Baby Bag

„ბაღი არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და აუცილებლად გასავლელი ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში,“ - ბავშვთა ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ცხოვრებაში ბაღის ეტაპის გავლის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბაღი ბავშვს ძალიან ბევრ უნარს უვითარებს, რის გამოც პატარებმა ეს ეტაპი აუცილებლად უნდა გაიარონ:

„ქართულ კულტუროლოგიურ სივრცეში, სადაც ბებიები, ბაბუები აქტიურად ეხმარებიან ოჯახს, მშობლები ძალიან ხშირად უარს ამბობენ ბავშვის ბაღში მიყვანაზე. ისინი ფიქრობენ, რომ სახლის გარემო აბსოლუტურად საკმარისია იმისთვის, რომ ბავშვი ადეკვატურად განვითარდეს. რა როლი აქვს ბაღს და რატომ გახდა ასეთი აუცილებელი, რომ ასეთი პატარა ასაკის ბავშვი მიიყვანონ საბავშვო ბაღში? ეს არის პირველი ასაკობრივი სოციუმი, სადაც უცხო გარემოში და უცხო ადამიანებთან უხდება ბავშვს თავის დამკვიდრება. ეს არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ეტაპი, რომელსაც გადის ბავშვი ცხოვრებაში და აუცილებლად გასავლელი ეტაპია. აქ ძალიან ბევრი სფეროს განვითარება ხდება.

ის, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანი ჰგონიათ, ფერებს, რიცხვებს სწავლობს თუ არა, ეს მეათასეხარისხოვანია. ამისთვის სკოლა არსებობს და აკადემიურად სკოლა ამზადებს ბავშვს. სოციალურ-ემოციური სფერო, ნივთების გაყოფა, რიგის დაცვა, ინიციატივის თავის თავზე აღება, კომპრომისზე წასვლა ვითარდება ბაღში. ემოციურ სფეროსთან დაკავშირებით, ბავშვები პირველად სწავლობენ ემოციების მართვას. სახლში როგორც კი რაღაც სურვილი გაუჩნდება ბავშვს, იქვეა ბებია, ბაბუა, დედა, მამა. ისინი უკმაყოფილებენ ბავშვს ყველა კაპრიზს, რომელიც შეიძლება მას ჰქონდეს. საბავშვო ბაღში მან უნდა არეგულიროს საკუთარი ემოციები. ცხოვრებაში ძალიან გვჭირდება ემოციური ინტელექტი. სწორედ აქედან იწყებს ბავშვი პირველ ემოციურ რეგულირებას.

ბაღში ვითარდება დამოუკიდებლობა, სტრუქტურისადმი შეგუება, ენა და მეტყველება და ამიტომ არის ძალიან მნიშვნელოვანი ბაღი.

წარმოიდგინეთ, რომ პირველად მიდიხართ ახალ სამსახურში, სადაც არ იცით, რა გარემოა, რა დამოკიდებულებაა თქვენ მიმართ. ასევეა ბავშვიც, მან არ იცის აღმზრდელი ვინ არის, რატომ უნდა დარჩეს უცხო ადამიანთან, ბავშვებთან თავის დამკვიდრება სჭირდება, იმიტომ, რომ სათამაშო წაართვეს, სახლში კი ყველაფერი მისი იყო. ერთ-ერთი როდესაც ხდები ერთადერთობიდან ამას აქვს ძალიან დიდი სტრესული ელფერი. ამიტომაც არის ასეთი სტრესული ბაღის ასაკი და მნიშვნელოვანი გასავლელი ეტაპია. National Institutes of Health-ის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ზრდასრული ადამიანები, რომლებმაც ბაღის ეტაპი გაიარეს, გაცილებით წარმატებულები არიან. უმეტესობას აქვს კოლეჯის ხარისხი და მათი შემოსავლებიც არის უფრო მაღალი,“- მოცემულ საკითხზე მედეა ზირაქაშვილმა ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დილა ფორმულაზე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად