Baby Bag

პროდუქტების სია, რომელიც დაბერებას უშლის ხელს - როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან?

პროდუქტების სია, რომელიც დაბერებას უშლის ხელს - როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან?

როგორ ვიკვებოთ 40 წლიდან? - ამ თემაზე „დილა მშვიდობისა საქართველოს“ პირდაპირ ეთერში დიეტოლოგმა ნატალია გოგავამ ისაუბრა.

„ჯანმრთელობისთვის ჩვენს ორგანიზმს ესაჭიროება მთელი რიგი ნუტრიენტები, საჭირო რაოდენობით. თუ კვება იქნება სწორი, დაბალანსებული და მრავალფეროვანი ჩვენ ამ ამოცანას შევასრულებთ. როდესაც ეს პროცესი მწყობრშია, შესაბამისად, დაბერების პროცესიც ნელდება. სხვადასხვა დაავადებისგან და დროული ან ნაადრევი სიბერისგან თავდაცვის მიზნით ჩვენ გვჭირდება ნივთიერებები, რომლებსაც ორ ან მაქსიმუმ სამ ჯგუფად დავყოფ:

  1. ანტიოქსიდანტები - ნივთიერებები, როგორიცაა A,E,C ვიტამინები, ბეტა - კაროტინი, თუთია, ლიკოპინი. მათი მთავარი ამოცანაა ორგანიზმის თითოეული უჯრედი დაიცვან მავნე რადიკალების ზემოქმედებისგან;
  2. არანაჯერი ცხიმ-მჟავები - განსაკუთრებით ომეგა 3.
  3. ნივთიერებები, რომლებიც აფერხებენ კოლაგენის გლიკაციის პროცესს. მოგეხსენებათ, რომ კოლაგენი არის ჩვენი კანის მთავარი სტრუქტურა, რომელიც უნარჩუნებს ფორმას, სიმკვრივეს, ელასტიკურობას, ფერს. ამ პროცესის შეფერხების შემდეგ კოლაგენი კარგავს ამ თვისებებს, შესაბამისად, ჩვენი კანი ნაკლებად მკვრივი ხდება.

პროდუქტების არჩევანი საკმაოდ დიდი გვაქვს, თუმცა, მთავარია როგორ არის მოყვანილი, რამდენად ვარგისიანია და ბევრი სხვა დეტალი. არ შემიძლია არ აღვნიშნო პომიდორი, რომელიც შეიცავს ლიკოპინს. ლიკოპინი არის ნივთიერება, რომელიც ებრძვის ულტრაიისფერ გამოსხივებას, რაც ხელს უწყობს ჩვენი კანის სიჯანსაღეს და ახალგაზრდობას. ლიკოპინი არ იშლება თერმული დაზიანების დროს და პირიქით, უკეთესადაც კი ხდება მისი ათვისება. თუ ადამიანს პრობლემა არ აქვს ნაღვლის ბუშტზე, პომიდორის მიღება შეუძლია კანით, როგორც ცოცხლად, ასევე, გამომცხვარი. ლიკოპინს გააჩნია კიდევ ერთი ძალიან კარგი თვისება, ის ამცირებს თრომბების წარმოქმნის რისკს, ამკვრივებს ჩვენი სისხლძარღვების კედლებს, ქოლესტერინის დონეს დაბლა წევს. რადგან ლიკოპინზე ვსაუბრობთ, აუცილებელია ვახსენოთ წითელი ბულგარული წიწაკა. წითელი ბულგარული წიწაკაც შეიცავს დიდი რაოდენობით ლიკოპინს და ასევე, ბეტა-კარატინოიდებს, რომელიც ებრძვის დაბერებას;

კომბოსტო - მას აქვს ბევრი დადებითი თვისება, C ვიტამინის და კალცის მაღალი დონე. განსაკუთრებით სასარგებლოა ბროკოლი, რომელიც ყველა სხვა კომბოსტოსგან განსხვავებით E ვიტამინსაც შეიცავს ( უმიც დასაშვებია და ოდნავ თერმულად დამუშავებულიც - არ უნდა იყოს ძალიან გადახარშული, დადებითი თვისებების შესანარჩუნებლად). ისპანახი, ოხრახუში (აკავებს კალცს, ებრძვის შეშუპებას, შეიცავს დიდი რაოდენობით ანტიოქსიდანტებს, შეიცავს უჯრედისს, რაც მნიშვნელოვანია ჩვენი ნაწლავების მიკროფლორისთვის);

კაკაო და შავი შოკოლადი - განსაკუთრებულ ნივთიერებებს შეიცავს, ებრძვის ანთებით პროცესებს, აფერხებს ზოგიერთი სახეობის სიმსივნის განვითარებას. თუმცა, ზომიერება არ უნდა დაგვავიწყდეს. შოკოლადის მიღების დროს, ორგანიზმში გამოიყოფა ენდორფინები, ამიტომ ხშირად სტრესის დროს ვიღებთ ხოლმე.

თხილეული და სხვადასხვა სახის თესლი - ჯანსაღი ცხიმის შემცველი პროდუქტები. ომეგა 3-ის შემცველობით პირველ ადგილზეა სელის თესლი, რომელიც შეიცავს კალიუმს, მაგნიუმს, B ჯგუფის ვიტამინებს, უჯრედისს, ამცირებს ქოლესტერინის დონეს სისხლში, სასარგებლოა საჭმლის მონელებისთვის. გოგრის თესლი - მის შემადგენლობაშია ისეთი ნივთიერებები, რომლებიც ებრძვის სიმსივნეს. ნუში - ჯანსაღი ცხიმების შემცველობასთან ერთად, ცილის წყაროა და ამასთან, შეიცავს დიდი რაოდენობით მაგნიუმს.

ჯანსაღი ცხიმის შემცველ პროდუქტებს დავამატოთ - ზეითუნის ზეთი, ცხიმიანი თევზი (ქაშაყი, სარდინები, სკუმბრია, ორაგული).

ანტიოქსიდანტები - კენკრა (ჟოლო, მოცვი, მარწყვი, შტოში); სხვადასხვა მწვანილი(სალათის ფურცელი, რუკოლა, აისბერგი).

მთავარია, ჩვენი კვება იყოს დაბალანსებული და მრავალფეროვანი, სხვადასხვა ელემენტით და ნივთიერებით'' - აღნიშნა დიეტოლოგმა ნატალია გოგავამ. 

წყარო: ​,,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

​შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? - თემაზე ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე საუბრობს

შესაძლებელია თუ არა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს ყაბზობა ჩვილებში? -  თემაზე MomsEdu.ge-ს ექიმი-ნეონატოლოგი თინათინ ქურდაძე ესაუბრა.

- სტატისტიკურად რამდენად ხშირია ყაბზობა ჩვილებში?

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემებს შორის, ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში, დაახლოებით 20-30%-ში გვხვდება ყაბზობა.

- რა იწვევს ჩვილებში ყაბზობას?

ჩვილებში ყაბზობა უფრო იმით განისაზღვრება, როგორ გამოიყურება დეფეკატი, ვიდრე რამდენად ხშირია ნაწლავთა მოქმედება. ყაბზობად მიიჩნევა - თუ განავალი მკვრივია და მაგარი კონსისტენციის, დეფეკაციას თან ახლავს ჩვილის ჭირვეულობა, ძლიერი ჭინთვები და დეფეკატის გაძნელებული ევაკუაცია ნაწლავიდან. რბილი დეფეკატი არაა შეკრულობის ნიშანი.

გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა მრავალი იყოს:

1) კვებითი დარღვევები (ძირითადად ეხება ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს და როდესაც ბავშვი გადადის შერეულ კვებაზე);

2) ნევროგენული დარღვევები (მაგალითად, ჰირშპრუნგის დაავადება, ზურგის ტვინის დაზიანება);

3) სხვადასხვა მედიკამენტის ხანგრძლივი და არარაციონალური მოხმარება;

4) მეტაბოლურ-ენდოკრინული დარღვევები;

5) კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სხვადასხვა ფუნქციური პათოლოგია;

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ჩვილები, რომლებიც იკვებებიან დედის რძით, იშვიათად აქვთ შეკრულობის პრობლემა, თუ რა თქმა უნდა, ჩვილს არ აქვს რომელიმე ზემოთ ჩამოთვლილი პათოლოგია.

- შესაძლებელია თუ არა შეკრულობა მეძუძური დედის კვებამ გამოიწვიოს?

არა, კვლევებით დასტურდება რომ დედის კვების რაციონი არ ახდენს გავლენას ჩვილის შეკრულობაზე. დედისთვის არ უნდა მოხდეს საკვები პროდუქტების არასაჭირო შეზღუდვა. თუ ჩვილს აქვს შებერილობა, დედა უნდა დააკვირდეს მის მიერ ბოსტნეულის შეზღუდვას (მაგალითად: კომბოსტო, ნიორი, ხახვი, პარკოსნები), თუ ექნება დადებითი გავლენა ჩვილის შებერილობაზე. თუმცა, ზოგადად ხილის ან ბოსტნეულის შეზღუდვა დედის საკვებ რაციონში არ არის რეკომენდებული.

რაც შეეხება ალერგიულ საკვებს, როგორიც არის ძროხის რძე, კვერცხი, თევზი, თხილეულობა, ციტრუსი საწყის ეტაპზე, ასევე, უნდა მოხდეს მათი მცირე რაოდენობით და უმჯობესია არაერთდროულად მიღება, რადგან მშობელი დააკვირდეს ჩვილს. კვლევებმა აჩვენა რომ ლაქტაციის პერიოდში რომელიმე საკვების (მათ შორის ალერგიულის) შეზღუდვას არ აქვს არსებითი გავლენა ჩვილის ჯანმრთელობაზე, თუმცა აღსანიშნია, რომ დედის დაბალანსებული და სასარგებლო კვება ძალიან მნიშვნელოვანია.

- როდის არის საშიში იშვიათი დეფეკაცია?

- ნაწლავთა მოქმედება, კონსისტენცია და ფერი ცვალებადია და დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, კვების ტიპზე. სრულად ბუნებრივ კვებაზე მყოფ ბავშვებს ნაწლავთა მოქმედება შესაძლოა ყოველი კვების შემდეგ ჰქონდეთ, ან ძალიან იშვიათად, მაგალითად, 1-2 კვირაში ერთხელ. თუ ამ დროს ჩვილი არ ჭირვეულობს, მუცელი რბილია, შარდვა და წონის ნამატი - ნორმის ფარგლებში, დეფეკატი - რბილი, შეშფოთების საფუძველი არ გვაქვს. ზოგჯერ დედის რძე სრულად შეიწოვება, მისი შემადგენლობიდან გამომდინარე და მხოლოდ შარდის სახით გამოიყოფა. თუ ბავშვი იმყოფება შერეულ კვებაზე ან სრულად იღებს ფორმულას, დეფეკაცია შეიძლება ჰქონდეს 1-3-ჯერ დღეში, თუ დეფეკატი არაა მკვრივი და არ ახლავს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომატიკა არც ამ შემთხვევაში ვღელავთ, მაგრამ თუ ახალშობილს პირველი რამდენიმე დღის განმავლობაში არ აქვს ნაწლავთა მოქმედება (მეკონიუმი) ან დეფეკაციის აქტმა 48 საათს გადააჭარბა, დეფეკატის კონსიტენცია მკვრივია, ბავშვი ჭირვეულობს, დეფეკაციას თან ახლავს ტკივილი, მუცლის შებერილობა, ასეთ შემთხვევაში, აუცილებლად უნდა ჩავერიოთ და მივმართოთ ექიმს (პედიატრს/ნეონატოლოგს) დახმარებისთვის. არსებობს რამდენიმე სამედიცინო მდგომარეობა, რაც განსაკუთრებით საყურადღებოა და დროული ჩარევაა საჭირო.

პრევენციის გზებზე რომ ვისაუბროთ?

- ყაბზობა, პედიატრთან ვიზიტის ხშირი მიზეზია. შეკრულობის პრობლემის მოგვარება უმეტესად კვებით შეიძლება. ასევე, არსებობს გარკვეული ვარჯიშებიც (მაგალითად, „ველოსიპედი“). უპირატესობა უნდა მივანიჭოთ ძუძუთი კვებას, თუ რასაკვირველია დედის ფსიქო-ემოციური და სომატური მდგომარეობა გვიწყობს ხელს, რადგან ქალის რძე ბუნებრივ საფაღარათო საშუალებადაც კი ითვლება. თუ ახალშობილი სრულად ფორმულაზეა ან შერეულ კვებაზე და აღენიშნება ყაბზობა, ექიმმა ჩვილს უნდა შეურჩიოს სპეციალური კვება. როდესაც ბავშვი გადადის მყარ საკვებზე, რაციონი მდიდარი უნდა იყოს უჯრედისის შემცველი საკვებით. თუ აღნიშნული ღონისძიებების მიუხედავად ბავშვთან გამოხატული რჩება ყაბზობა, დაუყოვნებლად უნდა მიმართოთ ნეონატოლოგს/პედიატრს, რათა დაადგინოს გამომწვევი მიზეზი და სწორად შეირჩეს მკურნალობის ტაქტიკა.

- როგორ მოვაგვაროთ ეს პრობლემა და ზოგადად, რას ურჩევდით მშობლებს?

- როდესაც დადგებით მსგავსი გამოწვევის წინაშე, პირველ რიგში, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ რა შეიძლება ყოფილიყო ყაბზობის გამომწვევი მიზეზი. ვიდრე მიმართავთ პედიატრს, ერთჯერადად, შეგიძლიათ გამოიყენოთ საბავშვო გლიცერინის მიკროოყნა ან სანთელი (თუ ბავშვს არ აღენიშნება სწორი ნაწლავის ნახეთქი ან სისხლდენა) და შემდეგ აუცილებლად მიმართეთ ნეონატოლოგს/პედიატრს და რა თქმა უნდა, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ თქვენ ძალიან კარგი დედა ხართ, თქვენ არ ხართ „დამნაშავე“, როცა ბავშვი ჭირვეულობს, შეინარჩუნეთ სიმშვიდე, განსაზღვრეთ პრობლემები, გაითვალისწინეთ ზემოთ აღნიშნული რჩევები და იმოქმედეთ რაციონალურად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად