Baby Bag

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

როგორ შევარჩიოთ და გამოვიყენოთ მანქანის სამგზავრო სავარძელი ბავშვებისათვის სწორად

საქართველოს პარლამენტს წარედგინა კანონპროექტი, რომლის მიხედვით, საბავშვო სავარძლების გამოყენება მანქანებში სავალებულო უნდა გახდეს.

კანონპროექტის მიხედვით, 12 წლამდე და 135 სანტიმეტრამდე ბავშვის მსუბუქი ავტომობილის უკანა სავარძლით გადაყვანისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სპეციალური საბავშვო ეტლი, სავარძელი ან დამჭერი მოწყობილობა, რომელიც შეესაბამება ბავშვის სიმაღლესა და წონას. რეგულაციები არ გავრცელდება საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე.

თემის აქტუალობიდან გამომდინარე ექიმი თამარ ობგაიძე თავის ​ბლოგზე პოსტს აქვეყნებს, გთავაზობთ ექიმის რჩევებს სიტყვა-სიტყვით:

„ბავშვის უსაფრთხოება ყველგან მთავარია - მაშინ, როცა მისთვის საკვებს არჩევთ, მაშინაც, როცა სათამოშოს ყიდულობთ და განსაკუთრებით მაშინ, როცა ის თქვენთან ერთად მანქანით მგზავრობს.

მცირე ასაკის პატარას ღვედით ვერ დაამაგრებთ და ვერც მოზრდილის კალთაში ჩასმით უზრუნველყოფთ მის უსაფრთხოებას.

უსაფრთხო მგზავრობისთვის სპეციალური სავარძელი უნდა გამოვიყენოთ.

რა შეუძლია სავარძელს?

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის სტატისტიკა ნამდვილად დამაფიქრებელია - 1 წლამდე ასაკში სპეციალური საბავშვო სავარძლის გამოყენება 70%-ით, ხოლო 1-4 წლამდე ასაკში დაახლოებით 54%-ით ამცირებს ავტოავარიის შემთხვევაში ბავშვის სიკვდილობის რისკს.

ევროპისა და ამერიკის ქვეყნებში წლებია, არსებობს რეგულაციები, რომლებიც კრძალავს სპეციალური სავარძლის გარეშე ბავშვის მანქანით გადაყვანას.

საქართველოში მსგავსი რეგულაციები ამ ეტაპზე არ არსებობს, თუმცა ის აუცილებელია!

მოდით, ორი პრაქტიკული საკითხი განვიხილოთ - რამდენად სწორად ვარჩევთ და შემდეგ რამდენად სწორად ვიყენებთ სამგზავრო სავარძელს?

ბევრჯერ მინახავს - ახალგაზრდა დედიკოები და მამიკოები სავარძელს გარეგნული პარამეტრებით ან მხოლოდ ფასით არჩევენ, იმითაც, რამდენად კარგად შეესაბმება საბავშვო სავარძლის ფერი მათი მანქანის სალონის ფერს.

იცით, რომ სავარძლები გარეგნული მხარისა და ფასის გარდა ბევრი პარამეტრით განსხვავდება ერთმანეთისაგან?

სავარძლის შერჩევისას, უპირველეს ყოვლისა, გაითვალისწინეთ თქვენი პატარას ასაკი და წონა. სავარძლები სწორედ ამ კატეგორიებით იყოფა.

შემდეგი, რასაც აუცილებლად უნდა მიაქციოთ ყურადღება, არის სავარძლის ინსტრუქცია, სადაც მითითებული უნდა იყოს, გავლილი აქვს თუ არა ე.წ ქრაშ-ტესტი ანუ როგორი საიმედოობა გამოავლინა მან ექსპერიმენტული ავარიების დროს.

სანამ საბავშვო სავარძელს შეიძენთ, მოსინჯეთ, როგორ მაგრდება ის თქვენს მანქანაში.

თუ თქვენ არჩევთ მეორად სავარძელს, უნდა გაარკვიოთ, ხომ არ მოხვედრილა ის ავტოავარიაში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ იქნებით დარწმუნებული, რომ მას თქვენთვის უხილავი დაზიანებები არ აქვს.

არ შეიძინოთ საბავშვო სავარძელი, თუ მას არ მოჰყვება მწარმოებლის ინსტრუქცია.

მიაქციეთ ყურადღება, რომ ფეხებს შორის მოთავსებული ღვედი იყოს ფართო - შეჯახების შემთხვევაში მან არ უნდა დააზინოს პატარას შორისის მიდამო.

იმისათვის, რომ ბავშვი დაცული იყოს გვერდიდან შეჯახებისას, სჯობს, უპირატესობა მიანიჭოთ ისეთ მოდელს, რომელსაც თავისა და მხრების დაცვის გაძლიერებული სისტემა აქვს.

შეძენის შემდეგ აუცილებელია სავარძლის სწორი განთავსება მანქანაში.

საყოველთაოდ მიღებული პრაქტიკაა და დარწმუნებული ვარ, ხშირად გინახავთ - პატარა ზის სავარძელში სახით მოძრობისკენ. არის კი ეს ყველა ასაკორივი ჯგუფისთვის სწორი მდებარეობა?

არა!

გახსოვდეთ, რომ 2 წლამდე ასაკში საბავშო სავარძლის მანქანაში დამაგრება უნდა მოხდეს ისე, რომ ჩვილი სახით მიქცეული იყოს მანქანის სავარძლისაკან და არა მოძრაობის მიმართულებით. ავტოავარიების დროს ეს მის თავსა და სხეულს გაცილებით სრულყოფილდ დაიცავს.

2 წლიდან 5 წლამდე ასაკში სავარძელი უნდა დამაგრდეს ისე, რომ ბავშვი იყურებოდეს სახით წინ, მოძრაობის მიმართულებით.

5 წლის ასაკიდან პატარა შეგიძლიათ დასვათ მანქანის უკანა სავარძელზე განთვსებულ ე.წ ბუსტერზე, რომელიც განკუთვნილია ბავშვის უსაფრთხო მგზავრობისათვის და აქვს საკუთარი ღვედი, რადგან ამ ასაკში მანქანის ღვედი ბავშვს მჭირდოდ არ შეეკვრება.

ბუსტერის ღვედი უსაფრთხოდ მაგრდება ბავშვის გულმკერდსა და მუცელზე და ავარიის შემთხვევაში არ მოხდება მისი კისერზე გადაჭერა, რაც მოხრჩობს გამოიწვევს.

მას შემდეგ, რაც მანქანის უკანა სავარძლის ღვედები სრულყოფილად მოერგება ბავშვს, შეგიძლიათ ის უკვე ჩვეულებრივ სავარძელზე დასვათ.

დაბოლოს, გაითვალისწინეთ! არ გამოიყენოთ მანქანის სავარძელი ბავშვის შინ დასაძინებლად ან დროებით უსაფრთხოდ მოსათავსებლად, სანამ თქვენ საშინაო საქმეებით ხართ დაკავებული. მისი ხანგძლივი გამოყენება ზღუდავს პატარას მოძრაობებს, რაც აუცილებელია მისი განვითარებისთვის.

თქვენი ექიმი უსაფრთხო მგზავრობას გისურვებთ!“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რაქიტსა და მის გამომწვევ მიზეზებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თამთა ხუჯაძე ესაუბრა

რაქიტსა და მის გამომწვევ მიზეზებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თამთა ხუჯაძე ესაუბრა

რა არის რაქიტის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი ბავშვებში? - ამ და რექიტის შესახებ სხვა საინტერესო საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ნეფროლოგი თამთა ხუჯაძე.

- რა არის რაქიტი?

- რაქიტი ჩვილი და ადრეული ასაკის ბავშვთა დაავადებაა, რომელიც ვითარდება როგორც D-ვიტამინის, ასევე, კალციუმისა და ფოსფორის ნაკლებობის ფონზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ძვლის და კუნთების ტკივილი, მოტეხილობები, ძვლის დეფორმაციები, ზრდის შეფერხება, კუნთების სისუსტე. რაქიტი 100 000 ბავშვიდან დაახლოებით 7-8 ბავშვს აღენიშნება. დაავადების სიხშირე თანაბარია მამაკაცებსა და ქალებში. რაქიტი შედარებით ხშირად გვხვდება ახლო აღმოსავლეთში, აფრიკასა და აზიაში. შედარებით იშვიათია შეერთებულ შტატებსა და ევროპაში, გარდა გარკვეული უმცირესობებისა.

- ძირითადად, რა იწვევს რაქიტს?

რაქიტის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის D ვიტამინის დეფიციტი, არასწორი კვება, D ვიტამინით, კალციუმითა და ფოსფორით ღარიბი პროდუქტების მიღება და მზის ულტრაიისფერი სხივების არასაკმარისი ექსპოზიცია. რაქიტის განვითარების სხვა მიზიეზებში უნდა განვიხილოთ: D ვიტამინის მეტაბოლიზმის დარღვევით მიდინარე მდგომარეობები, ზოგიერთი სამკურნალო პრეპარატის (გლუკოკორტიკოიდები, ანტიკონვულსანტები, დიურეტიკები, ანტაციდები, ფიტინი) მიღების ფონზე. კანის დაავადებები, რომლის დროს დაქვეითებულია ქოლეკალციფეროლის სინთეზი. გასტროინტესტინური ტრაქტის დაზიანება, რის გამოც ვერ ხერხდება საკვებით მიღებული D ვიტამინის ათვისება (მალაბსორბციის სინდრომი, პანკრეასის უკმარისობა და სხვ.) ღვიძლისა და თირკმელების ის დაავადებები, რომელთა დროსაც ირღვევა D ვიტამინის აქტიური მეტაბოლიტების წარმოქმნა.

არსებობს მემკვიდრეობითი გენეტიკური ფორმებიც. კვებითი პრობლემების ფონზე განვითარებული რაქიტი ჩვეულებრივ გამოწვეულია D ვიტამინის ნაკლებობით, ამ დეფიციტის მიზეზია: მზის სხივების არასაკმარისი ზემოქმედება (რაც სხეულს ეხმარება საკუთარი D ვიტამინის გამომუშავებაში). D ვიტამინის ნაკლებობა ბავშვის კვებაში ვეგეტარიანული/ვეგანური დიეტების, ასევე, რიგი დაავადებების დროს, რომლებიც ზღუდავს D ვიტამინის ათვისებას (როგორიცაა კრონის დაავადება, ცელიაკია, კისტოზური ფიბროზი ან წყლულოვანი კოლიტი). რამდენიმე გენეტიკური დაავადება ხელს უშლის ბავშვის ორგანიზმისმიერ D ვიტამინის შეწოვას. თანდაყოლილი რაქიტი შეიძლება გამოწვეული იყოს დედის დაავადებებით, მათ შორის მძიმე ოსტეომალაცია, არანამკურნალევი ცელიაკია, მალაბსორბცია, პრეეკლამფსია და ნაადრევი მშობიარობა.

- რა სიმპტომები შეიძლება მიგვითითებდეს რაქიტზე?

- სიმპტომატიკა ვლინდება 3-დან 18 თვის ასაკამდე. რაქიტის ნიშნები და სიმპტომები მოიცავს ძვლის მტკივნეულობას, ძვლის მოტეხილობისადმი მიდრეკილებას. რაქიტის პირველ ნიშნად შესაძლებელია მივიჩნიოთ ჩვილებში დიდი ყიფლიბანდის დაგვიანებული დახურვა. მცირეწლოვან ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ დეფორმული ფეხები, სქელი ტერფები და მაჯები, მენჯის ძვლები და გულმკერდის დეფორმაცია. სისხლში კალციუმის დაბალმა დონემ შეიძლება გამოიწვიოს ტეტანია - კუნთების უკონტროლო სპაზმი. ასევე, შეიძლება წარმოიშვას სტომატოლოგიური პრობლემები. რაქიტი იწვევს ცვლილებებს ნერვულ, ძვალსახსროვან და კუნთოვან სისტემებში. სიმპტომების გამოვლენის ხარისხი დაავადების სიმძიმეზეა დამოკიდებული. ანამნეზური მონაცემებიდან ყურადღება უნდა გამახვილდეს კვების ხასიათზე, დღის რეჟიმზე, მოვლის პრინციპებზე.

ვიტამინი D3 (ქოლეკალციფეროლი) კანში წარმოიქმნება ქოლესტერინის წარმოებულიდან ულტრაიისფერი B შუქის სტიმულის ქვეშ, ულტრაიისფერი შუქი ან ვირთევზას ღვიძლის ზეთი იყო D ვიტამინის ერთადერთი მნიშვნელოვანი წყარო მე-20 საუკუნის დასაწყისამდე, სანამ ერგოსტეროლი (ვიტამინი D-2) სინთეზირებული იყო დასხივებული მცენარეული სტეროიდებისგან. ადამიანის რძეში D ვიტამინის შემცველობა დაბალია 20-40 სე/ლ-ზე ამიტომ, ჩვილები, რომლებიც იმყოფებიან ექსკლუზიურ ძუძუთი კვებაზე (ასევე, ვინც არ ღებულობს პერორალურ დანამატს და მათ, ვისაც აქვს მუქი პიგმენტური კანი, რომელიც ბლოკავს ულტრაიისფერი შუქის შეღწევას) იმყოფებიან რაქიტის განვითარების რისკის ქვეშ.

- როგორ ხდება დიაგნოზის დასმა?

- დიაგნოზი ძირითადად ემყარება კლინიკურ ნიშნებსა და ანამნეზურ მონაცემებს. დიაგნოზის დასადასტურებლად შესაძლებელია ჩატარდეს ლაბორატორიული კვლევები - სისხლის ანალიზი, რომელიც აღმოაჩენს დაბალი კალციუმის, D ვიტამინის, ფოსფორის და მაღალი ტუტე ფოსფატაზას და პარათჰორმონის მაჩვენებელს რენტგენოლოგიურ მონაცემებთან ერთად. უმეტესად ყურადღება ექვცევა მუხლის სახსრისა და მაჯის ძვლების რენდგენოგრამას; ძვლის ბიოფსია (ძალიან იშვიათად კეთდება); გენეტიკური ტესტირება (მემკვიდრეობითი რაქიტისთვის).

- მკურნალობის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ.

- მკურნალობა დამოკიდებულია გამომწვევ მიზეზზე, თუმცა რიგ შემთხვევებში შესაძლებელია ქირურგიული ჩარევის აუცილებლობაც. დაავადების გენეტიკური ფორმები კი საჭიროებს სპეციალიზებულ მკურნალობას. რაქიტის პრევენცია შესაძლებელია, რისთვისაც ორსულებმა უნდა მიიღონ მინიმუმ 600 სე ვიტამინი D დღეში. თუმცა ლაბორატორიული მონაცემების გათვალისწინებით შესაძლებელია დოზირების ცვლილება კალციუმის პრეპარატთან კომბინაციაში. ძუძუთი კვებაზე მყოფმაყველა ჩვილმა უნდა მიიღოს 400 სე ვიტამინი D დღეში. ზოგადი რეკომენდაციები მოიცავს პერიოდულად მზის სხივების ზემოქმედებას, D ვიტამინით მდიდარი საკვების მიღებას. რაქიტის სამკურნალოდ იყენებენ D ვიტამინის ორივე ფორმას – D2-სა და D3-ს. მკურნალობის ხანგრძლივობა დაავადების სიმძიმეზეა დამოკიდებული და ჩვეულებრივ, 1-3 თვეს უდრის. რაქიტის მსუბუქი ფორმის დროს მკურნალობა საშუალოდ 1 თვეს გრძელდება. შემდეგ D ვიტამინის დოზა მცირდება – რჩება მხოლოდ საპროფილაქტიკო.მედიკამენტის დოზირება და მკურნალობის ხანგრძლივობა უნდა გაკონტროლდეს ლაბორატორიული და რენტგენოლოგიური მონაცემების კონტროლის პარალელურად მხოლოდ ექიმის მეთვალყუეობის ქვეშ. თუ ბავშვს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემები აქვს (შეწოვისა და მონელების დარღვევა), შეგვიძლია მივცეთ D ვიტამინის წყალხსნარი. რაქიტის დროს აუცილებელია კალციუმით მდიდარი საკვების (რძისა და მისი ნაწარმის, ლობიოს, თევზეულის, კვერცხის და სხვ.) მიღება.

რაქიტის პროფილაქტიკა: D ვიტამინით პროფილაქტია უნდა გაგრძელდეს სიცოცხლის პირველი 2 წელი. ასევე, ბალანსირებული კვება, დამატებითი საკვების დროული დაწყება, მზის სხივების ზემოქმედების ადეკვატური ხანგრძლივობა. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებისთვის მზის პირდაპირი სხივების მოხვედრა არ არის რეკომენდებული, ხოლო 6 თვიდან ნებადართულია დღეში მხოლოდ 17 წუთის (კვირაში 2 საათის) განმავლობაში. რაქიტის დროული დიაგნოსტირება და შესაბამისად, ადეკვატური მკურნალობა კეთილსაიმედო პროგნოზის მანიშნებელია, მაგრამ თუ მკურნალობამ დაიგვიანა, შესაძლოა, დარჩეს ძვალსახსროვანი სისტემის დეფორმაციები. იშვიათად თანმხლები ინფექციები რაქიტის ფონზე სიკვდილსაც კი იწვევს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად