Baby Bag

„როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ - გია მურღულიას საინტერესო პასუხი

„როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ - გია მურღულიას საინტერესო პასუხი

ფილოლოგიის დოქტორმა გია მურღულიამ ბავშვის აღზრდაში სკოლის როლისა და დანიშნულების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ სკოლამ ბავშვს ნებისყოფა, შრომისმოყვარეობა და მიზანსწრაფულობა უნდა ასწავლოს:

„ადამიანს ნებისყოფა თუ არ აქვს, წასულია იმის საქმე. ის პიროვნებადაც ვერ შედგება. ვერცერთ საქმეს ვერც ბოლომდე განახორციელებს, ვერც ხარისხიანად გააკეთებს. შრომისმოყვარეობა, უნდა ისწავლებოდეს თუ არა ეს? რა თქმა უნდა, უნდა ისწავლებოდეს. ნებისყოფა, შრომისმოყვარეობა, მიზანსწრაფულობა, ალგორითმის გააზრების უნარი, ​ეს უნდა მასწავლოს მე სკოლამ, ოჯახმაც უნდა მასწავლოს. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ღირებულებათა სისტემის ჩამოყალიბება ჩემში. ეს დედამ და მამამ უნდა მასწავლოს, პირველ რიგში, რომ კარგი ადამიანი ვიყო, არ შევეცადო სხვისი უბედურების ხარჯზე შევქმნა ჩემი ბედნიერება, არ ვიყო მიმტაცებელი, მომხვეჭელი. ეს მაგალითებით, ლიტერატურით, ისტორიით უნდა მასწავლონ. ეს საგნები რისთვის არის, რისთვის ისწავლება? ყველა საგანს თავისი ფუნქცია აქვს.“

გია მურღულიამ საინტერესო პასუხი გასცა კითხვას, თუ როგორ უნდა შევარჩიოთ კარგი სკოლა ბავშვისთვის:

„ხანდახან მეკითხებიან: „როგორ შევარჩიოთ კარგი სკოლა?“ მიდი და პირველ რიგში, ეს იკითხე: „როგორია თქვენს სკოლაში აღზრდის სისტემა?“ ეს არის პირდაპირი ნიშანი იმისა, რამდენად ხარისხიანია ეს სკოლა. მარტო ჩემზე რომ იყოს დამოკიდებული, ყველა სკოლის შესასვლელში მივაწერდი გურამიშვილის სიტყვებს: „ყმაწვილი უნდა სწავლობდეს საცნობლად თავისადაო: ვინ არის, სიდამ მოსულა, სად არის, წავა სადაო.“ ​სამივე დროში უნდა მოააზრებინო ბავშვს თავისი თავი, როგორც თვითონაც სამსახოვანს. ნებისმიერი ჩვენგანი ინდივიდია, მეორე თქვენგანი არც აქამდე ყოფილა, არც დაიბადება. თქვენ ხართ განუმეორებელი. მეორე მხრივ, თქვენ წარმოადგენთ ჩვენს ქვეყანას, ხართ ქართველი, მესამე მხრივ, თქვენ ხართ ზოგადად ადამიანი, კაცობრიობის შვილი ხართ. სამივე ამ განზომილებაში თქვენ უნდა გაიაზროთ ვინ ხართ თქვენ, საიდან მოდიხართ, სად ხართ და საით მიდიხართ.“

გია მურღულიას თქმით, პასუხისმგებლობა აღზრდაში გადამწყვეტ ფუნქციას ასრულებს:

„როგორ ფიქრობთ, ​სიტყვა „პასუხისმგებლობა“ აღზრდაში რა ფუნქციას ატარებს?! ძალიან დიდსაც და გადამწყვეტსაც, იმიტომ, რომ რაღაც იცოდე, ერთია და ამ შენი ცოდნის მიხედვით იცხოვრო, ეს სულ სხვა რამ არის. ღმერთმა სამყარო რომ შექმნა, შექმნა წესრიგი. შენი ცოდნა უნდა გაძლევდეს შესაძლებლობას, რომ მიხვდე, რა არის ეს წესრიგი. ეს ნახევარია საქმის. მეორე ნახევარი არის ის, რომ შენ თვითონ შექმნა შენი ცხოვრებით შენი საკუთარი წესრიგი. შენს ცხოვრებას გამართლება აქვს მხოლოდ მაშინ, თუ შენ ყველაფერს დაძლევ და იმაში ჩაერთვები, რისთვისაც დაიბადე ამ ქვეყანაზე.“

​ყველა მასწავლებელს აქვს შეცდომა ან ფიქრი შესაძლო შეცდომაზე. მე მქონია მარცხი და მიფიქრია, რა დავაკელი ამ ბავშვს?! დიდი მნიშვნელობა აქვს ბევრ გარემოებას: რა ოჯახში იზრდება ბავშვი, როგორი გარემოა ამ ოჯახში, როგორია ურთიერთობა მშობლებს შორის, როგორია მისი ბუნება. ფრანგი განმანათლებლები ამბობდნენ, რომ აღზრდით ყველაფრის შეცვლა შეიძლება. ზოგიერთები ფიქრობდნენ და ახლაც ფიქრობენ, რომ ადამიანის ბუნება ზოგჯერ შეუძლებელს ხდის იმას, რომ აღზრდა შედეგიანი იყოს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე გია მურღულიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ისაუბრა.

​„დღის კოდი“ 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ყველაფრის სათავე ის არის, ადამიანში ადამიანი აღზარდო“ - გია მურღულია
​ამის შესახებ ფილოლოგი, პედაგოგი გია მურღულია სოციალურ ქსელში წერს

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

როგორ ვმართოთ ბავშვებში უარით გამოწვეული აგრესიული ქცევა?

ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. როგორ ვმართოთ მათი აგრესიული ქცევა? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ლელი ყიფიანი.

- ხშირად ბავშვები აგრესიულად იქცევიან, თუ გარკვეულ სურვილს არ შეუსრულებ. რა დროს უნდა ვუთხრათ უარი მათ?

- აგრესია ეს არის ქმედება ან მუქარა, რომელიც მიზნად ისახავს სხვა ადამიანისთვის ფიზიკური და ფსიქოლოგიურიზიანის მიყენებას. ის ბავშვებისა და მოზარდების მნშვნელოვან სოციალურ პრობლემას წარმოადგენს. ბავშვები, რომლებიც აგრესიულად იქცევიან, შესაძლოა ზიანი მიაყენონ არამარტო საკუთარ თავს, არამედ ოჯახს თანატოლებს და მთლიანად საზოგადოებას.

კვლევები აჩვენებს რომ ბავშვები, რომლებიც გამოირჩევიან აგრესიული ქცევებით, უფრო მეტად აღენიშნებათ ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემები და მომავალში შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ფსიქო აქტიური ნივთიერებების მოხმარებას და ჩართული იყვნენ ძალადობრივ ქმედებებში. ბავშვებში აგრესია შესაძლოა სხვადასხვა სახით გამოვლინდეს: ტირილი, ბრაზი, ჩქმეტა, კბენა, ყვირილი, ფეხების ბაკუნი დარტყმა, სხვების ან საკუთარი ნივთების დაზიანება, შეურაცხყოფისმიყენება, დაცინვა, მუქარადა ბულინგი .

აგრესიული ქცევა შესაძლებელია იყოს 2 სახის: ინსტრუმენტული და მტრული.

ინსტრუმენტულ აგრესიას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზანი და საკმაოდ გავრცელებულია მცირეწლოვან ბავშვებში. ინსტრუმენტული აგრესიის ერთ-ერთი ახსნა მდგომარეობს იმაში, რომ ამ ასაკის ბავშვებს არ აქვთ ენობრივი და სოციალური უნარები, ამიტომ მიმართავენ ინსტრუმენტულ აგრესიას საკუთარი თავის დამკვიდრებისთვის. ხოლო უფრო მოზრდილ ასაკში ინსტრუმენტული აგრესიული ქცევა შესაძლებელია აიხსნას მიზანდასახულობით, საკუთარი მიზნების მიღწევა, წარმატებისკენ მისწრაფებით და სირთულეების დაძლევით.ასეთ შემთვევაში, აღზრდა მიმართული უნდა იყოს იქითკენ რომ მოხდეს კონტროლი დამანგრეველი, დამაზიანებელი ფორმების და წახალისება იმ ასპექტებისა, როგორიცაა მიზანსწრაფულობა, საკუთარი აზრის დაცვა, არას თქმაიმაზე, რაც მას არ სურს ან არ სიამოვნებს. რაც შეეხება მტრულ აგრესიას, არ არსებობს რაიმე ერთი მიზეზი იმისა თუ რატომ იქცევიან ბავშვები აგრესიულად, თუმცა არსებობს გარკვეული მახასიათებლები, რამაც შესაძლებელია გამოიწვიოს ან გაზარდოს აგრესიული ქცევის გამოვლენა. ეს შესაძლოა იყოს ემოციების რეგულაციის სირთულე და სოციალური უნარების დეფიციტი. დაუკმაყოფილებელი მოთხოვნილებები, როდესაც ბავშვმა უკვე ამოწურა ყველა სხვა გზა მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად, რომლის დროსაც აგრესიის გამოვლენა შესაძლებელია იყოს ბრძოლა გადარჩენისთვის ან უკავშირდებოდეს მშობლის მიერ აკრძალვებს, შეზღუდვებს. გარდა ამისა, ის შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერმა ფრუსტრაციამ, ან ტრავმულმა გამოცდილებამ. რისკ ფაქტორს ასევე წარმოადგენს დასწავლილი ქცევა, მაგალითად, როგორ ურთიერთობენ ოჯახის წევრები ერთმანეთთან, როგორ აგვარებენ პრობლემებს ერთამანეთში და ბავშვთან მიმართებაში. როგორი გარემოა ოჯახში: ზედმეტად მკაცრიმიდგომა ან უგულებელყოფა, არათანმიმდევრული მიდგომები, როდესაც ბავშვს არ აქვს ემოციური მხარდაჭერა, სითბო და სიყვარული მშობლებისგან. ასევე,მნიშვნელოვანია სოციალური, ეკონომიკურიგენეტიკური, ბიოლოგიური და ბიოქიმიური ფაქტორები.

იმისათვის რომ შეამციროთ ან აღმოფხვრათ აგრესიული ქცევის გამოვლენა, მნიშვნელოვანია: უფროსებმა დაამყარონ მყარი ურთიერთობები და შეუქმნან უსაფრთხო სტაბილური და სტრუქტურირებული გარემო.

- როგორ ვასწავლოთ უარის მშვიდად მიღება?

გთავაზობთ რამდენიმე რჩევას, როგორ მართოთ აგრესიული ქცევა:

  1. მკაფიოდ განსაზღვრული წესები და მოლოდინები;
  2. ბავშვი უნდა გრძნობდეს მხარდაჭერას და რომ მისი გესმით;
  3. შეაქეთ და წაახალისეთ მისი კარგი ქცევა;
  4. რაც შეიძლება მეტ აქტივობებში ჩართეთ, რომ მისი ენერგიები წარიმართოს სასარგებლო საქმიანობისკენ;
  5. პრობლემის გადაჭრა უნდა მოხდეს მაშინვე ,როგორც კი ის წარმოიშობა;
  6. მნიშვნელოვანია გამომწვევი მიზეზის დადგენა, რა სიტუაცია ან მოვლენები იწვევს ბავშვის აგრესიულ ქცევას;
  7. დაეხმარეთ ემოციების მართვაში და მისთვის აუციელებელი უნარჩვევების გამომუშავებაში;
  8. დაუწესეთ შეზღუდვები და სანქციები (მაგალითად, მისთვის ყველაზე სასურველი აქტივობის ან ნივთის აკრძალვა გარკვეული დროით) იმისათვის, რომ სასურველ ქცევას მიაღწიოთ. აუციელებელია დაიცვათ, ზედმიწევნით წინააღმდეგ შემთხვევაში ქცევა გახდება მანიპულატორული;
  9. მართეთ საკუთარი ემოციები, თუ აგრესიაზე აგრესიით უპასუხებთ ბავშვი/ მოზარდი ჩათვლის რომ სასურველს მიაღწია.

- რას ურჩევდით მშობლებს?

მიუხედავად ყველაფრისა აგრესიული ქცევის მართვის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზაა ბავშვისთვის, უსაფრთხო, სტაბილური და მოსაიყვარულე გარემოს შექმნა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად