Baby Bag

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ
ფინეთის ახალი მთავრობის ინიციატივით მამები და დედები დეკრეტული შვებულებისთვის თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ. აღნიშნული საკანონმდებლო ცვლილება ოჯახურ ცხოვრებასა და ბავშვების აღზრდაში მამების როლის გაზრდას ისახავს მიზნად. ანაზღაურებადი შვებულების ვადა ორივე მშობლისთვის ჯამში 14 თვემდე გაიზრდება. თითოეულ მშობელს დეკრეტული შვებულებისთვის 164 დღე უნდა გამოეყოს.

ფინეთის მეზობელ შვედეთს დეკრეტული შვებულების ყველაზე ძლიერი სისტემა აქვს ჩამოყალიბებული. ბავშვის დაბადების შემდეგ თითოეულ მშობელს 240 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება ეძლევა. ფინეთის მთავრობის განცხადებით, ახალი ინიციატივა მოქალაქეთა კეთილდღეობისა და გენდერული თანასწორობის მხარდაჭერის მიზნით შეიმუშავეს. ჯანდაცვის მინისტრის თქმით, მშობელთა ურთიერთკავშირის გასაძლიერებლად ფინეთში რადიკალური რეფორმების გატარება იგეგმება.

ფინეთის მოქმედი კანონმდებლობით დედებს 4,2 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება აქვთ, 2 წლამდე ასაკის ბავშვის მამებს კი 2,2 თვიანი შვებულების აღება შეუძლიათ. გარდა ამისა, მშობლებს დამატებით 6 თვიანი შვებულების განაწილების უფლებაც აქვთ. მიუხედავად ამისა, ყოველ 4 მამას შორის მხოლოდ ერთი სარგებლობს სახელმწიფოს მიერ მინიჭებული დეკრეტული შვებულების უფლებით. ახალი ინიციატივის მიხედვით, თითოეულ მშობელს 7 თვემდე შვებულების აღების უფლება ეძლევა, ორსული ქალბატონები კი დამატებით რამდენიმე თვიანი შვებულების აღებასაც შეძლებენ.

იანვარში ფინეთის პრემიერ-მინისტრმა სანა მარინმა განაცხადა, რომ ფინეთმა გენდერული თანასწორობის მისაღწევად ჯერ კიდევ ბევრი რამ უნდა გააკეთოს. სანა მარინის თქმით, მამები მცირეწლოვან შვილებთან ძალიან ცოტა დროს ატარებენ.

სკანდინავიის ქვეყნებმა მამებისთვის დეკრეტული შვებულების დროისა და ანაზღაურების გაზრდის მხრივ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადეს. მათ მაგალითს ევროპის სხვა სახელმწიფოებიც ბაძავენ. 2019 წლის დირექტივების მიხედვით, ევროკავშირის წევრმა სახელმწიფოებმა მომდევნო სამი წლის მანძილზე თითოეული მშობლის მინიმუმ 4 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულებით უზრუნველყოფა უნდა შეძლონ.

პორტუგალიამ უკვე შეძლო დეკრეტული შვებულების შესახებ გენდერულად ნეიტრალური კანონის ამოქმედება. პორტუგალიელ მშობლებს 120 დღიანი შვებულება ხელფასის 100 პროცენტის მიღებით უნაზღაურდებათ, ხოლო დამატებით 30 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების შემთხვევაში, ისინი ხელფასის 80 %-ს იღებენ.

სკანდინავიურ ქვეყნებში გენდერულად ნეიტრალური დეკრეტული შვებულების შესახებ კანონების ამოქმედება ყოველთვის არ ამართლებდა. ნორვეგია პირველი სახელმწიფო გახდა, რომელმაც 1993 წელს მამები დეკრეტული შვებულების აღებით დაავალდებულა. მამებს არ შეეძლოთ დეკრეტული შვებულების დღეების გადაცვლა დედებთან. ნორვეგიის მაგალითს მალე შვედეთმა მიბაძა. 1998 წელს დანიამაც შეიმუშავა გენდერულად ნეიტრალური შვებულების შესახებ კანონი, რომელიც მალევე გააუქმა, რის შემდეგაც დანიაში მსგავსი ტიპის კანონის შემუშავებაზე აღარ უმსჯელიათ. დანიელ მამებს ბავშვის დაბადებიდან 2 კვირის მანძილზე ანაზღაურებადი შვებულებით სარგებლობის უფლება აქვთ. მომდევნო 32 კვირას კი ისინი დედებთან ერთად ინაწილებენ.

გასული წლის დეკემბრის თვიდან ფინეთს ხუთი პარტიისგან შემდგარი კოალიციური მთავრობა მართავს. თითოეული პარტიის სათავეში მდედრობითი სქესის წარმომადგენელი დგას. მთავრობის ახალი ინიციატივა ბიუჯეტიდან დამატებით 100 მილიონი ევროს გამოყოფას მოითხოვს.

შვედეთი, ნორვეგია, ისლანდია, ესტონეთი და პორტუგალია ოჯახზე ორიენტირებული პოლიტიკის გამტარებელ მოწინავე სახელმწიფოებად გვევლინებიან. გაეროს ბავშვთა ფონდის შეფასებით, დიდ ბრიტანეთს, ირლანდიას, საბერძნეთს, კვიპროსს და შვეიცარიას ამ მხრივ ნაკლებად ეფექტური პოლიტიკა აქვთ. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Moms.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მომზადებულია ​bbc.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება. რამდენად მართებულია და რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი, რეპროდუქტოლოგი დიანა ჭანუყვაძე.

- არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ მენსტრუაციული ციკლი აღდგება, ლაქტაციის პერიოდში. რამდენად მართებულია?

- დიახ, არსებობს ასეთი მითი, რომ სანამ ჩვილს ძუძუთი კვებავთ, ორსულობა არ დადგება, თუმცა სიმართლე ის არის, რომ თქვენ შეგიძლიათ დაორსულდეთ ბავშვის დაბადებიდან 3 კვირის შემდეგ, მაშინაც კი, თუ ძუძუთი კვებავთ და მენსტრუაცია არ დაგწყებიათ. თუ არ გსურთ მშობიარობის შემდეგ მალევე დაორსულება, მნიშვნელოვანია გამოიყენოთ რაიმე სახის კონტრაცეფცია, ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, მათ შორის, პირველის ჩათვლით.

ძუძუთი კვება ხშირად თრგუნავს ოვულაციას, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ქალებს, რომლებიც ექსკლუზიურად ძუძუთი კვებავენ ჩვილს, 6 თვის განმავლობაში, ნაკლებად აქვთ ოვულაცია ამ პერიოდში, ვიდრე ქალებს, რომლებიც ძუძუთი არ კვებავენ თავიანთ ჩვილს - კონტრაცეფციის ამ მეთოდს უწოდებენ ლაქტაციურ ამენორეას. ამ მეთოდის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა მისი სწორად გამოყენება, ჩვილის კვება 3-4 საათში ერთხელ. თუ კვებათა შორის შუალედს არ დაიცავთ, მეთოდი ნაკლებად ეფექტური იქნება.

Planned Parenthood-ის მიხედვით, ლაქტაციური ამენორეა დაახლოებით 98%-ით ეფექტურია, როდესაც ამ მეთოდს ბავშვის დაბადებიდან პირველი 6 თვის განმავლობაში სწორად იყენებთ. მშობიარობიდან 6 თვის შემდეგ ის ნაკლებად ეფექტური ხდება.

- თავდაცვის საშუალებებზე რომ ვისაუბროთ...

- აღსანიშნია, რომ 100%-ით არცერთი კონტრაცეფციული საშუალება არ იცავს ორსულობისგან, მნიშვნელოვანია თითოეული მეთოდის სწორად შერჩევა და გამოყენება, რომ მისი კონტრაცეფციული მოქმედება მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული. მშობიარობის შემდეგ ნებისმიერ დროს, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი კონტრაცეფციული საშუალებები:

• მამაკაცის პრეზერვატივი;
• ქალის პრეზერვატივი;
• იმპლანტი;
• მხოლოდ პროგესტოგენის შემცველი აბები - მინი პილი;
• შეგიძლიათ აირჩიოთ IUD (საშვილოსნოს შიდა საშუალება), ბავშვის დაბადებიდან 48 საათის განმავლობაში. თუ IUD არ ჩაიდგმევა 48 საათის განმავლობაში, რეკომენდებულია დაელოდოთ მშობიარობიდან დაახლოებით 4 კვირის გასვლას.

თუ ბავშვს არ კვებავთ ძუძუთი და თქვენმა გინეკოლოგმა ჩაგიტარათ კონსულტაცია, რის საფუძველზეც გაიგეთ, რომ არ გაქვთ უკუჩვენება კომბინირებულ ჰორმონალურ პრეპარატებზე, შეგიძლიათ დაიწყოთ:

• კომბინირებული აბები;
• ვაგინალური რგოლი;
• კონტრაცეპტული პლასტირი.
ხოლო თუ ძუძუთი კვებავთ, ჯანმრთელობის გარკვეული დარღვევები გაქვთ ან სისხლის შედედების მომატებული რისკი, ჩვეულებრივ გირჩევთ გადადოთ კომბინირებული აბების, რგოლის ან პლასტირის გამოყენება.

- ახდენს თუ არა ზეგავლენას ორგანიზმზე მშობიარობიდან მოკლე პერიოდში ხელახალი ორსულობა და რა მხრივ?

- მშობიარობის შემდგომ ხელახალი დაორსულება, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, თუმცა ასოცირდება გაზრდილ რისკებთან, როგორებიც არის:

• ნაადრევი მშობიარობა;
• თანდაყოლილი პათოლოგიები;
• ნაყოფის ზრდაში ჩამორჩენა და მასის დეფიციტი;
• დედის ანემია;
• მშობიარობის წინ პლაცენტის ნაწილობრივი ან სრული აცლა.

გარდა ამისა, CDC-ის ბოლო დროინდელი მონაცემებით, მშობიარობიდან 18 თვეზე ადრე და 60 თვეზე მეტი ინტერვალის შემთხვევაში დაორსულება შეიძლება ასოცირებული იყოს აუტიზმის განვითარების გაზრდილ რისკთან. კავშირი უფრო გამოკვეთილია აუტიზმის მძიმე ფორმების დროს (​https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/features/time-between-births.html).

მშობიარობის შემდგომ მალევე ორსულობამ შესაძლოა ქალს არ მისცეს საკმარისი დრო, რომ მოხდეს ორგანიზმის აღდგენა, როგორც ფიზიკურად, ასევე ფსიქოლოგიურად. მაგალითად, ორსულობამ და ძუძუთი კვებამ შეიძლება გამოიწვიოს ქალის ორგანიზმში სხვადასხვა ვიტამინების და მიკროელემენტების დეფიციტი (რკინა, ფოლიუმის მჟავა, კალციუმი და ა.შ), მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და ა.შ.

- რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი?

- ორსულობის და ჯანმრთელობის რისკის გართულებების შესამცირებლად, კვლევების მიხედვით გვირჩევენ, რომ ორსულობებს შორის შუალედი იყოს 18-დან 24 თვემდე, მაგრამ 5 წელზე ნაკლები. დედის ასაკი 35 წლის ზევით ასოცირდება გაზრდილ რეპროდუქციულ რისკებთან, მათ შორის, უნაყოფობასთან, ქრომოსომულ ანომალიებთან და მშობიარობის არასასურველ შედეგებთან. საჭიროა რისკის და სარგებლის დაბალანსება 35 წელზე მეტი ქალების ორსულობის გადადებასა და ორსულობათა შორის შემცირებულ შუალედებს შორის.

რისკები და რეკომენდაციები არ ვრცელდება წყვილებზე, რომლებსაც ჰქონდათ სპონტანური აბორტი. თუ ჯანმრთელი ხართ და მზად ხართ, არ არის საჭირო ხანგრძლივი შუალედი ორსულობებს შორის.

ბავშვის გაჩენის დროის არჩევა წყვილის პირადი გადაწყვეტილებაა. შემდეგი ორსულობის დაგეგმვისას თქვენ და თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაითვალისწინოთ სხვადასხვა ფაქტორი, ჯანმრთელობის რისკებისა და სარგებელის. სანამ არ მიიღებთ გადაწყვეტილებას, როდის გააჩინოთ შემდეგი შვილი, ექიმის რეკომენდაციით გამოიყენეთ თქვენთვის მისაღები ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად