Baby Bag

„ბავშვმა „მინდასა“ და „უნდას“ შორის განსხვავება უკვე 7 წლის ასაკში უნდა იცოდეს,“ - თამარ გაგოშიძე

„ბავშვმა „მინდასა“ და „უნდას“ შორის განსხვავება უკვე 7 წლის ასაკში უნდა იცოდეს,“ - თამარ გაგოშიძე

თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში სიზარმაცის პრობლემის და მისი დაძლევის მეთოდებზე ისაუბრა. მან სიზარმაცის გამომწვევი მიზეზები დაასახელა:

„სიზარმაცე აბსტრაქტული ტერმინია. რა არის სიზარმაცე? როდესაც ცდილობ, რომ აუცილებელი გასაკეთებელი არ გააკეთო, თავი აარიდო ან გადაწიო. რისი შედეგია ე.წ. სიზარმაცე? 14 წლის ასაკში არის უკვე გვიანი ბავშვის ინტერესების გაღვიძება. ექვსი წლის ბავშვი, რომ რაღაცებს გეკითხება, ცნობისმოყვარე რომ არის, შენ რომ არ გცალია, კითხვებზე პასუხს რომ არ აძლევ და შენი საქმეებით ხარ დაკავებული, ​ეს ცნობისმოყვარეობა მერე ქრება. ცნობისმოყვარეობა გადადის მერე შრომისმოყვარეობაში. მასწავლებელიც და მშობელიც ამ გადასვლას აბრკოლებს ძალიან ხშირად, იმიტომ, რომ არ სცალიათ.“

თამარ გაგოშიძემ ხაზი გაუსვა ბავშვთან დისკუსიის მნიშვნელობას:

„ჩვენ უნდა შევხედოთ ჩვენს თავს, ძალიან ხშირად ​ხომ არ ვაიძულებთ ბავშვს, რომ აუცილებლად ეს გააკეთოს. ბუნებრივია, რომ ვაიძულებთ, იმიტომ, რომ სხვა გზა არ გვაქვს. ჩვენ მოგვიწევს დისკუსია, რატომ უნდა ისწავლოს ბავშვმა. 6-7 წლის ასაკში ეს ასე არ არის, თუმცა 14 წლის ბავშვთან დისკუსია არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ხშირად მოსულან ჩემთან მშობლები და უთქვამთ: „ბავშვს ვეუბნები, რომ აი, ის მენაგვე იქნები.“ არაფრით არ შეიძლება ამის თქმა. რას ნიშნავს, მენაგვე იქნები?! მენაგვე ადამიანი არ არის, პერსონა არ არის და საქმე არ არის მენაგვეობა?! ასეთი ტიპის ტექსტები, რომ შენ თუ არ ისწავლე, არ იქნები ისეთი, როგორიც მე მინდა, არის მიუღებელი სტრატეგია. ბავშვი გრძნობს, რომ ეს არ არის სწორი და უბრალოდ ლოზუნგია მშობლის მხრიდან.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ურჩია შვილების ინტერესები აღმოაჩინონ და თავადაც დაინტერესდნენ იმით, რაც ბავშვს აინტერესებს:

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ​აღმოვაჩინოთ ჩვენი შვილის ინტერესი. ჩვენ უნდა დავინტერესდეთ, რა თამაშებით თამაშობს ჩვენი შვილი და ერთხელ მაინც მასთან ერთად ვითამაშოთ ეს თამაში. თუ თამაში მძიმე და აგრესიულია, მარტო აკრძალვა არ უშველის. ამ შემთხვევაში დისკუსია აუცილებელია. დისკუსიაში უნდა გამოიწვიო ბავშვი, რომ აუხსნა რატომ არის მნიშვნელოვანი მან განახორციელოს „უნდას“ შესაბამისი აქტივობა. ბავშვმა „მინდასა“ და „უნდას“ შორის განსხვავება უკვე 7 წლის ასაკში უნდა იცოდეს. ზუსტად მაშინ არის კრიტიკული პერიოდი, 14 წელიც არის კრიტიკული პერიოდი. ამ ასაკშიც ბავშვს სიამოვნება უნდა, ისევე როგორც, 6-7 წლის ასაკში."

„ჩვენი სკოლები იმისთვის არის, რომ უსიამოვნება მიანიჭონ  და ​ვისაც სწავლა უყვარს, იმასაც გადააყვარონ. მშობელი რას ეუბნება შვილს? „შენ თუ ისწავლი, გექნება ბევრი ფული.“ ძალიან არამყარი არგუმენტია, მინდა გითხრათ. რაც უფრო არ ისწავლი, უფრო მეტი ფული გექნება ხანდახან ჩვენს ქვეყანაში. სწავლისთვის სწავლა, პროცესისგან სიამოვნების მიღება? აქ არის სწორედ ძაღლის თავი დამარხული: ყოფნა თუ ფლობა? ჩვენ ფლობის რეჟიმში ვართ სულ,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თამარ გაგოშიძემ რადიო იმედის ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო იმედი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„ბავშვის ტემპერამენტს ჩვენ ვერ შევცვლით, მაგრამ ნახეთ, რა შეგვიძლია შევცვალოთ...“ - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ემოციური რეგულაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და მშობლებს ურჩია, ბავშვებს საკუთარი სისუსტეების აღიარება ასწავლონ:„მშობლები გეუბნებიან: „როგორ ბავშვმა თავი არ უნდა დაიცვას?...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად