Baby Bag

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


შეიძლება დაინტერესდეთ

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

10 ზღაპარი, რომლებიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ

ქალთევზები, ფერიები, მოლაპარაკე ცხოველები და სხვა ჯადოსნური არსებები მხოლოდ ზღაპრებში გვინახავს. პატარებს ზღაპრული თავგადასავლები ძალიან უყვართ, გარდა ამისა, ისინი ზღაპრების დახმარებით სიკეთის, სიყვარულის, მეგობრობისა და სხვა მნიშვნელოვანი ფასეულობების შესახებ ცოდნასაც იძენენ. ჩვენს სტატიაში 10 მომაჯადოებელ ზღაპარს გაგაცნობთ, რომელიც ბავშვებს ყველაზე მეტად უყვართ.

1. კონკია

კონკია ახალგაზრდა გოგონას შესახებ გვიამბობს, რომელსაც დედინაცვალი და დები ძალიან ცუდად ექცეოდნენ, თუმცა ეს მის პიროვნულ თვისებებზე უარყოფით გავლენას არ ახდენდა. ერთ დღეს მეფემ წვეულება მოაწყო და სამეფოს ყველა ახალგაზრდა ქალი მიიპატიჟა. დებისა და დედინაცვლის წინააღმდეგობის მიუხედავად, კონკია წვეულებაზე მაინც მივიდა, სადაც მან ახალგაზრდა პრინცის გული მოიგო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ თავმდაბლობა ხასიათის ერთ-ერთი საუკეთესო თვისებაა, რომლისთვისაც ცხოვრება მათ აუცილებლად დააჯილდოვებს.

2. ურჩხული და მზეთუნახავი

ფრანგული ზღაპრის გმირი მშვენიერი ბელი მამის ნაცვლად ურჩხულის სასახლეში ტყვეობაზე თანხმდება. თავდაპირველად მზეთუნახავს საშინელი არსება აშინებს და თრგუნავს, თუმცა მოგვიანებით ყველაფერი იცვლება. ურჩხული ულამაზესი ბელის მიმართ ყურადღებიანი და მოსიყვარულეა, რის გამოც ახალგაზრდა ქალს მის მიმართ გრძნობები უჩნდება. ურჩხული მოჯადოებული პრინცია, რომელიც საკუთარი თავისადმი გადაჭარბებული სიყვარულის გამო ისჯება. მას მხოლოდ სიყვარული თუ გადაარჩენს. მშვენიერი ბელის დახმარებით ის საკუთარი გარეგნობის დაბრუნებას შეძლებს. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ეგოიზმი მათთვის ცუდი შედეგების მომტანია.

3. მძინარე მზეთუნახავი

ზღაპრის მთავარი გმირი პრინცესა ავრორაა. ის მეფისა და დედოფლის ნანატრი შვილია. ბავშვის დაბადებამ მშობლები ისე გაახარა, რომ მათ უზარმაზარი წვეულება მოაწყვეს, რომელზეც ყველა ფერია მიიპატიჟეს, თუმცა ბოროტი ჯადოქრის მოწვევა დაავიწყდათ. განაწყენებულმა ჯადოქარმა პრინცესა დაწყევლა და ის ღრმა ძილით დააძინა. მშობლებმა გოგონას გამოღვიძება ვერაფრით შეძლეს. ერთადერთი, ვინც ჯადოქრის წყევლაზე ძლიერი აღმოჩნდა ახალგაზრდა პრინცი იყო, რომელმაც მზეთუნახავ ავრორას აკოცა, პრინცესამ ღრმა ძილს თავი დააღწია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ბოროტების დამარცხება ყოველთვის შესაძლებელია.

4. რაპუნცელი

ღარიბმა ცოლ-ქმარმა ჯადოქრის ეზოდან ვაშლი მოიპარა. გაბრაზებულმა ჯადოქარმა მათ ახალდაბადებული ქალიშვილი წაართვა. გოგონას რაპუნცელი ერქვა. ის ულამაზესი იყო და არაჩვეულებრივად მღეროდა. ჯადოქარმა რაპუნცელი უზარმაზად კოშკში გამოკეტა, საიდანაც მას თავის დახსნა არ შეეძლო. ჯადოქარი გოგონას გრძელ თმას ეჭიდებოდა და კოშკში ამ გზით შედიოდა. ერთ დღეს კოშკთან ახლოს მიმავალმა პრინცმა რაპუნცელის სიმღერის ხმა გაიგო და მასთან შესვლა მოახერხა. მათ ერთმანეთი პირველი დანახვისთანავე შეუყვარდათ. მიუხედავად იმისა, რომ გაბრაზებულმა ჯადოქარმა ულამაზეს ტყვეს თმა შეჭრა და პრინცს კოშკში შესასვლელი გზა არ დაუტოვა, მან რაპუნცელის გადარჩენა მაინც შეძლო. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ქურდობა უდიდესი დანაშაულია, რომელიც ადამიანისთვის ყოველთვის ცუდ შედეგს გამოიღებს.

5. ფიფქია და შვიდი ჯუჯა

ფიფქია თოვლივით თეთრი და ულამაზესი გოგონაა, რომელიც შურიანი დედინაცვლის სამიზნე ხდება. დედინაცვალი, რომელიც გამუდმებით სარკეში იყურება და კითხულობს, ვინ არის ყველაზე ლამაზი ქალი სამყაროში, იგებს, რომ მას სილამაზით ფიფქია სჯობს. ის მონადირეს ფიფქიას მოკვლას დაავალებს, რომელიც გოგონას ვერ გაიმეტებს და ტყეში დამალვას ურჩევს, ფიფქია ჯუჯების ქოხში იწყებს ცხოვრებას. დედინაცვალი იგებს, რომ გოგონა ჯერ კიდევ ცოცხალია. ის ფიფქიას მოწამლულ ვაშლს აჭმევს და გოგონა მძინარე სიკვდილს მიეცემა. ფიფქიას სიკვდილისგან ახალგაზრდა პრინცის კოცნა იხსნის. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ფიზიკური სილამაზისთვის გადაჭარბებული მნიშვნელობის მინიჭება ადამიანს სიმშვიდეს აკარგვინებს და სხვებისადმი ბოროტად განაწყობს.

6. პატარა ქალთევზა

პატარა ქალთევზა, რომელიც წყალქვეშა სამყაროს ბინადარია ადამიანების ცხოვრებით არის დაინტერესებული. ერთხელ ის ახალგაზრდა პრინცს სიკვდილისგან იხსნის, რის შემდეგაც გადაწყვეტს, რომ აუცილებლად ადამიანად უნდა იქცეს. საბოლოოდ ქალთევზა ოცნების ასრულებას შეძლებს და პრინცთან ერთად ბედნიერად ცხოვრობს. ზღაპარი ბავშვებს საკუთარი ოცნებებისთვის ბრძოლას ასწავლის და მათ მამაც ადამიანებად ჩამოყალიბებაში ეხმარება.

7. გოგონა და სამი დათვი

ცნობისმოყვარე ოქროსთმიანი გოგონა ტყეში სეირნობისას დათვების საკუთრებაში იჭრება. ის ამჩნევს, რომ სახლში არავინაა, მაგიდაზე დატოვებულ ფაფას მიირთმევს, პატარა დათვის სკამს გატეხავს და საწოლზე უნებართვოდ იძინებს. როდესაც შინ დაბრუნებულ დათვებს დაინახავს, გოგონა შიშისგან ფანჯრიდან გადახტება და გარბის. ზღაპარი ბავშვებს სხვისი საკუთრების პატივისცემას ასწავლის.

8. პრინცესა და ბარდა

პრინცი საცოლეს ეძებს, თუმცა ის ცოლად მხოლოდ ნამდვილ პრინცესას შეირთავს. ერთ საღამოს მის სასახლეში გოგონა მოდის, რომელიც თავშესაფარს ითხოვს. პრინცის დედა საწოლში ბარდის მარცვლებს ჩაყრის და გოგონა იძინებს. დილით პრინცესა უკმაყოფილებას გამოხატავს და ამბობს, რომ მოუხერხებელ საწოლზე იწვა. პრინცი და დედოფალი მიხვდებიან, რომ გოგონა ნამდვილი პრინცესაა, რადგან საწოლი მისთვის მოუხერხებელი აღმოჩნდა. ზღაპარი ბავშვებს კრეატიულ აზროვნებას ასწავლის.

9. მახინჯი იხვის ჭუჭული

იხვის ჭუჭული არავის უყვარს, რადგან ის ლამაზი არ არის. ახლობლებისა და ოჯახის წევრებისგან მოძულებული ჭუკი სახლიდან მიდის და ხეტიალს იწყებს. მას ყველა დასცინის, რადგან ულამაზოა, თუმცა ერთ დღეს იხვის ჭუჭული მშვენიერ გედებს შეხვდება. ისინი მას ძალიან თბილად მიიღებენ. მალე იხვის ჭუკი აღმოაჩენს, რომ ის მშვენიერი გედია, რომელიც სინამდვილეში ძალიან ლამაზია. ზღაპარი ბავშვებს ასწავლის, რომ ცუდი გარეგნობის გამო სხვისი დაცინვა მიუღებელი საქციელია.

10. პრინცი ბაყაყი

მეფეს სამი ულამაზესი ქალიშვილი ჰყავს. ერთ-ერთ მათგანს ყველაზე მეტად ოქროს ბურთულით თამაში იტაცებს, რომელიც მას ჭაში ჩაუვარდება. ბურთულის ამოღებაში მისი დახმარება მხოლოდ ბაყაყს შეუძლია. დახმარების სანაცვლოდ ბაყაყი გოგონას თხოვს, რომ მასთან ერთად ჭამის, თამაშის და ცხოვრების უფლება მისცეს. პრინცესა ბაყაყს თხოვნას შეუსრულებს. ერთ დღეს ბაყაყი გოგონას ეტყვის, რომ ის მას სამუდამოდ დატოვებს, თუ პრინცესა მას ერთხელ კოცნის უფლებას მისცემს. პრინცესა ბაყაყს აკოცებს, ის კი მშვენიერ პრინცად გადაიქცევა, რომელიც მოჯადოებული იყო, პრინცესას კოცნამ კი ჯადოსგან გაათავისუფლა. ზღაპარი ბავშვებს სხვისთვის მიცემული პირობის შესრულებას ასწავლის.

ზღაპრების კითხვა ბავშვებს წარმოსახვას უვითარებს, პრობლემების გადაჭრაში ეხმარება, ღირებულებებს უყალიბებს და მათი წიგნიერების დონეს მნიშვნელოვნად ამაღლებს.

მომზადებულია Parenting.firstcry.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად