Baby Bag

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვები უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში?! რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსი შალვა ამონაშვილი პანდემიის პირობებში მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვებთან ურთიერთობის გაუმჯობესებისთვის საინტერესო რჩევებს აძლევს. ის აღნიშნავს, რომ კორონავირუსის პანდემიის პირობებში მაქსიმალური სარგებლის მიღება უნდა შევძლოთ და პესიმიზმს არ მივეცეთ:

„ეს პერიოდი მართლაც უცნაურია ჩვენთვის, მოულოდნელია. ​გამოცდილება არ გვაქვს ამ საქმეში და იმდენად მოულოდნელი იყო, რომ ვერც შევემზადეთ. ყველაფერი, რაც ხდება ჩვენს ცხოვრებაში, უნდა მივიღოთ. ვეცადოთ, მოვძებნოთ ყველაზე ბრძნული გადაწყვეტილება, რას გამოვრჩეთ მისგან. ის მოვიდა, მოვლენა უკვე მოხდა, პანდემიაში უკვე ვართ, შეზღუდულები ვართ, ერთმანეთს ისე ვეღარ ვხვდებით. გვეშინია, რომ ვირუსი არ გადაგვედოს, სხვას არ გადავდოთ, ყველაფერი ეს უკვე არსებობს. რომ ვიწუხოთ, ეს რა მოხდა, რატომ მოხდა და ვინ არის დამნაშავეო, ეს მივანდოთ იმათ, ვინც მართლა გამოიკვლევს და გვიჩვენებს მერე, ვინ იყო დამნაშავე და რატომ მოხდა ეს ასე.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, პანდემია ურთიერთობების განმტკიცებისა და შემოქმედებითი უნარების გამოსავლენად უნდა გამოვიყენოთ:

„ჩვენ როგორ მოვიქცეთ? მგონი, უნდა გამოვცადოთ ჩვენი თავი. ამ პირობებში რა შეგვიძლია, რომ ​ჩვენი შემოქმედება გამოვავლინოთ, ურთიერთობა განვამტკიცოთ ოჯახში, ერთმანეთთან. ღმერთმა ეს საოცარი ტექნიკა გამოგვიგზავნა. შეგვიძლია თუ არა, რომ ეს ტექნიკა სასიკეთოდ გამოვიყენოთ?! ამ ტექნიკას შეიძლება ბოროტადაც მოვექცეთ, ბოროტი საქმეებიც განვახორციელოთ, მაგრამ შეგვიძლია სასიკეთოდაც. ერთმანეთს ვესიყვარულოთ, ვესაუბროთ, გავუგზავნოთ საუკეთესო ცნობები, საუკეთესო გაკვეთილები ვაჩუქოთ ბავშვებს. უნდა დავაგროვოთ პირველი გამოცდილება. შეიძლება ბევრი რამ შეგვეშალოს, კიდევ გვეშლება ბევრი რა ახლა, ჯერ კიდევ ვერ ავითვისეთ ყველაფერი, მაგრამ ეს უნდა გამოვიყენოთ.“

შალვა ამონაშვილი პანდემიას ადამიანობის გამოცდად მიიჩნევს და აცხადებს, რომ თავადაც ამ გამოცდას აბარებს:

„ჩვენთვის და ჩვენი ოჯახისთვის ეს პანდემია გამოცდაა. ეს არის გამოცდა ადამიანობაში, მოქალაქეობაში, ჩვენი სიყვარულის გამოცდაც არის. იმაშიც არის გამოცდა, თუ როგორ შეგვიძლია ერთმანეთს გავუძლოთ. ერთია, როდესაც ხანდახან ხვდები ადამიანს და გიხარია, მერე ისევ დაცილდები და შეხვდები. როდესაც ხანგრძლივად ვართ ერთმანეთთან, შეიძლება ჩვენი ხასიათები ყოველმხრივ არ შეეწყოს ერთმანეთს. ამრიგად ეს არის ჩვენი გამოცდა. შეგვიძლია, რომ გამოცდა ჩავაბაროთ ადამიანურობაში? მე ამ გამოცდის პერიოდში ვარ. გირჩევთ, რომ ჩემზე უკეთესად ჩააბაროთ ეს გამოცდა.“

შალვა ამონაშვილი მასწავლებლებს ურჩევს ბავშვებთან დისტანციური სწავლებისას ეფექტიანი და საინტერესო მეთოდები გამოიყენონ:

„უცნაური გაკვეთილები გამოგვდის ჯერჯერობით. ჩვენი გამოცდა აქაც ჩასაბარებელი გვაქვს. ჩაჩურჩულება, თვალებში ჩახედვა, ხელის ჩამორთმევა უძლიერესი მეთოდიკური ხერხებია. ეკრანიდან ხელს ვერ გამოიწვდი, რომ ბავშვს მოეფერო, თვალებში ისე ჩახედო, რომ იგრძნო მისი თვალები, ეს ყველაფერი გამოირიცხა. ამ მხრივ ​ძალიან დასუსტდა განათლების საქმე. გვაქვს ეს ტექნიკა, მეტი გამოსავალი ხომ არ არის?! ჩვენ ყველანი გამოფენილები ვართ უკვე საზოგადოების წინაშე. საზოგადოებამ არ იცოდა, როგორები ვიყავით ჩვენ კლასში. ახლა ყველას შეუძლია უყუროს ჩვენს პედაგოგიურ პროცესს. იმ ხერხებს და არსენალს, რომელსაც ვიყენებდით, ვეღარ გამოვიყენებთ, მაგრამ ​არის სხვა ხერხები, რომლებიც შეიძლება გამოიყენო: ლამაზი პრეზენტაციები, ღიმილი. რა გვიჭირს, რომ გაუღიმოთ ბავშვს?!  მოვიკითხოთ ოჯახი, ბავშვები, თვალებში შევხედოთ, რაღაც მოვუწონოთ. ვუთხრათ ბავშვს, როგორ მინდა ახლა ხელი ჩამოგართვა, მოგეხვიო, თვალებში ჩაგხედო. ყველაფერ ამას რომ ვეტყვით, სიტყვასაც თავისი ძალა აქვს. ეს ყველაფერი გამოვაჩინოთ, რომ საზოგადოებამ დაგვინახოს, როგორი მოსიყვარულე, როგორი კეთილი მასწავლებლები ვართ.“

შალვა ამონაშვილი დედებს ამხსნევებს და ურჩევს, რომ ბავშვების მდგომარეობა მაქსიმალურად გაითვალისწინონ, მათი ემოციები გაიზიარონ:

„თუ ჩვეულებრივ დილით გაისტუმრებდნენ ხოლმე ქმარს, შვილებს და ქალები სახლში რჩებოდნენ. ისინი ოჯახის საქმეებს მართავდნენ და დღის განმავლობაში არ იყვნენ დაკავებული ბავშვებთან. ბავშვებთან დაკავებულობა სულ სხვა სფეროა ჩვენი საქმიანობისა და ცხოვრების. ბავშვი მთელს ჩვენს ძალებს ისრუტავს. ის ითხოვს, რომ მასთან ერთად ვიყოთ და მისი ცხოვრებით ვიცხოვროთ. რასაკვირველია, ეს გვიმძიმს, ჩვენ ჩვენი განცდები და საქმეები გვაქვს. რომ არ გავგიჟდეთ, მოვნახოთ გამოსავალი. ​თუ გავგიჟდებით, ბავშვებიც გადაგვერევიან. ისედაც ისინი უკვე ზღვარზე არიან, თუ ჩვენც მივემატეთ მათ, რა ვითარება შეიქმნება ოჯახში, ხომ?! ჩვენ უნდა შევხედოთ ჩვენს თავს, როგორც ნებისყოფის ადამიანს.“

„ ჩვენ ხომ ვამბობთ ხოლმე: „ჩემი შვილისთვის ყველაფერს გავაკეთებ, ჩემი შვილისთვის თავსაც გავწირავ.“ გაწირეთ ახლა თავი, აი, ეს დრო მოვიდა ახლა. თავგანწირვა მარტო ის კი არ არის, რომ წყალში გადავეშვათ, ყელში დანა გამოვისვათ. როდესაც ბავშვს უნდა თქვენი ძალების უკანასკნელი წვეთი, ეს წვეთი უნდა გაიღოთ. ამისთვის დაგვჭირდება თავშეკავებულობა, მოთმინება. ეს თავშეკავებულობა და მოთმინება უნდა შეგვიმსუბუქოს სიყვარულისა და მოვალეობის განცდამ. ​ხშირად გავიდეთ ბუნებაში, გალაღდნენ ბავშვები, გაიქცნენ-გამოქიცნენ. იქ არ შეეყრებათ პანდემია, ასეთი რაღაცები არ მოხდება იქ. ჩვენც სუფთა ჰაერს ჩავისუნთავთ, ხეებს გავესაუბრებით. აკეთებთ ამას, ჩემო კარგებო? თუ აკეთებთ, გილოცავთ და კიდევ გაახშირეთ ეს. თუ არ აკეთებთ, უნდა გააკეთოთ,“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

„თუ თქვენ ღიზიანდებით, დაუყვირებთ ბავშვს, ძალიან გაგიჭირდებათ. საკუთარი თავი ხელში აიყვანე...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა სოციალურ ქსელში მშობლების მიერ დასმულ კითხვებს უპასუხა და მათ ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით საინტერესო რჩევები მისცა. მან მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობისას თავშეკა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ლეიკემიის ადრეული ნიშნები ბავშვებში

ლეიკემიის ადრეული ნიშნები ბავშვებში

ლეიკემია ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული დაავადებაა. ლეიკემიის დროს ორგანიზმში ანომალიური თეთრი უჯრედები სისხლში ძალიან დიდი რაოდენობით წარმოიქმნება. თეთრი უჯრედები უმეტესად ძვლის ტვინში იწარმოება. ლეიკემიის განვითარებასთან ერთად სიმსივნური უჯრედების წარმოქმნა აჭარბებს სისხლის სხვა უჯრედების წარმოებას. ჭარბი ლეიკოციტები ნორმალურად ვეღარ ფუქნციონირებს. სისხლში არსებული ჯანსაღი უჯრედების დეფიციტი ორგანიზმს უამრავ პრობლემას უქმნის, იწყება სისხლდენა, ანემია, ზიანდება ორგანოთა უდიდესი ნაწილი.

ბავშვებში ლეიკემია, როგორც წესი, ათ წლამდე ასაკში ვითარდება. პირველი სიმპტომები, რომლებიც ამ სიმსივნურ დაავადებას ახასიათებს, გაციებისა და გრიპის დამახასიათებელი ნიშნებია. გაციების სიმპტომები ხანგრძლივად რჩება ან ხშირად მეორდება. ბავშვის სხეულზე მოულოდნელად ჩნდება ჩალურჯებები. აღნიშნული ტიპის სიმპტომები, შესაძლოა, ჯანმრთელობის სხვა პრობლემებითაც იყოს გამოწვეული და არ ახასიათებს მხოლოდ ლეიკემიას. ბავშვის მდგომარეობის შესაფასებლად აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, რათა მძიმე გართულებების თავიდან აცილება შეძლოთ.

  • ლეიკემიის ნიშნები და სიმპტომები ბავშვებში

ლეიკემიის სიმპტომატიკა ჭარბი სიმსივნური უჯრედების გავრცელებისა და ჯანსაღი უჯრედების ნაკლებობის გამო ჩნდება. ლეიკემიისთვის დამახასიათებელი ადრეული ნიშნები შემდეგია:

  • თავბრუსხვევა
  • სიცივის შეგრძნება, კანკალი
  • სისუსტისა და დაღლილობის შეგრძნება
  • სუნთქვის უკმარისობა
  • თავის ტკივილი
  • ფერმკრთალი კანი

სიმსივნური უჯრედების მომრავლება ინფექციების განვითარებას უწყობს ხელს, რის შედეგადაც ვლინდება შემდეგი სიმპტომები:

  • ცხელება
  • გაციებისა და გრიპის სიმპტომები, რომლებიც მოულოდნელად ჩნდება
  • ინფექციები
  • ლიმფური კვანძების შეშუპება

თრომბოციტების ნაკლებობა სისხლდენის გამომწვევი მიზეზი ხდება. სიმპტომები, რომლებიც ამ დროს ვლინდება შემდეგია:

  • სისხლდენა ღრძილებიდან
  • ჭრილობიდან ან ნაკაწრიდან ხანგრძლივი სისხლდენები
  • კანზე სისხლჩაქცევების მარტივად წარმოქმნა
  • სისხლდენა ცხვირიდან

სიმსივნურმა უჯრედებმა შესაძლოა ძვლებშიც შეაღწიონ, ან ისეთი ორგანოები დააზიანონ, როგორებიცაა: ღვიძლი და ელენთა. სიმსივნის პროგრესირებით გამოწვეული სიმპტომები უფრო მოგვიანებით ჩნდება. ლეიკემიის გართულებული ფორმის სიმპტომები შემდეგია:

  • სახსრებისა და ძვლების ტკივილი
  • ხველება, სუნთქვის გაძნელება
  • მადის დაქვეითება
  • მუცლის შებერილობა
  • ლიმფური კვანძების შეშუპება
  • წონაში კლება

ლეიკემიის ადრეული ნიშნებიდან რომელიმე მათგანის შემჩნევისთანავე ბავშვი პედიატრთან მიიყვანეთ. თითოეული სიმპტომი, შესაძლოა, სხვა სახის ჯანმრთელობის პრობლემით იყოს გამოწვეული. მიუხედავად ამისა, ექიმთან ვიზიტი აუცილებელია, რადგან ბავშვის უსაფრთხოება ყველაზე მთავარია. ლეიკემიის ადრეული დიაგნოსტიკა მკურნალობის დროულად დაწყების საწინდარია, რაც გამოჯანმრთელების ალბათობას მნიშვნელოვნად ზრდის.

მომზადებულია ​healthgrades.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად