Baby Bag

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

ქალთევზები, ფერიები, მოლაპარაკე ცხოველები და სხვა ჯადოსნური არსებები მხოლოდ ზღაპრებში გვინახავს. პატარებს ზღაპრული თავგადასავლები ძალიან უყვართ, გარდა ამისა, ისინი ზღაპრების დახმარებით სიკეთის, სიყვარულის, მეგობრობისა და სხვა მნიშვნელოვანი ფასეულობების შესახებ ცოდნასაც იძენენ. ჩვენს სტატიაში 10 მომაჯადოებელ ზღაპარს გაგაცნობთ, რომელიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ.

1. კონკია

კონკია ახალგაზრდა გოგონას შესახებ გვიამბობს, რომელსაც დედინაცვალი და დები ძალიან ცუდად ექცეოდნენ, თუმცა ეს მის პიროვნულ თვისებებზე უარყოფით გავლენას არ ახდენდა. ერთ დღეს მეფემ წვეულება მოაწყო და სამეფოს ყველა ახალგაზრდა ქალი მიიპატიჟა. დებისა და დედინაცვლის წინააღმდეგობის მიუხედავად, კონკია წვეულებაზე მაინც მივიდა, სადაც მან ახალგაზრდა პრინცის გული მოიგო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ თავმდაბლობა ხასიათის ერთ-ერთი საუკეთესო თვისებაა, რომლისთვისაც ცხოვრება მათ აუცილებლად დააჯილდოვებს.

2. ურჩხული და მზეთუნახავი

ფრანგული ზღაპრის გმირი მშვენიერი ბელი მამის ნაცვლად ურჩხულის სასახლეში ტყვეობაზე თანხმდება. თავდაპირველად მზეთუნახავს საშინელი არსება აშინებს და თრგუნავს, თუმცა მოგვიანებით ყველაფერი იცვლება. ურჩხული ულამაზესი ბელის მიმართ ყურადღებიანი და მოსიყვარულეა, რის გამოც ახალგაზრდა ქალს მის მიმართ გრძნობები უჩნდება. ურჩხული მოჯადოებული პრინცია, რომელიც საკუთარი თავისადმი გადაჭარბებული სიყვარულის გამო ისჯება. მას მხოლოდ სიყვარული თუ გადაარჩენს. მშვენიერი ბელის დახმარებით ის საკუთარი გარეგნობის დაბრუნებას შეძლებს. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ეგოიზმი მათთვის ცუდი შედეგების მომტანია.

3. მძინარე მზეთუნახავი

ზღაპრის მთავარი გმირი პრინცესა ავრორაა. ის მეფისა და დედოფლის ნანატრი შვილია. ბავშვის დაბადებამ მშობლები ისე გაახარა, რომ მათ უზარმაზარი წვეულება მოაწყვეს, რომელზეც ყველა ფერია მიიპატიჟეს, თუმცა ბოროტი ჯადოქრის მოწვევა დაავიწყდათ. განაწყენებულმა ჯადოქარმა პრინცესა დაწყევლა და ის ღრმა ძილით დააძინა. მშობლებმა გოგონას გამოღვიძება ვერაფრით შეძლეს. ერთადერთი, ვინც ჯადოქრის წყევლაზე ძლიერი აღმოჩნდა ახალგაზრდა პრინცი იყო, რომელმაც მზეთუნახავ ავრორას აკოცა, პრინცესამ ღრმა ძილს თავი დააღწია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ბოროტების დამარცხება ყოველთვის შესაძლებელია.

4. რაპუნცელი

ღარიბმა ცოლ-ქმარმა ჯადოქრის ეზოდან ვაშლი მოიპარა. გაბრაზებულმა ჯადოქარმა მათ ახალდაბადებული ქალიშვილი წაართვა. გოგონას რაპუნცელი ერქვა. ის ულამაზესი იყო და არაჩვეულებრივად მღეროდა. ჯადოქარმა რაპუნცელი უზარმაზად კოშკში გამოკეტა, საიდანაც მას თავის დახსნა არ შეეძლო. ჯადოქარი გოგონას გრძელ თმას ეჭიდებოდა და კოშკში ამ გზით შედიოდა. ერთ დღეს კოშკთან ახლოს მიმავალმა პრინცმა რაპუნცელის სიმღერის ხმა გაიგო და მასთან შესვლა მოახერხა. მათ ერთმანეთი პირველი დანახვისთანავე შეუყვარდათ. მიუხედავად იმისა, რომ გაბრაზებულმა ჯადოქარმა ულამაზეს ტყვეს თმა შეჭრა და პრინცს კოშკში შესასვლელი გზა არ დაუტოვა, მან რაპუნცელის გადარჩენა მაინც შეძლო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ქურდობა უდიდესი დანაშაულია, რომელიც ადამიანისთვის ყოველთვის ცუდ შედეგს გამოიღებს.

5. ფიფქია და შვიდი ჯუჯა

ფიფქია თოვლივით თეთრი და ულამაზესი გოგონაა, რომელიც შურიანი დედინაცვლის სამიზნე ხდება. დედინაცვალი, რომელიც გამუდმებით სარკეში იყურება და კითხულობს, ვინ არის ყველაზე ლამაზი ქალი სამყაროში, იგებს, რომ მას სილამაზით ფიფქია სჯობს. ის მონადირეს ფიფქიას მოკვლას დაავალებს, რომელიც გოგონას ვერ გაიმეტებს და ტყეში დამალვას ურჩევს, ფიფქია ჯუჯების ქოხში იწყებს ცხოვრებას. დედინაცვალი იგებს, რომ გოგონა ჯერ კიდევ ცოცხალია. ის ფიფქიას მოწამლულ ვაშლს აჭმევს და გოგონა მძინარე სიკვდილს მიეცემა. ფიფქიას სიკვდილისგან ახალგაზრდა პრინცის კოცნა იხსნის. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ფიზიკური სილამაზისთვის გადაჭარბებული მნიშვნელობის მინიჭება ადამიანს სიმშვიდეს აკარგვინებს და სხვებისადმი ბოროტად განაწყობს.

6. პატარა ქალთევზა

პატარა ქალთევზა, რომელიც წყალქვეშა სამყაროს ბინადარია ადამიანების ცხოვრებით არის დაინტერესებული. ერთხელ ის ახალგაზრდა პრინცს სიკვდილისგან იხსნის, რის შემდეგაც გადაწყვეტს, რომ აუცილებლად ადამიანად უნდა იქცეს. საბოლოოდ ქალთევზა ოცნების ასრულებას შეძლებს და პრინცთან ერთად ბედნიერად ცხოვრობს. ზღაპარი ბავშვებს საკუთარი ოცნებებისთვის ბრძოლას ასწავლის და მათ მამაც ადამიანებად ჩამოყალიბებაში ეხმარება.

7. გოგონა და სამი დათვი

ცნობისმოყვარე ოქროსთმიანი გოგონა ტყეში სეირნობისას დათვების საკუთრებაში იჭრება. ის ამჩნევს, რომ სახლში არავინაა, მაგიდაზე დატოვებულ ფაფას მიირთმევს, პატარა დათვის სკამს გატეხავს და საწოლზე უნებართვოდ იძინებს. როდესაც შინ დაბრუნებულ დათვებს დაინახავს, გოგონა შიშისგან ფანჯრიდან გადახტება და გარბის. ზღაპარი ბავშვებს სხვისი საკუთრების პატივისცემას ასწავლის.

8. პრინცესა და ბარდა

პრინცი საცოლეს ეძებს, თუმცა ის ცოლად მხოლოდ ნამდვილ პრინცესას შეირთავს. ერთ საღამოს მის სასახლეში გოგონა მოდის, რომელიც თავშესაფარს ითხოვს. პრინცის დედა საწოლში ბარდის მარცვლებს ჩაყრის და გოგონა იძინებს. დილით პრინცესა უკმაყოფილებას გამოხატავს და ამბობს, რომ მოუხერხებელ საწოლზე იწვა. პრინცი და დედოფალი მიხვდებიან, რომ გოგონა ნამდვილი პრინცესაა, რადგან საწოლი მისთვის მოუხერხებელი აღმოჩნდა. ზღაპარი ბავშვებს კრეატიულ აზროვნებას ასწავლის.

9. მახინჯი იხვის ჭუჭული

იხვის ჭუჭული არავის უყვარს, რადგან ის ლამაზი არ არის. ახლობლებისა და ოჯახის წევრებისგან მოძულებული ჭუკი სახლიდან მიდის და ხეტიალს იწყებს. მას ყველა დასცინის, რადგან ულამაზოა, თუმცა ერთ დღეს იხვის ჭუჭული მშვენიერ გედებს შეხვდება. ისინი მას ძალიან თბილად მიიღებენ. მალე იხვის ჭუკი აღმოაჩენს, რომ ის მშვენიერი გედია, რომელიც სინამდვილეში ძალიან ლამაზია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ცუდი გარეგნობის გამო სხვისი დაცინვა მიუღებელი საქციელია.

10. პრინცი ბაყაყი

მეფეს სამი ულამაზესი ქალიშვილი ჰყავს. ერთ-ერთ მათგანს ყველაზე მეტად ოქროს ბურთულით თამაში იტაცებს, რომელიც მას ჭაში ჩაუვარდება. ბურთულის ამოღებაში მისი დახმარება მხოლოდ ბაყაყს შეუძლია. დახმარების სანაცვლოდ ბაყაყი გოგონას თხოვს, რომ მასთან ერთად ჭამის, თამაშის და ცხოვრების უფლება მისცეს. პრინცესა ბაყაყს თხოვნას შეუსრულებს. ერთ დღეს ბაყაყი გოგონას ეტყვის, რომ ის მას სამუდამოდ დატოვებს, თუ პრინცესა მას ერთხელ კოცნის უფლებას მისცემს. პრინცესა ბაყაყს აკოცებს, ის კი მშვენიერ პრინცად გადაიქცევა, რომელიც მოჯადოებული იყო, პრინცესას კოცნამ კი ჯადოსგან გაათავისუფლა. ზღაპარი ბავშვებს სხვისთვის მიცემული პირობის შესრულებას ასწავლის.

ზღაპრების კითხვა ბავშვებს წარმოსახვას უვითარებს, პრობლემების გადაჭრაში ეხმარება, ღირებულებებს უყალიბებს და მათი წიგნიერების დონეს მნიშვნელოვნად ამაღლებს.

მომზადებულია Parenting.firstcry.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა დადებითი ზეგავლენა აქვს მშობლების მიერ ჩვილებისთვის წიგნების წაკითხვას, რა სახის წიგნები შევარჩიოთ და როგორი უნდა იყოს ძილის წინ წიგნის კითხვის რიტუალი?

რა დადებითი ზეგავლენა აქვს მშობლების მიერ ჩვილებისთვის წიგნების წაკითხვას, რა სახის წიგნები შევარჩიოთ და როგორი უნდა იყოს ძილის წინ წიგნის კითხვის რიტუალი?
რა დადებითი ზეგავლენა აქვს მშობლების მიერ ჩვილებისთვის წიგნების წაკითხვას, რა სახის წიგნები შევარჩიოთ და როგორი უნდა იყოს ძილის წინ წიგნის კითხვის რიტუალი? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტ სოფო მელაძეს ესაუბრა. 

- სოფო, რომელი თვიდან უნდა დავუწყოთ პატარებს წიგნის კითხვა?

- მშობელს შვილისთვის წიგნის გამოყენება და მისი წაკითხვა არა მხოლოდ ადრეულ ჩვილობაში შეუძლია, არამედ ორსულობის დროსაც კი. მოგეხსენებათ, ორსულები ხშირად ასმენინებენ პატარებს ​კლასიკურ მუსიკასაც. ბავშვი მუცელშიც ასხვავებს დედის ხმას და ხმაურს ერთმანეთისგან, შესაბამისად, ჩვენ ბავშვის მუცლადყოფნის პერიოდშიც შეგვიძლია წიგნის ემოციურად და საინტერესოდ წაკითხვა მათთვის. ეს ძალიან სასარგებლო პროცედურაა ნაყოფისთვის. პატარა მუცლადყოფნისას უკვე იწყებს ადრეული სოციალური უნარების და ურთიერთობების ჩამოყალიბებას დედასთან, ხმები და ემოციები ახდენს ნაყოფის რეფლექსების და რეაქციების სტიმულირებას. ბავშვი დაბადებამდე მეტ-ნაკლებად ახდენს ადაპტირებას გარემოსთან, მცირდება შფოთვა. რაც შეეხება ჩვილობის პირველ 2 თვეს, ამ დროს რეკომენდებულია სპეციფიკური წიგნების გამოყენება, ეს არის მკვეთრი კონტრასტის მქონე შავ-თეთრი გამოსახულებები. ამ თემაზე ძალიან საინტერესო აქტივობები ჰქონდა იტალიელ ექიმს და პედაგოგს, ​მარია მო​ნტესორის. მისი აზრით, მსგავსი შავ-თეთრი გამოსახულების მქონე ნახატები ეხმარება ბავშვს მზერის ფიქსაციაში, კონცენტრაციის გაუმჯობესებაში. ასევე, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ პირველი ორი თვე, როცა ბავშვის მხედველობა მეტ-ნაკლებად ჩამოყალიბების პროცესშია, ჩვილი გამოსახულებებს ხედავს 20-25 სმ-ის მოშორებით.

2-4 თვემდე კი შეგვიძლია ღია, ნათელი ფერების მქონე წიგნების გამოყენება, სადაც მარტივი ილუსტრაციებია. აქ მთავარია, არა წიგნის შინაარსი, არამედ მისი ემოციურად გამოხმოვანება, რომელიც მიიქცევს ჩვილის ყურადღებას და კომუნიკაციას დაამყარებს შენთან, თუნდაც გაღიმებით ან თვალით კონაქტით.

- რა დადებითი ზეგავლენა აქვს ამ პროცესს?

- გარდა იმისა, რომ კითხვის პროცესი ასტიმულირებას, როგორც ბავშვის ვიზუალურ, ასევე სმენით უნარებს, ამასთან მეტყველების ერთ-ერთი ძლიერი მასტიმულირებელი საშუალებაა. გავიმეოროთ ის სიტყვები, დავასახელოთ ის საგნები, რაც დედამ გვანახა წიგნში ან წაგვიკითხა. ასევე იწვევს კრეატიულობის და წარმოსახვითი უნარების განვითარებას. სხვადასხვა სიუჟეტის წიგნი ხელს უწყობს სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას ბავშვებში, ემპათიის თუ სხვადასხვა ემოციის განცდის ხელშეწყობას, ბოლოს სოციალური როლების ჩამოყალიბებასა და გააზრებას.

- ზოგადად, ძილის წინ წიგნის კითხვის რიტუალზე რომ ვისაუბროთ...

- ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ძილის წინ გვქონდეს გამოყოფილი გარკვეული დრო, როცა ბავშვთან ერთად წიგნს დავათვალიერებთ, გავახმოვანებთ და წავიკითხავთ. მნიშვნელოვანია, რომ ძილის წინ წასაკითხი წიგნები იყოს მშვიდი, სახალისო და ნაკლებად აქტიური. წიგნის კითხვის ან დათვალიერების პროცესი ერთ-ერთი სტრესის და შფოთვის შემამცირებელი აქტივობაა. ამ დროს ბავშვის სხეული და ორგანიზმი მოდუნებულია და კარგ წინაპირობას ქმნის მშვიდი ძილისთვის, ანუ ხელს უწყობს ძილის რუტინას.

ასევე, მე ხშირად მესმის, რომ, როცა ბავშვი 1 წლის ან მეტისაა, უფრო მოძრავია, დღის მანძილზე რთულია მისი წიგნთან გაჩერება, უფრო მოტორული და მოძრავი თამაშები ურჩევნია, შესაბამისად, დედები ვეღარ ახერხებენ წიგნის კითხვის რუტინაში ჩართვას. ძილის წინ კი კითხვა ხელს შეუწყობს მის აქტიურად ჩართულობას ბავშვის ცხოვრებაში.

- როგორი წიგნები შევარჩიოთ ამ ასაკისთვის?

- როგორც აღვნიშნე, ორსულობის დროს ყურადღება მივაქციოთ ხმებს და ემოციებს, ნაკლებად ნახატებს, რადგან ბავშვი ფიზიკურად ამას ვერ დაინახავს.

როცა ჩვილი 1-2 თვისაა, გამოვიყენოთ სპეციფიკური კონტრასტული შავ-თეთრი გამოსახულებების მქონე ნახატები და მოვათავსოთ იგი მისგან 20-25 სმ-ის მოშორებით;

2-4 თვემდე მაქსიმალურად ჩავრთოთ სხვადასხვა ფერი, ფორმა;

ასევე 0-2 წლამდე ბავშვისთვის სენსომოტორული სტადიაა. ამ დროს ბავშვი მოტორულად ანუ მოქმედებით და სენსორული არხების საშუალებით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა თუ შეხება საგნებთან, შეიმეცნებს მის გარშემო არსებულ სამყაროს, შესაბამისად, მაქსიმალურად ჩავრთოთ სენსორული სტიმულები თამაშებში. ვუყიდოთ წიგნები, სადაც სხვადასხვა ტექსტურაა გამოყენებული, მაგალითად, კატა ილუსტრირებულია ნატურალური ღუნღულა ბეწვით, სადაც ასევე იქნება ხაოიანი თუ რბილი მასალები. ვუყიდოთ ისეთი წიგნები, რომლებსაც სპეციალური ზედაპირი აქვს პირში ჩასადებად, წყალში დასასველებლად თუ ხელის მოჭიდებისთვის;

1-2 წლამდე ბავშვი უკვე იაზრებს, რომ წიგნებში გახმოვანებული სიტყვები და საგნები რაღაცას ნიშნავს და შეესაბამება მის გარშემო არსებულ გარემოს. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ნივთების დასახელებისთვის თითის დადება, ხან მან დაადოს თითი, ხან - თქვენ. ასევე წიგნებზე გამოსახული ცხოველების იმიტირება: ხშირად შეჩერდით და დაუსვით მარტივი კითხვები, ეცადეთ აქტიურად ჩართოთ პროცესში და ხელი შეუწყვეთ მისი ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას.

- ერთი და იგივე წიგნების წაკითხვა სჯობს თუ განსხვავებულის?

- არაა საჭირო ძალიან ბევრი და განსხვავებული წიგნი, 2-3 წიგნიც საკმარისი იქნება. ბავშვს შესაძლოა, ამ პერიოდში ჰქონდეს რომელიმე საყვარელი წიგნი, რომელთან ურთიერთობაც განსაკუთრებულ სიამოვნებას ანიჭებს. არ დავუშალოთ, დაიმახსოვრეთ ერთი წიგნიც კი ძალიან ბევრი ფუნქციით, უნარის განსავითარებლად შეგიძლიათ გამოიყენოთ. ბავშვს უყვარს გამეორება, როცა რომელიმე ილუსტრაციას ან ამბავს კარგად აითვისებს, ეს ზრდის მათში კომპეტენტურობის და თავდაჯერებულობის განცდას.

- პატარები ხშირად წიგნების ფურცლებს ხევენ, დავუშალოთ ეს ქცევა თუ ამით იწყება მათი კონტაქტი წიგნებთან? როგორ ავუხსნათ, რომ ეს არ არის სწორი საქციელი?

- კი წიგნის ფურცვლა, მისი დახევა და თუნდაც პირში ჩადება ბავშვის წიგნთან ურთიერთობის პირველი მცდელობაა. ზემოთ ვახსენე, ზუსტად ეს არის სენსომოტორული სტადია. შეგრძნებებით ცდილობს გაიგოს, რა არის წიგნი, რა არის ფურცელი, იხევა და თუ აქვს ხმა გახევის პროცესში. მოსწონს შეხება და შეგრძნება, თუ როგორი ზედაპირი აქვს ფურცელს. უფრო მოზრდილ ასაკში კი შეგვიძლია დახევის სურვილი წიგნის მაგივრად ფერადი ქაღალდების გამოყენებით ჩავანაცვლოთ და ჩავრთოთ ეს რაიმე თამაშში. ასევე სხვადასხვა ტექსტურის და მასალის გამოყენებით ვათამაშოთ ბავშვი. ვითამაშოთ ბევრი მოტორული თამაში და ასე დავტვირთოთ მისი ტაქტილური თუ მოტორული მოხოვნილებები. გვქონდეს წიგნის კუთხე, სადაც ლამაზად დავალაგებთ და მოვუვლით წიგნებს. საჭიროა ვაჩვენოთ ბავშვს, რომ წიგნებს ვუფრთხილდებით.

- ხმოვან წიგნებზეც რომ ვისაუბროთ. სჯობს თავად წავუკითხოთ, თუ ხმოვანი წიგნებიც იმავე ფუნქციის მატარებელია?

- ჩვილობის დროს ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლის ხმა, მისი კომუნიკაცია ბავშვთან და ჩართულობა. ეს ბავშვში აყალიბებს ნდობის და უსაფრთხოების განცდას. მნიშვნელოვანია, მშობელი თავად ესაუბრებოდეს პატარას. ერიკ ერიქსონის ფსიქოსოციალური განვითარების თეორიაც ამაზე უსვამს ხაზს, 0-1,5 ასაკამდე ბავშვს უვითარდება სამყაროს მიმართ ნდობა/უნდობლობის სტადია, რაც შემდგომში განაპირობებს მის პოზიტიურ ურთიერთდამოკიდებულებას სამყაროსთან თუ პირიქით შფოთვის დონეს. ამ პერიოდში, ასევე ვითარდება მშობლისადმი ბუნებრივი მიჯაჭვულობა, რომელიც უზრუნველჰყოფს მას საკვებით, უსაფრთხოების განცდით თუ ფიზიკური სიახლოვით. ამ ყველაფრის დეფიციტი იწვევს მისი შფოთვის დონის აწევას. აი, უკვე 18 თვიდან შეგვიძლია აქტიურად გამოვიყენოთ ყველანაირი ტიპის ხმოვანი სათამაშოები თუ წიგნები და მათი საშუალებით მაქსიმალურად შევუწყოთ ხელი მეტყველების სტიმულირებას. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად