Baby Bag

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

​თამაშის მეშვეობით ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან

თამაში ბავშვის ცხოვრებისა და განვითარების განუყოფელი ნაწილია, თუმცა ხშირ შემთხვევაში უფროსების მხრიდან მისი მნიშვნელობა სათანადოდ არ  ​ფასდება ​თამაშის მეშვეობით  ჩვენი შვილები პიროვნულად იზრდებიან, ვითარდებიან და ჯანსაღდებიან.

ბავშვები თამაშით სწავლობენ

თამაშის დროს ბავშვები ძალიან ბევრ ახალ უნარს იძენენ. წარმოსახვით სასურსათო მაღაზიაში ისინი კოგნიტურ უნარებს ივითარებენ, ანგარიშობენ და პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ. ფიზიკური შესაძლებლობების განვითარებაში კი მათ მოედანზე სირბილი და კუბიკების მეშვეობით პატარა სახლების შენება ეხმარებათ. სათამაშო დინოზავრებთან კომუნიკაციის დასამყარებლად მათ ლექსიკონის განახლება და მისი ახალი სიტყვებით შევსება ესაჭიროებათ. სოციალური უნარების განვითარებას კი მეგობრებთან ერთად წამოწყებული მრავალფეროვანი თამაშებით ახერხებენ.

თამაში ბავშვს ფიზიკურად აჯანსაღებს

თამაშის წყალობით ბავშვი ფიზიკურად ძლიერდება და ჯანსაღდება. თამაში წარმატებით ებრძვის ჭარბწონიანობის პრობლემას, რომელიც თანამედროვე ბავშვებში ძალიან გავრცელებულია.

თამაში სტრესს ამარცხებს

ბავშვის ემოციური ზრდის ხელშეწყობა თამაშის კიდევ ერთი ძლიერი მხარეა. მეგობრებთან ერთად წარმოსახვითი სამყაროების დალაშქვრა შფოთვას მნიშვნელოვნად ამცირებს. ბავშვები, რომლებიც ხშირად თამაშობენ, სტრესისგან მარტივად თავისუფლდებიან.

თამაშის მნიშვნელობა გაცილებით დიდია, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს

თამაში ერთი შეხედვით ძალიან მარტივი და უბრალო აქტივობებისგან შედგება, თუმცა რეალურად ის საკმაოდ რთული და კომპლექსურია. თამაშის უამრავი სახესხვაობა გვხვდება. არსებობს სიმბოლისტური, სოციო-დრამატული, ფუნქციონალური და სხვა ტიპის თამაშები. თანამედროვე მკვლევარები თამაშის სხვა და სხვა ასპექტს სიღრმისეულად იკვლევენ. მათ აინტერესებთ, როგორ სწავლობენ ბავშვები მისი დახმარებით, როგორ მოქმედებს ბუნებაში თამაში ბავშვების ჯანმრთელობაზე, რა გავლენას ახდენს სასკოლო შესვენებების არსებობა ბავშვის ფსიქიკაზე და ა.შ.

გამონახეთ დრო თამაშისთვის

მშობლის უმთავრესი მოვალეობა შვილების განათლებისა და განვითარების ხელშეწყობაა. თუ გსურთ თქვენმა შვილმა ენობრივი, კოგნიტური, ემოციური, სოციალური და ფიზიკური უნარების განვითარება სრულყოფილად შეძლოს, მას თამაშისთვის საკმარისი დრო უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ იმას, რომ ბავშვი საკუთარი დროის დიდ ნაწილს სწორედ თამაშს უთმობდეს.

სწავლა და თამაში ერთმანეთისგან არ გამიჯნოთ

სწავლა და თამაში განცალკევებულ აქტივობებად არ უნდა აღვიქვათ, რადგან მათ შორის საკმაოდ მჭიდრო ურთიერთკავშირშია. სწავლა თამაშის გარეშე, ეს იგივეა, რაც ქიმიის ლექცია ლაბორატორიის გარეშე. თამაში თქვენი შვილის ლაბორატორიაა, სადაც ის მისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან უნარებს იძენს.

თამაში ბუნებაში

ხშირად გაიხსენეთ საკუთარი ბავშვობა. აღმოაჩენთ, რომ საუკეთესო მოგონებები, რომელთა გახსენება ყველაზე მეტ სიხარულს განიჭებთ, საგარეო აქტივობებთან ასოცირდება. თოვლში ციგურაობა, ქვიშის კოშკების აგება, ეზოში სხვა ბავშვებთან ერთად სირბილი სწორედ ის აქტივობებია, რომელიც ნებისმიერ ბავშვს აბედნიერებს. მიეცით თქვენს შვილს შესაძლებლობა ბუნებაში თამაშით დატკბეს.

გაიღრმავეთ თქვენი ცოდნა თამაშის შესახებ

თამაშის შესახებ უამრავი ახალი კვლევა და ნაშრომი იწერება. ნუ დასჯერდებით იმას, რაც უკვე იცით. მუდმივად იზრუნეთ საკუთარი ცოდნის გაფართოებაზე. წაიკითხეთ მეტი თამაშის შესახებ, გაეცანით თანამედროვე ხედვებს და მათი პრაქტიკაში გამოყენება სცადეთ.

ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს

ბავშვობაში, ალბათ, ხშირად გითამაშიათ სპონტანური თამაშები. მიეცით თქვენს შვილებს შესაძლებლობა დამოუკიდებლად ითამაშონ. ენდეთ საკუთარ ინსტინქტებს და ყველაფერს წინასწარ ნუ დაგეგმავთ. მალე დარწმუნდებით, რომ თქვენს შვილებს ძალიან მდიდარი წარმოსახვა აქვთ.

თამაში ბავშვს დამოუკიდებლად განვითარების შესაძლებლობას აძლევს

თამაშის დროს ბავშვი ბევრად დიდ მონდომებას ავლენს, ვიდრე საშინაო დავალების შესრულებისას. მას თამაში აძლევს ბევრად მეტ დროს და შესაძლებლობას, რათა კომპლექსურად განვითარდეს. წარმოსახვით რესტორანში თამაშისას, ბავშვი მენიუს ადგენს, იღებს შეკვეთებს, აწესებს ფასებს, ესაუბრება მომხმარებელს. ის სხვა და სხვა უნარს მხოლოდ ერთი თამაშის დახმარებით ივითარებს და ამ ყველაფერს დამოუკიდებლად, ყოველგვარი დახმარების გარეშე აკეთებს. სწორედ ამიტომ არის თამაში უნიკალური საშუალება ბავშვის თვითშეფასებისა და თავდაჯერების გაზრდისთვის. თუ გსურთ თქვენი შვილი დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანად გაიზარდოს, მიეცით მას თამაშის შესაძლებლობა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლების მთავარი შეცდომა არის, რომ ბავშვის მეცადინეობას პირდაპირ იწყებენ ყველაზე რთული ნაწილით,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ მშობლებს ბავშვის მეცადინეობისას დაშვებული შეცდომების შესახებ საინტერესო ინფორმაცია მიაწოდა:

„ნებისმიერი ინფორმაციის დამახსოვრებისთვის, ნებისმიერ შემთხვევაში მნიშვნელოვანია მოტივაცია და ემოცია. მნიშვნელოვანი კომპონენტია ყურადღების კონცენტრირება. მოტივაცია შეიძლება იყოს ბევრნაირი. სასკოლო ასაკის ბავშვის შემთხვევაში დადებითი ემოცია პრიორიტეტია და გადამწყვეტია. დადებითად მოტივირებული ბავშვი უკეთესად კონცენტრირდება ამ აქტივობაზე. შესაბამისად მას ნაკლები დრო სჭირდება კონკრეტული ინფორმაციის დამახსოვრებისთვის. უარყოფითი ემოციის წილი ნაკლები უნდა იყოს. ძალდატანების კომპონენტი ამ ემოციას აფუჭებს. თუ მხოლოდ იძულებაზეა დამოკიდებული, ბავშვი ვერ აცნობიერებს რატომ, რისთვის, თუ მეცადინეობის პროცესი ცუდ ემოციასთან ასოცირდება, ბუნებრივად იბლოკება რაღაც. გეგონება ტვინი თვითონ ებრძვის, რომ ეს ინფორმაცია არ დაიმახსოვროს.

მნიშვნელოვანია, როგორ არის მოწყობილი სამუშაო გარემო. თუ ჩვენ ცოტა არასწორად ვეხმარებით ბავშვს, ეს პრობლემაა. თუ ჩვენთვისაც ეს ისეთი მომენტია, რომ „ვაიმე, ახლა ამას სამეცადინო აქვს,“ ან მე სამზარეულოში ვარ და გეუბნები: „წადი ახლა შენ იმეცადინე იქ და არ გამოხვიდე, სანამ არ ისწავლი და მერე მოვალ და უნდა ჩამაბარო, არ ვნახო, რომ რამე შეგეშალოს,“ ეს იმდენად სტრესული მომენტია, რომ ბავშვზე პირიქით მოქმედებს. მას ემატება სტრესი, ემატება სტრესის ჰორმონები.

ჩვენ უნდა გავარკვიოთ, როგორია ბავშვის აკადემიური უნარები, ინტელექტუალური შესაძლებლობები რამდენად სრულყოფილია. რამდენად შეუძლია მას მიწოდებული ინფორმაციის გადამუშავება. შეიძლება მიწოდებული ინფორმაციის ტემპი იყოს შესაცვლელი, მოცულობა, ფორმა იყოს შესაცვლელი. მთავარი შეცდომა არის, რომ ბავშვის მეცადინეობას პირდაპირ იწყებენ ყველაზე რთული ნაწილით, რომ დროზე მოვითაოთ. წესით, ეს არ არის სწორი. როგორც კვებაში, გვჭირდება სტარტერი, მთავარი კერძი და მერე დესერტი, მეცადინეობის პროცესსაც სჭირდება უფრო მარტივი, ნაცნობი, უკვე გაშიფრული, დამუშავებული ინფორმაცია. თითქოს გონება გახურდა, უნარები გავარჯიშდა. მერე გადავიდეთ რთულ ნაწილზე და ბოლოსთვის ვიტოვებთ მარტივ, სახალისო ნაწილს,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

წაიკითხეთ სრულად