Baby Bag

​სიმინდი - ცხელი პლაჟების ყველაზე მოთხოვნადი პროდუქტი - მივცეთ თუ არა ბავშვს?

​სიმინდი - ცხელი პლაჟების ყველაზე მოთხოვნადი პროდუქტი - მივცეთ თუ არა ბავშვს?

სიმინდი - ცხელი პლაჟების ყველაზე მოთხოვნადი პროდუქტი - მივცეთ თუ არა ბავშვს? - აღნიშნულ კითხვას პედიატრი თამარ ობგაიძე საკუთარ ფეისბუქგევრდზე პასუხობს. 

გთავაზობთ პედიატრის პოსტს ამ საკითხთან დაკავშირებით:

„მზე, ზღვა, გასარუჯად მზეს მიფიცხებული დიდ-პატარა და ამ დროს ჭილისქუდიანი, ქვაბაკიდებული ადამიანები პლაჟების ყველაზე საყვარელი ცხელ-ცხელი პროდუქტით.
- აბაააა, ცხელი სიმიდიიიიიიი...
სიმინდი უძველესი მარცვლოვანი კულტურაა, რომელიც ცენტრალური ამერიკიდან გავრცელდა. მაიას და აცტეკების ტომების ხალხები მას სიცოცხლის შემანარჩუნებელ საკვებს უწოდებდნენ.
მოხარშული თუ შემწვარი, ფაფების და სალათების სახით, შინ თუ ცხელ პლაჟებზე - ზაფხულში ის ყველასათვის საყვარელი საკვებია!

სასარგებლოა თუ არა სიმინდი ბავშვისათვის?

მოდით, ვნახოთ, რა სასარგებლო ნივთიერებებს შეიცავს ეს პროდუქტი.
ვიტამინებით დავიწყოთ - B ჯგუფის ვიტამინების კომპლექი იმ ნივთიერებათა ერთობლიობაა, რაც სიმინდს ბავშვისათვის განსაკუთრებით სასარგებლო პროდუქტად აქცევს. ნიაცინი შაქრის და ცილების ცვლაში მონაწილეობს, თიამინი და პირიდოქსინი აუცილებელია მისი თავის ტვინის და ნერვების ფუნქციონირებისათვის.
ფოლიუმის მჟავას მარილები სისხლწარმოქნის პროცესში მონაწილეობენ და ანემიის განვითარებისაგან იცავენ.
A ვიტამინი აუცილებელია იმუნური სისტემის ფუნქციონირების, ბავშვის ნორმალური ზრდა-განვითარებისთვის, აუჯობესებს კანის სტრუქტურას, მხედველობას.
K ვიტამინი სისხლის შედედების პროცესებში მონაწილეობს.
სიმინდი იმ მინერალებითაა მდიდარი, რომელიც ბავშვის ზრდა-განვითარების, მისი ძვლოვანი, იმუნური, სისხლმბადი სისტემის ფორმირებისათვისაა აუცლებელი, შეიცავს რა დიდი რაოდენობით ფოსფორს, კალიუმს, მაგნიუმს, თუთიას და სელენს.
ანტიოქსიდანტები, რომელთაც სიმინდი შეიცავს, უჯრედებს მავნე რადიკალების ზემოქმედებისაგან იცავს, ამიტომ მეცნიერები ფიქრობენ, რომ სიმისვნური დაავადებების პროფილქტიკისათვის სიმინდი განსაკუთრებით სასარგებლო მარცვლეულია.
დადგენილია სიმინდის გავლენა სისხლში ქოლესტერინის მომატებულ დონეზე.
თუ თქვენი პატარა ყაბზობისაკენაა მიდრეკილი სიმინდის მიღება მას ამ პრობლემის მოგვარებაშიც დაეხარება, რადგან იგი დიდი რაოდენობით საკვებ ბოჭკოებს შეიცავს. საკვები ბოჭკოები ხელს უწყობენ ნაწლვთა პერისტალტიკის გაძლიერებას, "მეგობარი" ბაქტერიების ნორმალურ ფუნქციონირებას.
საეჭვოა, რომ სიმინდის ქიმიური შემდგენლობა მაიას და აცტეკების ხალხებმა იცოდნენ, თუმცა ამ მარცვლეულის სასარგებლო თვისებებს რომ გადახედავ, ადვილი მისახვედრია, რატომ ერქვა მას სახელად სიცოცხლის გადამრჩენელი.

როდიდან მივცეთ პატარას სიმინდი?

4-6 თვიდან, როცა ბავშვს დედის რძესთან ან ხელოვნურ ნარევთან ერთად დამატებითი კვება ენიშნება, სხვა ბურღულის ფაფასთან ერთად სიმინდის ფაფაც უნდა შესთავაზოთ.
არ მისცეთ 1 წლამდე ასაკის პატარას მოხარშული სიმინდის მარცვლები, რათა თავიდან აიცილოთ მისი სასუნქთ გზებში გადაცდენა.
თუ თქვენი პატარა ჭარბი წონისაკენაა მიდრეკილი, სიმინდის დიდი რაოდენობით მიცემა არ ღირს შაქრის მაღალი შემცველობის გამო. გახსოვდეთ, რომ 100 გრ სიმინდი 342 კკალ ენერგიას შეიცვას.

და ბოლოს, სანამ ზღვის სანაპიროზე ნებივრობისას ბავშვისათვის მოხარშული სიმინდის ყიდვას გადაწყვეტთ, გაიხსენეთ ნაწლავური ინფექციები. სიმინდი აუცილებლად უნდა იქნას მომზადებული ჰიგიენის წესების სრული დაცვით, ხოლო მირთმევის წინ პატარას ხელები აუცილებლად უნდა დაბანოთ.“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

ჯანმრთელი ბავშვი ძლიერი იმუნიტეტით, ალბათ, ყველა დედის ოცნებაა. ბავშვის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მისი მუცლადყოფნის პერიოდში იწყება და დაბადების პირველი წუთებიდან მის ზრდასრულობამდე გრძელდება. განსაკუთრებული როლი კი ამ ყველაფერში ეკოლოგიასთან და გარემო პირობებთან ერთად, რა თქმა უნდა, სწორ კვებას ენიჭება. რა მიკროელემენტები და ვიტამინები სჭირდება ბავშვს და რა როლი უკავია ბავშვთა კვებაში რძეს და რძის პროდუქტებს ამაზე პედიატრს, მედიცინის აკადემიური დოქტორს მაია ჩხაიძეს ვესაუბრეთ.

ქალბატონო მაია, რომელი პროდუქტებია ბავშვთა კვებაში აუცილებელი და რა ადგილი უკავია ამ პროდუქტებში რძეს და მის ნაწარმს?

- რძე და რძის პროდუქტები ბავშვთა კვების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია, წარმოადგენენ ცილების და ენერგიის შესანიშნავ წყაროს. ასევე შეიცავენ ვიტამინების და მინერალების ფართო სპექტრს.

რძე და რძის ნაწარმი არის ენერგიის, ცილების, ცხიმების (ძირითადად ნაჯერი), ვიტამინების (რიბოფლავინი, B12, Aდა D ვიტამინი) და მინერალების (კალციუმი, იოდი, ფოსფორი, თუთია) წყარო. ეს ჯგუფი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვთა ასაკში ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჩამოყალიბებისთვის და ჯანსაღი კბილებისათვის.

ცილას აქვს ყველა უჯრედში, სტრუქტურული და ფუნქციური როლი და უმნიშვნელოვანესია ზრდისთვის. ცილაზე მოთხოვნილება შეესაბამება სხეულის ზომებს და ასაკს. მისი კარგი წყაროა: უცხიმო ხორცი, ფრინველის ხორცი, ზღვის პროდუქტები, რძე, რძის ნაწარმი, კვერცხი, პარკოსნები, თხილეული და მცენარის თესლები.

რას იღებს ბავშვი რძითა და რძის პროდუქტებით?

- რძის პროდუქტებთან ერთად ბავშვის ორგანიზმი ღებულობს ყველაზე მეტად ვიტამინ D-ს და კალციუმს. ვიტამინი D აძლიერებს კალციუმის შეწოვას, რაც მნიშვნელოვანია ძვლოვანი სისტემის განვითარებისთვის და ჯანმრთელი კბილებისთვის. მისი ნაკლებობა ბავშვებში ძირითადად რაქიტის სახით გამოვლინდება. ვიტამინი D-ს საკვები წყაროები ცოტაა, ამიტომაც ვიტამინი D-ს ადექვატური რაოდენობის მიღება მხოლოდ საკვებით რთულია. მზის სხივები ან ულტრაიისფერი სხივები ვიტამინი D-ს კიდევ ერთი წყაროა. ამიტომ პედიატრები ხშირად ვურჩევთ მშობლებს მზის აბაზანებს, სუფთა ჰაერზე ბავშვის გასეირნებას... ჩვილი ბავშვებისათვის ასევე რეკომენდებულია ვიტამინი D-ს 400 ს.ე. (10 მკგ) მიღება დღეში ერთხელ

საკვები პროდუქტების უმეტესობა D ვიტამინს არ შეიცავს. შედარებით მდიდარია ამ ვიტამინით ცხიმიანი თევზი. ვეგეტარიანელი ბავშვისთვის D ვიტამინის ალტერნატიულ წყაროს შეიძლება წარმოადგენდეს D ვიტამინით გამდიდრებული რძე ან მარცვლოვნები.

ასევე უმნიშვნელოვანესია რძის მიღება კალციუმის თვალსაზრისით. კალციუმი აუცილებელია ძვლებისთვის და კბილებისთვის. რძე და ზოგიერთი რძის ნაწარმი (მაგ. იოგურტი, მაწონი და ყველი) კალციუმის მიღების ერთ-ერთი საუკეთესო წყაროა. რძეს კალციუმის საბადოსაც ვეძახით.

ბავშვებს კალციუმზე მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად ყოველდღე 2-3 ულუფა რძის ან რძის ნაწარმის მიღება სჭირდებათ. დაბალცხიმიანი რძე და რძის ნაწარმი შეიცავს იმდენ ან იმაზე მეტ კალციუმს, რამდენიც არის ჰომოგენიზებულ და ცხიმმოუხდელ რძეში.

ბავშვებისთვის ვინც ვერ/არ იღებს ძროხის რძეს, რეკომენდებულია კალციუმით გამდიდრებული ალტერნატიული რძე. რძის შაქრის, ლაქტოზის აუტანლობისას ასევე რეკომენდაციას ვაძლევთ ბავშვმა მიიღოს ულაქტოზო რძე და მისი ნაწარმი. იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი კალციუმით და ვიტამინი D მდიდარ პროდუქტებს მაინც არ იღებს, საჭიროა ამ პრეპარატების დამატებით მიცემა.

კალციუმის წყაროს 75 პროცენტს რძე და რძის ნაწარმი შეადგენს. ვეგეტარიანელი ბავშვების შემთხვევაში თუ ის რძეს არ სვამს, ყოველდღიურად უნდა იღებდეს კალციუმით მდიდარ საკვებს (ბროკოლი, ჩინური კომბოსტო, თხილეული, თესლეული) ან კალციუმით გამდიდრებულ მარცვლეულს.

განსაკუთრებით მინდა გამოვყო რძის პროდუქტებში მაწონი, რომელიც ენდემური პროდუქტია. მაწონი ტრადიციული ქართული რძემჟავა პროდუქტია. რძემჟავა პროდუქტები განსაკუთრებით სასარგებლოა მათში შემავალი ბაქტერიების გამო. აღნიშნული ბაქტერიები - პრობიოტიკები - ცოცხალი მიკროორგანიზმებია, რომლებსაც შეუძლიათ სარგებლობა მოუტანონ ადამიანს, კერძოდ, დადებითი გავლენა მოახდინონ კუჭ-ნაწლავის ფუნქციონირებაზე. პრობიოტიკები ორგანიზმის მეგობარ ბაქტერიად მიიჩნევა. ისინი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს აძლიერებენ. პრობიოტიკებს ხშირად კეთილ ბაქტერიებს უწოდებენ, რომლებიც ორგანიზმში მოხვედრილ ცუდ ბაქტერიებს ებრძვიან. ისინი ერთგვარი ბარიერის ეფექტს ქმნიან, ნაწლავებს ცუდი ბაქტერიების ზემოქმედებისგან იცავენ, ამასთან, ანთების განვითარების რისკსაც ამცირებენ, რადგან ორგანიზმში პარაზიტების გავრცელებას უშლიან ხელს. გარდა ამისა, პრობიოტიკების დახმარებით ჩვენი იმუნური სისტემა ვირუსების წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტურად მოქმედებს.

პრობიოტიკების ჯგუფში ბევრი ტიპის ბაქტერია შედის. განსაკუთრებით სასარგებლო ბაქტერიებად მიიჩნევა ლაქტობაცილა, ანუ რძისმჟავას ბაქტერია და ბიფიდობაქტერია. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა რძემჟავა ბაქტერიის შემცველი საკვები რეგულარულად მიიღოს. ამ მხრივ, მაწონი, რომელიც ენდემურ დედოზეა დამზადებული, ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, რადგან ის ბუნებრივ პრობიოტიკებს შეიცავს. მასში განსაკუთრებით დიდი რაოდენობითაა კონცენტრირებული რძემჟავა. ამას ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ მაწვნის შენახვის ვადა საკმაოდ ხანმოკლეა.

მაია ჩხაიძე - პედიატრი, მედიცინის აკადემიური დოქტორი

საქართველოს პედიატრთა აკადემიის გამგეობის თავმჯდომარე

R.

წაიკითხეთ სრულად