Baby Bag

სიყვარულის 5 ენა, რომლითაც ბავშვებს უნდა ვესაუბროთ - ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე

ჰუმანური პედაგოგიკის სპეციალისტი მარიამ დავითინიძე სიყვარულის ხუთ ენაზე საუბრობს, რომლითაც ჩვენს შვილებთან უნდა ვისაუბროთ:

„დედებთან შეხვედრებისას სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან აქტუალური თემა აღმოჩნდა. სიყვარულის ხუთი ენა ძალიან დიდ და მნიშვნელოვან კვლევებს ეფუძნება. ეს კვლევები გვეუბნება, რომ როგორც უნდა განვსხვავდებოდეთ ადამიანები, მაინც ხუთნაირად გვიყვარს, ​როდესაც სიყვარულს გამოხატავენ ჩვენდამი. პირველი ეს არის წახალისება, მეორე არის დახმარება, მესამე - საჩუქარი, მეოთხე- გაუნაწილებელი ყურადღება და ჩახუტება.“

მარიამ დავითინიძის თქმით, სიყვარულის ხუთი ენის გამოყენება ეფექტიანია არამხოლოდ ბავშვებთან. არამედ უფროსებთანაც:

„სიყვარულის ხუთი ენა ყველაზე მოქმედებს, დაზე, ზმაზე, მეგობარზე. ახლა ბავშვების ჭრილში ვილაპარაკოთ. თუ ჩვენი ენა არის წახალისება, ეს იმას ნიშნავს, რომ ჩვენს შვილს ჩვენგან სიყვარულის გამოხატვა ყველაზე მეტად სიამოვნებს საქებარი სიტყვებით, მის მიერ გაკეთებული კარგი საქმეების აღნიშვნით. რეალურად ბავშვს ყველაზე მეტად ეს სჭირდება. მას მოსწონს, როდესაც ეუბნებიან: ​„ყოჩაღ, რა კარგი ხარ! ეს რა კარგი საქმე გააკეთე!“ შემდეგი არის დახმარება. ეს ნიშნავს, რომ ბავშვის რაღაც სირთულეს მასთან ერთად გავდივართ, ვეუბნებით: „მოდი ერთად გავაკეთოთ.“ ეს ჩემი ენაა, ყველაზე მეტად სიყვარულის გამოხატულება ასე მომწონს, როდესაც მეხმარებიან.“

მარიამ დავითინიძე აღნიშნავს, რომ საჩუქრები ბავშვს ჯილდოს სახით არ უნდა მივცეთ და არ დავუკავშიროთ ქრთამს:

„შემდეგი არის საჩუქრები. ვის არ უყვარს საჩუქრის მიღება, მაგრამ ზოგიერთი ბავშვის შემთხვევაში ეს არის მკვეთრად მნიშვნელოვანი. აქ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ საჩუქარი შინაგანი არსით ნიშნავს დაუმსახურებელ ძღვენს. ​თუ საჩუქრებით დავიწყებთ ბავშვის განებივრებას და მის ენაზე ვილაპარაკებთ, ეს ისე არ უნდა გავაკეთოთ, რომ დავუკავშიროთ რაიმე ქრთამს, რაღაცის გაკეთებას, არ უნდა დავამყაროთ მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი. საჩუქარი ბავშვისთვის უნდა იყოს დაუმსახურებელი ძღვენი. ბავშვს უნდა გავუკეთოთ სიურპრიზები. არ არის აუცილებელი, რომ ეს იყოს ძვირადღირებული საჩუქრები.“

​გაუნაწილებელი ყურადღება არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ. ხშირად ადამიანები გვისმენენ არა იმიტომ, რომ გაგვიგონ, არამედ იმიტომ, რომ გვიპასუხონ. ასე ხშირად გვემართება. ვსხედვართ, ბავშვებს ვამეცადინებთ, ვლაპარაკობთ და უცებ ტელეფონი აწიკწიკდება, გაგვახსენდება, რომ რაღაც გასარეცხი გვაქვს, ბავშვთან კავშირი კი წყდება. გაუნაწილებელი ყურადღება ჩემი გოგოს საყვარელი ენაა. როგორც კი ჩემი ყურადღება სხვა რამეზე გადადის, იმ წუთში იკარგება ყველა შედეგი, რაც გვინდოდა, რომ დაგვედო. ​ჩახუტება სიყვარულის ყველაზე სასიამოვნო ენაა. ერთ-ერთ ქალბატონთან საუბრისას, მან თქვა, რომ მას ჰქონდა სიყვარულის სულ სხვა ენა, მისი შვილების ენა კი ჩახუტება იყო. თუ ბავშვს კარგად დააკვირდებით, აუცილებლად ამოიცნობთ, სიყვარულის რომელი ენაა მისთვის ყველაზე მოსაწონი. ზოგჯერ შეიძლება მოხდეს, რომ ერთი კი არა, ორი ენა იყოს მთავარი. არსებობს სპეციალური ტესტიც, რომლის შევსების შემდეგ, შეგვიძლია გავიგოთ, რომელია ჩვენთვის სასურველი სიყვარულის ენა,“ - აღნიშნავს მარიამ დავითინიძე.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

,,როგორც მცენარის მარცვალი ვერ განვითარდება მზის სხივების გარეშე, ბავშვი ვერ განვითარდება...
​პაატა ამონაშვილი საუბრობს სიყვარულის ატმოსფეროზე. ბავშვი იზრდება ისეთად, როგორ გარემოშიც ვითარდება ის. ,,ბავშვი არის ჩვენი სარკე" - აღნიშნავს პაატა ამონაშვილი. ნახეთ ვიდეო და არ დაგავიწყდეთ!!!

შეიძლება დაინტერესდეთ

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- ხშირად მშობლები უმცროს შვილებს უფროსებს აზრდევინებენ, ან ავალდებულებენ დიდი დოზით მიიღონ მონაწილეობა ამ პროცესში. რამდენად მიზანშეწონილია ეს მიდგომა?

- აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი - რამდენია ასაკობრივი სხვაობა დედმამიშვილებს შორის, რამდენად ყოველდღიური ხასიათი აქვს უფროსი შვილის დახმარებას, რამდენად სასურველ და საინტერესო აქტივობებში ვრთავთ მას, რას იღებს სანაცვლოდ აქედან და ა.შ. მისთვისაც საინტერესო უნდა იყოს პროცესში ჩართვა, უნდა იღებდეს შექებას ან რაიმე სასურველ ჯილდოს მაინც. პატარა და-ძმაზე ზრუნვა ბავშვს უვითარებს ემპათიის გრძნობას, მზრუნველობას, პასუხისმგებლობის გრძნობას და ასევე აგრძნობინებს თავს უფრო კომპეტენტურ და „დიდ“ ადამიანად, რაც ზრდის მის თვითშეფასებას. კარგია თუ ასეთ „დახმარებას“ ექნება სიტუაციური ხასიათი, მაგალითად: თუ დედას რამე სტკივა და უფროსი შვილი ეხმარება, დედას უცბად დაურეკეს და ბავშვმა საწოვარა გამოართვა მას და ა.შ. მნიშვნელოვანია, ამ დახმარებას ჰქონდეს მიზეზი და საჭიროება. თუ ამას აქვს ყოველდღიური და სავალდებულო ხასიათი, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი მიზეზი გახდება. განსაკუთრებით თუ ბავშვი 7 წლამდე ასაკისაა და თამაშის მაგივრად, რაც ამ პერიოდში ბავშვის განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მშობელი აიძულებს ყოველდღე ბავშვმა „დედის ან მამის ფუნქცია“ შეითავსოს.
ასევე მნიშვნელოვანია, ამ მხრივ უსაფრთხოების გათვალისწინებაც. ჩვენ, უფროს შვილებს უნდა დავავალოთ ის, რაშიც უკვე თვითონაც მომწიფებულნი და დამოუკიდებელნი არიან. თუ ბავშვი თვითონ საჭიროებს ყურადღებას ან თვითონ არ არის ბოლომდე დამოუკიდებელი ყოველდღიური საჭიროებების დაკმაყოფილებაში, რა თქმა უნდა, ის უუნაროა ამ დროს უმცროს და-ძმაზე იზრუნოს.
- ხომ არ დავაკარვინებთ ამით ბავშვობის მნიშვნელოვან პერიოდს და დავაზიანებთ მათ ფსიქიკას?
- ამ თემაზე ძალიან საინტერესო თეორიები ჰქონდათ, ორ ფსიქოთერაპევტს, ზიგმუნდ ფროიდს და ალფრედ ადლერს. ფროიდის აზრით, ბავშვის როლი ოჯახში, მისი ურთიერთობები და-ძმებთან შემდგომში განაპირობებენ მისი პიროვნების ფორმირებას და სხვებთან ურთიერთობების ფორმებს. ადლერის აზრით, კი მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებაც კი, თუ მერამდენეა ბავშვი დაბადების რიგით - დედისერთა, უფროსი, შუათანა თუ ნაბოლარა. როცა ბავშვი დედისერთაა, მშობლების მთელი ყურადღება მას ეკუთვნის, ანებივრებენ, ეჩვევა დიდი რაოდენობით ყურადღებას. ძირითადად არც აფრთხილებენ ხოლმე ბავშვს, რომ ოჯახში მატებაა და უცებ ის ხედავს პატარა დას ან ძმას, რომელმაც მისთვის ნაცნობი ყურადღება „მიითვისა“. უმეტესობას ამ დროს ეჭვიანობის და კონკურენციის გრძნობა უჩნდება, რის მოდიფიკაციას და ჩანაცვლებასაც ჩვენ ვახდენთ მსუბუქი, სიტუაციური ზრუნვით უმცროს დედმამიშვილზე. ამიტომ თუ ჩვენ ამ დროს ძალიან დავტვირთავთ, მოვწყვეტთ მისთვის საინტერესო აქტივობებს, თამაშებს, მეგობრებს, ეს უფრო გააღვივებს მის კონკურენტულ დამოკიდებულებას დედმამიშვილთან.
- გარდა უფროსი შვილებისა, თვითონ უმცროს ბავშვზეც უარყოფით ზეგავლენას ხომ არ მოახდენს დედის ნაკლები ჩართულობა?
- დედის ნაკლები ჩართულობა ყოველთვის მოქმედებს ბავშვის ცხოვრებასა და განვითარებაზე. ბავშვზე ზრუნვა ეს მხოლოდ მისი მატერიალური ან ფუნქციური დახმარება არაა, ეს ემოციური კავშირიცაა. რამდენად იდენტური იქნება 13 წლის მოზარდის და დედის შედარება ერთმანეთთან, როცა 13 წლის მოზარდი ამ ასაკში ფსიქოლოგიურად თუ ემოციურად საერთოდ არაა მომწიფებული „მშობლობისთვის“.
- ბევრი მშობელი მარტო ზრდის ბავშვებს, ამიტომ უწევთ დახმარება უფროს შვილებს სთხოვონ, თუმცა მოზარდებს პირადი სივრცე სჭირდებათ. როგორ უნდა მივუდგეთ შვილებს ასეთ სიტუაციაში?
- პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რომ წინასწარ შევუთანმხდეთ უფროსს შვილს, რატომ და რისთვის, რამდენი ხანი და რა ფორმით გვჭირდება მისი დახმარება. ასე ვთქვათ, ვაგრძნობინოთ, რომ ეს იძულება არაა, ნებართვას ვიღებთ მისგანაც, მის აზრსაც ვითვალისწინებთ და არჩევანის საშუალება აქვს. ასეთი შეთანხმებების დროს ხაზი გაესმევა იმას, თუ რისი გადადება შეუძლია უფროს შვილს და რა არის იმდენად პრიორიტეტული, რომ ამ შემთხვევაში დედასაც მოუწევს მასზე მორგება. მნიშვნელოვანია ვაგრძნობინოთ ჩვენი სიყვარული და მადლიერება ამ დახმარებისთვის, წავახალისოთ მისი დახმარება და მისი ინტერესებიც ჩავრთოთ ამ პროცესში. მაგალითად, „თუ შენი დაიკოს ოთახში იქნები, სანამ სძინავს შეგიძლია შენს საყვარელ ფილმებს უყურო.“ შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ უფროსი შვილის ინტერესებიც, არჩევანის საშუალება დავუტოვოთ და დავაფასოთ მისი ძალისხმევა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად