Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ მიმართვას აზრი არ აქვს. საუბარს ვიწყებთ პირველი პირით,“ - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

„ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ მიმართვას აზრი არ აქვს. საუბარს ვიწყებთ პირველი პირით,“ - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისა და თინეიჯერების ურთიერთობის პრობლემებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ გაღიზიანებულ და ემოციურ მდგომარეობაში მყოფ თინეიჯერთან სიმშვიდის შენარჩუნება და შემდგომ დისკუსიის გამართვა ამართლებს:

„დისკუსია არის ძალიან დამღლელი მშობლისთვის. ეს მთელ ენერგიას გაცლით, მაგრამ, სხვა გზა არ გაქვთ. ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ ამ ტექსტით მიმართვას აზრი არ აქვს. ვიწყებთ პირველი პირით, რომ მე არ გელაპარაკები ასე და არ მომწონს, რომ შენ ასე მელაპარაკები. მოდი, გავარკვიოთ რა გინდა.​ ასეთი დისკუსია და საუბრები არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ეს არის უებარი წამალი ასეთი აფეთქებების ჩასაქრობად. მსჯელობაზე გადასვლისთანავე ემოცია ნელდება.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ურჩია არ ეკონტაქტონ ბავშვს, როდესაც ის ყვირის და ჩხუბობს:

„არის მეორე გზაც: როდესაც ის ყვირის და ჩხუბობს, თქვენ არ ეკონტაქტებით, თუ ხელით არ შეგეხოთ, ასეთებიც ხდება. ერთია სტრატეგია, როდესაც ძალიან აფეთქებულია მოზარდი და აცლით, როდის დაიცლება. ​მერე ესაუბრებით აუცილებლად. თუ წუწუნებს და ჯიჯღინებს, რაღაც პერიოდიდან შეიძლება მისი გამოწვევა დისკუსიაში. ეს არის ძალიან დამღლელი. ამას სჯობს თოხით თოხნა. მე მესმის კარგად. სერიოზულად ვამბობ ამას, იმიტომ, რომ მეც მქონია ასეთი მძიმე გამოცდილება. გეგონება, ტონა ტვირთი ათრიე, ისეთი განცდა გაქვს ხოლმე მერე. ეს არის ბრძოლა, ბრძოლა ჩვენი შვილების კეთილდღეობისთვის. ეს ბრძოლა ჩვენ უნდა მოვიგოთ ისე, რომ ისინი არ გავანადგუროთ და ცხოვრება არ გავუნადგუროთ. გარდატეხის ასაკში მნიშვნელოვანია დისკუსია, მსჯელობა. არა „შენ“ პოზიცია, რომ შენ ასეთი ხარ და ისეთი ხარ. ამაზე თავს ვიკავებთ და ამას არ ვეუბნებით. ხანდახან კი გინდა, რომ გაწიწკნო, მაგრამ სჯობს რომ ეს არ გააკეთო.“

„რაღაც შემთხვევაში ვახსენებთ მოზარდებს, რომ ისინი სრულწლოვანები არ არიან და ჩვენ ვართ მათზე პასუხისმგებლები. სწორედ ამიტომ ჩვენ ვითხოვთ ერთმანეთთან გამოცდილებების გაზიარებას. როდესაც ეს ყოველდღიურად წვეთავს ნელ-ნელა, ამას ყოველთვის მოაქვს შედეგი. არ უნდა გეშინოდეთ. როგორც წესი, თინეიჯერი შვილების მშობლებს თავიანთი შვილების ეშინიათ. გეშინია ემოციების, აფეთქების, დაკარგული გაქვს უკვე ავტორიტეტი. ამას უნდა შეეგუო. შენ ​ეს ავტორიტეტი თავიდან უნდა მოიპოვო. გარდატეხის ასაკი სწორედ ეს არის, რომ თინეიჯერმა ავტორიტეტები უნდა დაამსხვრიოს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძე

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად