Baby Bag

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

რას გულისხმობს საშუალო საფეხურის ახალი ეროვნული სასწავლო გეგმა?

საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის გამოწვევებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმის განვითარების ექსპერტი ნიკო სილაგაძე.

- რა პრობლემის დასაძლევადაა საჭირო ახალი, მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმის დანერგვა?
- ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა არის განათლების რეფორმის ინსტრუმენტი. განათლების რეფორმა ტარდება ორად ორი მიზნით, რომ ამაღლდეს სკოლებში სწავლა-სწავლების ხარისხი და სკოლის სახით შეიქმნას სივრცე, რომელიც კარგი პიროვნების და მოქალაქის აღზრდას შეუწყობს ხელს. ამისთვის არის განათლების რეფორმაც და ეროვნული სასწავლო გეგმაც. რაც შეეხება გამოწვევებს ხარისხის ასამაღლებლად, ახალი თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა შეიძლება სამი პრინციპის გარშემო დაჯგუფდეს: პირველი - სწავლა-სწავლების მეთოდები უნდა იყოს მოსწავლეზე ორიენტირებული, ანუ ბავშვი როგორ სწავლობს უკეთ ეს ფსიქოლოგიური და პედაგოგიური ფაქტორები უნდა იქნას გათვალისწინებული, მეორე - სწავლა უნდა იყოს ორიენტირებული გრძელვადიან მიზნებზე, მოსწავლის ემოციურ, სოციალურ, კოგნიტურ, ფიზიკურ განვითარებაზე, მესამე - გარემოება ეს არის სასკოლო გარემოს ცვლილება.
- საშუალო საფეხურის მესამე თაობის ეროვნული გეგმის კონცეფცია გულისხმობს თუ არა სასწავლო პროცესის პანდემიასთან ადაპტირებას თუ უფრო სამომავლო გეგმებს ემსახურება?
- სამომავლო გეგმებს ემსახურება, თუმცა პანდემიასაც გულისხმობს. პანდემიაში რეალურად დისტანციური სწავლება არის ცენტრალური კონცეფცია. დისტანციურ სწავლებაში არ ვგულისხმობ ელექტრონულ კომუნიკაციას. დისტანციურ სწავლებაში ვგულისხმობ სწავლების ფილოსოფიას, რომელიც მოსწავლეზეა ორიენტირებული, როდესაც სასწავლო პროცესი მოსწავლის საჭიროებების მიმართ უფრო ფლექსიური ხდება. შეიძლება ითქვას, რომ ეროვნული სასწავლო გეგმის პრინციპები და დისტანციური სწავლება ერთმანეთთან მჭიდროდაა დაკავშირებული. ეს მოდელი გულისხმობს სწორედ პანდემიის ვითარებში გამოსავლის რეჟიმში ყოფნას.
- უფრო მეტი რომ გვითხრათ, სწავლების პრინციპის შეცვლას მოიცავს ეს თუ კონკრეტული საგნის ან საგნების დამატებას?
- რა თქმა უნდა, სწავლების პრინციპის შეცვლას. განათლების რეფორმის საზრუნავი არაა საგნების და არც საგნებში ინფორმაციების დამატება. მთავარი საკითხი არაა ის, თუ რას ვასწავლით, არამედ როგორ და რისთვის ვასწავლით. განათლების რეფორმა ამ ორ საკითხს აქცევს ყურადღებას.
- საშუალო საფეხურის ეროვნული სასწავლო გეგმის ცვლილება საჯარო სკოლებს შეეხება თუ კერძო სკოლებსაც?
- ეროვნული სასწავლო გეგმა არის საკანონმდებლო დოკუმენტი, რომელიც ეხება საჯარო სკოლებსაც და კერძოებსაც. საკითხს თუ უფრო ჩავუღრმავდებით, შეგვიძლია, გითხრათ, რომ ჩვენ რა რესურსსა და მხარდაჭერასაც აღმოვუჩენთ საჯარო სკოლებს, ყველა კერძო სკოლას აქვს შესაძლებლობა, სურვილის შემთხვევაში, ზუსტად იმავე მხარდაჭერით ისარგებლოს სამინისტროსგან. წლევანდელი წლიდან დანერგვის პროცესები გაფართოვდა და სრული მასშტაბები შეიძინა, შესაბამისად, თუ კერძო სკოლებსაც მოესურვებათ, ამ რეფორმის ყველა სიკეთე შეუძლიათ მიიღონ.
- მასწავლებლებს თუ მოუწევთ ამ სიახლის დასანერგად გარკვეულწილად მომზადება ან ახალი სტანდარტების დაკმაყოფილება?
- პრაქტიკაში ინტენსიურად მოუწევთ იმის გამოყენება, რის შესახებაც რეფორმის დანერგვის წინა პერიოდში იყო მუშაობა. ისინი ამ თეორიულ ცოდნას ყოველდღიურ პრაქტიკაში გამოიყენებენ. ამაში ეხმარებიან ჩვენი მხარდამჭერი ექსპერტები, ოცდაოთხი ჯგუფი მთელი საქართველოს მასშტაბით ყველა საგანში. მთავარი გამოწვევაა, რომ ის, რაც ალაგ-ალაგ საინტერესოდ კეთდება, როგორ გახდეს ყოველდღიური პრაქტიკა სკოლაში. ზოგადად მთლიანი სასწავლო პროცესის ახალ პრინციპებზე დაფუძნება არის იმ სტანდარტების მიღწევა, რაც ეროვნული სასწავლო გეგმით არის განსაზღვრული.
- მშობლები რამდენად იქნებიან ჩართულები მესამე თაობის ეროვნული გეგმის დანერგვაში?
- მშობლებიც ჩართული იქნებიან და არიან კიდეც გარკვეულ დონეზე. მშობელთა ჩართულობა არის ძლიერი და სასურველი ბერკეტი. მნიშვნელოვანია იმის განსაზღვრა, რისთვის არის მშობლის ჩართულობა საჭირო. მშობლის ფუნქცია არაა ის, რომ ბავშვს დაეხმაროს დავალების დაწერაში, მან უბრალოდ პროცესს უნდა მიაქციოს ყურადღება. მოცემული დავალება თუ აქტივობები რამდენადაა მოსწავლის უახლოესი განვითარების დონეზე. ამის დიაგნოსტირება და განხილვა მასწავლებელთან არის მშობლის მთავარი ფუნქცია სწავლების პროცესში ჩართულობისას. ეროვნული სასწავლო გეგმა ისეა აწყობილი, რომ თუ მშობელი აღმოაჩენს ბავშვის განვითარებისთვის შეუსაბამო დავალებებს, მისი უკეთესობისკენ ცვლილება ყოველთვისაა შესაძლებელი. სასკოლო კულტურის განვითარება და მოსწავლეზე მეტად ორიენტირება არის პათოსი მთელი ამ მეთოდის. მშობელთა, მასწავლებელთა და დირექტორთა ჩართულობა - ჯამში ეს ქმნის სასურველ ჰუმანურ გარემოს სკოლაში.
ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,განათლების სისტემის წინაშე მდგარი გამოწვევები დავძლიეთ და ეს სემესტრი შედგა''

,,განათლების სისტემის წინაშე მდგარი გამოწვევები დავძლიეთ და ეს სემესტრი შედგა''

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრმა მიხეილ ჩხენკელმა თსუ ეკონომიკის საერთაშორისო სკოლისა (ISET) და ISET-ის კვლევითი ინსტიტუტის მიერ ორგანიზებულ საერთაშორისო პოლიტიკის ონლაინ სადისკუსიო პანელში მიიღო მონაწილება და შეხვედრის მონაწილეებს სიტყვით მიმართა. განსახილველ თემას წარმოადგენდა: „პანდემიის შემდგომი უმაღლესი განათლების გადააზრება“. დისკუსიის დროს მხარეებმა განიხილეს პოსტპანდემიური დემოგრაფიული, ეკონომიკური, სოციალური შედეგების გავლენა უმაღლეს საგანმანათლებლო დაწესებულებებსა, და ზოგადად, უმაღლესი განათლების სექტორზე; ამ მიმართულებით არსებული გამოწვევები და მათი გადაწყვეტის გზები, პოსტპანდემიურ პერიოდში უმაღლესი განათლების სექტორის ადაპტირებისა და შემდგომი განვითარების საკითხები.

მიხეილ ჩხენკელმა ონლაინ სივრცეში შეკრებილ საზოგადოებას სიტყვით მიმართა: „დიდ მადლობას მოვახსენებ თსუ ეკონომიკის საერთაშორისო სკოლისა (ISET) და ISET-ის კვლევით ინსტიტუტს საინტერესო სადისკუსიო პანელის ორგანიზებისათვის. ვფიქრობ, იგი სასარგებლო და მნიშვნელოვანი იქნება ყველა მონაწილე მხარისათვის. COVID-19-ის პანდემიამ მსოფლიო დიდი გამოწვევის წინაშე დააყენა სხვადასხვა მიმართულებით, მათ შორის, განათლების კუთხით. შექმნილ ვითარებაში, როდესაც მოსწავლეები და სტუდენტები საკლასო ოთახსა და აუდიტორიის მიღმა დარჩნენ, ჩვენი გუნდის მთავარი მიზანი იყო მათთვის განათლების მიღების უწყვეტი პროცესი შეგვენარჩუნებინა. მასწავლებლების, ლექტორების, სამინისტროს, სახელმწიფოსა და საერთაშორისო ორგანიზაციების ერთობლივი ძალისხმევით დღეს შეგვიძლია ვთქვათ, რომ პანდემიის პერიოდში განათლების სისტემის წინაშე მდგარი გამოწვევები დავძლიეთ და ეს სემესტრი შედგა“.

მინისტრმა სიტყვით გამოსვლისას აღნიშნა, საქართველოს წარმატებას დისტანციური სწავლების დანერგვის საქმეში საერთაშორისო გამოხმაურებაც მოწმობს. კერძოდ, ეკონომიკური განვითარებისა და თანამშრომლობის საერთაშორისო ორგანიზაციამ (OECD) 2020 წლის ანგარიშში, რომელიც COVID-19-ის პანდემიით განათლების სფეროში შექმნილი გამოწვევების დასაძლევად გამოაქვეყნა, 98 ქვეყანას შორის საქართველოს მთავრობის მიერ განათლების მიღების უწყვეტი პროცესის უზრუნველსაყოფად გადადგმული ნაბიჯები ერთ-ერთ საუკეთესო ნიმუშად შეაფასა. Microsoft-ის მიერ ორგანიზებულ ვირტუალური განათლების ტრანსფორმაციის პირველ სამიტზე, რომელშიც მინისტრმა მიხეილ ჩხენკელმა მიიღო მონაწილეობა, OECD-ის განათლების დირექტორატის ხელმძღვანელმა ანდრეას შლაიხერმა, COVID-19-ის კრიზისის პირობებში განათლების სისტემის ადაპტაციისა და დისტანციური სწავლების წარმატებით დანერგვის თვალსაზრისით საქართველო და ფინეთი ლიდერ ქვეყნებად დაასახელა. ასევე, სამინისტროს მიერ დისტანციური სწავლების ხელშეწყობის მიზნით გატარებულ ღონისძიებებს მაღალი შეაფასება მისცა Microsoft-ის განათლების მიმართულების ვიცეპრეზიდენტმა ენტონი სალსიტომ.

მინისტრმა ხაზი გაუსვა მასწავლებლებისა და უმაღლესის სასწავლებლების ლექტორების ენთუზიაზმსა და შემოქმედებით მიდგომას დისტანციური სწავლების განხორციელების პროცესში და მათ განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა. მიხეილ ჩხენკელის შეფასებით, პანდემიის პირობებში პედაგოგები, ექიმების მსგავსად, ბრძოლის წინა ხაზზე აღმოჩნდნენ და ახალ გამოწვევებს წარმატებით გაართვეს თავი.

სიტყვით გამოსვლისას მინისტრმა ასევე გადაუხადა მადლობა საერთაშორისო ორგანიზაციებს, რომლებთანაც ამ პერიოდის განმავლობაში სამინისტრო უწყვეტ კომუნიკაციაში იყო და სასარგებლო რეკომენდაციებსა და რჩევებს იღებდა. მან მსოფლიო ბანკთან თანამშრომლობით დაწყებულ ახალ პროექტზეც ისაუბრა, რომლის ბიუჯეტი 102.7 მილიონ დოლარს შეადგენს და რომელიც საქართველოში ხარისხიანი განათლებისა და ხელსაყრელი სასწავლო გარემოს უზრუნველყოფით ადამიანური კაპიტალის განვითარებას გულისხმობს. მინისტრის შეფასებით, ეს პროექტი ძალიან დაეხმარება საქართველოს პოსტპანდემიური პერიოდის გამოწვევათა დაძლევაში.

მიხეილ ჩხენკელმა აღნიშნა, რომ პანდემიის დაწყებისთანავე საგანგებოდ შეკრებილ რექტორთა საბჭოს პირველ ეტაპზე მიეცა მკაფიო რეკომენდაცია, გაზაფხულის სემესტრი ელექტრონული სწავლების ფორმატში პილოტირების რეჟიმში განეახლებინა. მინისტრმა ხაზი გაუსვა იმასაც, რომ ვინაიდან ყველა უნივერსიტეტის წინაშე ერთი საერთო გამოწვევა დადგა, პროცესი უნივერსიტეტებს შორის ურთიერთდახმარებისა და გამოცდილების გაზიარების გზით წარმატებით წარიმართა. გარდა ამისა, უნივერსიტეტებს მიეცათ რეკომენდაცია, ევროპის უმაღლესი განათლების ხარისხის უზრუნველყოფის სააგენტოების ასოციაციის (ENQA) მიერ შემუშავებული ელექტრონული სწავლებისა და ხარისხის უზრუნველყოფის სახელმძღვანელო პრინციპებით ეხელმძღვანელათ.

მინისტრმა განათლების საყოველთაო ხელმისაწვდომობის უზრუნველსაყოფად საზოგადოებრივ მაუწყებელთან თანამშრომლობით შექმნილ პროექტ „ტელესკოლაზეც“ (TV-School) ისაუბრა, სადაც ყველა კლასისა და საგნის ტელეგაკვეთილებს გამოცდილი პედაგოგები ატარებენ. მინისტრის თქმით, პროექტს, რომელიც „პირველი არხი – განათლების“ ეთერში გადის, საზოგადოებაში ძალიან პოზიტიური გამოხმაურება მოჰყვა. სატელევიზიო გაკვეთილებს, არა მხოლოდ მოსწავლეები, არამედ მათი ოჯახის წევრებიც დიდი ინტერესით უყურებენ.

მიხეილ ჩხენკელმა განმარტა, რომ ყველა წარმატებული პროექტი, რომელიც პანდემიის დროს შეიქმნა, შემდგომაც გაგრძელდება, მათ შორის არის პროექტი „ტელესკოლაც“. წარმატებულად განხორციელებული ელექტრონული სწავლების შედეგად, სტუდენტების აუდიტორიებში დაბრუნების შემდეგ, სასწავლო კურიკულუმებში ელექტრონული რესურსების გამოყენების კომპონენტი კიდევ უფრო გაძლიერდება, რაც ელექტრონული რესურსების გარდა, ადგილობრივ და საერთაშორისო დონეზე ერთობლივი პროექტების განხორციელებას, სასწავლო პროცესში უცხოელი პროფესორების დისტანციურად ჩართვას გულისხმობს.

ISET-ის მიერ ორგანიზებულ დისკუსიაში მონაწილეობა ასევე მიიღეს განათლების წამყვანმა ექსპერტებმა: ევროპის უმაღლესი განათლების ხარისხის უზრუნველყოფის რეესტრის პრეზიდენტმა კარლ დიტრიხმა, მაგნა კარტას ობსერვატორიის (ბოლონია) და აკადემიური თანამშრომლობის ასოციაციის (ბრიუსელი) პრეზიდენტმა სიჯბოლტ ნორდამ, მსოფლიო ბანკის რეგიონულმა დირექტორმა სამხრეთ კავკასიაში სებასტიან მოლინეუსმა და ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორმა გიორგი შარვაშიძემ.

წაიკითხეთ სრულად