Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

დიაბეტის სამი მთავარი სიმპტომი ბავშვებში - ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

დიაბეტის სამი მთავარი სიმპტომი ბავშვებში - ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

ბავშვთა ​ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა ბავშვებში შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის სიხშირისა და დაავადების სიმპტომების შესახებ საუბრობს:

„მთელს მსოფლიოში გაორმაგდა თვრამეტ წლამდე ასაკში დიაბეტის შემთხვევები. გაუარესებულია კვების ეკოლოგია. რას ჭამენ ჩვენი შვილები? კონსერვანტებით გაჯერებულ საკვებს. დღეისთვის საქართველოში 18 წლამდე ასაკის 750-770 მოზარდია დაავადებული დიაბეტით, საუბარი მაქვს აუტოიმუნურ შაქრიან დიაბეტზე. ყოველწლიურად დაახლოებით 100-110 ახალი შემთხვევაა, რაც ბევრია. სხვა ქვეყნებში უფრო ხშირია, მაგ. ფინეთში, სარდინიაში სიხშირე უფრო მაღალია. წყურვილი არ არის იმდენად მნიშვნელოვანი ​სიმპტომი დიაბეტის შემთხვევაში, უფრო მნიშვნელოვანია შარდვა. თუ ბევრ წყალს სვამს ბავშვი ზაფხულში, მოძრაობს, ოფლიანობს, ეს ნორმალურია. მთავარია, ბევრს არ შარდავდეს. თუ ბავშვი ბევრს შარდავს, განსაკუთრებით ღამე, არ არის გამორიცხული, რომ ბავშვს ჰქონდეს შაქრიანი დიაბეტი, აუტოიმუნური, ინსულინდამოკიდებული. რასაკვირველია, შესაძლოა, იყოს ბანალური საშარდე გზების ინფექციები. მთავარია, გამოვრიცხოთ ყველაზე რთული დაავადება. ამის გაგება ადვილია, იაფია. გლუკომეტრი ძალიან ბევრ ოჯახშია.“

ირაკლი ფაღავას განმარტებით, დიაბეტი ბავშვებში ​სამი მთავარი სიმპტომით ვლინდება:

„კლასიკური ტრიადაა: ბევრ წყალს სვამს, ბევრს შარდავს, წონაში იკლებს. ერთი მშობელიც არ მახსოვს, რომ მოსულიყოს და ეთქვას, ამდენ ლიტრას შარდავს ბავშვი. უბრალოდ ამბობენ, რომ ხშირად და ბევრს შარდავს. თუ ბავშვი ღამე დგება რამდენჯერმე, ეს ბევრია. თუ ჩვილია და ღამით ერთი საფენი არ ჰყოფნის, ესეც ბევრია. ბავშვი ღამე ერთხელ რომ წამოდგეს და მოშარდოს, თუ ამას აკეთებს წლების განმავლობაში, ეს არ არის პრობლემა. თუ ბავშვი ღამით საერთოდ არ დგებოდა ან დგებოდა მხოლოდ ერთხელ, ახლა კი სამჯერ ან ოთხჯერ დგება, მაშინ ეს უკვე გახშირებული შარდვაა. თუ ბავშვი ადრე არ დგებოდა ორჯერ და უკვე დგება, მაშინ უკვე სასურველია მისი შემოწმება. სისხლის საერთო ანალიზში დიაბეტი არ ჩანს. ცალკე უნდა შემოწმდეს გლუკოზა სისხლში. ეს საკმაოდ იაფი კვლევაა.“

ირაკლი ფაღავას თქმით, ბავშვებში ძალიან გახშირებულია დიაბეტი ტიპი 2-ის გამოვლენაც:

„შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ინსულინდამოუკიდებელი, რომელიც ადრე უმეტესად ასაკოვან და ჭარბწონიან ადამიანებს ჰქონდათ, მოზარდებში ძალიან ხშირია და მათ 5-10 %-ს აქვს. შეგვიძლია ბავშვს ბინის პირობებში გლუკომეტრით გავუზომოთ შაქარი. მთავარია, ნემსის გამოცვლა არ დაგვავიწყდეს. შაქარი დილით უზმოზე უნდა შეამოწმოთ. დილით უზმოზე ქვედა და ზედა ზღვარი 60-დან 100-მდე არის ნორმა. 105 და 107-იც დიდს არაფერს ნიშნავს, მაგრამ თუ 200 ან 300-ია ეს სერიოზულია. თუ აშკარა სიმპტომებია, უზმოს ნუ დაელოდებით. ბავშვს შაქარი მალევე შეუმოწმეთ. დიაბეტის არასპეციფიური სიმპტომებია ​მუცლის და თავის ტკივილი​. ზოგს შეიძლება ჰქონდეს ეს, ზოგს კი - არა. მხოლოდ ამით ნუ ვიმსჯელებთ და მშობელსაც ნუ დავაშინებთ. ეს სიმპტომები ბავშვს სამ მთავარ სიმპტომთან ერთად უნდა ჰქონდეს.“

„ზუსტად რაღაცას რომ დავადოთ ხელი, ასე არ არის. ყველაზე გავრცელებული რისკ-ფაქტორია ვირუსული ინფექციები, ყველაზე ხშირად ასახელებენ ჩუტყვავილას, ყბაყურას. ინფექციის გადატანიდან 2-4 კვირაში ეწყებათ ხოლმე სიმპტომები. დიაბეტის გამომწვევ ერთ-ერთ რისკ-ფაქტორად ითვლება ხელოვნური საკვები ფორმულები. ​დედის რძეზე უკეთესი არაფერია ნამდვილად. გენეტიკური გავლენები არის, თუმცა ძალიან მცირედი. თუ თქვენს შვილს აქვს დიაბეტი, 5-10 %-ია იმის შანსი, რომ მის შვილებს ან დედმამიშვილს ექნება დიაბეტი,“ - აცხადებს ირაკლი ფაღავა.

წყარო: ​იმედის დღე

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

R.


წაიკითხეთ სრულად