Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დაშინება ბავშვზე მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს 4-6 წლამდე ასაკში,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

„დაშინება ბავშვზე მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს 4-6 წლამდე ასაკში,“ - ბავშვთა ფსიქოლოგი ზაზა ვარდიაშვილი

ბავშვთა ფსიქოლოგმა ზაზა ვარდიაშვილმა ბავშვებში გავრცელებული შიშების შესახებ ისაუბრა. მან ის ასაკობრივი ჯგუფი გამოყო, რომელზეც დაშინება მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს:

„არის პერიოდები, როდესაც ​დაშინება მკვეთრად ნეგატიურად მოქმედებს, ეს არის განსაკუთრებით 4-6 წლამდე ასაკში. ამ პერიოდში ბავშვს იმდენად ძლიერი აქვს ფანტაზია, რომ რეალობასა და ფანტაზიას შორის საზღვარი თითქმის არ არის. მშობლის ნათქვამი მან შეიძლება წარმოიდგინოს, რეალობად აღიქვას და საკმაოდ ძლიერი სტრესი მიიღოს ამ ყოველივეს შედეგად. 8-9 წლის ასაკიდან ბავშვები საშიშ რაღაცებზე ერთმანეთთან საუბრობენ, ერთმანეთს აშინებენ. ეს მომზადების ეტაპად შეგვიძლია განვიხილოთ, რათა საშიშ რაღაცებს მზად შეხვდეს ადამიანი.“

ზაზა ვარდიაშვილის თქმით, დაუშვებელია ბავშვების გუდიანით ან სხვა საშიში, წარმოსახვითი არსებებით დაშინება:

„ეს დამოკიდებულება: „გუდიანი წაგიყვანს,“ ერთმნიშვნელოვნად ნეგატიურია. ​არ შეიძლება მცირე ასაკში ბავშვს ასეთი მძაფრი და მწვავე რეაქცია შევუქმნათ. ბავშვებში დიაბეტის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი სტრესი და სტრესული მდგომარეობებია. ძლიერი სტრესი ყოველთვის შესაძლებელია გახდეს აღნიშნულის მიზეზი. ცხრა წლამდე ბავშვის მთავარი შიში არის ე.წ. სეპარაციული შიში, მშობლის გარეშე დარჩენის შიში. როდესაც ამ შიშზე ვუკეთებთ აქცენტს, ეს ერთმნიშვნელოვნად შეიძლება გახდეს ძლიერი სტრესის მიზეზი. ბავშვები მწვავედ რეაგირებენ, როდესაც მშობელი სხვა ბავშვს ადარებს. ბავშვი ფიქრობს, რომ ის ბავშვი მჯობია და შესაძლოა, დედამ სხვა ბავშვში გამცვალოს.“

ზაზა ვარდიაშვილმა აღნიშნა, რომ ექვსი წლის ასაკიდან ბავშვებს მარტო ძილის შიში ეწყებათ:

​ბავშვებს ექვსი წლის ასაკში ეწყებათ მარტო ძილის შიში. ეს ფიზიოლოგიურია. ამ შემთხვევაში მშობლები ხშირად მიმართავენ ფრაზებს: „შენ უკვე დიდი ხარ, არ უნდა გეშინოდეს და ა.შ.“ თუ მშობელი ამ მეთოდით ცდილობს შიშთან გამკლავებას, ეს შიში გრძელდება 11-12 წლის ასაკამდე. თუ მშობელი საშუალებას აძლევს ბავშვს, რომ მასთან დაწვეს და მასთან ერთად გაატაროს ეს საშიში პერიოდი, ეს ყოველივე რვა წლის ასაკში უმტკივნეულოდ თავისით გაივლის.“

„ექვსი წლის ასაკიდან შემოდის ძირითადად ზებუნებრივი არსებების შიში. ზოგიერთი შიში ჩნდება, მერე ქრება, მერე ენაცვლება სხვა შიში. გარკვეული შიშები მთელი ბავშვობის პერიოდი გრძელდება. ერთი-ორი წლის ასაკში ბავშვს ეშინია ჩრდილების. ძალიან ბევრ ბავშვს მკვეთრი რეაქცია აქვს ჩრდილებზე და ჩრდილის მოძრაობაზე. ძალიან ხშირია, ​როდესაც მშობლები და უფროსი და-ძმები ნეგატიურად იყენებენ აღნიშნულ შიშებს. შეიძლება კვების დროს, რისიც ბავშვს ეშინია, იმის დემონსტრირება მოახდინონ. სამი წლის ასაკში არის ნიღბების შიში. ოთხი წლის ასაკში ბავშვების გარკვეულ ნაწილს ხმაურის, გასროლის ხმის ეშინია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ზაზა ვარდიაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად