Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, ბევრს დარბის, მოძრაობს,“ - ნინო მარგველაშვილი

„ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, ბევრს დარბის, მოძრაობს,“ - ნინო მარგველაშვილი

ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის გამოვლენის შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„როდესაც მშობელი ხედავს, რომ რაღაც ისე ვერ არის, როგორც უნდა იყოს ბავშვთან, ​ბავშვი ძალიან აქტიურია, მუდმივად სტარტზეა, ძალიან ბევრს ლაპარაკობს, ეჭრება საუბარში, არ არის ორგანიზებული, არ შეუძლია ერთ აქტივობაზე კონცენტრაცია, ჩემი რჩევა იქნება, რომ მშობელი მხოლოდ პედიატრს ნუ ენდობა. ამ შემთხვევაში მშობელმა პედიატრთან ერთად აუცილებლად უნდა მიიყვანოს ბავშვი ფსიქოლოგთან, რათა მოხდეს მისი უმაღლესი ფსიქიკური ფუნქციების შეფასება.“

ნინო მარგველაშვილმა ქცევის იმ გამოხატულებებზეც ისაუბრა, რაც ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის შემთხვევაში ზედაპირულად ვლინდება:

„ქცევის მთავარი გამოხატულება, რაც ჩანს ზედაპირზე, არის ის, რომ ​ბავშვი არის უყურადღებო, არ არის ორგანიზებული, ხშირად ავიწყდება მასწავლებლის ინსტრუქცია, კარგავს ნივთებს, არ შეუძლია, რომ ერთ აქტივობას ბოლომდე მიჰყვეს. ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყნარად ჯდომა, მუდამ სურს, რომ თითებით რაღაც ითამაშოს, ფეხი რაღაცას მიადოს. ის ბევრს დარბის, მოძრაობს. იმპულსურობაში იგულისხმება, რომ ადამიანს არ აქვს თვითკონტროლის შესაძლებლობა. მას არ შეუძლია რიგის დაცვა. კლასში სანამ მასწავლებელი კითხვას დაასრულებს, მანამდე აქვთ პასუხი. ეს ყველაფერი არის ის, რაც ზედაპირზეა.“

„ქცევის პრობლემა ზედაპირია. ამის ქვეშ ძალიან ბევრ გამოწვევასთან აქვთ საქმე მშობლებსა და ბავშვს. ​ძალიან ხშირია ამ ბავშვებში სპეციფიკური დასწავლის დარღვევა. უმეტესად ეს არის მართლწერის პრობლემა, ბავშვებს უჭირთ საკუთარი აზრის ფურცელზე გადატანა, უძნელდებათ მათემატიკური კალკულაციები. ერთ-ერთი მთავარი, რასაც ფსიქოლოგი გამოიკვლევს, არის: აქვს თუ არა ბავშვს პრობლემა აღმასრულებელ ფუნქციებში. ეს არის ის, რაც ყველაზე ბოლოს მწიფდება ჩვენს თავის ტვინში. ეს არის მიზნის დასახვა და მისი მიყოლა, რომ როდესაც ახალი სტიმული შემოდის, გადავლახოთ, იმიტომ, რომ მიზნისკენ მივდივართ. სამწუხაროდ, ასეთ ბავშვებს უჭირთ მიზნის ბოლომდე მიყოლა. მათ ასევე აქვთ დროის შეგრძნების პრობლემა. უჭირთ, რომ სწორად შეაფასონ დრო. ხშირად დეტალებს არ აქცევენ ყურადღებას. მათ ძალიან უჭირთ დავალების დაწყება. ყველაფერს აკეთებენ, რომ გადაავადონ დავალების დაწყება. ბავშვი ექვს ან შვიდ სიმპტომს მაინც უნდა აკმაყოფილებდეს, სხვადასხვა გარემოში უნდა ვლინდებოდეს ქცევა და ეს აუცილებლად უნდა უშლიდეს ხელს ყოველდღიურ ფუნქციონირებაში, რომ დაისვას ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის დიაგნოზი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო მარგველაშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „კომუნიკატორი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„კომუნიკატორი“

წაიკითხეთ სრულად