Baby Bag

„ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან, ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა,“ - ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან, ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა,“ - ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე გადაცემაში პირადი ექიმი ბავშვების ცუდი ქცევის მიზეზებსა და მოტივებზე საუბრობს:

„ქცევას ვერ დავარქმევდი ცუდს. უფრო ვიტყოდი, მისაღები თუ მიუღებელი ქცევა. ამ შემთხვევაში ისმის კითხვა: ვისთვის რა არის მისაღები ქცევა? ძალიან სამწუხაროა, რომ ჩვენ ისეთ საზოგადოებაში ვცხოვრობთ, სადაც ძალიან ბევრი ფასეულობა გამოირეცხა, გაფერმკრთალდა, ფერი დაკარგა. ყველაფერი არის დასაშვები, ყველაფერი არის მისაღები, რაც მიზანს მიმაღწევინებს, რაც მიმიყვანს წარმატებამდე. წარმატებულ ადამიანებს აღარ ეკითხებიან ეს ცუდია, თუ კარგი. ეს არის კარგი, იმიტომ, რომ არის წარმატებული. სამწუხაროდ ეს ასე არ არის. შესაბამისად, ჩვენ ვსვამთ კითხვას, თუ რა არის ცუდი და მიუღებელი. მაგალითად, ქურდობა ცუდია? ღალატი ცუდია? ის, რომ ადამიანი პოლიციაში არ დარეკავს და გულგრილი დარჩება, ცუდია? უპასუხისმგებლობა და ბილწისტყვაობა ცუდია თუ კარგია? ვიღაცებისთვის კარგია. ცხოველების წამება ცუდია თუ კარგია? მეც შევსწრებივარ, როდესაც მოზრდილი ადამიანების წინ ბავშვები აწვალებენ ცხოველებს და მოზრდილები არ რეაგირებენ, ვარ მომსწრე, როდესაც ბავშვები ანაგვიანებენ გარემოს და მოზრდილი ადამიანები ამაზეც არ რეაგირებენ. ძალიან ბევრი ქცევის ჩამოთვლა შემიძლია, რომელზეც მოზრდილები არ რეაგირებენ, იმიტომ, რომ ისინი არ თვლიან, რომ ეს მიუღებელია ამ კონკრეტულ საზოგადოებაში.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის ნეგატიურ ქცევაზე პასუხისმგებლობა უფროსებს ეკისრებათ:

„ბავშვი ისეა მოწყობილი, რომ ჩვენ გვიყურებს. ბავშვის მთავარი ორიენტირი არის მისთვის მნიშვნელოვანი მოზრდილი, არა გამვლელი, არამედ ის, ვინც მისთვის ავტორიტეტია. მცირეწლოვან ასაკში ის ბაძავს ავტორიტეტს. ბავშვი ასე სწავლობს. მიბაძვა არის ის მთავარი უნარი, რომელზეც შენდება სხვა უნარები. ჩვენ ვართ სარკე. მახსენდება ერთი მაგალითი. ტრანსპორტში ბავშვმა ნაგავი დაყარა, დედა ამაზე არ რეაგირებდა. ან დაუკითხავად აიღო სხვისი ნივთი და დედა ისევ არ რეაგირებს. დღეს თუ შენ ამაზე არ რეაგირებ, ხვალ ასე ღიად დადებულ ნივთებს კი არა, სხვა ნივთებსაც აიღებს ბავშვი. ჩვენს საზოგადოებაში ძალიან მნიშვნელოვანია ეს ქურდობის მომენტი. ჩვენ საბჭოთა კავშირიდან მოვდივართ ყველა. მაშინ ქურდობად არ ითვლებოდა სამსახურიდან რაღაცების წამოღება, არავის ქონების მითვისება არ ითვლებოდა ქურდობად. 90-იანი წლებიდან დაინერგა ძალიან ცუდი მორალი, რომ მე მივითვისებ იმას, რაც სხვისია და მე მერქმევა ძლიერი, კარგი ტიპი, რაც მეტს მივითვისებ და მეტს წავართმევ.“

„ხანდახან მშობელს მოჰყავს ბავშვი და ამბობს, რა ეშველება ამ უბედურს, თავის დაცვა არ შეუძლია, ვერავის დაარტყამს, ასე ვერ იცხოვრებს ბავშვი ამ ქვეყანაშიო. ეს ცუდია თუ კარგია? ეს არის ჩვენი რეალობა. ზნეობა და ეთიკა ამოღებულია დღეს ჩვენი ცნობიერებიდან. გამართლებულია ის, რაც წარმატებულია. ეს მთელ მსოფლიოში ასეა, სამწუხაროდ. ადამიანის ეგზისტენცია ეთიკური ურთიერთობების გარეშე არ არსებობს. დღეს ჩვენ ვხედავთ ეთიკისგან გაშიშვლებას მედიაში, ადამიანურ ურთიერთობებში. მერე ჩვენ გვიკვირს, ეს ბავშვები ნეტავ ვის დაემსგავსნენო. გვიკვირს, რატომ არიან ასეთი გულგრილები, არ ითვალისწინებენ სხვა ადამიანს. ეს ჩვენი სარკეა, ეს ვართ ჩვენ, ჩვენ ჩავდეთ ეს ინვესტიცია. ინვესტიციას როგორც ჩადებ დღეს, შესაბამისად იმას მიიღებ ხვალ,“ - აღნიშნავს თამარ გაგოშიძე.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია,“ - ფსიქოლოგი მაია ცირამუა

ფსიქოლოგი მაია ცირამუა ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლისა და ზრუნვის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კონტროლის სიჭარბე აღზრდის ავტორიტარულ სტილზე მიგვანიშნებს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლი აჭარბებს ზრუნვას? ამ დროს ბავშვს ენიჭება პასუხისმგებლობა. ბავშვთან ინტერაქცია ასეთია: „მე არ მაინტერესებს შენ რას ფიქრობ, რას განიცდი, გააკეთებ რასაც გეუბნები!“ რა თქმა უნდა, ეს უკვე ძალადობრივი დამოკიდებულებაა. ბავშვი ძალიან თავისუფალი და ლაღი არსებაა. ძალიან რთულია, რომ მას გააკეთებინო ის, რაც შენ გინდა. რა თქმა უნდა, ეს ხდება იძულების ხარჯზე. იმის ხარჯზე, რომ ან ფიზიკურად ძალადობენ ბავშვზე, ან ემუქრებიან, ან ემოციურად ძალადობენ მასზე. ემოციური ძალადობის საინტერესო შემთხვევაა, როდესაც დედა ეუბნება შვილს: „შენ თუ ამას არ შეჭამ, გული გამისკდება!“ ხშირ შემთხვევაში პატარა ნიუანსები, რომლებიც ზრუნვის მინიმიზირებას ახდენს და აქცენტირებულია კონტროლზე, ძალადობრივ დამოკიდებულებას წარმოქმნის. ეს არის ავტორიტარული აღზრდა.“

მაია ცირამუას თქმით, ზოგჯერ მშობლების მხრიდან ზრუნვა მნიშვნელოვნად ჭარბობს კონტროლს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ზრუნვა ჭარბობს და ბავშვის პასუხისმგებლობა დაბალია? ეს ძალიან ჩვეულია ქართული კულტურისთვის. ასეთი ტიპის მშობლებს ჩვენ ჰელიკოპტერ მშობლებს ვეძახით, ვერტმფრენ მშობლებს, რომლებიც მუდამ თავს დასტრიალებენ თავიანთ შვილებს. ბავშვებს ყველაფერი აქვთ (სითბო, სიყვარული, შექება) გარდა საკუთარი ხელებისა. ყველგან არის მშობლის უხილავი ან ხილული ხელი. ასეთ აღზრდას ჩვენ ჰიპერმეურვეობით აღზრდას ვეძახით. ასეთი აღზრდის პირობებში ადამიანს არ აქვს საკუთარი მეს განცდა, სიცარიელეა თითქოს. მშობლის გარეშე მისი ცხოვრება ინგრევა, ის არაფერს წარმოადგენს. ასეთი ადამიანები ხშირად გარბიან დეპრესიაში, წამალდამოკიდებულებაში. ეს სერიოზულ პრობლემებს იწვევს.“

მაია ცირამუა აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მტკივნეული უგულებელყოფაა:

„ყველაზე მტკივნეულია, როდესაც ბავშვი არის უგულებელყოფილი, ეს ფიზიკურ ტკივილსაც კი ჰგავს. ამ დროს არც პასუხისმგებლობის მინიჭება ხდება და არც ზრუნვა - ეს არის აღზრდის ყველაზე უფრო მტკივნეული ფორმა. ძალიან გავრცელებულია ემოციური უგულებელყოფის მაგალითებიც. შეიძლება ბავშვის ფიზიკური საჭიროებები დაკმაყოფილებული იყოს, მაგრამ ის ემოციურად უგულებელყოფილად გრძნობდეს თავს, არ იყოს მხარდაჭერილი, არ იყოს დანახული. ჩვენ ვმუშაობთ, ბავშვი მოდის, რაღაცას გვეკითხება, ან არ გვესმის, ან არ გვცალია, რომ ვუპასუხოთ. ის რაღაც გულისტკივილს გვიზიარებს, ჩვენ არ გვცალია, რომ მოვუსმინოთ. ესეც უგულებელყოფის და ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა. ბავშვი მოდის და გეუბნებათ, რომ კლასელი ჩაგრავს. თქვენ პასუხობთ: „შენ თვითონ მოაგვარე!“ ეს მისი საჭიროების უგულებელყოფაა. არამხარდამჭერი დამოკიდებულება ძალადობაა.“

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია. მე ბავშვს პასუხისმგებლობასაც ვანიჭებ, მას აქვს სტრუქტურა, ჩარჩო, რომელშიც მან უნდა იმოძრაოს. ამ სტრუქტურას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. არასტრუქტურირებული დღე, როდესაც არ იცის ბავშვმა, როდის უნდა დაიძინოს, სერიოზულ შფოთვით პრობლემებს იწვევს. პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ბავშვს ასაკის შესაბამისად ვანიჭებთ, მისი უსაფრთხოებისა და თვითეფექტურობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ამასთან მნიშვნელოვანია თანაბარი დოზით ზრუნვა, მოსმენა, ბავშვის აზრის გათვალისწინება და მხარდაჭერა,“ - აცხადებს მაია ცირამუა.

წყარო: ​არტარეა

წაიკითხეთ სრულად