Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ითვლება, რომ დედამ უნდა უმღეროს ბავშვს. დედის სიმღერა ძალიან დადებითად აღიქმება ბავშვის მიერ,“ - თამარ ედიბერიძე

„ითვლება, რომ დედამ უნდა უმღეროს ბავშვს. დედის სიმღერა ძალიან დადებითად აღიქმება ბავშვის მიერ,“ - თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ იმ უნარების შესახებ ისაუბრა, რომელთა განვითარებაში ბავშვს ასაკობრივად უნდა დავეხმაროთ. მისი თქმით, წლამდე ასაკში ბავშვს მოტორული უნარები უვითარდება:

​ერთ წლამდე ასაკი არის მოტორული განვითარების ასაკი, როდესაც ქარიშხალივით ვითარდება ახალ-ახალი მოტორული უნარები. ბავშვი იწყებს თავის დაჭერას, თავის ხელებს აღმოაჩენს. ჯდომას იწყებს, დგომას, სიარულს. ამის პარალელურად ძალიან იზრდება კოგნიტური განვითარების, სოციალური ურთიერთობების უნარების განვითარება. წლამდე ბავშვი მაინც უფრო მოსმენას სწავლობს. ჩვენ მას ძალიან ბევრი უნდა ველაპარაკოთ, პატარ-პატარა სახალისო საბავშვო ლექსები, გარითმული მელოდიები ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მივაჩვიოთ ჩვენს ხმას, სხვადასხვა ინტონაციას და ა.შ. რა თქმა უნდა, პირველ ეტაპზე ის სიტყვიერ პასუხს ვერ დაგვიბრუნებს, მაგრამ აუცილებლად უნდა ვიყოთ მონდომებული, რომ მან ემოციებით, მიმიკით თავისი საპასუხო რეაქცია გამოხატოს.“

თამარ ედიბერიძემ აღნიშნა, რომ ​დედის სიმღერას ბავშვზე ძალიან დადებითი გავლენის მოხდენა შეუძლია:

„ითვლება, რომ დედამ უნდა უმღეროს ბავშვს. დედის სიმღერა ძალიან დადებითად აღიქმება ბავშვის მიერ. ყველა წუთი გამოვიყენოთ ამისთვის, ვსეირნობთ, ვუცვლით, ვაბანავებთ, ვაჭმევთ თუ ა.შ. არ არის საჭირო ბევრი სპექტრი, დღეს ერთი ლექსი, ხვალ მეორე. მზა, ერთსტროფიანი წაღიღინება ბავშვს აჩვევს ჩვენს ხმას, აჩვევს სიტყვიერ კომუნიკაციას და ემოციების გაღვივებას უწყობს ხელს.“

​თამარ ედიბერი​ძის თქმით, სამ წლამდე ასაკის ბავშვი საუბარში სიტყვიერადაც უნდა ჩაერთოს:

„სამ წლამდე უკვე წინა პლანზე მოდის ის, რომ ბავშვმა სიტყვიერი პასუხიც უნდა დაგვიბრუნოს. მისი ლექსიკური მარაგი ძალიან უნდა გაფართოვდეს. ყურადღება უნდა მივაქციოთ იმას, რამდენად რეაგირებს ჩვენი სიტყვების შინაარსზე ბავშვი. უნდა ვახმოვანოთ, უნდა ავუხსნათ ყველაფერი, რასაც ბავშვი ეხება, უყურებს, აკეთებს. მაგალითად, მოდი, სადილი მოვამზადოთ ერთად, ავიღოთ მწვანილი, პომიდორი, წვნიანი პომიდორი, წითელი პომიდორი და ა.შ. ერთი წლის მერე, როდესაც სიტყვების მარაგი ფართოვდება ბავშვისთვის, ნაცნობ ზღაპარს რომ ვუყვები, პერიოდულად ვაკეთებ პაუზებს. მას ვაძლევ საშუალებას შემომაშველოს ის სიტყვები, რომელიც მას ახსოვს. ძალიან მოსახერხებელი და მიმზიდველია ამ დროს, რომ პატარა თოჯინების თეატრი გავითამაშოთ. მაგალითად, მოვიდა დათუნია, აი, რა უთხრა. მივცეთ ბავშვს დრო და წავახალისოთ, რომ მანაც გაიმეოროს.“

„ბავშვები, რა თქმა უნდა, უცებ ისრუტავენ ყველა ინფორმაციას, რასაც ვაწვდით, მაგრამ პრობლემა არის ის, რომ ისინი ვერ ახერხებენ ამ ინფორმაციის რაციონალიზაციას, დახარისხებას, შესაბამისად, ბრმად ისრუტავენ ყველაფერს, რასაც ვაწვდით, ამიტომ, ეს ​ჩვენი პასუხისმგებლობაა, რომ სწორად მივაწოდოთ ინფორმაცია. სკოლისათვის მზაობა არ გულისხმობს ასოებისა და ციფრების წერაში ვარჯიშს, სასკოლო მზაობისთვის მომზადება ესაა ძერწვა, აპლიკაციები, გაფერადება, ხატვა და ა.შ. გამოვჭრათ, დავხატოთ, გამოვძერწოთ, ეს ავითარებს თითების ფუნქციებს და არა ასოების წერა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად