Baby Bag

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა
როგორ ცვლის სითბო და ალერსი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობას? - ამ თემაზე პედიატრმა, თსსუს პროფესორმა ყარამან ფაღავამ ისაუბრა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“.

„დღეს უკვე დადგენილია, რომ სიხარულს და მასთან დაკავშირებულ სიამოვნების ჰორმონებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვთ ჯანმრთელობის განვითარებაში. მეტსაც ვიტყოდი, არამარტო ბავშვებში, მოზრდილებში, დიდებში და ნაყოფის შემთხვევაშიც კი. როდესაც ნაყოფს ეფერება დედა თუ მამა, დადებითი ემოციები ვითარდება და ნაყოფი უფრო წყნარი, მშვიდი და ბედნიერია. ყველას უნდა, რომ შვილი ჰყავდეს გონიერი, სახიერი, გულადი, მამაცი, კდემამოსილი. ამ ყველაფრის საფუძველი ჯანმრთელობაა.

თითქოს ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც ბავშვის მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი. ოღონდ მე ხშირად ვიმეორებ, მოფერება, ალერსი, სიყვარულის გამოხატვა არ ნიშნავს ყველაფრის ნების მიცემას. უნდა უთხრა: შვილო, შენზე უფრო ახლობელი არავინ არ მყავს, მაგრამ ეს არ შეიძლება. ისე კი, მოვეფეროთ მაქსიმალურად. სპეციალური ქიმიური სუბსტანციები არის, სიამოვნების ჰორმონებია: დოფამინი, სეროტონინი, ენდორფინები და თქვენ წარმოიდგინეთ, გარკვეულწილად ადრენალინიც. რომ ამბობენ, ადრენალინი აკლიაო, ეს ძალიან ფიზიოლოგიური ამბავია. იმისათვის, რომ ბედნიერი იყოს, ეს სჭირდება ყველას არა, მაგრამ ზოგიერთს კი. ბავშვთა ასაკში ნაკლებად, უკვე მოზარდებში კი სექსუალური ჰორმონების, ანუ ანდროგენები და ესტროგენები. თუ ამათი პროპორცია მაღალია, იცით როგორ არის, გოგონა რომელიც სიყვარულით არის გარშემორტყმული, ოჯახში, ამხანაგებში განათებული, გაბრწყინებულია, როდესაც გრძნობს, რომ ვიღასაც უყვარს, კიდევ უფრო ლამაზი ხდება. მახსოვს ჩემი ერთი პაციენტი, 5 თუ 6 წლის იყო, მამამისმა მითხრა, ბავშვმა თქვა, მიხარია, რომ დედამიწაზე დავბაჯბაჯებო. 

ერთი მომენტი არის კიდევ, დალოცვაში (როდესაც ვლოცავთ ბავშვს), ცოტა ორაზროვანი გამოთქმა არის. კონსტანტინე გამსახურდია ამბობდა, მე დავიბადე მსოფლიოში უმცირესი მდინარის, ზანას ნაპირასო, ვსწავლობდი სხვადასხვა უნივერსიტეტშიო და მთელი ჩემი ცხოვრება ვეჯიბრებოდი ამერიკელებს, რუსებს, გერმანელებს, ებრაელებსო. შენ, ჰეი, მსოფლიოში უმცირესი მდინარის ნაპირას დაბადებულოო, არ დაგჩაგრონო დიდი მდინარეების პირას დაბადებულებმაო. ამაში რა არ მომწონს იცით, ცოტათი არასრულფასოვნების კომპლექსი არის. მაგრამ იყოს ეს პატარა არასრულფასოვნების კომპლექსი, თუ ეს მისცემს შესაძლებლობას ჩვენს ახალგაზრდებს, ჩვენს ბავშვებს, თავიანთი თავის რეალიზაცია მაქსიმალურად მოახდინონ. შესანიშნავი ფილმია, „ღვინის ქურდები“, გივი ბერიკაშვილის პერსონაჟი რომ ამბობს, ჩემი აზრით, ამ ცხოვრების არსი იმაში მდგომარეობს, რომ ამ წიწილასგან არწივი გაიზარდოსო. ამიტომაც ჩვენი ამოცანა, პედიატრების, პედაგოგების, საზოგადოების ის არის, რომ ახალი თაობა უფრო ბედნიერი იყოს, სიხარულით აღსავსე და თავიანთი რეალიზაცია შეძლონ,“ - ამ თემაზე პედიატრმა ყარამან ფაღავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობელს ჰგონია, რომ ბავშვი დანაყრდა, მაგრამ სწორედ აქედან მივდივართ მეტაბოლურ სინდრომებზე, შაქრიან დიაბეტზე,“ - თემურ მიქელაძე

„მშობელს ჰგონია, რომ  ბავშვი დანაყრდა, მაგრამ სწორედ აქედან მივდივართ მეტაბოლურ სინდრომებზე, შაქრიან დიაბეტზე,“ - თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვებში სწორი კვებითი უნარ-ჩვევების ჩამოყალიბების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან ნეგატიურად შეაფასა მშობლების მხრიდან ბავშვების ჭარბად გამოკვების ტენდენცია, რომელიც, პედიატრის თქმით, მეტაბოლურ დარღვევებს იწვევს:

„სწორედ ასეთი მიდგომებით არის მეტაბოლური დაავადებების სიჭარბე ქვეყანაში, ჭარბწონიანობის, შაქრიანი დიაბეტის. ყველაფერში აუცილებელია ზომიერება. ზომიერება არ ნიშნავს იმას, რომ დღეში საკვები მივცეთ სამჯერ. შეიძლება მისცე ხუთჯერ, ექვსჯერ. ყველაფერი უნდა გადანაწილდეს დროულად. ნებისმიერი საკვები უნდა იყოს ბალანსირებული. ​სწორი კვება არის საწინდარი სხვადასხვა დაავადების პროფილაქტიკის. ყველა საკვებს გააჩნია თავისი ეპიგენეტიკური ეფექტები. მაგალითად, ქოლესტერინის შემცველობა დედის რძეში არის ძალიან მაღალი. აღმოჩნდა, რომ მაღალი ქოლესტერინი იცავს მოზრდილ ასაკში ცენტრალური ნერვული სისტემის დეგენერაციული განვითარებისგან. აღმოჩნდა, რომ დედის რძეში მაღალი ქოლესტერინი იშემიური დაავადებების, ათეროსკლეროზის განვითარების რისკს ამცირებს.“

თემურ მიქელაძის თქმით, როდესაც ბავშვი ამოჩემებულად მხოლოდ კონკრეტულ საკვებს მიირთმევს და დაბალანსებულად არ იკვებება, მისი ჯანმრთელობა საფრთხის ქვეშ დგება:

„მშობელს ჰგონია, რომ ეს ბავშვი დანაყრდა, მაგრამ ​სწორედ აქედან მივდივართ მეტაბოლურ სინდრომებზე, შაქრიან დიაბეტზე და ა.შ. წახალისება არამარტო კონკრეტული საკვები საშუალებებით, არამედ სათამაშოებითაც არ შეიძლება. ალბათ, გინახავთ, ბავშვმა ოღონდ ჭამოს და ზის პლანშეტთან. ახლა თუ მისცემთ ბავშვს რაღაც კონკრეტულ სათამაშოს, მერე ორჯერ მეტ სათამაშოს მოითხოვს. მთავარია, არ გავწეროთ, რომ ბავშვმა საკვები მაინცდამაინც 11 საათზე , 3 საათზე, 7 საათზე მიიღოს. ნახევარი საათის, ერთი საათის ვარირება არ არის პრობლემა.სჯობს ბავშვი დავაყოვნოთ და მოშივდეს, რეალურად მიიღოს საკვები.“

„იმისთვის, რომ ბავშვმა მიიღოს საკვები, მშობლებმა მაქსიმალური ყურადღება უნდა დაუთმონ უშუალოდ ბავშვთან ურთიერთობას. ​დედის მიერ მომზადებულ საკვებს, უშუალოდ ბავშვთან ერთად მომზადებულ საკვებს ის უფრო კარგად მიიღებს. ხშირად გინახავთ, დედა პლანშეტითაა დაკავებული, თან ტელევიზორს უყურებს, თან ცალი ხელით ურევს რაღაცას. ამ დროს რა კონკრეტულ ინგრედიენტს დავამატებთ, კაცმა არ იცის. თუ ვიქნებით ბავშვზე ორიენტირებული, მაქსიმალურად ყველაფერს გავუკეთებთ ბავშვს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე თემურ მიქელაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ექიმები“

წაიკითხეთ სრულად