Baby Bag

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს
ჩვილი ბავშვები არასდროს ცრუობენ, თუმცა საუბრის დაწყებასთან ერთად ბავშვი ტყუილის თქმასაც ​სწავლობს. პატარები სიცრუის თქმის გამო ყოველთვის არ უნდა გააკრიტიკოთ, რადგან განვითარების საწყის ეტაპზე ტყუილის თქმა ბავშვის კოგნიტური უნარების დახვეწაზე მიგვანიშნებს. მშობლების მხრიდან აქტიური ჩარევა და ბავშვის სწორად აღზრდა მას ცუდისა და კარგის გარჩევას ასწავლის. თუ გსურთ ბავშვი გულახდილი იყოს და ტყუილის თქმას გადაეჩვიოს, დაეხმარეთ მას სწორად ჩასწვდეს სიცრუისა და სიმართლის არსს, იცოდეს თითოეული მათგანის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.

ბავშვის სწორად აღზრდა მარტივი არ არის. თქვენი შვილი რომ გულახდილობას მიაჩვიოთ, შესაძლოა, ამისთვის წლები დაგჭირდეთ. ვაღიაროთ, რომ სიმართლის თქმა მარტივი არასდროსაა. სრულფასოვანი გულწრფელობა სოციალურად მიუღებელიც კია და ასეთად ყოფნა არც თქვენს შვილს არგებს რამეს. კომპლექსური სწავლებითა და მოთმინებით ბავშვს აუცილებლად ასწავლით, თუ როდის არის აუცილებელი სიმართლის თქმა და როდის არ უნდა ისაუბროს ხმამაღლა თავის განცდებსა და ფიქრებზე.

კარგისა და ცუდის გარჩევას ბავშვი 5-6 წლის ასაკში სწავლობს. როდესაც სკოლაში მიდის, მან სიმართლისა და სიცრუის შესახებ ბევრი რამ უნდა იცოდეს. შედარებით პატარა ასაკში ბავშვებმა იციან, რომ არსებობს ცუდი და კარგი ქცევები. ისინი თავიანთ მშობლებს აკვირდებიან და დასკვნები მათი ქცევებიდან გამომდინარე გამოაქვთ.

მშობელი თავად უნდა იყოს გულწრფელი

სიცრუისა და სიმართლის გარჩევა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, თუმცა ეცადეთ ამ დროს მათ თავად არ უთხრათ ბევრი სიცრუე. თუ მამა სახლშია, დედას კი ბავშვები სასეირნოდ ჰყავს წაყვანილი, სადაც ბავშვებთან ერთად მაღაზიების თვალიერებით ერთობა, შინ მისულმა თავის მეუღლეს არ უნდა უთხრას, რომ მას და ბავშვებს საცობების გამო შინ მოსვლა დააგვიანდათ. პატარები ყველაფერს ამჩნევენ და იმახსოვრებენ. თქვენი ქცევა მათთვის ყოველთვის სამაგალითოა.

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელმა თავისი შეცდომა ყოველთვის უნდა აღიაროს. თუ ბავშვებთან ერთად პიკნიკზე მიდიხართ და მათი საყვარელი ტკბილეული სახლში დაგრჩებათ, გულახდილად უთხარით, რომ შეცდომა დაუშვით და მოუბოდიშეთ კიდეც. ამაში ცუდი არაფერია. ბავშვი თქვენს ქმედებებს აუცილებლად გაიმეორებს.

მშობელი ბავშვისთვის ავტორიტეტი უნდა იყოს და არა ავტორიტარი

გულახდილი ბავშვის აღზრდას დიდი მოთმინება სჭირდება. ბავშვი ზრდასთან ერთად მშობლების წინაშე გულწრფელობას კარგავს, რადგან ხშირ შემთხვევაში სასჯელი აშინებს. არ აქვს მნიშვნელობა რა პრინციპებით ზრდით ბავშვს, თუ ის თქვენს მითითებას გადაუხვევს, მიეცით საშუალება თავისი ქცევის მიზეზებზე გულახდილად დაგელაპარაკოთ. თუ მას ამის უფლებას არ მისცემთ, მომავალში ყველაფერს დაგიმალავთ. მოუსმინეთ თქვენს შვილს. ესაუბრეთ იმ უმთავრეს პრინციპებზე, რომლის მიხედვითაც მას ზრდით. აუცილებლად შეაქეთ გულახდილობის გამო.

ასწავლეთ ბავშვს წიგნებისა და ფილმების დახმარებით

ბავშვებთან ერთად ხშირად იკითხეთ, ფილმებს უყურეთ და შემდეგ ნანახსა და წაკითხულზე გულახდილად ისაუბრეთ. აუხსენით თქვენს შვილს, რატომ მოგწონთ ან არ მოგწონთ ესა თუ ის პერსონაჟი. მატყუარა პერსონაჟების ქცევები გააანალიზეთ, ასწავლეთ თქვენს შვილს, თუ რატომ იქცევა ესა თუ ის გმირი არასწორად.

მშობელმა უნდა იცოდეს, რომ გულწრფელობას ბავშვი ერთ დღეში ვერ ისწავლის

მცირეწლოვან ბავშვებს მარტივი სიმბოლოებით და ფრაზებით უნდა ასწავლოთ, მაგრამ თინეიჯერები კომპლექსური ქცევებისა და აბსტრაქტული კონცეფციების ანალიზს ეჩვევიან. თინეიჯერებს ბევრად რთული ცხოვრება აქვთ, ვიდრე მცირეწლოვან პატარებს. ისინი სკოლაში ძალიან ბევრ დაბრკოლებას ხვდებიან, იცნობენ ახალ ადამიანებს, წვეულებებზე დადიან. მშობელმა თავის შვილს უნდა ასწავლოს, თუ რატომ არის გულწრფელობა ძლიერი სოციალური იარაღი და რატომ არ უნდა ცრუობდეს ადამიანი, რომელსაც სოციუმში ნორმალურად ცხოვრება სურს. არსებობენ ბავშვები, რომლებიც კონფრონტაციას ყოველთვის გაურბიან. დარწმუნდით, რომ თქვენი შვილიც დაპირისპირების ან უთანხმოების შიშით ტყუილში ცხოვრებას არ ეჩვევა. ბავშვს აუცილებლად უნდა ესაუბროთ. მისთვის სწორი რჩევებისა და რეკომენდაციების მიცემა რომ შეძლოთ, მის ცხოვრებას კარგად უნდა იცნობდეთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არავითარ შემთხვევაში არ ველაპარაკოთ ბავშვს ენის მოჩლექით,“ - პედიატრი ანა მაღრაძე

პედიატრმა ანა მაღრაძემ ბავშვებში მეტყველების შეფერხებისა და ენაბორძიკობის პრევენციისთვის მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„აუცილებელია ბავშვთან ასაკის შესაბამისი აქტივობები, ასაკის შესაბამისი მეტყველების გამომუშავება. ჩვენ არ უნდა ვესაუბროთ რთული წინადადებებით ბავშვს, რომელიც არის ორი წლის. არავითარ შემთხვევაში არ ველაპარაკოთ ბავშვს ენის მოჩლექით. უბრალოდ ვსაუბრობთ სწორად, გამართულად, მშვიდ ტონალობაში, აუცილებლად ნელა, გარკვევით, არააგრესიულად. ვცდილობთ, რომ ბავშვმა სწორად გადმოსცეს თავისი აზრი.

ენაბორძიკობის დროს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს მშობლების და გარშემომყოფების რეაქციას. როდესაც ბავშვი, რომელსაც აქვს ენაბორძიკობა, იწყებს საუბარს და მშობელი ამ დროს ან დაძაბული უყურებს, ან არ აცდის საუბრის დასრულებას, ბავშვი ამ დროს უფრო მეტად იძაბება და ეს კიდევ უფრო მეტად იწვევს ენაბორძიკობას. ბავშვი უფრო სტრესში ვარდება.

 ძირითადად ხდება ფსიქოლოგების ჩართვა, თუ ეს არის განსაკუთრებით სტრესულ ფონზე განვითარებული, შეიძლება ჩავრთოთ ლოგოპედი, მეტყველების თერაპევტი. თუ არის ნეიროგენული მიზეზით განპირობებული, ამ შემთხვევაში საჭირო ხდება მედიკამენტოზური თერაპია შესაბამისი დანიშნულებით. გააჩნია დიაგნოზს, რა მიზეზის გამო განვითარდა ენაბორძიკობა.

ექვსი თვის ბავშვი, რომელიც იწყებს მარცვლების წარმოთქმას და თუნდაც გაუაზრებლად, მაგრამ ამბობს ორმარცვლიან სიტყვებს, წყვეტილად, მაგრამ ერთი და იგივე მარცვლების გამეორებით, ეს, რა თქმა უნდა, არ ჩაითვლება ენაბორძიკობად. ენაბორძიკობა ითვლება უკვე იმ ასაკიდან, როდესაც ბავშვი იწყებს უკვე მეტყველებას და ამ მეტყველების დინამიკურობა ირღვევა. ბავშვი ვეღარ ალაგებს წინადადებას, იწყებს ერთი და იგივე სიტყვის ან მარცვლის გამეორებას, ან აკეთებს პაუზებს მარცვლებს ან სიტყვებს შორის,“- მოცემულ საკითხზე ანა მაღრაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დილა“ 

წაიკითხეთ სრულად