Baby Bag

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ფულის გონივრულად ხარჯვა

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ფულის გონივრულად ხარჯვა

საკრედიტო ბარათებით, ონლაინ ბანკებით და საგადასახადო კოდექსებით დატვირთულ სამყაროში ფულის რაციონალურად გამოყენება ყველა ადამიანს უნდა ​შეეძლოს. მშობლები ფიქრობენ, რომ ბავშვს ფინანსურ და ეკონომიკურ საკითხებში გათვითცნობიერება არ სჭირდება, რადგან ამისთვის ჯერ კიდევ პატარაა. ფინანსისტები კი მშობლებს ურჩევენ, რომ შვილებს ფულის გონივრულად ხარჯვა და გამოყენება ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ. ჩვენს სტატიაში გთავაზობთ საინტერესო რჩევებს, რომელთა დახმარებით შვილებს საბაზისო ფინანსურ და ეკონომიკურ განათლებას მისცემთ.

ფული ბავშვისთვის უხილავი არ უნდა იყოს

ფეხბურთის თამაში რომ ისწავლოთ, პრაქტიკა აუცილებლად გჭირდებათ. წარმოიდგინეთ, რომ აღნიშნულ სპორტს მხოლოდ თეორიულად იცნობთ, შემდეგ კი სტადიონზე გადიხართ და თამაშს იწყებთ. დარწმუნებული უნდა იყოთ, რომ არაფერი გამოგივათ. ფეხბურთის თამაში და მის შესახებ თეორიული ცოდნის მიღება ორი ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებული აქტია. მშობლებმა ბავშვების წინ საკუთარი ფინანსების შესახებ ღიად უნდა ისაუბრონ, მათი თანდასწრებით განიხილონ ოჯახის ბიუჯეტი და გადაჭრან ფინანსური პრობლემები. მათ ბავშვებს უნდა აუხსნან, რომ საკრედიტო ბარათი ფინანსების ამოუწურავი წყარო არ არის და მისი გონივრული გამოყენება ყველამ უნდა იცოდეს. აუცილებლად ასწავლეთ ბავშვს ერთმანეთისგან განასხვაოს საჭიროებები და სურვილები. მან უნდა იცოდეს, რა სჭირდება ადამიანს აუცილებლად ნორმალური ფუნქციონირებისთვის.

მიეცით ბავშვს მცირედი ფული, რომლის განკარგვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს

ბავშვის ფინანსურ საკითხებში გათვითცნობიერება თუ გსურთ, მას ფულთან ურთიერთობა უნდა ასწავლოთ. მსგავს შემთხვევებში ნაღდი ფული გამოიყენეთ, რადგან ის საკრედიტო ბარათთან შედარებით ბევრად პრაქტიკულია, ამასთან ბავშვი თავისი თვალით დაინახავს, რომ როდესაც რაიმეს შეიძენს, ფული ერთ წუთში გაქრება. მიეცით ბავშვს საშუალება მაღაზიაში დამოუკიდებლად შევიდეს და სასურველი ნივთები ან ტკბილეული შეიძინოს. უმჯობესია, თუ მას ფულის გამომუშავებასაც ადრეული ასაკიდანვე ასწავლით. მიეცით სახლში რაიმე დავალება, რომლის შესრულების შემთხვევაში მცირედი ფულადი ჯილდო დაუწესეთ.

არ დააბნიოთ ბავშვი ფინანსური ლექსიკის ხშირი გამოყენებით

ბავშვთან ფულზე საუბრისას მისთვის გასაგები ენა უნდა გამოიყენოთ. თუ მას საგადასახადო კოდექსისა და მსგავსი რთული საკითხების შესახებ დაუწყებთ საუბარს, ის ვერაფერს გაიგებს. ფინანსურ ტერმინებში გასარკვევად ბავშვთან ერთად უყურეთ ფილმებს, სატელევიზიო შოუებს, მოუსმინეთ სიმღერებს. თუ ტელევიზორის ყურებისას ბავშვი რაიმე გაურკვეველ ფრაზას გაიგონებს, ის აუცილებლად დაგისვამთ კითხვას, თქვენ მიერ გაცემულ პასუხს კი სამუდამოდ დაიმახსოვრებს. უმჯობესია, თუ დაინტერესება ბავშვისგან წამოვა. ნუ მოახვევთ მას თავს ისეთ ინფორმაციას, რომელიც მისთვის საინტერესო არ არის. ფინანსისტები თვლიან, რომ ბავშვს გარკვეული ეკონომიკური იდეები ადრეული ასაკიდანვე უნდა მიაწოდოთ. მან უნდა იცოდეს, რომ ფული მის ცხოვრებაში სამომავლოდ დიდ როლს ითამაშებს. ბავშვის დასაინტერესებლად მასთან საუბრისას მეტი სითამამე გამოიჩინეთ. ესაუბრეთ მას მეწარმეობაზე, მიაწოდეთ ცნობები სტარტაპებისა და ინვესტიციების შესახებ, ასე მას უფრო მოტივირებულ და ცნობისმოყვარე ადამიანად ჩამოაყალიბებთ.

აუხსენით ბავშვს, რომ ფული სხვების დასახმარებლად ძლიერ იარაღს წარმოადგენს

ფულზე საუბრისას აუცილებლად განუმარტეთ ბავშვს, რომ ზოგიერთი ადამიანი სხვებთან შედარებით მეტი პრივილეგიებით სარგებლობს. აღნიშნული პრივილეგიები ადამიანმა სწორად უნდა გამოიყენოს. ასწავლეთ თქვენს შვილს მეტი ქველმოქმედების შესახებ. მან უნდა იცოდეს, რომ ფულის დაზოგვა მხოლოდ საკუთარი სურვილების დასაკმაყოფილებლად არ სჭირდება, ფული სხვების დასახმარებლადაც უნდა გამოიყენოს. მას არ უნდა დაენანოს საკუთარი ფინანსების სხვებისთვის გაზიარება. ბავშვში თანაგრძნობის უნარის განვითარებაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. თუ გსურთ თქვენი შვილი მომავალი გამოწვევებისთვის მზად იყოს, ასწავლეთ მას ფულის სიფრთხილით გამოყენება, მისი რაციონალური ხარჯვა და სხვა ადამიანების გასაჭირის გაზიარება.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად