Baby Bag

​პრობიოტიკები ბავშვებისთვის: რა უნდა ვიცოდეთ?

​პრობიოტიკები ბავშვებისთვის: რა უნდა ვიცოდეთ?

ბავშვის კვების რაციონის სასარგებლო ბაქტერიებით გამდიდრება თანამედროვე სამყაროში ერთგვარ ტრენდად იქცა, თუმცა პრობიოტიკების შესახებ მშობლების დიდ ნაწილს საკმარისი ინფორმაცია არ მოეპოვება. ჩვენს სტატიაში საკვებ პროდუქტებსა და დანამატებში სასარგებლო ბაქტერიების წილსა და მათ დანიშნულებაზე გესაუბრებით.

აფთიაქებში პრობიოტიკების საკმაოდ მრავალფეროვანი არჩევანია. ამ სასარგებლო ბაქტერიის შეძენას ნებისმიერ სასურსათო მაღაზიაშიც თავისუფლად შეძლებთ, რადგან პრობიოტიკები ისეთ საკვებ პროდუქტებშიც გვხვდება, როგორებიცაა კეფირი, იოგურტი, კომბოსტოს მწნილი, სოიოს მზა კერძები და ა.შ. თუ მწნილისა და გარკვეული ნაირსახეობის რძის პროდუქტების მომჟავო გემო არ მოგწონთ, პრობიოტიკების დანაკლისს ისეთი საკვებით შეივსებთ, რომლებიც სასარგებლო ბაქტერიებით ხელოვნურად არის გამდიდრებული, მაგ. საუზმისთვის განკუთვნილი მარცვლეულის ფაფები, ხილის წვენები ან ჩვილი ბავშვის ფორმულა. არ აქვს მნიშვნელობა პრობიოტიკებს ზემოთ ჩამოთვლილი პროდუქტებიდან რომელი მათგანის დახმარებით მიიღებთ, სასარგებლო მიკროორგანიზმები თქვენი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტისა და მიკროფლორის გაჯანსაღებას გარკვეული დროით მაინც შეძლებს. გაძლიერებული იმუნური სისტემა და მეტაბოლიზმი, რა თქმა უნდა, ნებისმიერი ადამიანისთვის ძალიან სასიხარულო ცვლილებებია, თუმცა თანამედროვე მედიცინის მუშაკები პრობიოტიკების მაგიური ძალის შესახებ გადაჭრით ვერაფერს ამბობენ. ოფიციალური რეკომენდაციები ბავშვებისთვის პრობიოტიკების დამატებით მიწოდების შესახებ სამედიცინო სფეროში არ მოიპოვება. ამასთან, არ არსებობს რაიმე სახის შეზღუდვებიც ჯანმრთელი ბავშვებისთვის პრობიოტიკების მიცემასთან დაკავშირებით, რადგან ამ სასარგებლო ბაქტერიებს მათი ჯანმრთელობისთვის რაიმე სახის ზიანის მიყენება არ შეუძლია.
პრობიოტიკები ჩვენი ორგანიზმის მეგობარ ბაქტერიად მიიჩნევა. ის კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს ნამდვილად აძლიერებს. ადამიანის სხეული არამხოლოდ გარემოში არსებული ბაქტერიებისგან განიცდის ცუდ თუ კარგ ზემოქმედებას, არამედ მის ორგანიზმში გაბატონებული უამრავი ნაირსახეობის მიკროორგანიზმის ურთიერთქმედების გავლენის ქვეშაც იმყოფება. ბაქტერიები, რომლებიც ადამიანის ორგანიზმში გვხვდება, იმუნური სისტემის მუშაობაზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. განსაკუთრებით სასარგებლო ბაქტერიებად მიიჩნევა ლაქტობაცილა (რძისმჟავას ბაქტერია) და ბიფიდობაქტერია. ორივე მათგანი გვხვდება როგორც საკვების, ასევე მათი დანამატების შემადგენლობაში.
ბავშვისთვის ნებისმიერი სახის საკვები დანამატის ან ვიტამინის მიცემამდე აუცილებლად გაიარეთ კონსულტაცია მკურნალ ექიმთან, რადგან, მართალია, პრობიოტიკი ორგანიზმისთვის სასარგებლო ბაქტერიად ითვლება, მაგრამ მისი მიწოდება რაიმე სახის ქრონიკული დაავადების ან სუსტი იმუნური სისტემის მქონე ბავშვისთვის რეკომენდებული არ არის.
ბავშვისთვის პრობიოტიკების მიცემას თუ გადაწყვეტთ, აუცილებლად უნდა ერკვეოდეთ შემდეგ საკითხებში:
რა ფუნქციას ასრულებენ პრობიოტიკები ადამიანის ორგანიზმში?
პრობიოტიკების როლი და ფუნქცია სრულყოფილად შესწავლილი დღემდე არ არის, თუმცა ერთი რამ ცხადია: პრობიოტიკები კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში პათოგენური მიკროორგანიზმების გაბატონებას უშლიან ხელს, რადგან ისეთ მეტაბოლურ პროდუქტებს აწარმოებენ, რომლებიც იმუნურ სისტემას აჯანსაღებენ. პრობიოტიკები ერთგვარ ბარიერის ეფექტს ქმნიან, ისინი ნაწლავებს ცუდი ბაქტერიების ზემოქმედებისგან იცავენ, ამასთან, ანთების განვითარების რისკსაც ამცირებენ, რადგან ორგანიზმში პარაზიტების გავრცელებას უშლიან ხელს. გარდა ამისა, პრობიოტიკების დახმარებით ჩვენი იმუნური სისტემა ვირუსების წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტურად მოქმედებს.
ვისთვის არის პრობიოტიკები სასარგებლო?
მართალია, პრობიოტიკების მიღებით სხვადასხვა დაავადების პრევენციას ნაკლებად შეძლებთ, მაგრამ მათი დახმარებით მწვავე დიარეის ხანგრძლივობას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ. თუმცა პრობიოტიკები ვერ დაგეხმარებათ ისეთი დაავადებების დამარცხებაში, როგორებიცაა დისპესია ან ქრონიკული შეკრულობა. პრობიოტიკები ძალიან სასარგებლოა იმ ბავშვებისთვის, რომლებსაც ჯანმრთელობის გარკვეული პრობლემების გამო დიდი რაოდენობით ანტიბიოტიკის მიღება უხდებათ. აღნიშნულ შემთხვევაში ბავშვის ნაწლავური ფლორა ძალიან ზიანდება. პრობიოტიკებს კი დაზიანებული ფლორის მოწესრიგების უნარი შესწევთ. პრობიოტიკები ბავშვებში ზედა სასუნთქი გზების ინფექციების განვითარების რისკსაც ამცირებს.
ვის ეკრძალება პრობიოტიკების მიღება?
პრობიოტიკების მიცემა არ შეიძლება ისეთი ბავშვებისთვის, რომლებსაც ქრონიკული დაავადებები აქვთ. სასარგებლო ბაქტერიების მიწოდება დაუშვებელია ისეთი ბავშვისთვის, რომელიც ნაადრევად დაიბადა, სტეროიდებით მკურნალობს ან ქიმიოთერაპიის კურსს გადის. აღნიშნული პრობლემების მქონე ბავშვებზე პრობიოტიკების ზეგავლენა სათანადოდ შესწავლილი არ არის, სწორედ ამიტომ, ექიმები თავშეკავებისკენ მოგვიწოდებენ. მშობლებმა არ უნდა ჩათვალონ, რომ ბავშვისთვის პრობიოტიკების მიწოდებისას დოზების დაცვა საჭირო არ არის. ბავშვისთვის სასარგებლო ბაქტერიების მიწოდებამდე აუცილებელია მათ შესახებ სრულყოფილი ინფორმაციის მოპოვება, გაარკვიეთ, რომელი მათგანი გამოირჩევა მეტი სასარგებლო თვისებებით, როდის უნდა დაიწყოთ ბავშვისთვის პრობიოტიკების მიცემა და რა სიხშირით უნდა მისცეთ ბავშვს სასარგებლო ბაქტერიები. ექიმის კონსულტაციის გარეშე ბავშვისთვის პრობიოტეკების მიცემას არ გირჩევთ.
მომზადებულია​ parents.com-ის მიხედვით

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ აქამდე ბავშვს პომიდორს არ აჭმევდით...

თუ აქამდე ბავშვს პომიდორს არ აჭმევდით...

რა ასაკიდან და რატომ უნდა მივცეთ ბავშვს პომიდორი? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს და პომიდვრითა და ბოსტნეულით გემრიელი სუპის რეცეპტსაც გვთავაზობს:

რა ასაკიდან და რატომ უნდა მივცეთ ბავშვს პომიდორი?

დიდი, დიდი ხნის წინ, ამ გემრიელ, წვნიან სხვადასხვა ფერს ნაყოფს აცტეკებმა თავიანთ ენაზე „ტომატ“ უწოდეს. მე-16 საუკუნეში ის ესპანელთა წყლობით მთელს ევროპაში გავრცელდა.

პომიდვრის სხვადასხვა ფერის ნაყოფს საერთო სარგებელი აერთიანებს - ის მინერალების, ანტიოქსიდანტებისა და ვიტამინების მდიდარი წყაროა.

მისი მთავარი შემადგენელი ნაწილი წყალია, რაც მთელი შემადგენლობის დაახლოებით 2/3-ს წარმოადგენს.
პომიდვრის შემადგენლობში არსებული ნატრიუმი და კალიუმი წყალ-მარილოვან ცვლას არეგულირებს.
შეიცავს იოდს, რომელიც აუცილებელი ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციონირებისათვის.
დიდი რაოდენობით კალციუმი, ფოსფორი და ფტორი ძვლებისა და კბილების ფორმირებისათვის აუცილებელი ნივთიერებები.
სპილენძი, თუთია და მანგანუმი ძვლების სიმტკიცეს, იმუნური, სისხლმბადი და ნერვული სისტემის ნორმულ ფუნქციონირებას უზრუნველყოფს.
ქრომი მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ნახშირწყლოვან ცვლაში.
პომიდორი შეიცავს რკინასა და ფოლატებს, რაც რკინადეფიციტური ანემიის პროფილაქტიკას უზრუნველყოფს.
რაც შეეხება ვიტამინურ შემდგენლობას - პომიდორი C, A, PP, E , K, B6, B2 ვიტამინების წყაროა. ეს ნივთიერებები პრაქტიკულად ორგანიზმში მიმდინარე ყველ სასიცოცხლო პროცესებში მონწილეობენ.
პომიდვრის შემადგენლობაში მყოფი პექტინები ასტიმულირებს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მუშაობას და ხელს უშლის ყაზობას. არეგულირებს არტერიულ წნევას და ქოლესტერინის დონეს სისხლში.
პომიდორის კიდევ ერთი სიმდიდრე ლიკოპენია. ეს მძლავრი ბუნებრივი ანტიოქსიდანტია, რომელსაც სიმსივნის საწინააღმდეგო ეფექტი აქვს - კვლევებმა დაადასტურა, რომ ლიკოპენი წყვეტს სიმსივნური უჯრედების გამრავლების პროცესს.
გარდა ამისა, მას არაჩვეულებრივი შარდმდენი ეფექტი აქვს და ხელს უშლის ორგანიზმში სითხის დაგროვებას.
იცოდით, რომ პომიდორი ფიტონციდებასაც შეიცავს? სწორედ იმას, რითიც ხახვი და ნიორია მდიდარი. ამ ნივთიერებებს ანტივირუსული და ანტიბაქტერიული უნარი აქვთ.

რა უნდა გავითვალისწინოთ, სანამ პატრას პომიდორს მივცემთ

პირველ რიგში, გახსოვდეთ, რომ პომიდორი საკმაოდ ალერგიული პროდუქტია. ამიტომ თუ მისი მიცემის შემდეგ გამონაყარს შენიშნავთ, პომიდორი რაციონიდან უნდა ამოიღოთ.
თუ თქვენ ჯერ კიდევ უმწიფრი პომიდორი გაქვთ, ნუ ეცდებით მის დამწიფებას მზის გულზე. პირიქით, უმწიფრი ნაყოფი ჩრდილში ყუნწებით ზემოთ დაალაგეთ.
აუცილებლად გაითვალისწინეთ, რომ პომიდვრის მოყვნისას ხშირდ იყენებენ სასუქებს და პესტიციდებს, ამიტომ ბავშვისთვის შეეცადეთ, ბიოპროდუქტი მოიძიოთ. ამავე მიზეზით არასეზონურად, სათბურში მოყვნილი პომიდორი დიდი ალბთობით საფრთხისშემცველია და მის მიცემას არ გირჩევთ.
არ შესთავაზოთ პატარას პომიდვრის მარინადი - ის დიდი როდენობით ძმარსა და მარილს შეიცვს.
ახლა მთავარი - როდიდან შევთავაზოთ ბავშვს ეს სასარგებლო ბოსტნეული.
ადრეულ ასაკში მის მიცემას არ გირჩევთ. ალერგიული ნივთიერებების გარდა პომიდორი დიდი რაოდენობით ორგანულ მჟავებს შეიცავს, რომელთაც საყლაპავისა და კუჭის ნაზი ლორწოვანი გარსის გაღიზიანება შეუძლია.
პომიდვრის მიღების შემდეგ პატარას შესაძლოა ტუჩების ირგვლივ კანის სიწითლე და გამონაყრიც შენიშნოთ, რაც ორგანული მჟავებით კანის გაღიზიანების შედეგია.
მოხარშული პამიდორი ამ მხრივ უფრო ნაკლებადაა სახიფათო, ამიტომ მისი მიცემა მცირე როადენობით სუპის შემადგენლობში 9-10 თვიდან შეიძლება.
1 წლიდან კი შეგიძლიათ უმიც გაასინჯოთ, მაგრამ მანამდე პომიდორს მდუღარე წყალი გადაავლეთ და კანი მოაცილეთ.
3 წლის ასაკიდან კანგაუცლელი პომიდორიც დასაშვებია.

აი, გემრიელი სუპის რეცეპტი პომიდვრით და ბოსტნეულით 9-10 თვიდან

კარგად გარეცხილი ბოსტნეული - (სტაფილო, ჭარხალი, კარტოფილი) დაჭრილი და დაასხით ცხელი წყალი ისე, რომ დაიფაროს. დაუმატეთ 1 თავი პატარა ზომის ხახვი, პატარა ზომის კანგაცლილი გახეხილი ან დაბლენდერებული პომიდორი, თითო ძირი კამა და ოხრახუში და ხარშეთ თავდახურულ ჭურჭელში.
მოხარშვის შემდეგ ამოიღეთ ხახვი და მწვანილი. მოხარშული ბოსტნეული გახეხეთ სახეხზე. თუ მიღებული სუპი სქელი კონსისტენციისაა, დაუმატეთ ადუღებული წყალი. მზა კერძს დაუმატეთ 1 ჩ.კ მცენარეული ზეთი.

მოკლედ, სანამ ზაფხულია, ისიამოვნეთ!“ - აღნიშნავს პედიატრი. 


წაიკითხეთ სრულად