Baby Bag

რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?
რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა და რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.
- რა არის დასწავლის უნარის დარღვევა?
- დასწავლის უნარის დარღვევა ზოგადი სახელწოდებაა და ვლინდება ბაზისური აკადემიური საგნების წერის, კითხვისა და მათემატიკური უნარების ათვისების სირთულეში, რაც გამოწვეულია ინფორმაციის გადამუშავების სპეციფიკურობით. სხვადასხვა სტატისტიკის მიხედვით, მოსწავლეთა 5-15%-ს დასწავლის უნარის დარღვევა აქვს.
დისლექსია, იგივე კითხვის უნარის სპეციფიკური დარღვევა, ყველაზე ხშირად დიაგნოსტირებადი ფორმაა. სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს სიტყვის სწორად ამოკითხვაში, კითხვის ტემპსა და წაკითხულის გააზრებაში. უფრო კონკრეტულად, ბავშვი კითხვის დროს შეიძლება უშვებდეს შეცდომებს ასოების ან სიტყვის ამოკითხვაში, ვერ აერთიანებდეს მარცვლებს, კითხულობდეს ნელა ან ძალიან სწრაფად და მიხვედრით. წერის უნარის სპეციფიკური დარღვევის დროს სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს მართლწერაში, გრამატიკასა და პუნქტუაციაში, ასევე, წერილობითი ფორმით აზრის ჩამოყალიბებასა და ნაწერის ორგანიზებაში. უფრო კონკრეტულად, ბავშვი შეიძლება ამატებდეს, ტოვებდეს, ანაცვლებდეს სიტყვაში ასოებს. ჰქონდეს ფურცელზე სივრცის დაცვის და ასოების მოხაზვის სირთულე. უშვებდეს ბევრ გრამატიკულ და პუნქტუაციურ შეცდომას, წინადადებების წყობა იყოს გაუმართავი, ნაწერში ნათლად არ იკითხებოდეს აზრი. მათემატიკური უნარების სპეციფიკური დარღვევის დროს სირთულეები შეიძლება ვლინდებოდეს რიცხვების მნიშვნელობის წვდომაში, არითმეტიკული ფაქტების დამახსოვრებაში, ანგარიშსა და მათემატიკური ცნებების საშუალებით მსჯელობაში. უფრო კონკრეტულად, ჰქონდეს რიცხვების და მათი ურთიერთმიმართებების გაგების სირთულე, ამოცანის ამოხსნისას ურევდეს მოქმედებების შესრულების თანმიმდევრობას.
- რა შეიძლება იყოს დასწავლის უნარის დარღვევის მიზეზი?
დასწავლის უნარის დარღვევა ნეიროგანვითარების დარღვევაა და საფუძვლად ცენტრალური ნერვული სისტემის ფუნქციონირების სპეციფიკური დეფიციტი უდევს. ამის გამომწვევი შეიძლება იყოს სხვადასხავა გენეტიკური, სამედიცინო და გარემო ფაქტორები.
- რა არის დასწავლის უნარის დარღვევის ნიშნები?
- სწავლის სირთულეები, როგორც წესი, შესამჩნევი დაწყებით კლასებში ხდება, როდესაც მოსწავლეს მოეთხოვება აითვისოს ბაზისური აკადემიური უნარები. თუმცა, შესაძლოა თავიდანვე არ იყოს გამოხატული აკადემიური სირთულეები და თავი იჩინოს მოგვიანებით. დასწავლის უნარის დარღვევის მახასიათებლების გამოვლენა ასაკის მიხედვით განსხვავებულია. სკოლამდელ ასაკში ბავშვი არ გამოხატავს ინტერესს ისეთი თამაშების მიმართ, რომლებიც მოითხოვს სიტყვების გამეორებას, არ აქვს ასაკის შესაბამისი ლექსიკური მარაგი, არ გამოთქვამს სიტყვებს სწორად, მაშინ როდესაც ეს ასაკობრივად უკვე მოეთხოვება, აქვს ფერების, ფორმების, საგნების დასახელების დამახსოვრების სირთულე, აქვს მითითების გაგების და შესრულების სირთულე. დაწყებით კლასებში აქვს ასოების დამახსოვრების და ამოკითხვის სირთულე, რის გამოც შეიძლება კითხვისას სიტყვაში ტოვებდეს, ანაცვლებდეს ასოებს, კითხულობდეს ნელა და ხარჯავდეს დიდ ძალისხმევას ან კითხულობდეს სწრაფად და მიხვედრით და შესაბამისად, უშვებდეს ბევრ შეცდომას. საუბრისას ჰქონდეს აზრის ჩამოყალიბების სირთულე, ჰქონდეს ასაკის შეუსაბამო, მწირი ლექსიკური მარაგი, ფაქტების დამახსოვრების, წერის, საათის ცნობის და დროის ორგანიზების სირთულე, თანატოლებთან შედარებით დიდ ძალისხმევას ხარჯავდეს სწავლის პროცესში და მიუხედავად ამისა, არ ჰქონდეს კარგი აკადემიური მოსწრება.
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ დასწავლის უნარის დარღვევის დროს ინტელექტის მაჩვენებელი ძირითადად ნორმის ფარგლებშია, ამიტომ ხშირად აღნიშნული სპეციფიკური სირთულეების იდენტიფიცირება რთულდება.
- როდის უნდა მიმართონ სპეციალისტს?
- თუ ბავშვს აქვს აღნიშნული სირთულეები და სწავლების სხვადასხვა სტრატეგიის გამოყენების მიუხედავად სწავლაში არ შეიმჩნევა მნიშვნელოვანი პროგრესი, მიმართეთ კლინიკურ ნეიროფსიქოლოგს ან კლინიკურ ფსიქოლოგს. შეფასების პროცესში ასევე შეიძლება ჩაერთოს განათლების ფსიქოლოგი, ენისა და მეტყველების თერაპევტი და ოკუპაციური თერაპევტი.
- შესაძლებელია თუ არა სპეციალისტის დროული ჩარევის შედეგად ეს პრობლემა სრულიად მოგვარდეს?
- დასწავლის უნარის დარღვევა ქრონიკული მდგომარეობაა, თუმცა ადრეული შეფასების და ინტერვენციის შედეგად, ადამიანები აღწევენ მნიშვნელოვან წარმატებას. სწავლება ეფუძნება უშუალოდ სუსტი უნარების გავარჯიშებას და ძლიერი მხარეების გამოყენებით სწავლებას. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

არასდროს დატოვოთ ბავშვები ჩახუტების გარეშე, ძილის წინ მათთვის დრო აუცილებლად გამონახეთ

არასდროს დატოვოთ ბავშვები ჩახუტების გარეშე, ძილის წინ მათთვის დრო აუცილებლად გამონახეთ
ბავშვი ღამით მასთან ერთად დაწოლას ან ჩახუტებას თუ გთხოვთ, ექსპერტების მოსაზრებები დაივიწყეთ და მისი თხოვნა შეასრულეთ. პატარები ძილის წინ ხშირად ჭირვეულობენ. ისინი მშობლებს კიდევ ერთი ზღაპრის წაკითხვას, ჩახუტებას და მათთან ერთად დაძინებას სთხოვენ. როგორც წესი, უფროსები ბავშვების დროულად და სწრაფად დაძინებას ცდილობენ, რათა ყოველდღიურ საქმიანობას დროულად მორჩნენ. ისინი თვლიან, რომ ბავშვების ახირებების შესრულება მათ ძალიან ბევრ დროს წაართმევს. ზოგიერთი მშობელი კი მიიჩნევს, რომ ღამით ბავშვებთან ერთად წამოწოლა ძალიან ცუდი ჩვევაა. მიუხედავად ამისა, მშობლების ნაწილი ცდილობს ბავშვებს თხოვნა შეუსრულოს, რადგან თვლის, რომ ამ საოცარ წუთებს ცხოვრებაში ვეღარასდროს დაიბრუნებს.

მშობლები, რომლებიც ღამით ბავშვებთან ერთად წამოწოლას და მათი თხოვნის შესრულებას თავს არ არიდებენ, სწორად იქცევიან. უფროსებს ყოველთვის რაღაც საქმე გვაქვს გასაკეთებელი. ჩვენ ვერასდროს ვიცლით ბავშვებისთვის ისე, როგორც ეს მათ სჭირდებათ, ვცდილობთ, დრო ისე გადავანაწილოთ, რომ ყველაფერი მოვასწროთ, რაც გასაკეთებელი გვაქვს, რის გამოც ჩვენი შვილების წინაშე თავს ხშირად დამნაშავედ ვგრძნობთ.


ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“


ერთ-ერთი მშობელი იხსენებს, რომ ის ყოველთვის ცდილობდა ბავშვების დროულად დაძინებას, უარს ამბობდა მათთან წამოწოლაზე, რადგან მნიშვნელოვანი საქმეები ჰქონდა გასაკეთებელი. ერთ ღამეს ის შვილების საძინებელში შეიპარა, როდესაც ბავშვებს ეძინათ. მისმა უმცროსმა ქალიშვილმა დედის ოთახში ყოფნა იგრძნო და მაშინვე გამოიღვიძა. ის დედას ჩახუტებას სთხოვდა. დედამ მისი თხოვნა შეასრულა. ბავშვთან ერთად წამოწვა და შვილს ჩაეხუტა. ბავშვმა მაშინვე ღრმად ჩაიძინა. დედის თქმით, ეს ერთ-ერთი ყველაზე დაუვიწყარი წუთი იყო მის ცხოვრებაში. ამის შემდეგ მან გადაწყვიტა, რომ ბავშვებთან გატარებული თითოეული წუთი ძალიან მნიშვნელოვანია. ღამის საათებში შვილებთან ერთად წამოწოლა, მათი ფიქრების, საზრუნავის და ოცნებების მოსმენა, მათი სიხარულის გაზიარება და მათ გვერდით ყოფნა ნებისმიერი დედისთვის დაუვიწყარია. ეს ის საჩუქარია, რომელსაც ყველა მშობელი უნდა გაუფრთხილდეს.

ექსპერტების მოსაზრებები დედებისთვის ყოველთვის გამოსადეგი არ არის. შვილებისთვის ძილის წინ დამატებითი დროის გამოყოფა არავის დააზიანებს. გახსოვდეთ, რომ ბავშვები ერთ დღესაც შეწყვეტენ მშობლებისთვის ჩახუტების ან მათთან ერთად დაძინების თხოვნას. შესაძლოა, ეს ხვალ არ მოხდეს, მაგრამ აუცილებლად მოვა დრო, როდესაც ისინი თქვენი ჩახუტებისა და ზღაპრების გარეშე ტკბილად დაძინებას შეძლებენ. ის, რაც დღეს სამუდამოდ გეჩვენებათ, ერთ დღეს გაქრება და თქვენ საოცარი მოგონებების შეგროვებას დაიწყებთ, მაგრამ თუ ყოველთვის ექსპერტების რჩევებს მიენდობით, აღმოაჩენთ, რომ ასეთი მოგონებები ძალიან ცოტა გაქვთ.

თეფშებისა და თეთრეულის რეცხვა მოიცდის, არც გადასახადების გადახდაა მნიშვნელოვანი. ეს ყველაფერი თქვენს ცხოვრებაში 20 წლის შემდეგაც იქნება, მაგრამ 20 წლის შემდეგ თქვენ აღარ გეყოლებათ 3 წლის შვილი, რომელსაც თქვენი მოფერება და ჩახუტება ძალიან სჭირდება.

გახსოვდეთ, თქვენი შვილები იმაზე სწრაფად იზრდებიან, ვიდრე წარმოგიდგენიათ. ასაკთან ერთად ისინი დამოუკიდებლად ძილს მიეჩვევიან. 18 წლის ასაკში შვილები ნამდვილად არ მოგთხოვენ ღამით ზღაპრის წაკითხვას ან მათთან ერთად დაძინებას. არ არსებობს მიზეზი, რის გამოც შვილს ღამით ჩახუტებაზე ან ზღაპრის მოყოლაზე უარი უნდა უთხრათ. არასდროს დატოვოთ ბავშვები ჩახუტების გარეშე. ძილის წინ მათთვის დრო აუცილებლად გამონახეთ.

თქვენ დღეში 1440 წუთი გაქვთ იმისთვის, რომ სხვადასხვა საქმით დაკავდეთ. თქვენი შვილები კი თქვენგან მხოლოდ რამდენიმე წუთს და მცირე ყურადღებას ითხოვენ.

მომზადებულია ​thesoccermomblog.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად