Baby Bag

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა - რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა - რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა

რატომ და როდიდან შეიძლება ბავშვისათვის ლობიოს მიცემა? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე​ საუბრობს და ლობიოს პიურეს რეცეპტსაც გთავაზობთ:

„სხვადასხვა ფერის და ჯიშის ეს პარკოსანი კულტურა ძველ და ახალ სამყაროში პოპულარული პროდუქტი იყო. საქართველოში მე-16 საუკუნიდან გამოჩნდა.

აი, რითია ლობიო გამორჩეული:

მისი მარცვლები ცილის საუკეთესო წყაროა და იმ ბავშვებისათვის, რომელთაც არ უყვართ ხორცი, სრულფასოვანი ცილის ალტერნატიული წყაროა.
ამავე დროს ლობიოს ცილა ადვილად ასათვისებელია.

ეს სხვადასხვა ფერის მარცვლეული ითავსებს ხორცისა და ბოსტნეულის პრაქტიკულად ყველა სასარგებლო ფუნქციას: 

აქვეითებს სისხლში შაქრის დონეს

აქვს შარდმდენი ეფექტი

შეიცავს დიდი რაოდენობით უჯრედისს, რაც ნაწლავთა მოქმედების გაუმჯობესებას უზრუნველყოფს, თუმცა ცილისა და უჯრედისის ასეთი დიდი რაოდენობის გამო მისი მიღების შემდეგ მეტეორიზმი (გაზების დაგროვება) შეიძლება განვითარდეს. 

გაითვალისწინეთ, ეს პრობლემა ნაკლებად ახასიათებს თეთრ ლობიოს.

ცილის გარდა ეს პარკოსანი შეიცავს ვიტამინების დიდ ჯგუფს - A, C, B, K ვიტამინები უხვადაა ლობიოს მარცვლების შემადგენლობაში
შეიცავს მინერალების საუკეთესო კრებულს - მდიდარია კალიუმით, სელენით, ფოსფორით, კალციუმით, მაგნიუმით, იოდით, რკინით, მაგნანუმით, თუთიით, სპილენძით. მოკლედ, ამ მცენარეში ყველაფერია ჯანმრთელი ძვლების, კუნთების, საღი იმუნიტეტისა და სისხლმბადი სისტემის, ბავშვის სწრაფადმზარდი ორგანიზმის განვითრებისათვის.

თერმული დამუშავებისას სასარგებლო ნივთიერებების დაახლოებით 80% ლობიოს შემადგენლობაში შეუცვლელად ნარჩუნდება.

სიფრთხილის ზომები

არ შეიძლება მოუხარშავი ლობიოს მიღება. ის ტოქსიკურ ნივთიერებებს შეიცავს, რაც მოწამვლას იწვევს. მოხარშვისას ეს ნივთიერებები ინაქტივირდება და საფრთხეს აღარ წარმოადგენს.

არ არის რეკომენდებული ლობიოს ხორცთან ერთად მიღება - ცილის ასეთი მიქსი ორგანიზმის მიერ ცუდად აითვისება და თირკმლისათვისაც დიდი დატვირთვას წარმოადგენს.

1,5 წლამდე ბავშვს არ უნდა მისცეთ ლობიოს სადილის სრული ულუფა, მისი მონელება პატარას კუჭ-ნაწლავისათვის ძნელია. ადრეულ ასაკში საკმარისია 1-2 ჩაის კოვზამდე ლობიოს გამოყენება სხვა ბოსტნეულთან ერთად.

არ მოამზდოთ ბავშვისათვის ლობიოს კერძი კონსერვირებული პროდუქტისაგან. ის დიდი რააოდენობით ნატრიუმს შეიცავს, რაც ორგანიზმში სითხის დაგროვებას უწყობს ხელს.

მწვანე ლობიოს საღი, ნორჩი სახეობები (სატაცურისმაგვარი, ღეროსმაგვარი ლობიო) 8 თვიდან შეგიძლიათ შესთავაზოთ პატარას პიურეს სახით, მშრალი ლობიოს გამოყენება 10-11 თვის ასაკიდან შეგიძლიათ.

როგორ მოვამზადოთ ლობიოს პიურე მარცვლებისაგან:

გარეცხეთ ლობიოს მარცვლები. ჩაალბეთ წყალში 12 საათის მანძილზე. შემდეგ წყალი გამოცვალეთ და კარგად მოხარშეთ. მოხარშული მარცვლები დაჭყლიტეთ, გასათხელებლად დაუმატეთ ანადუღარი წყალი. 

მზა პროდუქტი შეგიძლიათ სხვა ბოსტნეულს შეურიოთ ან დაამატოთ 5 მლ მცენარეული ზეთი და ბავშვს ამ სახით შესთავაზოთ 1-2 ჩაის კოვზი.

გახსოვდეთ - როცა ბოსტნეულის მიქსს ამზადებთ, ნუ შეურევთ ლობიოს უჯრედისის ასევე უხვად შემცველ ბოსტნეულს, მაგალითად ჭარხალს ან სხვა პარკოსნებს, რადგან ამ ნარევმა შესაძლოა გაზების ჭარბად დაგროვება და მუცლის ტკივილი გამოიწვიოს.

შეიძლება დაინტერესდეთ

რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში?

რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში?
რომელი სახეობის ზეთია უკეთესი ბავშვთა კვებაში? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი, ბავშვთა გასტროენტეროლოგი მარიამ ღუღუნიშვილი ესაუბრა.
- რომელი სახეობის ზეთი სჯობს, რომ გამოვიყენოთ ბავშვთა კვებაში?
- ყოველდღიურ საკვებ რაციონში ცხიმი ერთ-ერთია იმ 3 აუცილებელი მაკროელემენტიდან (ცილა, ცხიმი, ნახშირწყალი), რომლებზეც ჩვენი პატარების ორგანიზმის ზრდა და სრულყოფილი ფუნქციონირებაა დამოკიდებული. ცხიმები და ზოგადად ზეთები ენერგიის ერთ-ერთი მთავარი წყაროა, რომელსაც ბავშვები ასე უხვად ხარჯავენ, მას კი შემდეგ აღდგენა სჭირდება.
რაც შეეხება ცხიმის სახეობებს, უხეშად შეგვიძლია დავყოთ 3 ჯგუფად:
  • უჯერი ცხიმები - გვხვდება მცენარეებში და თევზში: ავოკადო, მიწისთხილი, ნიგოზი, ნუში, ზეითუნის ზეთი, რაფსის ზეთი, სიმინდის ზეთი, მზესუმზირის ზეთი, სოიო, ჩია;
  • ნაჯერი ცხიმები - ხორცი, ცხოველური პროდუქტები: კარაქი, ქონი, ყველი, ნაღები, ქოქოსის ზეთი;
  • ტრანსცხიმები - მარგარინი, კომერციული მზა სასუსნავები/არაჯანსაღი საკვები, ცომეულსა და შემწვარ პროდუქტებში. ისინი იქმნებიან მცენარეული ზეთების ჰიდროგენიზაციისას - მოხმარების პროცესში.
რა თქმა უნდა, დღეს ყველაზე მეტად მოწოდებულია უჯერი ცხიმების გამოყენება, რომელთაგან გამოყოფენ ზეითუნის ზეთს.
- სასარგებლოა თუ არა ზეითუნის ზეთი ბავშვებისთვის?

- ზეითუნის ზეთი ორგანიზმზე საუკეთესო გავლენას ახდენს, რადგან იგი შეიცავს მრავალ სასარგებლო ნივთიერებას - ვიტამინებს, მჟავებსა და მიკროელემენტებს. ისინი ასევე აუცილებელია თავის ტვინის, ნერვული სისტემის, გულსისხლძარღვთა სისტემის და ა.შ. ფუნქციონირებისთვის.
აღსანიშნავია, რომ მასში შემავალი A, D, E ვიტამინები ხელს უწყობენ ძვლოვანი და კუნთოვანი სისტემის განმტკიცებას, ხელს უშლიან თავისუფალი რადიკალების წარმოქმნას, დადებით ეფექტს ავლენენ აგრეთვე კანის და თმის სტრუქურაზე. K ვიტამინის შემცველობა ხელს უწყობს განსაკუთრებით სისხლის ნორმალურ შედედებას.
ზეითუნის ზეთის მრავალი დადებითი თვისება გამოწვეულია მონოუჯერი მჟავების შემცველობით, როგორებიცაა მაგალითად, ოლეინისა და პალმიტინის მჟავები. მათი მთავარი ფუნქციაა სისხლში ე.წ. „ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება. მრავალი კვლევით დამტკიცებულია, რომ მისი მუდმივი და რეგულარული მოხამარება ამცირებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს.
ზეითუნის ზეთში ბევრია ლინოლის მჟავაც, რომელიც ამაგრებს უჯრედის მემბრანას და ლორწოვან გარსებზეც დადებითად მოქმედებს, ახდენს დაზიანების შემთხვევაში მათ სწრაფ შეხორცებას.

ზეითუნის ზეთი აგრეთვე სასარგებლოა საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის სხვადასხვა დარღვევის დროსაც.
- შეიძლება თუ არა მზესუმზირის და სიმინდის ზეთების გამოყენება?
- რა თქმა უნდა, საკვებ რაციონში შესაძლებელია მზესუმზირის და სიმინდის ზეთების გამოყენებაც.
ზეითუნის ზეთსა და მზესუმზირის ზეთს აქვს მონოუჯერი და პოლიუჯერი ცხიმების თითქმის მსგავსი შემადგენლობა. მზესუმზირის ზეთში უფრო მაღალია ლინოლის მჟავას შემცველობა.
სიმინდის ზეთს აქვს უფრო დაბალი წვის წერტილი - ტემპერატურა, რომლის დროსაც ის იწყებს წვას, ვიდრე მზესუმზირის ზეთს. ეს ამ უკანასკნელის გამოყენებას ანიჭებს უპირატესობას მაღალტემპერატურული მომზადების საჭიროების შემთხვევაში. ასევე, მზესუმზირის ზეთს აქვს ნაკლები არომატი, ამიტომ მისი გამოყენებისას მცირდება სხვა ინგრედიენტების გემოების შენიღბვის რისკი, რაც მნიშნვნელოვანია პატარა გურმანებისთვის. სიმინდის ზეთი შეიცავს უბიქინონის მნიშვნელოვან და ალფა და გამა-ტოკოფეროლების (ვიტამინი E) დიდ რაოდენობას.
- როგორც ვიცით, არსებობს ცივი და ქიმიური დაწურვის ზეითუნის ზეთი. რომელი უკეთესია ბავშვთა კვებისთვის გამოსაყენებლად და რატომ?
- წარმოებულ ზეითუნის ზეთის შეფუთვაზე შევხვდებით სხვადასხვა წარწერას, რაც გვაძლევს ინფორმაციას თუ რამდენად სრულყოფილად აქვს გავლილი ქიმიური წმენდის ეტაპები და არის თუ არ არის რაფინირებული: „გავლილი აქვს მხოლოდ ჰიდრატაცია“ ან „მხოლოდ ვინთერიზაცია“, „დეზოდორაციის გარეშე“, „არომატიზატორების გარეშე“. ყველა ეს ტერმინი რაფინირების საფეხურებზე მიუთითებს.
შესაბამისად, არსებობს ზეითუნის ზეთის სხვადასხვა სახე:
ექსტრა ვირჯინი - უმაღლესი ხარისხის ზეთი, რომელიც მიღებულია პირველადი დაწურვით, ამ შემთხვევაში წყალი და ზეთი განცალკევებულია. იგი ცივად გამოსაყენებლი პროდუქტია, თუმცა ამ ტიპის ზეთი მაინც არ კარგავს ბოლომდე თავის დადებით თვისებებს 200-215გრ-ზეც, შესაბამისაც შესაძლებელია ცხობის დროსაც გამოყენება;
ვირჯინი - მისი მჟავეობა მერყეობს 0.8-2%-მდე, არ გამოყენება შესაწვავად;
რაფინირებული - მჟავეობა 2%-ზე მეტია, გადის გადამუშავების უფრო მეტ საფეხურს. გამოიყენება, როგორც ცხობის, ისე წვისთვის.
შესაბამისათ, თუ ზეთის გამოყენება გსურთ მხოლოდ სალათებისთვის, ეცადეთ იყოს არარაფინირებული, ხოლო წვნიანებისთვის ან რამის შესაწვავად, რეკომენდებულია რაფინირებულის მოხმარება.
- კარაქში შემწვარი უკეთესია თუ ზეთში?
- გარკვეული რაოდენობით კარაქის გამოყენებაც დასაშვებია. იგი შეიცავს ზეთთან შედარებით მეტი რაოდენობით ქოლესტერინს. მისი წვის წერტილი - 163-190°C, შესაბამისად, გასათვალისწინებელია, თუ რა საკვების მომზადებისთვის ვიყენებთ მას. თუმცა ბავშვები ხშირად უპირატესობას ანიჭებენ მას შედარებით უკეთესი გემოს გამო.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად