Baby Bag

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ
თევზი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის ერთ-ერთი ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, თუმცა მისი ყველა სახეობა ამ მხრივ ერთნაირი სულაც ​არ არის. ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას მშობლები დიდი სიფრთხილით ეკიდებიან, რადგან ყველამ კარგად იცის, თუ რა საფრთხეების წინაშე შეიძლება დადგეს ბავშვი, რომელიც მისი ასაკისა და ორგანიზმისთვის შეუფერებელ პროდუქტს მიირთმევს. ვერცხლისწყლით მოწამვლის შემთხვევების რიცხვის ზრდამ მშობლების შიშები გააორმაგა. მართალია, ბავშვთა კვებაში გამოსაყენებელი თევზის შერჩევისას დიდი სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ, მაგრამ ზედმეტი პანიკა საჭირო ნამდვილად არ არის.

თევზის მიერ ბავშვის ორგანიზმისთვის მოტანილი სარგებელი, მისი მირთმევით გამოწვეულ პოტენციურ რისკებს ბევრად აღემატება. ჯანმრთელობის გარკვეული საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად კი, საჭიროა, უკეთ გაეცნოთ ბავშვთა კვების პრინციპებს. ჩვენს სტატიაში გესაუბრებით თევზის იმ ნაირსახეობებზე, რომლებიც თქვენი შვილების ჯანმრთელობისთვის არანაირ საფრთხეს არ წამოადგენენ. ისწავლეთ თევზის სწორად შერჩევა და შიში დაივიწყეთ. თუ უსაფრთხო პროდუქტს შეიძენთ, შეგიძლიათ მშვიდად იყოთ, რადგან ბავშვის ჯანმრთელობას ზიანი ნამდვილად არ მიადგება.

თევზის რომელი სახეობები ითვლება უსაფრთხოდ?

თევზების გარკვეული სახეობები დიდი რაოდენომით მეთილმერკურს შეიცავს. მეთილმერკური ვერცხლისწყლის ნაირსახეობაა, რომლის დიდი რაოდენობით მიღება ორგანიზმისთვის მომწამვლელია და ტვინის უჯრედების დაზიანებას იწვევს. განსაკუთრებით დიდი რაოდენობის მეთილმერკური ისეთი თევზების ორგანიზმში გვხვდება, რომლებიც დიდხანს ცოცხლობენ და აღნაგობითაც დიდები არიან, მაგ. ზვიგენი, ხმალთევზა და ა.შ. მსგავსი სახეობის თევზებით ადამიანი არ იკვებება.

თევზის ზოგიერთი სახეობა ვერცხლისწყალს მიზერული რაოდენობით შეიცავს და მისი მიღება აბსოლუტურად უსაფრთხოა როგორც ჩვილი ბავშვებისთვის, ასევე ორსული ქალბატონებისა და მეძუძური დედებისთვისაც. თევზი და ზღვისპროდუქტები, რომლებიც ვერცხლისწყალს მცირე რაოდენობით შეიცავს, შემდეგია: ორაგული, ტილაპია, ზღვის ქორჭილა, ლოქო, ხამანწკები და კრევეტები.

რა რაოდენობის თევზის მირთმევა ითვლება ნორმად?

ბავშვის ორგანიზმმა თევზის პროდუქტების მიღებით სარგებელი რომ ნახოს, თქვენს შვილს თევზი კვირაში 2-3-ჯერ მაინც უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ ულუფების მოცულობას, რადგან ბავშვს მოზრდილის ულუფას თუ მისცემთ, ამით მის ჯანმრთელობას მხოლოდ ზიანს მოუტანთ:

  • 6 წლამდე ბავშვებმა კვირაში 130-150 გრამამდე თევზი უნდა მიიღონ
  • 6-8 წლამდე ასაკის ბავშვს 180 გრამამდე თევზი მიეცით
  • 9 წლის ასაკიდან კი ბავშვს კვირაში 300-400 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ

დაიმახსოვრეთ, რომ ულუფების მოცულობა განსხვავებულია მდინარეში, ტბაში ან არხში დაჭერილი თევზის შემთხვევაში. თუ ბავშვს მდინარის ან ტბის თევზს აძლევთ, 6 წლამდე ასაკის პატარას ულუფის მოცულობა 60-80 გრამამდე შეუმცირეთ, უფრო მოზრდილი ასაკის ბავშვებს კი 90-100 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ. თუ ბავშვს აღნიშნული ტიპის თევზს აჭმევთ, იმავე კვირაში სხვა სახის თევზის მიწოდება ნებადართული არ არის.

რა უნდა ვიცოდეთ თინუსის შესახებ?

დაკონსერვებული თინუსის მირთმევა ყველას ძალიან უყვარს, რადგან მის მომზადებაში ბევრი დრო არ იხარჯება და გემოც შესანიშნავი აქვს. უბრალო თუ გრძელფარფლიანი თინუსის ორგანიზმში დიდი რაოდენობით ვერცხლისწყალი გროვდება. უბრალო თინუსი გრძელფარფლიანთან შედარებით ნაკლებ საზიანოა, თუმცა არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მათგანს ჩართავთ ბავშვის კვების რაციონში, ნებისმიერ შემთხვევაში სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. თუ ბავშვს თინუსს აჭმევთ, ზემოთ შემოთავაზებული ულუფების მოცულობა 2-ჯერ მაინც უნდა შეამციროთ.

რატომ უნდა ჩავრთოთ თევზი ბავშვის საკვებ რაციონში?

თევზი დიდი რაოდენობით შეიცავს ჯანსაღ ცილებს, რკინასა და მინერალებს. ანჩოუსები, ორაგული და სარდინები დიდი რაოდენობით ომეგა 3-ს შეიცავს. ეს სასარგებლო ცხიმი კი ტვინის უჯრედების განვითარებასა და გულის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას უწყობს ხელს. ზოგიერთი სახეობის თევზი, მაგ. ორაგული ვიტამინ D-საც შეიცავს.

როგორ შევაყვაროთ ბავშვს თევზი?

თევზი ყველა ბავშვისთვის საყვარელი საკვები პროდუქტი ნამდვილად არ არის. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენს შვილს მისი მირთმევა არ სიამოვნებს, მოიძიეთ სხვადასხვა რეცეპტები და თევზის გემრიელი კერძები ხშირად მოამზადეთ. ბავშვს რომელიმე მათგანი აუცილებლად მოეწონება. 
მომზადებულია parents.​com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჯანსაღი კვება კორონავირუსის პანდემიის პერიოდში - 5 მარტივი რჩევა

ჯანსაღი კვება კორონავირუსის პანდემიის პერიოდში - 5 მარტივი რჩევა
კორონავირუსის გავრცელებამ მნიშვნელოვნად შეცვალა ჩვენი ოჯახური ცხოვრება. გამომდინარე იქიდან, რომ დღეს ყველა სასწავლო  დაწესებულება და ბავშვთა ცენტრი დაკეტილია, მშობლებს დაეკისრათ მოვალეობა, ერთდროულად გაუმკლავდნენ დისტანციურად მუშაობას, ბავშვის მოვლას, მათ განათლებას და სხვა მნიშვნელოვან ვალდებულებებს, რომელთა შორის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია სწორი და ჯანსაღი კვება.

ქვეყანაში შექმნილი მდგომარეობის გამო, უამრავი ადამიანი დარჩა შემოსავლის გარეშე, რამაც ფინანსური მდგომარეობის დარღვევა გამოიწვია, სიტუაციას ასევე ართულებს მოსახლეობის მხრიდან პროდუქტის „პანიკური მომარაგებაც“. შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე მშობელთა უმეტესობა ცდილობს, შეიძინოს მზა კერძები და გადამუშავებული პროდუქტი, რადგან ეს არის ოჯახის გამოკვების სწრაფი და დაბალფასიანი ხერხი.

UNICEF Georgia ​გვთავაზობს 5 მოსახერხებელ, ფინანსურად ხელმისაწვდომ და ჯანსაღ ალტერნატივას, იმისათვის, რომ თქვენ და თქვენი ოჯახის პატარა წევრებმა სწორად იკვებოთ. ეს იდეები დაგეხმარებათ სრულფასოვანი კვების რაციონის შენარჩუნებაში.
1. განაგრძეთ ხილის და ბოსტნეულის მიღება
ცოცხალი ხილისა და ბოსტნეულის ყიდვა, შენახვა და მომზადება შეიძლება რთული იყოს მკაცრი იზოლაციის პირობებში. მითუმეტეს, როდესაც მშობლებს ურჩევენ, მინიმუმამდე შეზღუდონ სახლიდან გასვლა. მაგრამ, როდესაც გვაქვს ამის შესაძლებლობა, მნიშვნელოვანია ზომების მიღება, რომ ბავშვებმა განაგრძონ დღიურ რაციონში ხილისა და ბოსტნეულის მიღება.
როდესაც გექნებათ ცოცხალი პროდუქტის შეძენის შესაძლებლობა, აუცილებლად გააკეთეთ ეს: ცოცხლად მიღების გარდა შეიძლება ხილის და ბოსტნეულის გაყინვა და ამრიგად პროდუქტი შეინარჩუნებს გემოსა და კვებითი თვისებების უმეტესობას. ცოცხალი ბოსტნეულით სხვადასხვა სუპების, მოშუშული და სხვა კერძების დიდი რაოდენობის მომზადებით ბოსტნეული უფრო დიდხანს გაძლებს და რამდენიმე დღის განმავლობაში გექნებათ სადილი. ზოგ შემთხვევაში შეიძლება ასევე ამ კერძების გაყინვაც და შემდეგ მათი სწრაფად შეთბობა.
2. როდესაც ცოცხალი პროდუქტი არ არის ხელმისაწვდომი, ჩაანაცვლეთ ჯანსაღი მშრალი ან დაკონსერვებული პროდუქტით
ცოცხალი პროდუქტი თითქმის ყოველთვის საუკეთესო არჩევანია. მაგრამ, როდესაც ის არ არის ხელმისაწვდომი, არსებობს მრავალი ჯანსაღი ალტერნატივა, რისი ადვილად შენახვა და მომზადებაც შესაძლებელია.
დაკონსერვებული ლობიო ან ბარდა, რომელიც მრავალ სასარგებლო მკვებავ ნივთიერებას შეიცავს, თვეების და წლების განმავობაში ინახება. არსებობს მათი საკვებად გამოყენების მრავალფეროვანი გზები. დაკონსერვებული ზეთოვანი თევზი, როგორიცაა სარდინები, სკუმბრია და ორაგული, მდიდარია ცილებით, ომეგა 3 ცილოვანი მჟავებითა და მთელი რიგი ვიტამინებითა და მინერალებით. მათი გამოყენება შესაძლებელია ცივად, სენდვიჩებში, სალათებსა ან მაკარონთან ერთად. ასევე შეიძლება მათგან ცხელი კერძების მომზადებაც.
დაკონსერვებული ბოსტნეული, მაგალითად პომიდორი, ნამდვილად შეიცავს ცოცხალ პროდუქტზე ნაკლებ ვიტამინებს, მაგრამ ეს მაინც კარგი ალტერნატივაა ცოცხალი ან გაყინული პროდუქტის არარსებობის დროს.
წყალზე ან რძეზე მოხარშული შვრია შეიძლება მშვენიერი საუზმე იყოს და შესაძლებელია მისი შეზავება იოგურტით, დაჭრილი ხილით ან ქიშმიშით.
3. მოიმარაგეთ ჯანსაღი წასახემსებელი პროდუქტი
დღის განმავლობაში ბავშვებს ერთხელ ან ორჯერ სჭირდებათ წახემსება. მათთვის ტკბილეულის ან მარილიანი ვერსიების შეთავაზების ნაცვლად მიეცით უფრო ჯანსაღი პროდუქტი, როგორიცაა: თხილეული, ყველი, იოგურტი (სასურველია არა ტკბილი), დაჭრილი ხილი ან ჩირი, მოხარშული კვერცხი, ან ადგილზე არსებული სხვა ჯანსაღი პროდუქტი. ამ პროდუქტებს აქვს კარგი კვებითი თვისებები, ანაყრებს და ეხმარება ჯანსაღი კვების ჩვევების ჩამოყალიბებაში, რაც ადამიანებს მთელი ცხოვრება გაჰყვებათ.
4. შეზღუდეთ ძლიერ გადამუშავებული პროდუქტი
მაშინ, როდესაც ცოცხალი პროდუქტი არ არის ყოველთვის ხელმისაწვდომი, ეცადეთ, შეზღუდოთ ძლიერ გადამუშავებული პროდუქტის ყიდვა. ქარხნულად გამოშვებული მზა საკვები, წასახემსებელი პროდუქტი და დესერტი პაკეტებში ხშირად შეიცავს დიდი რაოდენობით გაჯერებული ცხიმებს, შაქარს და მარილს. იმ შემთხვევაში, თუ ყიდულობთ გადამუშავებულ საკვებს, ეცადეთ, ეტიკეტზე წაიკითხოთ შემადგენლობა და აირჩიოთ უფრო ჯანსაღი ვარიანტები, რომელიც შეიცავს ნაკლებ ზემოთ ჩამოთვლილ ნივთიერებას. ასევე ეცადეთ, თავი აარიდოთ შაქრიან სასმელებს და სანაცვლოდ დალიოთ ბევრი წყალი. წყალში დამატებული ხილი ან ბოსტნეული, მაგალითად ლიმონი, ლაიმი, კიტრი ან კენკრა, სასმელისთვის გემოს მიცემის კარგი საშუალებაა.
5. საჭმლის მომზადება და მიღება თქვენი ოჯახის რუტინის სახალისო ნაწილად აქციეთ
საჭმლის ერთად მომზადება და მიღება არის ოჯახში ჯანსაღი რუტინის ჩამოყალიბების, ოჯახური კავშირების და ყოველდღიურობის გახალისების კარგი გზა. როდესაც შესაძლებელია, საჭმლის მომზადებაში ჩართეთ ბავშვები - მცირეწლოვან ბავშვებს შეუძლიათ პროდუქტის გარეცხვასა და დახარისხებაში დახმარება, ხოლო შედარებით უფროსი ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ უფრო რთული დავალებების შესრულებაც და სუფრიც გაშლაში დახმარება.
რამდენადაც შესაძლებელია, ეცადეთ, ოჯახში დაწესებული გქონდეთ საკვების მიღების ფიქსირებული დროები. ამგვარი სტრუქტურა და რუტინა დაეხმარება ბავშვებს მათი შფოთვის შემცირებაში ამ სტრესულ გარემოებებში.


მოამზადა ნატო ღვინიაშვილმა

წაიკითხეთ სრულად