Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს“

„ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს“
როგორი მოსწავლე იყო ზალიკო სულაკაური, რატომ აირჩია ხატვის ეს მიმდინარეობა - კარიკატურისტობა და რატომ გადაწყვიტა მასწავლებლობა - ამ და სხვა საინტერესო კითხვებზე ​Moms.ge-ს მხატვარი, კარიკატურისტი ზალიკო სულაკაური პასუხობს. 

- სკოლის პერიოდზე რომ გვესაუბროთ. როგორი მოსწავლე იყავით, თქვენ და თქვენი ტყუპისცალი ძმა ხშირად ერეოდით მასწავლებლებს ერთმანეთში?

- მოუსვენარი ბავშვი ვიყავი, მაგრამ დღეს ჩემი მასწავლებლები ამაყობენ ჩემით. ახლა ჩემს სკოლაში რომ მივდივარ და ბავშვები იგებენ, მეც მათსავით აქ ვსწავლობდი, გახარებულები არიან. ეს სიხარული მაბედნიერებს. არაფერია იმაზე კარგი, როცა აცნობიერებ, რომ ბავშვებს უყვართ ზალიკო. რაც შეეხება ზურიკოს, დღემდე ვერევით ერთმანეთში. სკოლაში ამას ჩვენ სასარგებლოდ ვიყენებდით და სწავლაში შრომას ვინაწილებდით. თუმცა ერთხელ გამოგვიჭირეს და ერთდროულად გამოგვიძახეს. ვერ დავმალავ, მასწავლებლები ხელს გვიწყობდნენ, იცოდნენ, რომ ხატვა გვიყვარდა და ამ საქმის ერთგულები ვიქნებოდით. მთელმა სკოლამ იცოდა, რომ ზალიკო და ზურიკო მხატვრები უნდა გამოსულიყვნენ.

- რა ასაკიდან დაიწყეთ ხატვა?

- ბაღში წასვლამდე დავიწყე ხატვა, მაგრამ სკოლაში დაწყებითი კლასებიდანვე ჩავიბეჭდე გონებაში, რომ მხატვრობა იყო ჩემი მომავალი ხელობა.

- თქვენი ხატვის მასწავლებელიც რომ გაიხსენოთ.

- აკადემიის მოსამზადებელ კურსებზე სიარულისას აკაკი თევზაძე მასწავლიდა. მთელ გულს დებდა საქმეში და ხატვის სიყვარულს მინერგავდა. მასწავლიდა, როგორ უნდა მივდგომოდი ამ საგანს და შემდეგ როგორ გადმომეტანა ქაღალდსა თუ ტილოზე შედევრი. შეეძლო თუ არა მოსწავლეს, სხვა საქმე იყო, მას მაინც განსაკუთრებული მიდგომა ჰქონდა საქმის მიმართ და სხვა მხრიდან გვასწავლიდა ყველაფერს. ასევე მასწავლებელი, რომელმაც ხატვა მასწავლა და სხვა გზისკენ არ გადამახვევინა, არის რემბრანდტი.

- რას ნიშნავს თქვენთვის ხატვა?

- ნებისმიერი მკითხველისთვის ადვილად გასაგებად ვიტყვი - თქვენთვის რას წარმოადგენს სუნთქვა? ხომ მოკვდება ადამიანი რომ არ ისუნთქოს? ასეა. ბედნიერი ვარ, როცა ვხატავ ჩემს ემოციას, ხედვას. მოუსვენარი კაცი ვარ, სულ მინდა, ვხატო. ყველაფერთან ერთად, ეს ჩემი ერთ-ერთი ძირითადი შემოსავალია. არავინ იფიქროს, რომ მხატვარი ღარიბი კაცია და კიბის ქვეშ კვდება. ტყუილია. არ არსებობს მშიერი მხატვარი. ამაზე დიდი სიმდიდრე არაფერია ბავშვების შემდეგ...

- კარიკატურების ხატვა რატომ გადაწყვიტეთ, რა მნიშვნელობას ანიჭებთ ამ მიმდინარეობას?

- ეს არის ყველაზე რთული მიმდინარეობა იმიტომ, რომ ჩარჩოებს ანგრევ და ცდილობ, წარმოაჩინო სხვა რაღაცები. ბავშვობიდან მოყოლებული დღემდე მულტფილმები მიყვარს. მთავარი მარცვალი კი საიდანაც მულტიპლიკაცია აღმოცენდა, კარიკატურაა. ამასთან ერთად, ოჯახში სუფრა რომ იშლებოდა, ჩემთან თუ სხვაგან, არ აქვს მნიშვნელობა, ყველას ვხატავდი. სკოლაშიც სულ მასწავლებლებს ვხატავდი. ვხატავდი მარტივად, გასაგებად და სახალისოდ. დროთა განმავლობაში კი მივხვდი, რომ ეს ჩემი საქმე იყო. მინდოდა ხალხისთვის ხალისი მომეტანა. ეს ყველაფერი გადამდებია.

- ცნობილი ადამიანებიდან ვისი კარიკატურები დაგიხატავთ და ვისი დაგმახსოვრებიათ განსაკუთრებულად?

- ასე განსაკუთრებულად არ მიყვარს ვინმე ცნობილი ადამიანის კარიკატურა, ყოველ ჯერზე ვცდილობ, რომ უკეთესი შევქმნა.

- როგორც ვიცით, ახლა ბავშვებს ასწავლით ხატვას, რატომ გადაწყვიტეთ მასწავლებლობა?

მწერლის ოჯახში დავიბადე. მამაჩემი კინოდრამატურგია, ამასთანავე მასწავლებელი იყო. ჩემი ძმაც, ტყუპისცალიც მასწავლებელია. როგორც ჩანს, ჯიშში გვაქვს. სასიამოვნოა, როცა შენს ცოდნას სხვას უზიარებ. ასწავლი მარტივ გზებს და ეხმარები შედეგის მიღებაში.

- და ბოლოს, მშობლებს რომ მივცეთ რჩევა - რა ასაკიდან უნდა შეიყვანონ შვილები ხატვაზე?

- ვფიქრობ, ყველა ბავშვში დევს ხატვის სურვილი. რა ასაკიდანაც არ უნდა გაუჩნდეს ბავშვს ხატვის სურვილი, მისაღებია მასწავლებელთან მიყვანა. ყველას აქვს აღქმის უნარი და უჩნდება სურვილი, ეს აღქმა და ემოცია ფურცელზე გადმოიტანოს. მართალია, ყველა ბავშვი მხატვარი ვერ გამოვა, მაგრამ მათ ჩამოუყალიბდებათ გემოვნება, ისწავლიან სხვებთან ურთიერთობას. ბავშვს არასოდეს დაავიწყდება ხატვაზე რომ დადიოდა, ყოველთვის დადებითად გაახსენდება და მის მომავალზე მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს. 

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი 
წაიკითხეთ სრულად