Baby Bag

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს კარგი მანერების ათვისებაში?

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს კარგი მანერების ათვისებაში?
ბავშვისთვის კარგი მანერების სწავლება საკმაოდ რთული და ხანგრძლივი ​პროცესია. ზოგიერთ პატარას ეტიკეტის წესების სრულად ასათვისებლად, შესაძლოა, 8 წელიც კი დასჭირდეს. თავაზიანი ქცევის წესების ათვისება ნებისმიერ ბავშვს შეუძლია. ჩვენს სტატიაში გამოცდილ და ეფექტურ საშუალებებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით ბავშვებს ყოველდღიურ მაგალითზე დაყრდნობით კარგი მანერების ათვისებაში დაეხმარებით.

ასწავლეთ ბავშვს სხვების მაგალითზე

ხშირ შემთხვევაში ბავშვები ოჯახის წევრებზე მეტად უცხო ადამიანებს უსმენენ და უჯერებენ კიდეც. დახმარებისთვის თქვენს მეგობრებს, ნათესავებს და მასწავლებლებს მიმართეთ. თუ თქვენი შვილები თქვენი ახლობლის სახლში დაუდევრად იქცევიან და ოჯახის ნივთებს აზიანებენ, უთხარით თქვენს მეგობარს, რომ ბავშვებს შენიშნვა მისცეს და აუხსნას, რომ ასე მოქცევა დაუშვებელია. სახლში დაბრუნების შემდეგ კი თქვენს შვილებს იმავე საკითხზე სხვაგვარად გაესაუბრეთ. აუხსენით, რომ ისინი არასწორად მოიქცნენ, მაგრამ თქვენი მეგობრის სიტყვებს ნუ გამოიყენებთ. თქვენი სათქმელი განსხვავებულად ჩამოაყალიბეთ. აუცილებელია, რომ ერთსა და იმავე საკითხზე ბავშვებს რამდენიმე ადამიანი დაელაპარაკოს. პატარები ასე უკეთ შეძლებენ ეტიკეტის წესებში გარკვევას.

გამოიყენეთ პოზიტიური სიტყვები

კარგი მანერების ათვისების პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო და საინტერესო უნდა იყოს. სწავლებას დამსჯელი ან ავტორიტარული ხასიათი არ უნდა ჰქონდეს. აუხსენით თქვენს შვილს, რომ კარგი მანერების დასწავლით ისინი სოციუმში მეტი წარმატების მიღწევას შეძლებენ, ადამიანებს მათ მიმართ მეტი პატივისცემის გრძნობა გაუჩნდებათ, რის გამოც ნებისმიერ ოჯახში სასურველი სტუმრები იქნებიან. უთხარით მას, რომ კარგი მანერების მქონე ადამიანები სასურველ მიზნებს გაცილებით მარტივად აღწევენ, რადგან მათ მიმართ საზოგადოებას მეტი ნდობა აქვს, ვიდრე იმ ადამიანებისადმი, რომლებსაც სოციუმში ქცევის წესებზე წარმოდგენა არ აქვთ.

მიზნის მიღწევაში იუმორიც დაგეხმარებათ

თუ თქვენი პატარა თხოვნით მოგმართავთ, მაგრამ წინადადების ბოლოს არ ახსენებს სიტყვას „გთხოვ,“ მისი მოქმედება გააშარჟეთ და სახის სასაცილო გამომეტყველება მიიღეთ. ბავშვი კარგ განწყობაზე დადგება, რის შემდეგაც შეგიძლიათ აუხსნათ, თუ როგორ მოიქცეს, როდესაც ადამიანს თხოვნით მიმართავს.

ასწავლეთ თამაშის დახმარებით

ბავშვთან ერთად საინტერესო თამაშები ითამაშეთ, რომელთა დახმარებით ის სოციუმში სწორად მოქცევას ისწავლის. გაითამაშეთ უცხო ადამიანთან პირველი შეხვედრისა და გაცნობის სცენა, ან წარმოიდგინეთ, რომ თქვენს შვილთან ერთად სუპერმაკეტში პროდუქტებს ყიდულობთ. ბავშვს თამაშის დახმარებით ასწავლეთ, როგორ უნდა მოიქცეს, როდესაც ადამიანს პირველად ხვდება ან სუპერმარკეტში რომელიმე პროდუქტის შეძენა სურს.

ასწავლეთ ოჯახური სადილების დახმარებით

ოჯახური სადილების დახმარებით თქვენს შვილებს მაგიდასთან სწორად მოქცევის წესებს მარტივად ასწავლით, გარდა ამისა მათთან მეტად დაახლოვდებით. ასწავლეთ თქვენს შვილს, როგორ დაღეჭოს საკვები უხმაუროდ, როგორ გამოიყენოს დანა-ჩანგალი, როგორ მოიქცეს რესტორანში ან ოჯახში სტუმრად ყოფნისას. თუ თქვენს შვილს რომელიმე საკვები არ მოსწონს, აჩვენეთ მას, როგორ უნდა თქვას კულტურულად უარი მის მირთმევაზე. ბავშვი ოჯახურ გარემოში თავს თავისუფლად და მშვიდად გრძნობს, რის გამოც ეტიკეტის ათვისებას მარტივად ახერხებს.

ისადილეთ გარეთ ბავშვებთან ერთად

ვიდრე ბავშვებს რესტორანში ან წვეულებებზე წაიყვანდეთ, თქვენთან ერთად სასადილოდ რამდენჯერმე წაიყვანეთ. შეარჩიეთ ისეთი კაფეები, რომლებშიც საბავშვო სივრცე სათანადოდ არის მოწყობილი. ასწავლეთ თქვენს შვილს მენიუს მშვიდად და უხმაუროდ დათვალიერება, შეკვეთის გაკეთება და მომსახურე პერსონალთან კულტურულად მოქცევა. შეგიძლიათ ბავშვები თქვენთან ერთად მაღაზიებშიც ატაროთ, რათა თქვენს მაგალითზე სოციუმში ქცევის წესები სათანადოდ აითვისონ.

გაითვალისწინეთ თქვენი შვილის აზრები და იდეები

როდესაც თქვენი შვილი სხვა ადამიანის ქცევას აკრიტიკებს და თვლის, რომ მან ეტიკეტის წესები დაარღვია, ბავშვს ყურადღებით და გულდასმით მოუსმინეთ. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, თავად როგორ მოიქცეოდა მსგავს ვითარებაში. ასწავლეთ პატარას პატივისცემის გამომხატველი სიტყვები, რომელთა დახმარებით ის უფროსებთან, მასწავლებლებთან და უცხო ადამიანებთან კულტურულ საუბარს შეძლებს.

პრაქტიკას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს


ბავშვებს კარგი მანერების ათვისებაში ყოველდღიურად უნდა დაეხმაროთ. თუ ის საჩუქრის მიღებისას მადლობას არ იხდის, შეახსენეთ, რომ მისი ქცევა სწორი არ არის. ბავშვი თქვენს მაგალითზე ყოველდღიურად უნდა ხედავდეს, რომ ადამიანები კომპლიმენტის ან საჩუქრის მიღებას მადლობით პასუხობენ. როდესაც პატარა თხოვნით მოგმართავთ, ყოველთვის შეახსენეთ, რომ წინადადების ბოლოს სიტყვა „გთხოვ“ აუცილებლად უნდა თქვას. ყოველდღიური პრაქტიკის დახმარებით ბავშვი ეტიკეტის წესების ათვისებას ადვილად შეძლებს და ზრდილობიანი ქცევა მისი ცხოვრების განუყოფელ ნაწილად იქცევა.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია და ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს,“ - მედეა ზირაქაშვილი

„ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია და ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს,“ - მედეა ზირაქაშვილი

​​ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევის ფორმირების მნიშვნელოვან ასპექტებსა და ქცევის ძირითად ფუნქციებზე ისაუბრა. მან ქცევის ფორმირებაში გარემოს მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„ყველაზე მნიშვნელოვანი ქცევის ფორმირებისთვის არის ის გარემო და დამოკიდებულება, რომელიც გვაქვს ბავშვის მიმართ. ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ვიცოდეთ არამხოლოდ გარემოს შესახებ ინფორმაცია, არამედ ვიცოდეთ, რას მოითხოვს ქცევით ბავშვი. ქცევას აქვს ოთხი ძირითადი ფუნქცია. ხშირად ეს ფუნქციები გადაფარავს ერთმანეთს.“

მედეა ზირაქაშვილის თქმით, ქცევის ერთ-ერთი ფუნქცია გარკვეული მდგომარეობისთვის თავის არიდებაა:

„პირველი, რასაც ხშირად იყენებს მცირე ასაკის ბავშვი, ეს გახლავთ თავის არიდება არსებული სიტუაციიდან. ხშირად ბავშვებს არ უყვართ კვება. თუ ბავშვი თეფშს აიღებს, გადააბრუნებს, ძირს დააგდებს და მშობელი ეტყვის: „​როგორ ცუდად მოიქეცი, აღარ მიიღებ საკვებს,“ ამით მშობელი განუმტკიცებს ბავშვს ქცევას. ის ყოველთვის გადმოაბრუნებს თეფშს, სანამ მშობელი არ მიხვდება, რომ ის უბიძგებს ბავშვს იმ ქცევისკენ, რომელიც მისთვის არასასურველია. კიდევ ერთი ფუნქცია, რაც ხშირად გვხვდება არის ყურადღების მიქცევის მიზნით გარკვეული ქცევის განხორციელება. ძალიან ხშირად, როდესაც იბადება დედმამიშვილი, მშობელი ამბობს, რომ დაირღვა ბავშვის ქცევა, გახდა აგრესიული. შეიძლება ამ დროს ჩამოყალიბებულმა ტუალეტის ჩვევამ რეგრესი განიცადოს. ბავშვი ცდილობს მოიქცეს ჩვილივით, რადგან ყოველთვის აქცევენ ყურადღებას.“

„ქცევის მესამე ძირითადი მიზანი გახლავთ სასურველი საგნის მიღება. ეს ძალიან ხშირად გვხვდება ბაღის გარემოში. თუ ბავშვი ერთხელ შეძლებს, რომ აგრესიით, მუჯლუგუნით მოიპოვოს სათამაშო, ის მიხვდება, რომ აქვს კარგი გზა სასურველის მისაღებად. მეოთხე ფუნქცია არის აუტოსტიმულაციური ქცევა. ეს ძალიან პრობლემურია და მომართვიანობა ამასთან დაკავშირებით ხშირად არის. ეს უფრო ბავშვის შინაგანი ემოციური მდგომარეობიდან მოდის. მცირე ასაკში არის სექსუალური თვითსტიმულაცია ბავშვების, რაც ​მშობლებისთვის ძალიან შემაშფოთებელია. ამ შემთხვევაში ბავშვს თუ შევთავაზებთ გაცილებით საინტერესო აქტივობას, გაცილებით საინტერესო საგანზე გადავრთავთ მის ყურადღებას, მას ამისთვის დრო არ დარჩება. ეს პრობლემა ორი წლიდან ყველაზე აქტუალურია. 5 წლამდე, როგორც წესი, ინტენსივობამ უნდა მოიკლოს,“ - აღნიშნულ საკითებზე მედეა ზირაქაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად