Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მიეცით

თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მიეცით

ოთხი წლის ასაკში ბავშვები განსაკუთრებული ენერგიულობით გამოირჩევიან. მშობლები შვილის აქტიურ მოძრაობას და გამუდმებულ სირბილს ხშირად ფეხს ვერ უწყობენ. თუ თქვენი შვილი ძალიან აქტიურია და არასდროს იღლება, ნუ აღელდებით. ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა. ოთხი წლის ასაკის ბავშვს საკუთარი სხეულის გაკონტროლება უკვე შეუძლია, რის გამოც ის თავს დამოუკიდებელ ადამიანად აღიქვამს, რომელსაც ყველაფრის მოსწრებისა და გაკეთების სურვილი აქვს.

4-5 წლის ასაკის ბავშვი დროის საკმაოდ მცირე მონაკვეთში უამრავი რამის გაკეთებას ასწრებს. ის დარბის, ხტუნავს, ცეკვავს, თამაშობს, ცალ ფეხზე დგება და წონასწორობის შენარჩუნებას ცდილობს, კედლებზე დაცოცავს, წარმოსახვით თოკზე ნელა გაივლის, იცინის, ავეჯზე დახტის და არასდროს იღლება. როდესაც ბავშვი ამჩნევს, რომ მან ახალი მოძრაობა აითვისა, მისი სიხარული უსაზღრვოა. ის კიდევ უფრო მონდომებული და მოტივირებული ხდება. ბავშვი ცდილობს ახალი მოძრაობები შეისწავლოს, ყოველდღიურად ატარებს ექსპერიმენტებს.

ჭარბი ენერგიის მქონე ბავშვის უსაფრთხოებაზე ზრუნვა საკმაოდ რთულია. თუ თქვენი შვილი არასდროს იღლება და მოსვენებას გაკარგვინებთ, გირჩევთ მას ენერგიის ადეკვატურად გამოყენების შესაძლებლობა მისცეთ, რაშიც ჩვენ მიერ შემოთავაზებული ეფექტიანი სტრატეგიების გამოყენება ძალიან დაგეხმარებათ.

  • ბავშვი სპორტზე ატარეთ

4-5 წლის ასაკის ბავშვისთვის იდეალურია სპორტზე სიარული. შეგიძლიათ ბავშვი ცეკვაზე, კარატეზე, ფეხბურთზე ან ცურვაზე ატაროთ. აღნიშნული აქტივობების დახმარებით ბავშვს კოორდინაციისა და ფოკუსირების უნარი გაუუმჯობესდება. აუცილებლად ჰკითხეთ ბავშვს, რომელი აქტივობებით დაკავებას ისურვებდა თავად. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ინფორმაციით, სკოლამდელი ასაკის ბავშვებისთვის განკუთვნილ სპორტულ წრეებზე 30 წუთი თავისუფლად თამაშს უნდა ეთმობოდეს, ხოლო 20 წუთი სწავლებას. გირჩევთ, ისეთი სპორტული წრე იპოვოთ, რომელიც თქვენი შვილის ასაკისთვის შესაფერისია.

  • ბავშვისთვის სპორტული ინვენტარი შეიძინეთ

სამბორბლიანი ველოსიპედი, რომელსაც თქვენი სამი წლის შვილი სიამოვნებით ატარებდა, მისთვის შესაფერისი აღარ არის. ოთხი წლის ბავშვს ველოსიპედი ორ ბორბალზე უნდა უყიდოთ. ამასთან, მას აუცილებლად უნდა ჰქონდეს უკანა დამხმარე ბორბლებიც. თქვენი შვილისთვის სხვადასხვა ზომის ბურთი, ჩოგბურთის ინვენტარი, სავარჯიშო რგოლები და სხვა სათამაშოებიც შეიძინეთ, რათა მან ენერგიის დახარჯვა სასიამოვნოდ შეძლოს. ბავშვს მისთვის საყვარელი მუსიკები შეარჩევინეთ და შესაძლებლობა მიეცით საყვარელ სიმღერებზე იცეკვოს.

  • ბავშვთან ერთად ითამაშეთ

პარკში შვილთან ერთად თუ წახვალთ, ორი ცალი სკეიტი წაიღეთ და ერთად გაერთეთ. სახლში ერთად ხატეთ, საპნის ბუშტები გაბერეთ და მათი დაჭერა სცადეთ. თუ უამინდობაა და ოთახში გამოკეტვა გიხდებათ, ბავშვებს მოწყენის შესაძლებლობა არ მისცეთ. საინტერესო ოჯახური თამაშები მოიფიქრეთ და იმხიარულეთ.

  • ტელევიზორი გამორთეთ

ფიქრობთ, რომ ტელევიზორის ყურება თქვენს შვილს ამშვიდებს? თუ ასეა, ძალიან ცდებით. ეკრანთან ჯდომა და ფერადი მულტფილმების ყურება, მას კიდევ უფრო აღაგზნებს და ბავშვის მოუსვენრობას აორმაგებს. დღის განმავლობაში თქვენს შვილს ეკრანთან ჯამში მხოლოდ ორი საათის გატარების უფლება მიეცით. დაძინებამდე სამი საათით ადრე ბავშვი კომპიუტერის, ტელეფონის ან ტელევიზორის ეკრანს მოარიდეთ.

  • ბავშვის კვება მკაცრად აკონტროლეთ

შაქრიანი პროდუქტები ჰიპერაქტივობის გამომწვევი ერთადერთი მიზეზი არ არის, მაგრამ ტკბილეულის მიღებისას ბავშვის ნერვული აღგზნება მნიშვნელოვნად მატულობს. მოერიდეთ კოფეინის შემცველ ტკბილ გაზიან სასმელებს, ბავშვისთვის ცივი ჩაისა და შოკოლადის მიცემას. ბავშვს ენერგია ბუნებრივად აქვს. ქიმიური დანამატების სახით ჭარბი ენერგიის მიღება მას ნამდვილად არ სჭირდება.

  • ბავშვი კარგი ქცევისთვის წაახალისეთ

ბავშვებს ამ ასაკში შეზღუდვების მიღება უჭირთ. თუ თქვენი შვილი სუპერმარკეტში დარბის და არ ჩერდება, უთხარით, რომ სასურველი პროდუქტების მოძებნაში დაგეხმაროთ, ხოლო თუ ასე მოიქცევა, დაპირდით, რომ პარკში სათამაშოდ წაიყვანთ. მთავარია, რომ თქვენი პირობა ყოველთვის შეასრულოთ.

მოწყენილობა ბავშვებში ჭარბი ენერგიის მოზღვავებას უწყობს ხელს

ბავშვები ხშირად იმიტომ არ ისვენებენ, რომ ისინი მოწყენილები არიან. თქვენმა შვილმა რომ არ მოწყინოს, მას გართობის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ. ბავშვს ზოოპარკში თუ გაასეირნებთ, სახლში მოსვლის შემდეგ შეგიძლიათ, საყვარელი ცხოველების დახატვა შესთავაზოთ და „ზოოპარკის ჟურნალი“ გააკეთოთ. ბავშვს მეხანძრის, მაშველის, მზარეულის ფორმები შეუკერეთ და მას წარმოსახვითი თამაშებით დაკავების შესაძლებლობა მიეცით. ბავშვს საყვარელი სათამაშოები რომ არ მობეზრდეს, მათი ნაწილი სადმე გადამალეთ, შემდეგ კი კვლავ გამოუჩინეთ. შეგიძლიათ, შვილს მეგობრებთან და მეზობლებთან სათამაშოების გადაცვლის იდეაც შესთავაზოთ. ეს მას ნამდვილად გაახარებს.

მომზადებულია ​parents.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად