსებობს National Geographic-ის VR აპლიკაცია, რომელსაც იყენებენ მასწავლებლები საგაკვეთილო პროცესში.
  • ანატომიის სწავლებისას
ადამიანის სხეულის შესახებ ცოდნის მიღების საქმეში ვირტუალური რეალობა რევოლუციურ გზას წარმოადგენს. მოსწავლეები იკვლევენ და სხვადასხვა ორგანოს იდენტიფიკაციას ახდენენ, რაც მეტად საინტერესოს ხდის მეცნიერების სწავლებას. მოსწავლეები ვირტუალური ტურით ადამიანის გულ-სისხლძარღვთა სისტემას ათვალიერებენ და აკვირდებიან, თუ როგორ ფუნქციონირებენ ორგანოები, უკეთ იგებენ, თუ როგორ მუშაობს კუნთოვანი სისტემა და ა.შ.
  • ენის სწავლებისას
ვიარ ტექნოლოგია მასწავლებლებისა და მოსწავლეების მიერ ენობრივი უნარების განვითარებისთვისაც გამოიყენება, სადაც ხდება პირდაპირი გამოცდილების მიღება ანუ კომუნიკაციაში შესვლა ნამდვილ პიროვნებებთან, მიდიხარ რომელიმე დაწესებულებაში, სადაც საუბრობ ამ ენაზე, მაგ: კაფე, ბიბლიოთეკა და ა.შ.
  • სხვადასხვა უნარის ათვისებისთვის
კვლევები ადასტურებენ, რომ ამ ტიპის ექსპერიმენტული განათლება დიდი მნიშვნელობის მქონეა, რადგან გარემოსთან უშუალო ინტერაქცია მეტად დასამახსოვრებელს ხდის მიღებულ გამოცდილებას. ზოგიერთი კომპანია იყენებს ვიარ ტექნოლოგიას, რათა გაააქტიუროს თანამშრომლებში გარკვეული უნარები: კრიტიკული ანალიზისა და ლოგიკური განსჯის უნარი, ტრეინინგისთვის საჭირო ყოველგვარი დამატებითი რესურსის გარეშე.
  • ფიზიკური აღზრდის სწავლებისას
წარმოიდგინეთ ნებისმიერი სპორტის სახეობა - იქნება ეს ჩოგბურთი, კალათბურთი ან თუნდაც გოლფი, შეგიძლიათ ვირტუალურად ითამაშოთ და ამ პრაქტიკული გამოცდილებით შეისწავლოთ ახალი სპორტის შესახებ.
  • ხელოვნების სწავლებისას
რევოლუციური ტექნოლოგიის გამოყენებით, მოსწავლეს შეუძლია ნებისმიერ მუზეუმს ეწვიოს მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში და ახლოდან დაათვალიეროს ცნობილი ხელოვნების ნიმუშები და დაკვირვებით მეტი შეისწავლოს მასზე. გუგლმა შექმნა Google’s Tilt Brush AiR program პროგრამა, რომელიც თავს უყრის ნიჭიერ ადამიანებს სხვადასხვა სფეროდან, რომ აღმოაჩინონ ვირტუალური რეალობის უსაზღვრო შესაძლებლობები ხელოვნებაში, მათ შორის არიან მოცეკვავეები, გრაფიტის შემქმნელები, ილუსტრატორები და ა.შ. 60-ზე მეტი არტისტი იყენებს გუგლის ამ საჩუქარს, რათა შექმნან თვალისმომჭრელი ხელოვნების ნიმუშები.
  • რთული საგნების ათვისებისას
ვიარ ტექნოლოგიები გამოიყენება ასევე რთული კონცეპტების უფრო ნათელი დემონსტრაციებისთვის, მაგალითად, როგორ მუშაობენ მოლეკულურ დონოზე საგნები ან როგორ ვრცელდება დროთა განმავლობაში გარკვეული ტიპის დაავადებები, მოსწავლეებისთვის ასეთ დროს მარტივია იმის გაგება, თუ როგორ პროგრესირებს ინფექცია ან როგორი გავლენა შეიძლება მოახდინოს მცენარის ზრდაზე სხვადასხვა გარემო ფაქტორმა.
ვიარ ტექნოლოგიების უპირატესობები
  • აუმჯობესებს მახსოვრობისა და მოპოვებული ცოდნის შენახვის უნარს
ინფორმაციის გარკვეული დროით დამახსოვრების უნარი მნიშვნელოვანია წარმატებული სწავლებისთვის. მუშა მეხსიერება საშუალებას გვაძლევს გამოვიყენოთ ის უნარები, რასაც ყოველდღიური ცხოვრებიდან ვითვისებთ, დაწყებული საბაზისო მათემატიკური ანგარიშებიდან, დამთავრებული კომპლექსური პრობლემის გადაჭრის უნარით.
  • ზრდის კლასში მოსწავლეთა მოტივაციას, ჩართულობას
მის უნარს მოახდინოს სიმულაცია რეალური ცხოვრებისეული მომენტებისა, შეუძლია ინტერაქტიული გახადოს სასწავლო პროცესი, რაც ასევე ზრდის მოტივაცის ნებისმიერი ასაკის მოსწავლეში.
  • ხელს უწყობს ემოციური ინტელექტის განვითარებას
ემოციური ინტელექტი არის ის ძალა, რომელსც შეუძლია დაგეხმაროს შენი მიზნების მიღწევასა და გეგმების განხორციელებაში. მისი დახმარებით შენ ეფექტურად გაუმკლავდები სტრესს, უკეთესი კომუნიკაცია გექნება სხვებთან, ააწყობ წარმატებულ პირად ურთიერთობებს სამსახურსა თუ სკოლაში, შეიცნობ საკუთარ თავს ემოციურ დონეზე, ის სიმულაციური სცენარები, რასაც ტექნოლოგია ქმნის, მოსწავლეებს მისცემს გადაწყვეტილებების მიღების საშუალებას და დაანახებს, თუ რა შედეგი მოაქვს მათ რომელიმე არჩევანს, ამ ტიპის ექსპერიმენტული სწავლება არის კრიტიკული აზროვნების წამახალისებელი, რაც ასე რელევანტურია თანამედროვე სამყაროში.
  • ხელმისაწვდომობა
ეს ტექნოლოგია ფლობს პოტენციალს, განათლება გახადოს ხელმისაწვდომი მათთვის, ვისაც არ შეუძლია ტრადიციულ საკლასო ოთახში იმყოფებოდეს განათლების მიღების მიზნით. ვირტუალური რეალობა ეხმარება იმ მოსწავლეებსაც, რომლებიც არიან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონენი და რეგულარულ გაკვეთილებს ხშირად ვერ ესწრებიან. და ბოლოს, ის აძლევს საშუალებას მოსწავლეებს, მოინახულონ ის ადგილები, რომლის ნახვის შანსი სხვა შემთხვევაში არ ექნებოდათ.
რა მინუსები აქვს ვიარ ტექნოლოგიის გამოყენებას?
  • ღირებულება/ფასი
ამ ტექნოლოგიის ფლობა მისი ფასიდან გამომდინარე, ყველა სკოლას არ შეუძლია. ამიტომ ბევრი საგანმანათლებლო დაწესებულება ვირტუალური სასწავლო გარემოს შესაქმნელად მზად არ არის.
  • ტექნიკური მხარე
ეს ტექნოლოგია მოითხოვს თანამედროვე პროგრამულ და ასევე ტექნიკურ უზრუნველყოფას, უწყვეტ ინტერნეტკავშირს.
  • უსაფრთხოება

ვიარ მოწყობილობების დიდი ხნით გამოყენებამ შესაძლოა მიგვიყვანოს გარკვეულ პრობლემებთანაც, მაგ. თავის ტკივილი, თვალების შეშუპება/ტკივილი. ამიტომ, აუცილებელია ხშირად შევისვენოთ და განვსაზღვროთ სწორად დრო, თუ რამდენ ხანს გავატარებთ ამ მოწყობილობასთან.

ავტორი: უფროსი მასწავლებელი დიანა მაკალათია​

წაიკითხეთ სრულად