Baby Bag

სამი მასწავლებლის სამი ამბავი - პედაგოგები გარე დაკვირვების გაკვეთილებს აფასებენ

სამი მასწავლებლის სამი ამბავი - პედაგოგები გარე დაკვირვების გაკვეთილებს აფასებენ

კორონავირუსმა და პანდემიამ, რომელიც უკვე ერთი წელია მსოფლიოში მძვინვარებს, თავისი კვალი ძალიან ბევრ რამეს დაამჩნია. მათ შორის, ყველაზე მეტად ვირუსმა განათლების სისტემა დააზარალა და პედაგოგები ძალიან ბევრი გამოწვევის წინაშე დააყენა. ერთ-ერთი მათგანი წამყვანის სტატუსის მოსაპოვებლად გარე დაკვირვების ონლაინ გავლა აღმოჩნდა.

იმ პედაგოგებისთვის, რომლებსაც წამყვანის სტატუსის მოსაპოვებლად გარე დაკვირვება გაზაფხულზე უნდა გაევლოთ, ამ წლის დასაწყისში კვლავ გამოცხადდა რეგისტრაცია და მათ საშუალება მიეცათ ამ სემესტრშივე გაევლოთ გარე დაკვირვება, იმის მიუხედავად, სწავლა პირისპირ იქნებოდა თუ ონლაინ. აქედან გამომდინარე, პედაგოგების გარკვეულ ნაწილს გარე დაკვირვების გავლა ონლაინ რეჟიმში მოუწია, გარკვეულ ნაწილს კი - ფიზიკურად, კვლავ საკლასო ოთახში.

​MomsEdu.ge ამ თემასთან დაკავშირებით რამდენიმე პედაგოგს გაესაუბრა და გთავაზობთ მათი თვალით დანახულ პროცესს - გარე დაკვირვება ონლაინ თუ საკლასო ოთახში.

თამარ ბლიაძე ბორჯომის რაიონის სოფელ ახალდაბის საჯარო სკოლაში ასწავლის მათემატიკას. ის იმ პედაგოგთა რიცხვს მიეკუთვნება, რომლებსაც გარე დაკვირვების გავლა ონლაინ მოუწიათ. პედაგოგის შეფასებით, გაკვეთილმა გეგმის მიხედვით, ხარვეზების გარეშე ჩაიარა.

„სიმართლე გითხრათ, ჩემმა გაკვეთილმა, როგორც დაგეგმილი მქონდა ისე ჩაიარა, უბრალოდ ცოტა მოდიფიცირება დასჭირდა. აქტივობები არ ამომიღია, თითქმის ყველა დავტოვე, უბრალოდ, შევამცირე, რადგან დროში შეზღუდული ვიყავი. ასევე, პირისპირ გაკვეთილისთვის მომზადებული თვალსაჩინოებები ვერ გამოვიყენე, თუმცა მოსწავლეებს ვაჩვენე ვიდეო და ამაზე იმუშავეს. მოგეხსენებათ, რომ მათემატიკის გაკვეთილი სამფაზიანი უნდა იყოს - წინარე ცოდნის გააქტიურება, ახალი მასალის მიწოდება და ცოდნის განმტკიცება, ვფიქრობ, რომ სამივე მეტ-ნაკლებად გამომივიდა“ - აღნიშნა მან.

მათემატიკის პედაგოგმა გარე დაკვირვებისთვის განსაზღვრული ოცწუთიანი გაკვეთილი მესამე კლასში ჩაატარა. მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეები უმცროსკლასელები იყვნენ, მათთვის ონლაინ გაკვეთილზე გადართვა რთული არ ყოფილა და საგაკვეთილო პროცესი ტექნიკური ხარვეზების გარეშე წარიმართა.

„მოსწავლეებს ონლაინ გაკვეთილზე მოქცევის წესები ავუხსენი, ეს მნიშვნელოვანია და ყველა პედაგოგმა უნდა გაითვალისწინოს. მათ წინასწარ იცოდნენ, როგორ უნდა მოქცეულიყვნენ და რა თქმა უნდა, იცავდნენ ამ წესებს. ესეც გარკვეულწილად წარმატებული გაკვეთილის საწინდარი აღმოჩნდა, ცხადია. მართალია, პროცესი შედარებით უფრო ნელა მიმდინარეობდა, ვიდრე საკლასო ოთახში, მაგრამ ამას რაიმე პრობლემა არ შეუქმნია ჩემთვის. შეფასების დროს, როდესაც მოსწავლეებს ვთხოვე განწყობა გადმოეცათ, ეს მათ სმაილებით გააკეთეს, რომელიც კლასის ჩატში გამოგზავნეს“.

თამარ ბლიაძის თქმით, გარე დაკვირვება რომ პირისპირ სწავლებისას გაევლო, უფრო მეტი თვალსაჩინოებისა და აქტივობის გამოყენების შესაძლებლობა ექნებოდა და გაკვეთილიც უფრო მრავალფეროვანი გამოვიდოდა, თუმცა ის არც ჩატარებული გაკვეთილითაა უკმაყოფილო და თავის გამოცდილებაზე დაყრდნობით პედაგოგებს რჩევებს უზიარებს: „პირველ რიგში, ნერვიულობა უნდა მოიხსნათ, მით უმეტეს, რომ ყველა დამკვირვებელი დადებითადაა განწყობილი. აუცილებლად უნდა აუხსნათ მოსწავლეებს, რომ დამკვირვებელი გაკვირდებათ თქვენ, მასწავლებელს და არა მათ. გასათვალისწინებელია დროის ფაქტორი და აუცილებლად გააკეთეთ შეფასება, რამდენიმე მოსწავლის მაინც. ასევე, დავალებები, რომლებსაც მოსწავლეებს მისცემთ, დავალებების ზოლში უნდა ხორციელდებოდეს, იქვე სწორდებოდეს და უკუკავშირით მისდიოდეს მოსწავლებს. კარგი იქნება, თუ წინასწარ გაუგზავნით მოსწავლეებს განმავითარებელი შეფასების ცხრილს, მე დამატებით მათ ჩვენი წიგნის ელ-ვერსიაც ავუტვირთე. მთავარია, არ ინერვიულოთ და ყველაფერი კარგად ჩაივლის. ყველას ვუსურვებ წარმატებებს“.

პირისპირ, საკლასო ოთახში გაიარა გარე დაკვირვება გორელოვკის N3 საჯარო სკოლის პედაგოგმა ირა გოგილაშვილმა. გაკვეთილი პედაგოგმა მეათე კლასში ჩაატარა და მისი თქმით, ყველაფერმა ზედმიწევით კარგად ჩაიარა.

„მოგეხსენებათ, რომ მეათე კლასის მათემატიკაში თითქმის ძველი მასალების გამეორებაა, ამიტომ მოსწავლეებისთვის ის თემები, რაზეც მე გაკვეთილზე ვისაუბრე, უცნობი არ ყოფილა. რა თქმა უნდა, რაღაც-რაღაცები უცხო იყო, მაგრამ ამას გაკვეთილის პროცესისთვის ხელი არ შეუშლია. დროის ხარვეზი არ მქონია, მოსწავლეები აქტიურობდნენ და ძალიან ცოცხალი გაკვეთილი გამოგვივიდა. მას შემდეგ, რაც გავიგე, რომ გარე დაკვირვება პირისპირ სწავლების პერიოდში მომიწევდა, ამ დღისთვის დიდი ხნის მანძილზე ვემზადებოდი და არა მხოლოდ მე. სიმართლე გითხრათ, ჩვენ, პედაგოგები ძალიან ბევრს ვშრომობთ, ბევრი ვიშრომეთ კვლევაზე, აქტივობებზე და ეს 45 წუთიანი გაკვეთილი არის ბოლო ეტაპი, რომელსაც თუკი წარმატებით გაივლი, გაწეული შრომა გიფასდება“.

გამოცდილი პედაგოგი სხვა პედაგოგებს ურჩევს, რომ პირველ რიგში, ნერვიულობა გვერდზე გადადონ: „მთავარია მშვიდად იყოთ - სანერვიულო არაფერია, ემოციებმა კი შეიძლება ყველაფერი გააფუჭოს. ის ადამიანები, რომლებიც ჩვენს გაკვეთილებს აკვირდებიან, ასევე განათლების სფეროდან არიან და მათთვის უცხო არ არის ეს ყველაფერი, პირიქით, ისინი ძალიან კეთილგანწყობითა და გულისხმიერებით გვეკიდებიან და მაქსიმალურად სასიამოვნო გარემოს ქმნიან გაკვეთილზე. ამ ყველაფერის ფონზე კი თქვენი ნერვიულობა შეიძლება გადამწყვეტიც კი აღმოჩნდეს. მესმის რთულია, თუმცა თავი ხელში უნდა აიყვანოთ და ყველაფერი გამოგივათ“.

ამ პედაგოგებისგან განსხვავებით სულ სხვა ისტორიის ნაწილია ნათია იაკობაძე, ღურტის საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგი. ის იმ იშვიათ პედაგოგთა რიცხვს მიეკუთვნება, რომლებსაც საკუთარი შეცდომების აღიარების არ რცხვენიათ და ამას მომავალი გამარჯვებების გზაზე მოტივაციად იყენებენ.

ნათია იაკობაძე გარე დაკვირვების გაკვეთილის წარუმატებლად გავლას საკუთარ გამოუცდელობას აბრალებს და საკუთარი გაკვეთილის შესახებ გვიყვება:

„გარე დაკვირვებას გაზაფხულზე ველოდი, თუმცა ასე თუ ისე, ონლაინისთვისაც ვიყავი მზად. საკლასო ოთახში ჩატარებული გაკვეთილი სულ სხვაა, უფრო ინტერაქტიული და ცოცხალი. დისტანციურად ძალიან რთულია სწავლება, რადგან პედაგოგი იგივე მშობელია მოსწავლეებისთვის და ეს ცივი ეკრანი ძალიან გვზღუდავს. კონტაქტი გვაქვს მათთან, მაგრამ ეს არ არის ისეთივე ხარისხის, როგორც საკლასო ოთახში. მიუხედავად იმისა, რომ ონლაინაც ვასწავლით მოსწავლეებს, მაინც ძალიან გვიჭირს, მით უმეტეს, ხულოში, სადაც უამინდობის გამო ხშირად ინტერნეტი და შუქი არაა. ჩემი გაკვეთილის წარუმატებლობაც, ვფიქრობ, აქედან დაიწყო, როცა უშუქობის გამო ორი მოსწავლე ვერ შემოვიდა გაკვეთილზე. ისინი ძლიერი მოსწავლეები იყვნენ და მსურდა, ჩემს გაკვეთილს დასწრებოდნენ, თუმცა არც სხვა მოსწავლეებს ვემდური და მადლობა მათ.

არ მეგონა, რომ პირველივე გაკვეთილზე დამესწრებოდნენ და აქცენტს უფრო მესამე-მეოთხე გაკვეთილისთვის ვაკეთებდი და სწორედ აქ დავუშვი შეცდომა. ამას დაერთო ჩემი გამოუცდელობაც და ის, რომ დროზე გაცილებით მეტს ვნერვიულობდი, ვიდრე საჭირო იყო. ამის გამო, მოსწავლეების პასუხებს არ ველოდებოდი, არ ვასრულებინებდი მათ აზრს და ცხადია, ამ ყველაფერმა იმოქმედა საბოლოო შეფასებაზე. მინდა რამდენიმე სიტყვით აღვნიშნო, რომ ქალბატონი ნესტან რატიანი, რომელიც ჩემს გაკვეთილს ესწრებოდა, ძალიან კარგი ადამიანია და თავიდანვე დადებითად განეწყო ჩემ მიმართ. თუ შესაძლებლობა იქნება, ძალიან მინდა კვლავ ქალბატონი ნესტანი დაესწროს ჩემს გაკვეთილს. ამის ძალიან დიდი სურვილი მაქვს, მინდა, რომ მისგან ბევრი ვისწავლო“.

ნათია იაკობაძის თქმით, პოსტის შემდეგ, რომელიც სოციალურ ქსელში გამოაქვეყნა, ძალიან ბევრი პედაგოგი გამოეხმაურა. მისი მხრიდან ეს ძალიან თამამი ნაბიჯი იყო და ამას ჩვენი სასკოლო საზოგადოება მიჩვეული არაა.

„ძალიან ბევრი მწერდა პირადში და მინდა ვუთხრა, რომ მე მათ გვერდით ვარ. გული არ გავიტეხოთ და უფრო მეტი შემართებითა და მონდომებით შევუდგეთ მუშაობას. ჩვენ არავისზე ნაკლები არ ვართ. მერე რა, რომ პატარა შეცდომა მოგვივიდა, ეს მარცხი არაფერს ნიშნავს, რადგან ეს იმის მანიშნებელია, რომ ჩვენ უფრო მეტს გავაკეთებთ, უფრო მეტს ვიბრძოლებთ და სასურველ შედეგსაც აუცილებლად მივაღწევთ.

ჯერჯერობით გაურკვეველია, მაქვს თუ არა იმის უფლება, რომ თავიდან გავიარო გარე დაკვირვება, თუმცა სურვილი ძალიან დიდი მაქვს. მინდა, რომ ჩემს შეცდომებზე ვისწავლო და გამოვასწორო ის ხარვეზები, რაც მქონდა“.

ახალგაზრდა პედაგოგის მსგავსად ძალიან ბევრ პედაგოგს აინტერესებს პასუხი კითხვაზე - ექნებათ თუ არა მათ კიდევ გარე დაკვირვების გავლის შანსი. პასუხი ჯერ უცნობია, თუმცა ნათია იაკობაძე მომავალს იმედით უყურებს და უკვე შემდეგ გაკვეთილსაც გეგმავს, რომელიც აუცილებლად წარმატებული იქნება. 

ავტორი: მარიამ მაშა გვარამია 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​Another Brick in The Wall

​Another Brick in The Wall

დიდი ხანი ვფიქრობდი იმ დღეზე, როდესაც სკოლაში პირველ გაკვეთილს ჩავატარებდი მასწავლებლის ამპლუაში. ვერ ვიტყვი, რომ ამაზე ვოცნებობდი, თუმცა სურვილი მქონდა. სურვილი ძალიან დიდი იყო.

ისე სწრაფად მოხდა ყველაფერი, რომ ნერვიულობაც კი ვერ მოვასწარი. რამდენიმე წლის წინ რომ მომხდარიყო მსგავსი რამ, ალბათ ძალიან ბევრჯერ აძგერდებოდა ჩემი გული კლასში შესვლამდე და ბევრჯერ დავღვრიდი ოფლს უჩუმრად. ამჯერად კი, ჩემდა გასაკვირად, ყველაფერი ძალიან მშვიდად მოხდა და ორშაბათ დღეს, ცხრას რომ ხუთი წუთი აკლდა, ახალგაზრდა მასწავლებელმა, რომელსაც აქამდე მხოლოდ ხუთი გაკვეთილი ჰქონდა ჩატარებული და ისიც არაფორმალურად, სკოლის მძიმე კარები შევაღე.

არ მახსოვს. რა თქმა უნდა, არ მახსოვს პირველი გაკვეთილი რომელ კლასთან მქონდა. ჩემს გონებას მსგავსი რაღაცების დამახსოვრება უბრალოდ არ შეუძლია. ახლა ამას რაციონალური ახსნა რომ მოვუძებნო, იმ თითოეულ კლასს, რომელსაც პირველ კვირაში შევხვდი, თავისებური „პირველად შეხვედრის ბედნიერების სუნი“ ასდიოდა და რა კრიტერიუმებით უნდა გამომერჩია და დამემახსოვრებინა რომელიმე მათგანი?! ჰო, არც ისე რაციონალური ახსნა გამომივიდა.

რა თქმა უნდა, ბანალურად, საკუთარი თავის გაცნობით დავიწყე ყველგან პირველი გაკვეთილი. არც კი გავკადნიერდები, რომ სულ რაღაც ორი კვირის წინ გამოჩეკილმა მასწავლებელმა რჩევების დარიგება დავიწყო, მაგრამ პირველი, რაც თქვენს მოსწავლეებთან უნდა გააკეთოთ არის ის, რომ მათ „ნამდვილი მე“ გააცნოთ და არა ის ადამიანი, რომელიც თქვენში მასწავლებლობის ნიღბით ცხოვრობს. ორსახა ღმერთები არ სჭირდებათ მოსწავლეებს.

არ ვიცი, მათში რა გრძნობების აღძვრა მოვახერხე ან საერთოდ, მოვახერხე კი რამე ამ ორი კვირის განმავლობაში, მაგრამ რისი თქმაც დარწმუნებით შემიძლია არის ის, რომ თუკი თქვენი საუბრისას, ერთმა მოსწავლემ მეორეს ბედნიერი სახით რაღაც გადაულაპარაკა, ეს იმას ნამდვილად ნიშნავს, რომ მათ „ბაბლში“ მიღებული ხართ, მით უმეტეს, თუ ეს იმ დროს ხდება, როდესაც ჰარი პოტერზე, ანიმეებზე და საყვარელ საფეხბურთო კლუბზე საუბრობთ.

დიდებთან გაცილებით მარტივი აღმოჩნდა. ახლა მახსენდება, რომ შიში პირველად მაშინ ვიგრძენი, როდესაც კლასში პატარა ადამიანებთან ერთად აღმოვჩნდი და მე გეგმაც კი არ მქონდა, თუ მათთვის რა და როგორ ამეხსნა. ასეთ დროს საჭირო სიტყვების მოძებნა ძალიან ჭირს და რამდენიმე წამით ლაშა ბუღაძის პერსონაჟს, ნუციკოს დავემსგავსე, სარკე რომ სჭირდებოდა გულში ჩარჩენილი სიტყვების გარეთ გამოსაშვებად.

საბოლოოდ, ყველაფერმა იდეალურად ჩაიარა. იმდენად იდეალურად, რომ პირველი დღის დასასრულს უკვე მქონდა პირველი საჩუქარი ჩემი საკუთარი მოსწავლისგან, ნახატზე გამოსახული ცუგა და შავი რაში იმის ნიშნად, რომ იმ ადამიანებზე, „რომლებიც მოვიშინაურეთ, ვალდებული ვართ ვიზრუნოთ“.

ხშირად წარმომიდგენია, თუ როგორი იქნებოდა ჩემი გაკვეთილები. მქონდა ძალიან უტოპიური იდეებიც, რომლებსაც ალბათ განხორციელება არ უწერია და მქონდა გონივრული აზრებიც. ერთ-ერთი მათგანი ჩემი საყვარელი ჯგუფის ერთ კონკრეტულ სიმღერას ეხება, რომლის მელოდიაც, ალბათ, უცნობი არავისთვისაა.

„Another Brick in The Wall“ პინკ ფლოიდის 1979 წელს გამოსული ალბომის „The Wall“-ის სავიზიტო ბარათია. არ მეგულება ჩემს სანაცნობო წრეში ერთი ადამიანიც კი, რომელმაც როჯერ უოთერსის ეს შესანიშნავი სიმღერა ან არ იცოდეს ან გაგონილი/მოსმენილი არ ჰქონდეს. მუსიკალური ნაწარმოები განათლების სისტემას და სისტემაში არსებულ პრობლემებს ეხება. 1982 წელს სიმღერის მიხედვით კლიპი გადაიღეს. კლიპის კადრებში ასახულია სასკოლო გარემო: მასწავლებლები, ერთნაირად მკაცრი და მოღუშული სახით და მოსწავლეები, რომლებიც აგურით ნაშენები კედლისკენ მიემართებიან და კედლის მეორე მხრიდან ერთნაირ თარგზე მოჭრილი ნიღბებით გამოდიან. კლიპი ორნაწილიანია და მეორე ნაწილში ერთი მოსწავლის ფიქრებში ვტრიალებთ, რომლის ოცნებაც ამ კედლის დამსხვრევა და მის ოცნებაში ეს ოცნება სრულდება.

სიმღერის ტექსტი მოწოდებებითაა სავსე. ჯგუფის გამოცდილი მსმენელებისთვის უცხო ნამდვილად არ იქნება იმის განმარტება, თუ რისი თქმა უნდოდა ამ ტექსტით როჯერს. უოთერსს, რომელიც მრავალფეროვანი და ღრმა ცოდნით იწონებდა თავს, სასტიკად სძულდა განათლების სისტემის ტოტალიტარული მოდელი და ამას საკუთარი გამოცდილებით ხსნიდა. ის რამდენიმე ინტერვიუში აღნიშნავდა კიდეც, რომ სკოლა იყო ის ადგილი, რომელიც ეზიზღებოდა, რადგან მათზე მასწავლებლები ძალადობდნენ და რეჟიმი, რომელიც სკოლაში ბატონობდა, რეპრესიული იყო.

მსგავსი კედელი თანამედროვე ქართული განათლების სისტემისთვისაც ნაცნობია და სწორედ ამ კედლის დანგრევას შევეცდებით ერთად მე და ჩემი მოსწავლეები, რადგან არ არსებობს კედელი, რომელსაც ოდესღაც ერთი, პაწაწინა ბზარი რომ არ გაუჩნდეს.

კედლის, რომელიც ტყვეობასა და თავისუფლებას, პიროვნებასა და საზოგადოებას შორის შენდება; კედლის, რომლის ერთ მხარეს მოსწავლეები არსებობენ, ხოლო მეორე მხარეს ცხოვრება მათგან დამოუკიდებლად მიედინება და მათ შორის კავშირი არ არსებობს. კედლის, რომელიც გვაიძულებს კიდევ ერთი, მორიგი აგური ვიყოთ მასში და დარჩენილი ცხოვრება ნიღბებჩამოფარებულებმა ვიაროთ.

ამ ამბის დასაწყისი კი შემდეგნაირი უნდა იყოს - თითოეული კლასიდან უნდა ისმოდეს როჯერ უოთერსის ხმა, ხმა, რომელიც ფიქრს გვაიძულებს. ფიქრს იმ დამანგრეველ ძალაზე, რომელსაც ერთიანობა, სოლიდარობა და პროტესტი აერთიანებს.

და დასასრული?

დასასრულს კედელი ინგრევა.

ზუსტად ისე, როგორც თითოეული იმ მოსწავლის ოცნებაში, რომლებიც კედლის მეორე მხარეს არიან და სისტემა განვითრების საშუალებას არ აძლევს.

როგორც ვთქვი, მე უნდა ვიზრუნო იმ ადამიანებზე, რომლებიც მოვიშინაურე და თქვენ თუ ზრუნავთ მათზე? 

მარიამ მაშა გვარამია

წაიკითხეთ სრულად