Baby Bag

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ფულის გონივრულად ხარჯვა

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ფულის გონივრულად ხარჯვა

საკრედიტო ბარათებით, ონლაინ ბანკებით და საგადასახადო კოდექსებით დატვირთულ სამყაროში ფულის რაციონალურად გამოყენება ყველა ადამიანს უნდა ​შეეძლოს. მშობლები ფიქრობენ, რომ ბავშვს ფინანსურ და ეკონომიკურ საკითხებში გათვითცნობიერება არ სჭირდება, რადგან ამისთვის ჯერ კიდევ პატარაა. ფინანსისტები კი მშობლებს ურჩევენ, რომ შვილებს ფულის გონივრულად ხარჯვა და გამოყენება ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ. ჩვენს სტატიაში გთავაზობთ საინტერესო რჩევებს, რომელთა დახმარებით შვილებს საბაზისო ფინანსურ და ეკონომიკურ განათლებას მისცემთ.

ფული ბავშვისთვის უხილავი არ უნდა იყოს

ფეხბურთის თამაში რომ ისწავლოთ, პრაქტიკა აუცილებლად გჭირდებათ. წარმოიდგინეთ, რომ აღნიშნულ სპორტს მხოლოდ თეორიულად იცნობთ, შემდეგ კი სტადიონზე გადიხართ და თამაშს იწყებთ. დარწმუნებული უნდა იყოთ, რომ არაფერი გამოგივათ. ფეხბურთის თამაში და მის შესახებ თეორიული ცოდნის მიღება ორი ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებული აქტია. მშობლებმა ბავშვების წინ საკუთარი ფინანსების შესახებ ღიად უნდა ისაუბრონ, მათი თანდასწრებით განიხილონ ოჯახის ბიუჯეტი და გადაჭრან ფინანსური პრობლემები. მათ ბავშვებს უნდა აუხსნან, რომ საკრედიტო ბარათი ფინანსების ამოუწურავი წყარო არ არის და მისი გონივრული გამოყენება ყველამ უნდა იცოდეს. აუცილებლად ასწავლეთ ბავშვს ერთმანეთისგან განასხვაოს საჭიროებები და სურვილები. მან უნდა იცოდეს, რა სჭირდება ადამიანს აუცილებლად ნორმალური ფუნქციონირებისთვის.

მიეცით ბავშვს მცირედი ფული, რომლის განკარგვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს

ბავშვის ფინანსურ საკითხებში გათვითცნობიერება თუ გსურთ, მას ფულთან ურთიერთობა უნდა ასწავლოთ. მსგავს შემთხვევებში ნაღდი ფული გამოიყენეთ, რადგან ის საკრედიტო ბარათთან შედარებით ბევრად პრაქტიკულია, ამასთან ბავშვი თავისი თვალით დაინახავს, რომ როდესაც რაიმეს შეიძენს, ფული ერთ წუთში გაქრება. მიეცით ბავშვს საშუალება მაღაზიაში დამოუკიდებლად შევიდეს და სასურველი ნივთები ან ტკბილეული შეიძინოს. უმჯობესია, თუ მას ფულის გამომუშავებასაც ადრეული ასაკიდანვე ასწავლით. მიეცით სახლში რაიმე დავალება, რომლის შესრულების შემთხვევაში მცირედი ფულადი ჯილდო დაუწესეთ.

არ დააბნიოთ ბავშვი ფინანსური ლექსიკის ხშირი გამოყენებით

ბავშვთან ფულზე საუბრისას მისთვის გასაგები ენა უნდა გამოიყენოთ. თუ მას საგადასახადო კოდექსისა და მსგავსი რთული საკითხების შესახებ დაუწყებთ საუბარს, ის ვერაფერს გაიგებს. ფინანსურ ტერმინებში გასარკვევად ბავშვთან ერთად უყურეთ ფილმებს, სატელევიზიო შოუებს, მოუსმინეთ სიმღერებს. თუ ტელევიზორის ყურებისას ბავშვი რაიმე გაურკვეველ ფრაზას გაიგონებს, ის აუცილებლად დაგისვამთ კითხვას, თქვენ მიერ გაცემულ პასუხს კი სამუდამოდ დაიმახსოვრებს. უმჯობესია, თუ დაინტერესება ბავშვისგან წამოვა. ნუ მოახვევთ მას თავს ისეთ ინფორმაციას, რომელიც მისთვის საინტერესო არ არის. ფინანსისტები თვლიან, რომ ბავშვს გარკვეული ეკონომიკური იდეები ადრეული ასაკიდანვე უნდა მიაწოდოთ. მან უნდა იცოდეს, რომ ფული მის ცხოვრებაში სამომავლოდ დიდ როლს ითამაშებს. ბავშვის დასაინტერესებლად მასთან საუბრისას მეტი სითამამე გამოიჩინეთ. ესაუბრეთ მას მეწარმეობაზე, მიაწოდეთ ცნობები სტარტაპებისა და ინვესტიციების შესახებ, ასე მას უფრო მოტივირებულ და ცნობისმოყვარე ადამიანად ჩამოაყალიბებთ.

აუხსენით ბავშვს, რომ ფული სხვების დასახმარებლად ძლიერ იარაღს წარმოადგენს

ფულზე საუბრისას აუცილებლად განუმარტეთ ბავშვს, რომ ზოგიერთი ადამიანი სხვებთან შედარებით მეტი პრივილეგიებით სარგებლობს. აღნიშნული პრივილეგიები ადამიანმა სწორად უნდა გამოიყენოს. ასწავლეთ თქვენს შვილს მეტი ქველმოქმედების შესახებ. მან უნდა იცოდეს, რომ ფულის დაზოგვა მხოლოდ საკუთარი სურვილების დასაკმაყოფილებლად არ სჭირდება, ფული სხვების დასახმარებლადაც უნდა გამოიყენოს. მას არ უნდა დაენანოს საკუთარი ფინანსების სხვებისთვის გაზიარება. ბავშვში თანაგრძნობის უნარის განვითარებაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. თუ გსურთ თქვენი შვილი მომავალი გამოწვევებისთვის მზად იყოს, ასწავლეთ მას ფულის სიფრთხილით გამოყენება, მისი რაციონალური ხარჯვა და სხვა ადამიანების გასაჭირის გაზიარება.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.

- რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი?

- ბავშვები განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე არც თუ ისე იშვიათად მიმართავენ აგრესიულ ქცევას. ხშირად გარშემომყოფთა ქცევაზე დაკვირვების შედეგად დაისწავლიან აგრესიულ ქცევას, შესაბამისად, მათ განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ოჯახის, სამეზობლოს, სკოლის, ზოგადად, სოციუმის ფაქტორი, რადგან სწორედ იქ და მათზე დაკვირვებით იღებს ქცევის პირველ გამოცდილებას. აგრესიით კომუნიკაცია შესაძლოა, ბევრად უფრო რთულ და სიღრმისეულ პრობლემებზე მიუთითებდეს, ვიდრე მხოლოდ დასწავლილი ქცევა, ის ხშირად სოციალური და ემოციური პრობლემების მანიშნებელია.

ასევე გარემოს სხვადასხვა მახასიათებელი, რომელშიც ადამიანი იმყოფება, ზრდის ან ამცირებს აგრესიული ქმედებების ალბათობას. გარდა ამისა, ადამიანის ინდივიდუალური მახასიათებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს აგრესიული ქცევის გამოვლინებაში. ბავშვის აგრესიული ქცევის ჩამოყალიბებაზე შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს უამრავმა ფაქტორმა, როგორც სამედიცინო დიაგნოზმა, ასევე სოციალურმა ფაქტორებმა.

აღსანიშნავია, რომ ბოლო დროს იზრდება იმ სამედიცინო კვლევების რაოდენობა, რომლებიც ადასტურებენ ტელეეკრანებზე ნანახი ძალადობის სცენების ხელშეწყობას და აუდიტორიის აგრესიის დონის ამაღლებას.

- რა ფორმებით შეიძლება გამოვლინდეს აგრესიული ქცევა?

- არსებობს აგრესიული ქცევის სხვადასხვა ფორმა, თუმცა ალბათ მნიშვნელოვანია ყურადღების გამახვილება ფიზიკურ და ვერბალურ აგრესიაზე. ფიზიკური აგრესია არის ფიზიკური ძალის გამოყენება სხვა ადამიანის მიმართ (მაგალითად, დარტყმა, საგნების სროლა). ვერბალური აგრესია, მაგალითად, ყვირილი, გინება, ლანძღვა, მუქარა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა. პატარა, კერძოდ, სკოლამდელ ასაკში აგრესიულ ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს გარკვეული ფუნქცია, იყოს არასასურველის არიდებით გამოწვეული, ან სასურველის მისაღებად განხორციელებული. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია ურთიერთშეთანხმება და სწორი ფორმის სწავლება.

- რა უნდა იცოდეს გარშემომყოფმა იმისთვის, რომ სწორად გაუმკლავდეს გამოვლენილ აგრესიას?

- აბსოლუტურად გასაგებია, რომ „ბუნებრივი“ აგრესიული პოტენციალი არსად არ ქრება, უბრალოდ ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარი იმპულსების კონტროლი, ან მათი გამოხატვა საზოგადოებაში მისაღები ფორმით. სწორედ აქ, მნიშვნლოვანია სოციუმი, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ოჯახი, აღზრდის ტიპი, მშობლის და შვილის ემოციური ფონი. გავიმეორებ და კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მაგალითი, მშობლის ქცევა და დამოკიდებულებაა, ამიტომ აგრესიული ქცევის პრევენციის ერთ-ერთი მთავარი პირობაა მშობლის სიზუსტე საკუთარ თავთან და შვილთან მიმართებაში. ის (მშობელი)  უნდა ეცადოს, რომ არა მხოლოდ შეგონებით, არამედ საკუთარი ქცევითი მაგალითით ბავშვი პატარა ასაკიდანვე მიაჩვიოს პრობლემების აგრესიული მეთოდების გარეშე გადაჭრას, გამოსავლის მშვიდად ძიებას და პოვნას. ყველა ბავშვი არის ინდივიდუალური, თუკი მშობლის ძალისხმევის მიუხედავად პრობლემა მაინც დაუძლეველია, დაიხმარეთ სპეციალისტი (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). კომპეტენტური სპეციალისტის რეკომენდაციით, სხვადასხვა ტექნიკით შესაძლებელია აღმოვფხვრათ პრობლემა.

- რა შემთხვევაში შეიძლება გამწვავდეს მდგომარეობა?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება აგრესიაზე აგრესიითვე პასუხი. ასეთ დროს მდგომარეობა ნამდვილად გამწვავდება, შესაძლოა გაჩნდეს დამატებითი სირთულეებიც. მშობელი-შვილის ურთიერთობის სირთულე, დამატებითი ქცევითი სირთულეები, ამიტომ თუკი მშობელი ვერ უმკლავდება გარკვეულ გამოწვევებს, სჯობს მიმართოს სპეციალისტს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად