Baby Bag

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის, ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის გარემოში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

„ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის, ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის გარემოში,“ - მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევაზე ტემპერამენტის უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ხშირად ოჯახში რამდენიმე ბავშვია, მაგრამ ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდებიან, რადგან განსხვავებული ტემპერამენტის ადამიანები არიან:

„კონსტიტუციური ფაქტორებიდან ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი გახლავთ ტემპერამენტი. ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ტემპერამენტს. ტყუილად არ არის ნათქვამი: „რთული ტემპერამენტის ადამიანია.“ ხალხი ბრძენია და ეს გამონათქვამები ჰაერიდან არ მოდის ხოლმე. შეიძლება ერთ ოჯახში იყოს რამდენიმე ბავშვი ერთნაირი აღზრდის პირობებში, მაგრამ ვიღაცას არ ჰქონდეს პრობლემები, ვიღაცასთან სირთულეები გაცილებით მეტი იყოს ქცევასთან, შფოთვასთან დაკავშირებით.“

მედეა ზირაქაშვილმა ხაზი გაუსვა მიჯაჭვულობის ეტაპის უდიდეს მნიშვნელობას ბავშვის ცხოვრებაში:

„ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს მიჯაჭვულობის ეტაპს, რომელიც ხშირად ავიწყდება მშობელს და უგულებელყოფა ხდება ამ ეტაპის, რომელიც არის ნული თვიდან წლინახევრამდე ან სამ წლამდე. რა არის ეს მიჯაჭვულობა და რა არის უსაფრთხო მიჯაჭვულობა, რომელიც ასეთი მნიშვნელოვანია?! ეს არის გამზრდელ-აღსაზრდელის დამოკიდებულება. აქ არის საუბარი ნებისმიერ ადამიანზე, არამხოლოდ დედაზე. დედა შეიძლება არ იყოს და დედის ფუნქცია თავის თავზე აიღოს ნებისმიერმა სხვა ადამიანმა, რომელიც არ მოაკლებს სითბოს, არ მოაკლებს მზრუნველობას, არ მოაკლებს მხარდაჭერას, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ასაკისთვის. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა გაითავისოს, რომ არცთუ ისე მტრული განწყობაა ამქვეყანაზე, რომ არსებობენ კარგი ადამიანები, არსებობს საყრდენები, მსოფლიოში ბევრი პოზიტივია.“

მედეა ზირაქაშვილის თქმით, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარების დონეც:

„ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია განვითარების დონე. წარმოიდგინეთ ბავშვი, რომელიც არ მეტყველებს. აუცილებლად უმეტეს შემთხვევაში გვაქვს მომატებული შფოთვა, არის ქცევის დარღვევა, არის მეტი აგრესია. აქ აუცილებლად იქნება „ნერვულო ფონი“ გაცილებით უფრო მაღალი. რაც შეეხება გარემო ფაქტორებს, ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი არის მშობელი და გარემოცვა. ბავშვისთვის მშობელი არის მოდელი. ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის გარემოში. ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის.“

„სახლის გარემოს გარდა არის სხვა სოციუმი. ასაკობრივი სოციუმი არის ბაღი და სკოლა. შეიძლება სახლში იყოს სიმშვიდე, მაგრამ თავის გადარჩენისთვის ბავშვს არა დარჩენია რა, გარდა იმისა, რომ ბაღსა და სკოლაში მგლის როლი მოირგოს. ადრეულ ასაკში ბავშვის აგრესიის გამოვლინება უმეტესად არის გარემოს და აღმზრდელების არასწორი დამოკიდებულების შედეგი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მედეა ზირაქაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად