Baby Bag

პროდუქტების სია, რომელიც დაბერებას უშლის ხელს - როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან?

პროდუქტების სია, რომელიც დაბერებას უშლის ხელს - როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან?

როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან? - ამ თემაზე „დილა მშვიდობისა საქართველოს“ პირდაპირ ეთერში დიეტოლოგმა ნატალია გოგავამ ისაუბრა.

„ჯანმრთელობისთვის ჩვენს ორგანიზმს ესაჭიროება მთელი რიგი ნუტრიენტები, საჭირო რაოდენობით. თუ კვება იქნება სწორი, დაბალანსებული და მრავალფეროვანი ჩვენ ამ ამოცანას შევასრულებთ. როდესაც ეს პროცესი მწყობრშია, შესაბამისად, დაბერების პროცესიც ნელდება. სხვადასხვა დაავადებისგან და დროული ან ნაადრევი სიბერისგან თავდაცვის მიზნით ჩვენ გვჭირდება ნივთიერებები, რომლებსაც ორ ან მაქსიმუმ სამ ჯგუფად დავყოფ:

  1. ანტიოქსიდანტები - ნივთიერებები, როგორიცაა A,E,C ვიტამინები, ბეტა - კაროტინი, თუთია, ლიკოპინი. მათი მთავარი ამოცანაა ორგანიზმის თითოეული უჯრედი დაიცვან მავნე რადიკალების ზემოქმედებისგან;
  2. არანაჯერი ცხიმ-მჟავები - განსაკუთრებით ომეგა 3.
  3. ნივთიერებები, რომლებიც აფერხებენ კოლაგენის გლიკაციის პროცესს. მოგეხსენებათ, რომ კოლაგენი არის ჩვენი კანის მთავარი სტრუქტურა, რომელიც უნარჩუნებს ფორმას, სიმკვრივეს, ელასტიკურობას, ფერს. ამ პროცესის შეფერხების შემდეგ კოლაგენი კარგავს ამ თვისებებს, შესაბამისად, ჩვენი კანი ნაკლებად მკვრივი ხდება.

პროდუქტების არჩევანი საკმაოდ დიდი გვაქვს, თუმცა, მთავარია როგორ არის მოყვანილი, რამდენად ვარგისიანია და ბევრი სხვა დეტალი. არ შემიძლია არ აღვნიშნო პომიდორი, რომელიც შეიცავს ლიკოპინს. ლიკოპინი არის ნივთიერება, რომელიც ებრძვის ულტრაიისფერ გამოსხივებას, რაც ხელს უწყობს ჩვენი კანის სიჯანსაღეს და ახალგაზრდობას. ლიკოპინი არ იშლება თერმული დაზიანების დროს და პირიქით, უკეთესადაც კი ხდება მისი ათვისება. თუ ადამიანს პრობლემა არ აქვს ნაღვლის ბუშტზე, პომიდორის მიღება შეუძლია კანით, როგორც ცოცხლად, ასევე, გამომცხვარი. ლიკოპინს გააჩნია კიდევ ერთი ძალიან კარგი თვისება, ის ამცირებს თრომბების წარმოქმნის რისკს, ამკვრივებს ჩვენი სისხლძარღვების კედლებს, ქოლესტერინის დონეს დაბლა წევს. რადგან ლიკოპინზე ვსაუბრობთ, აუცილებელია ვახსენოთ წითელი ბულგარული წიწაკა. წითელი ბულგარული წიწაკაც შეიცავს დიდი რაოდენობით ლიკოპინს და ასევე, ბეტა-კარატინოიდებს, რომელიც ებრძვის დაბერებას;

კომბოსტო - მას აქვს ბევრი დადებითი თვისება, C ვიტამინის და კალცის მაღალი დონე. განსაკუთრებით სასარგებლოა ბროკოლი, რომელიც ყველა სხვა კომბოსტოსგან განსხვავებით E ვიტამინსაც შეიცავს ( უმიც დასაშვებია და ოდნავ თერმულად დამუშავებულიც - არ უნდა იყოს ძალიან გადახარშული, დადებითი თვისებების შესანარჩუნებლად). ისპანახი, ოხრახუში (აკავებს კალცს, ებრძვის შეშუპებას, შეიცავს დიდი რაოდენობით ანტიოქსიდანტებს, შეიცავს უჯრედისს, რაც მნიშვნელოვანია ჩვენი ნაწლავების მიკროფლორისთვის);

კაკაო და შავი შოკოლადი - განსაკუთრებულ ნივთიერებებს შეიცავს, ებრძვის ანთებით პროცესებს, აფერხებს ზოგიერთი სახეობის სიმსივნის განვითარებას. თუმცა, ზომიერება არ უნდა დაგვავიწყდეს. შოკოლადის მიღების დროს, ორგანიზმში გამოიყოფა ენდორფინები, ამიტომ ხშირად სტრესის დროს ვიღებთ ხოლმე.

თხილეული და სხვადასხვა სახის თესლი - ჯანსაღი ცხიმის შემცველი პროდუქტები. ომეგა 3-ის შემცველობით პირველ ადგილზეა სელის თესლი, რომელიც შეიცავს კალიუმს, მაგნიუმს, B ჯგუფის ვიტამინებს, უჯრედისს, ამცირებს ქოლესტერინის დონეს სისხლში, სასარგებლოა საჭმლის მონელებისთვის. გოგრის თესლი - მის შემადგენლობაშია ისეთი ნივთიერებები, რომლებიც ებრძვის სიმსივნეს. ნუში - ჯანსაღი ცხიმების შემცველობასთან ერთად, ცილის წყაროა და ამასთან, შეიცავს დიდი რაოდენობით მაგნიუმს.

ჯანსაღი ცხიმის შემცველ პროდუქტებს დავამატოთ - ზეითუნის ზეთი, ცხიმიანი თევზი (ქაშაყი, სარდინები, სკუმბრია, ორაგული).

ანტიოქსიდანტები - კენკრა (ჟოლო, მოცვი, მარწყვი, შტოში); სხვადასხვა მწვანილი(სალათის ფურცელი, რუკოლა, აისბერგი).

მთავარია, ჩვენი კვება იყოს დაბალანსებული და მრავალფეროვანი, სხვადასხვა ელემენტით და ნივთიერებით'' - აღნიშნა დიეტოლოგმა ნატალია გოგავამ. 

წყარო: ​,,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით?

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით?

შესაძლებელია თუ არა ვირუსულ პერიოდში იმუნიტეტის გაძლიერება საკვებით ან მედიკამენტებით? - ამ თემებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ნანა საპანაძე.

ნანა საპანაძე: „ცივი სეზონის მოახლოებასთან ერთად რესპირატორული ვირუსებით ინფიცირების შემთხვევები სულ უფრო მატულობს. გვიანი შემოდგომიდან ადრე გაზაფხულამდე აქტიურდება ვირუსები, რომლებიც უმეტესად სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის დაზიანებასა და მწვავე რესპირატორულ ინფექციებს იწვევს.

რამოდენიმე სიტყვით შევეხები უშუალოდ ამ ინფექციების გავრცელებას. რესპირატორული ვირუსები უმეტესად ჰაერწვეთოვანი გზით დაინფიცირებულ ადამიანთან ახლო კონტაქტის დროს გადადის, მაგრამ იგი ასევე ფომიტების - დაბინძურებული წიგნების, სათამაშოების და სხვა საგნების საშუალებითაც გადაეცემა. მაგალითად, თუ ვირუსის მქონე ბავშვი დაახველებს, დააცემინებს და შემდეგ დაბინძურებული ხელით შეეხება ამ საგნებს.

უნდა გვახსოვდეს, რომ ვირუსული ინფექცია არ წარმოიქმნება ცივი ჰაერით ან ორპირში. ბავშვებს ვირუსი გადაედებათ ოჯახის წევრებისგან, მომვლელებისგან ან მეგობრებისგან, ვისთანაც აქვთ მჭიდრო კონტაქტი. ბავშვები, რომლებიც დადიან ბაღში, ჰყავთ და ან ძმა უფრო ხშირად ავადდებიან. მათი გავრცელება მარტივი ხდება ცივ სეზონზე, რადგან დახურულ სივრცეში მეტ დროს ვატარებთ და ნაკლებად ნიავდება შენობები. ამასთან ერთად, ტემპერატურის ვარდნასთან ერთად ხდება ორგანიზმის გადაციება, რაც დაინფიცირების რისკებსაც ზრდის”.

- ვირუსების პერიოდში რა უნდა შევთავაზოთ ბავშვებს იმუნიტეტის გაძლიერებისთვის?

- ვირუსების გავრცელების პერიოდში მშობლებს სურთ, გაუძლიერონ ბავშვს იმუნიტეტი, რათა პატარამ თავიდან აიცილოს ან ადვილად გადაიტანოს ვირუსული ინფექცია და მიმართავენ სხვადასხვა გზას. ზოგი მშობელი ე.წ ბუნებრივ საშუალებებს – ბოსტნეულის წვენებს მიაწერს ჯადოსნურ თვისებებს, ზოგი ბალახების ნაყენს, ხოლო ზოგიერთ მშობელს უებარ საშუალებად მედიკამენტოზური გზა, ვიტამინების მიღება მიაჩნია.

სინამდვილეში, იმუნიტეტის გაძლიერების იდეა არც თუ ისე მარტივი განსახორციელებელია. იმუნურ სისტემაზე მრავალი ფაქტორი მოქმედებს. ზოგიერთი მათგანის შესახებ უკვე არსებობს სარწმუნო მონაცემები, ბევრი რამ კი ჯერაც შესწავლის საგანია, მაგალითად, ასაკი. ზოგადად, ასაკთან ერთად იცვლება იმუნური სისტემის მუშაობის ტემპი და ეფექტურობა. ბავშვებს, როგორც სხვა დანარჩენი, იმუნური სისტემაც უმწიფარი აქვთ, ამიტომ ემართებათ ინფექციური დაავადებები დიდებზე ხშირად. თავადაც შეამჩნევდით – ზრდასთან ერთად ეს დაავადებები უფრო და უფრო იშვიათდება, რაც იმუნიტეტის მომწიფების, სრულყოფის ნიშანია.

გარდა ამისა, არ არსებობს სარწმუნო მტკიცებულებები იმის შესახებ, კერძოდ, რა და როგორ აძლიერებს იმუნიტეტს. გრძელდება კვლევები, რომლებიც იმუნურ სისტემაზე საკვების, ვარჯიშის, სტრესისა თუ სხვა ფაქტორების გავლენას სწავლობს.

არ არსებობს კვლევა ან რომელიმე ავტორიტეტული წყარო, რომელიც დაგვიმოწმებდა, რომ კონკრეტულად რომელიმე სახეობის ბოსტნეული აძლიერებს იმუნიტეტს. მეორე მხრივ, ადამიანებს, რომლებიც საკვების დეფიციტს განიცდიან, ინფექციური დაავადებებისადმი უფრო ძლიერი მიდრეკილება აქვთ. ცხოველებზე ჩატარებული კვლევებით დადასტურებულია, რომ თუთიის, რკინის, ფოლიუმის მჟავის A, B6, C , E ვიტამინები – ცვლის მათში იმუნურ პასუხს. ამ მიმართულებით კვლევები კვლავაც გრძელდება. თუმცა ყველა თანხმდება, რომ ჯანსაღი კვება აუცილებელია.

- შესაძლებელია თუ არა ვიტამინების მიღება პედიატრის ჩართულობის გარეშე?

- ზოგადად ვიტამინების, ისევე როგორც ნებისმიერი წამლის დანიშვნა ექიმის პრეროგატივაა.

ვიტამინები, მართლაც, სასიცოცხლოდ აუცილებელ ნივთიერებებს წარმოადგენს. დღეისათვის 20 - მდე ვიტამინია შესწავლილი. გაციებისა და გრიპის დროს ბევრი C ვიტამინს მიმართავს. სასუნთქი გზების მწვავე ინფექციების პროფილაქტიკისა და მკურნალობისთვის C ვიტამინის დიდი დოზების გამოყენება გასული საუკუნის 70-იანი წლებიდან გახდა პოპულარული, მას შემდეგ, რაც ნობელის პრემიის ლაურეატმა ლაინუს კარლ პოლინგმა ნაშრომი ,,C ვიტამინი და გაციება” გამოსცა. ბოლო ხანს უამრავი მაღალი ხარისხის სამედიცინო კვლევა ჩატარდა, მაგრამ გაციებაზე C ვიტამინის გავლენა ვერც ერთმა მათგანმა ვერ დაადასტურა. გვირჩევენ, რომ მეტიც – C ვიტამინის ჭარბი დოზა შესაძლოა შარდთან ერთად გამოკრისტალდეს და საშარდე სისტემის მხრივ გართულებები გამოიწვიოს. ამიტომაც, თანამედროვე გაიდლაინებით ამ მიზნით მის გამოყენებას არ გვირჩევენ. სამაგიეროდ, უსაფრთხო და ეფექტურია C ვიტამინის შემცველი საკვები, რომელიც თამამად შეგვიძლია ბავშვის მენიუში ჩავრთოთ. ძალიან კარგია თუთიის შემცველი საკვებიც - ნებისმიერი ხორცი, გარდა ღორის ხორცისა; ისპანახი, მაწონი, კაკაო, გოგრის თესლი.

ვიტამინები ფარმაცევტულ ბაზარზე სხვადასხვა ფორმით იყიდება. გაითვალისწინეთ, რომ მონოვიტამინები სამკურნალო მიზნით არის შექმნილი, პოლივიტამინები კი ძირითადად მათი დეფიციტის პროფილაქტიკისთვის ინიშნება. თუ პოლივიტამინის ინსტრუქციაში მითითებულ ასაკობრივ დოზას არ გადააჭარბებთ, ჰიპერვიტამინოზის საფრთხე ძალიან მცირეა, მაგრამ გახსოვდეთ ისიც, რომ ისინი მხოლოდ ნატურალური ვიტამინების ასლებს წარმოადგენენ და აგებულებით მათგან განსხვავდებიან. მათი უკონტროლო მიღება ორგანიზმში დისბალანსს იწვევს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად