Baby Bag

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?

რატომ უნდა წავუკითხოთ შვილებს ძილის წინ ზღაპრები?
ძილის წინ ზღაპრების კითხვა ბავშვს არამხოლოდ ძილისთვის ამზადებს, არამედ პატარას გონებრივ განვითარებაზე უდიდეს გავლენას ​ახდენს. გარდა ამისა, აღნიშნული რიტუალის წყალობით მშობლებსა და ბავშვს შორის არსებული ძლიერი კავშირი მეტად ღრმავდება და მტკიცდება. ბავშვთან ერთად ფერიების, ელფებისა და უძლეველი დევების სამყაროში მოგზაურობის დროს, თქვენ მას წარმოსახვის და აზროვნების უნარს უვითარებთ.

უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ წიგნების კითხვა და პატარასთან ვერბალური კომუნიკაცია ბავშვის ნერვულ სისტემაზე დადებითად ზემოქმედებს. ზღაპრების კითხვისას ბავშვი უამრავ რამეს სწავლობს. მას ლოგიკისა და რაციონალური განსჯის უნარები უვითარდება. გარდა ამისა, პატარას გონება ზედმეტი სტრესისგანაც თავისუფლდება. თუმცა ყველაზე დიდი სარგებელი, რაც ძილის წინ ზღაპრების კითხვას თქვენი შვილისთვის მოაქვს ენობრივი უნარ-ჩვევების განვითარებაა. პატარები, რომლებსაც მშობლები რეგულარულად უკითხავენ წიგნებს, მშობლიურ ენას ადრეული ასაკიდანვე სრულყოფილად ეუფლებიან.

ბავშვებს, რომლებსაც ძილის წინ ზღაპრებს არ უკითხავენ, როგორც წესი, გაცილებით არამყარი ნერვული სისტემა აქვთ, ვიდრე იმ პატარებს, რომლებსაც მშობლები ყოველ საღამოს ახალ-ახალი ზღაპრული ისტორიებით ანებივრებენ. კვლევებით დასტურდება, რომ იმ ბავშვების ტვინი, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, ვერბალურ სიმბოლოებზე სწრაფად და ადეკვატურად რეაგირებს. როდესაც ბავშვს ზღაპარს უკითხავთ, მისი თავის ტვინის სმენით ზონას ააქტიურებთ. პატარა ფონემებს სწრაფად აღიქვამს და მათ შორის არსებულ განსხვავებებს მარტივად არჩევს. სასკოლო ასაკის ბავშვი, რომელიც ზღაპრების კითხვით ადრეული ასაკიდანვე გაანებივრეს, უცხო სიტყვების ათვისებას ადვილად შეძლებს.

ბავშვები, რომლებსაც ზღაპრებს რეგულარულად უკითხავენ, სიტყვების გაანალიზებას იწყებენ. ისინი სამეტყველო ბგერების აღქმას სწავლობენ.

ვერბალური მარაგის გამდიდრება

5 წლამდე ასაკის ბავშვს ზღაპრების კითხვისას რეგულარულად უნდა დაუსვათ კითხვები. თუ თქვენ მიერ წაკითხულ ისტორიაში ნახსენებია ძაღლი ან კატა, ჰკითხეთ თქვენს შვილს, მასაც ხომ არ ჰყავს ასეთი ცხოველი სახლში? როგორ გამოიყურება მისი საყვარელი კატა, რა ფერისაა? მსგავსი კითხვებით ბავშვს ყოველდღიურ მეტყველებაში სიტყვების სწორად გამოყენებას ასწავლით.

ბავშვებს ზღაპრების კითხვისას წარმოსახვა უვითარდებათ. წიგნებში ისეთ საგნებზეა საუბარი, რომლებიც პატარას რეალურ ცხოვრებაში არასდროს უნახავს, მაგ. კენგურუ, სელაპი და ა.შ. ბავშვი აუცილებლად დაიწყებს იმაზე ფიქრს, თუ როგორ გამოიყურება წიგნში ნახსენები ესა თუ ის ცხოველი, რომელიც მისთვის აბსოლუტურად უცხოა, რაც მის წარმოსახვის უნარს მნიშვნელოვნად განავითარებს.

ბავშვები ძილისთვის თავის არიდების მიზნით მშობლებს ხშირად ზღაპრის გამეორებით წაკითხვას სთხოვენ. თუ ბავშვს ერთსა და იმავე ზღაპარს რამდენჯერმე წაუკითხავთ, მას ლოგიკური უნარ-ჩვევების განვითარებაში დაეხმარებით. ბავშვები ზღაპრის გარკვეულ პასაჟებს დაიმახსოვრებენ, საკუთარ ცოდნაზე დაყრნობით ისინი ეცდებიან გამოიცნონ, რა მოხდება წიგნის მომდევნო გვერდზე. ზღაპრის შინაარსის გაანალიზება და მოვლენების თანმიმდევრობის გაცნობიერება, პატარებს სამომავლოდ მათემატიკური, მეცნიერული თუ ლიტერატურული უნარების განვითარებაში შეუწყობს ხელს. წიგნის კითხვისას ბავშვს ჰკითხეთ, როგორ დაასრულებდა ზღაპარს, თავად რომ ყოფილიყო მისი ავტორი. ამგვარად თქვენს შვილს შემოქმედებითი უნარების განვითარებაში დაეხმარებით.

მშობლებმა შვილების წიგნიერებაზე ზრუნვა მოზრდილ ასაკშიც უნდა გააგრძელონ. შეურჩიეთ თქვენს თინეიჯერ შვილებს საინტერესო წიგნები, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთ ლექსიკონსა და სიტყვის მარაგს მნიშვნელოვნად გაამრავალფეროვნებენ. ბავშვებს ყოველთვის ისეთი წიგნები უნდა წაუკითხოთ, რომლებიც მათთვის სასიამოვნო მოსასმენი იქნება. პატარასთვის კითხვა სასიამოვნო ემოციებთან უნდა ასოცირდებოდეს. სხვაგვარად ისინი წიგნის შეყვარებას ვერ შეძლებენ. ნევროლოგები თვლიან, რომ მშობელთან ერთად სასიამოვნო წიგნის კითხვისას ბავშვი სტრესთან ბრძოლას წარმატებით ახერხებს. პატარებს, რომლებსაც ჰორმონ კორტიზოლის (სტრესის ჰორმონი) მაღალი მაჩვენებელი აქვთ, სწავლა უჭირთ. ზღაპრების კითხვით თქვენს შვილს სტრესის დაძლევაში მარტივად დაეხმარებით.

ძილის წინ ბავშვისთვის ზღაპრების კითხვა მშობლის ფსიქიკაზეც დადებითად აისახება. თუ თქვენს შვილს საღამოობით წიგნებს რეგულარულად უკითხავთ, ემოციების მართვას გაცილებით მარტივად შეძლებთ. თუ სტრესთან გამკლავება გიჭირთ, აუცილებლად გაატარეთ მეტი დრო შვილებთან ერთად, წაუკითხეთ მათ სასიამოვნო ზღაპრები. მალე დარწმუნდებით, რომ ზღაპრების დახმარებით სტრესთან გამკლავებას მარტივად ახერხებთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და შვილს უნდა ენდობოდე,“ - ზურა მხეიძე

„არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და შვილს უნდა ენდობოდე,“ - ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მოზარდებში ქუჩური სამყაროსადმი ინტერესის ზრდის პრობლემაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ აღნიშნული პრობლემატიკა მარადიულია:

„ეს არის მუდმივი პრობლემა. შეგიძლიათ ნახოთ ფილმი „კლასი,“ ევროპის ქვეყანა არ არის ის?! ​ეს თემები მუდმივად არსებობს. შეცდომა იყო, რომ დაახლოებით 15 წლის წინ სკოლას წაართვეს აღზრდის ფუნქცია. იყო მარტო ცოდნის მიცემის მომენტები. თქვენ ახლა ახსენეთ ქუჩური გარჩევები, მეც ვიყავი მერვე-მეცხრე კლასში. იმ ქუჩური და არა ქურდული წესების მიხედვით დანის ტარება არ შეიძლებოდა. დღეს ყველაფრის წაღება შეიძლება. ის წესი რომ მოიშალა, რასაც თითქოს ვებრძვით, არაფრით არ ჩანაცვლდა. თუ არაფრით არ ჩანაცვლდა, მაშინ ყველაფერი ნებადართულია.“

ზურა მხეიძის თქმით, ოჯახის გარდა ყველა ინსტიტუტი მოშლილია:

„ერთადერთი ოჯახი დარჩა. თქვენ თუ ვინმე ახალგაზრდას შეხვდებით, რომელიც მეტ-ნაკლებად კარგია, სავარაუდოდ ეს არის ოჯახის დამსახურება. სხვა ინსტიტუტები მორღვეულია თავიდან ბოლომდე. ერთ-ერთი მომენტი, რომელიც ჩვენ გვახასიათებს, არის ​გადაჭარბებული ზრუნვა. სანამ ბავშვი გარდატეხის ასაკს მიადგება, მანამდე მისთვის მნიშვნელოვანია მასწავლებლის შეფასება, გარდატეხის ასაკში მას ეს აღარ აინტერესებს, აინტერესებს თავისი სტატუსი. ის იწყებს ბრძოლას იმის დასამტკიცებლად, რომ დამოუკიდებელი პიროვნებაა. თუ ჩვენ ისე გავზრდით, რომ მას ჩვენთან ამის მტკიცება არ დასჭირდება, პრობლემა აღარ იქნება. ზრუნვასთან ერთად ბავშვს უნდა მისცე აღიარება, რომ ის პერსონაა.“

ზურა მხეიძემ აღნიშნა, რომ ადამიანი ბავშვობის ასაკიდანვე უნდა იყოს პასუხისმგებელი თავის ქცევებზე:

„ბავშვობის ასაკიდანვე ადამიანი თავის ქცევებზე უნდა იყოს პასუხისმგებელი. ბავშვი ნელ-ნელა უნდა მივაჩვიოთ გადაწყვეტილებების მიღებას. არავითარი ჩანთა არ უნდა გაუჩხრიკო ბავშვს და ​შვილს უნდა ენდობოდე. მე კატეგორიული წინააღმდეგი ვარ ჩხრეკის, მიყურადების, თვალთვალის. აღზრდის პროცესში ნდობა უნდა გასცე და მოიპოვო კიდეც მშობელმა. მშობელი არ არის მარტო დირექტივების მიმცემი. რაც აკრძალულია, ბავშვს ყოველთვის იმის ინტერესი აქვს. ბავშვი ინტერესიანია. სათამაშოს რომ მისცემ, შეიძლება დაშალოს, რომ ნახოს რა დევს შიგნით. როდესაც რაღაცის დამალვას ვიწყებ, ის იწყებს იქითკენ სვლას.“

„ბავშვთან ურთიერთობა არ არის მარტო ის, რომ მოიკითხო, რა ხდება სკოლაში. მნიშვნელოვანი როლი აქვთ ხოლმე მამებს ურთიერთობაში. სერიოზული დეფიციტი აქვთ ურთიერთობის. ეს ურთიერთობა არ ნიშნავს, რომ ვკითხო, რა ხდება სკოლაში ან წავიყვანო ჩემს მეგობართან, რომელსაც იმავე ასაკის შვილი ჰყავს. მე და ის ჩემი მეგობარი ვერთობით, ესენი თავისთვის არიან. ეს არ არის ურთიერთობის პროცესი. ​მთლიანი სპექტრი სჭირდება ურთიერთობის ბავშვს,“- აღნიშნულ საკითხებზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ -ის გადაცემაში „დილა უქმეებზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა უქმეებზე“

წაიკითხეთ სრულად