Baby Bag

„თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ,“- ნინო ცინცაძე

ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კომუნიკაციის, ენისა და მეტყველების თერაპიის სამაგისტრო პროგრამის ხელმძღვანელმა ნინო ცინცაძემ ბავშვებში მეტყველების დაწყების ვადებსა და იმ ეტაპებზე ისაუბრა, რომელსაც ბავშვი მეტყველების დაწყებამდე გადის:

„ის პროცესები, რომლებიც მეტყველების დაწყებამდე ვითარდება, არის ძალიან საინტერესო და ყურადსაღები. ეს არის სხვა ადამიანზე ყურადღების ფოკუსი, ჯერ ემოციური და მერე ინიციატივების გამოხატვა, მაგალითად, რაღაც მინდა და ამას მივიღებ უფროსისგან. გარემოს წინასწარმეტყველება არის ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი ეტაპი. 6 თვის ბავშვი ტიტინებს, ერთი წლის ასაკში ერთ ან ორ, ან რამდენიმე სიტყვას მაინც უნდა ამბობდეს. 2 წლის ასაკში ბავშვი ორსიტყვიანი წინადადებების თქმას უნდა იწყებდეს, 3 წლის ასაკამდე უკვე ძალიან სწრაფად ვითარდება ენა და ბავშვები რთულ წინადადებებს ამბობენ. ამ ეტაპების მიმართ ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ ყველანი.

თანამედროვე კვლევები ძირითადად იმაზე ლაპარაკობს უკვე, რომ ამაზე მნიშვნელოვანი არის კომუნიკაციური პარტნიორის როლი. ამაში იგულისხმება უფროსი, რომელიც ბავშვთან დიდ დროს ატარებს. მნიშვნელოვანია, როგორ ელაპარაკება, რას ელაპარაკება, რამდენად შესაბამისია მისი ენა. ძალიან პატარა ასაკიდან რაც უფრო მეტი კომუნიკაცია გვაქვს ბავშვთან, მით უფრო ადვილად ახერხებს ბავშვი ამ ეტაპების გავლას.

ძალიან მნიშვნელოვანია გაზიარებული ყურადღება. პრაქტიკაში ეს როგორ გამოიყურება? 6 თვის ბავშვი მიჭირავს ხელში. რაღაც მოხდა, ვიღაც შემოვიდა ოთახში. ბავშვს ველაპარაკებოდი, ჩემი ყურადღების ფოკუსი წავიდა იმ მოვლენისკენ და ბავშვის ყურადღების ფოკუსიც წავიდა იმ მოვლენისკენ. შეიკრა სამკუთხედი. ეს სამკუთხედი არის უმნიშვნელოვანესი. ნებისმიერი მომენტი, როდესაც ბავშვი ამოხედავს მშობელს და ეუბნება: „მიყურე, რას ვაკეთებ,“ ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ეს ელემენტები ავითარებს ენას და კომუნიკაციას.

თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ. შესაძლებელია, რომ მანამდეც მივაქციოთ ამას ყურადღება. თუ ბავშვი ნაკლებად დაინტერესებულია გარშემო ადამიანებით, ადამიანზე ფოკუსით, ადამიანთან ყურადღების გაზიარებით, ემოციური გაცვლა-გამოცვლით, ეს უკვე შეიძლება იყოს ნიშანი იმისა, ხომ არ დავინტერესდე სპეციალისტის აზრით,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ცინცაძემ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა ავუხსნათ ბავშვს, რომ მისი მშობლები ერთმანეთს უნდა დაშორდნენ - ,,ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია"

როგორ უნდა ავუხსნათ ბავშვს, რომ მისი მშობლები ერთმანეთს უნდა დაშორდნენ - ,,ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია"

​როგორ ვუხსნით ბავშვს გადაწყვეტილებას, რომ მშობლები უნდა დაშორდნენ ერთმანეთს, როგორ ვაწარმოებთ მათთან კომუნიკაციას და როგორ ვცდილობთ, ავუხსნათ ის რთული საკითხი, რასაც განქორწინება ჰქვია - ამის შესახებ ფსიქოლოგი, ელენე ჯაფარიძე საუბრობს.

,,განქორწინება რთული საკითხია და კიდევ უფრო რთულდება, როდესაც გიწევს ამის შესახებ ბავშვთან საუბარი. მაგრამ მაგრამ არსებობს რამდენიმე ფრაზა, რომლითაც უნდა დაიწყო ბავშვთან საუბარი და რაც მას ბევრად შეუმსუბუქებს იმ რეალობას, რომლის წინაშეც ის დგას. ფაქტია, ოჯახი იყოფა და ფაქტია, რომ დედა და მამა ერთად აღარ იცხოვრებენ, მაგრამ ის დასკვნები, რომლებიც ბავშვებს გამოაქვთ, ბევრად უფრო დრამატული და ტრაგიკულია, ვიდრე - რეალობა. 

პირველ ყოვლისა, ჩემი რჩევა იქნება, რომ პარტნიორებმა ერთმანეთში მოილაპარაკონ და შეარჩიონ ისეთი მომენტი ბავშვთან სასაუბროდ, როდესაც ორივე იქნება დამშვიდებული. აუცილებელია, ორივე მშობელი გაესაუბროს ბავშვს და ორივე მათგანმა ერთი და იგივე ინფორმაცია მიაწოდოს მას - ჩვენ გადავწყვიტეთ, დავშორდეთ. სასურველია, ეს მოხდეს ისეთ გარემოში და ისეთ დროს, როდესაც სხვა აქტივობა არ არის დაგეგმილი და იქნება საკმაო დრო გამოყოფილი იმისთვის, რომ საუბარი შედგეს მშვიდად და იყოს დრო, რათა ბავშვმა ეს ყველაფერი აღიქვას. 

ხშირად ხდება, რომ როდესაც წყვილი იწყებს ბავშვთან განქორწინების შესახებ საუბარს, ერთ-ერთი მშობელი ბევრად უფრო ემოციურია - შეიძლება, იტიროს, იჩხუბოს, ინერვიულოს, ასეთ დროს მეორე მშობელს მართებს, იყოს სიტუაციის გადამრჩენი. თუკი ერთი მშობელი ვერ ახერხებს, მეორემ მაქსიმალურად უნდა შეინარჩუნოს სიმშვიდე. 

არსებობს რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფრაზა, რომელიც უნდა გაჟღერდეს ბავშვთან კომუნიკაციის დროს. პირველი ფრაზა არის, უთხრათ ბავშვს, რომ ეს არის ორივეს ერთობლივი გადაწყვეტილება. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. უთხარით ბავშვს, რომ ეს არის უფროსების გადაწყვეტილება და ის არანაირ კავშირში არ არის მასთან. აუხსენით, რას ნიშნავს დაშორება, რადგან ბავშვებს ხშირად არასწორი დასკვნები გამოაქვთ - მათ მიაჩნიათ, რომ რომელიმე მშობელი ტოვებს. თუკი არსებობს ბინა, რომელშიც რომელიმე მშობელი გადადის, სასურველია, ბავშვმა ნახოს ის და ჩაერთოს პროცესში. გაუმახვილეთ ბავშვებს ყურადღება იმაზე, რომ მშობლების დაშორება არ ნიშნავს, რომ მათი ოჯახი აღარ არსებობს. განუმარტეთ, რომ ის რუტინული საქმეები, რომლებსაც მასთან ერთად ასრულებდით, ყველაფერი მის ცხოვრებაში დარჩება და ერთობლივად განახორციელებთ. თუმცა, გაამახვილეთ ყურადღება, თუ რა შეიცვლება - თუკი აქამდე მამას მიჰყავდა სკოლაში და გარკვეული დღეების მანძილზე ეს ასე ვეღარ იქნება, აუხსენით, რადგან გაურკვევლობას ბავშვი საკუთარი ფანტაზიით შეავსებს, ბევრად უფრო დრამატულად. 

მნიშვნელოვანია, იყოთ მზად, რომ სხვადასხვა ბავშვს ამ საკითხზე აქვს განსხვავებული რეაქცია. თქვენ უნდა იყოთ მზად, ბავშვს აუხსნათ, რომ ეს პროცესი არის მტკივნეული, ნუ დახუჭავთ თვალს და ნუ შეამსუბუქებთ ამ პროცესს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ბევრი რამ ხდება, მაგრამ შეუქმენით მას იმის მოლოდინი, რომ ამას ყველაფერს ერთად გადალახავთ. ბავშვები არ ზიანდებიან იმიტომ, რომ მშობლები უნდა განქორწინდნენ, ისინი ზიანდებიან იმიტომ, რომ მათთან არ აქვთ სწორი კომუნიკაცია. ბავშვთან სწორი კომუნიკაცია აუცილებელია", - განმარტავს ელენე ჯაფარიძე.

წაიკითხეთ სრულად