Baby Bag

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ
ფინეთის ახალი მთავრობის ინიციატივით მამები და დედები დეკრეტული შვებულებისთვის თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ. აღნიშნული საკანონმდებლო ცვლილება ოჯახურ ცხოვრებასა და ბავშვების აღზრდაში მამების როლის გაზრდას ისახავს მიზნად. ანაზღაურებადი შვებულების ვადა ორივე მშობლისთვის ჯამში 14 თვემდე გაიზრდება. თითოეულ მშობელს დეკრეტული შვებულებისთვის 164 დღე უნდა გამოეყოს.

ფინეთის მეზობელ შვედეთს დეკრეტული შვებულების ყველაზე ძლიერი სისტემა აქვს ჩამოყალიბებული. ბავშვის დაბადების შემდეგ თითოეულ მშობელს 240 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება ეძლევა. ფინეთის მთავრობის განცხადებით, ახალი ინიციატივა მოქალაქეთა კეთილდღეობისა და გენდერული თანასწორობის მხარდაჭერის მიზნით შეიმუშავეს. ჯანდაცვის მინისტრის თქმით, მშობელთა ურთიერთკავშირის გასაძლიერებლად ფინეთში რადიკალური რეფორმების გატარება იგეგმება.

ფინეთის მოქმედი კანონმდებლობით დედებს 4,2 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება აქვთ, 2 წლამდე ასაკის ბავშვის მამებს კი 2,2 თვიანი შვებულების აღება შეუძლიათ. გარდა ამისა, მშობლებს დამატებით 6 თვიანი შვებულების განაწილების უფლებაც აქვთ. მიუხედავად ამისა, ყოველ 4 მამას შორის მხოლოდ ერთი სარგებლობს სახელმწიფოს მიერ მინიჭებული დეკრეტული შვებულების უფლებით. ახალი ინიციატივის მიხედვით, თითოეულ მშობელს 7 თვემდე შვებულების აღების უფლება ეძლევა, ორსული ქალბატონები კი დამატებით რამდენიმე თვიანი შვებულების აღებასაც შეძლებენ.

იანვარში ფინეთის პრემიერ-მინისტრმა სანა მარინმა განაცხადა, რომ ფინეთმა გენდერული თანასწორობის მისაღწევად ჯერ კიდევ ბევრი რამ უნდა გააკეთოს. სანა მარინის თქმით, მამები მცირეწლოვან შვილებთან ძალიან ცოტა დროს ატარებენ.

სკანდინავიის ქვეყნებმა მამებისთვის დეკრეტული შვებულების დროისა და ანაზღაურების გაზრდის მხრივ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადეს. მათ მაგალითს ევროპის სხვა სახელმწიფოებიც ბაძავენ. 2019 წლის დირექტივების მიხედვით, ევროკავშირის წევრმა სახელმწიფოებმა მომდევნო სამი წლის მანძილზე თითოეული მშობლის მინიმუმ 4 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულებით უზრუნველყოფა უნდა შეძლონ.

პორტუგალიამ უკვე შეძლო დეკრეტული შვებულების შესახებ გენდერულად ნეიტრალური კანონის ამოქმედება. პორტუგალიელ მშობლებს 120 დღიანი შვებულება ხელფასის 100 პროცენტის მიღებით უნაზღაურდებათ, ხოლო დამატებით 30 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების შემთხვევაში, ისინი ხელფასის 80 %-ს იღებენ.

სკანდინავიურ ქვეყნებში გენდერულად ნეიტრალური დეკრეტული შვებულების შესახებ კანონების ამოქმედება ყოველთვის არ ამართლებდა. ნორვეგია პირველი სახელმწიფო გახდა, რომელმაც 1993 წელს მამები დეკრეტული შვებულების აღებით დაავალდებულა. მამებს არ შეეძლოთ დეკრეტული შვებულების დღეების გადაცვლა დედებთან. ნორვეგიის მაგალითს მალე შვედეთმა მიბაძა. 1998 წელს დანიამაც შეიმუშავა გენდერულად ნეიტრალური შვებულების შესახებ კანონი, რომელიც მალევე გააუქმა, რის შემდეგაც დანიაში მსგავსი ტიპის კანონის შემუშავებაზე აღარ უმსჯელიათ. დანიელ მამებს ბავშვის დაბადებიდან 2 კვირის მანძილზე ანაზღაურებადი შვებულებით სარგებლობის უფლება აქვთ. მომდევნო 32 კვირას კი ისინი დედებთან ერთად ინაწილებენ.

გასული წლის დეკემბრის თვიდან ფინეთს ხუთი პარტიისგან შემდგარი კოალიციური მთავრობა მართავს. თითოეული პარტიის სათავეში მდედრობითი სქესის წარმომადგენელი დგას. მთავრობის ახალი ინიციატივა ბიუჯეტიდან დამატებით 100 მილიონი ევროს გამოყოფას მოითხოვს.

შვედეთი, ნორვეგია, ისლანდია, ესტონეთი და პორტუგალია ოჯახზე ორიენტირებული პოლიტიკის გამტარებელ მოწინავე სახელმწიფოებად გვევლინებიან. გაეროს ბავშვთა ფონდის შეფასებით, დიდ ბრიტანეთს, ირლანდიას, საბერძნეთს, კვიპროსს და შვეიცარიას ამ მხრივ ნაკლებად ეფექტური პოლიტიკა აქვთ. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Moms.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მომზადებულია ​bbc.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა, ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს,“ - რუსუდან აბრამიძე

„ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა, ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს,“ -  რუსუდან აბრამიძე

ფილოლოგი რუსუდან აბრამიძე ტელეკომპანია იმედის გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ თანამედროვე დედებისა და შვილების ურთიერთობების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, დედა კვლავ რჩება ბავშვის მთავარ გულშემატკივრად, თუმცა აღზრდის ფუნქცია სკოლაზეც არის გადანაწილებული:

„ტექნიკურმა განვითარებამ ძალიან ბევრი რამ შეცვალა. ქალის როლიც შეიცვალა სასიკეთოდ, ერთის მხრივ. ქალი სოციალურად აქტიური გახდა და ძალიან კარგია, რომ ის აბსოლუტურად ყველა სფეროში წარმატებულია. შვილების გადასახედიდან, ეს ძალიან რთულად აისახა თვითონ შვილების ცხოვრებაზე. დედაზე დიდი გულშემატკივარი დღესაც არ ჰყავს ბავშვს, ეს ცხადია, დედაზე დიდი კეთილისმსურველი მას არ ჰყავს. ილია რომ ქართლის დედას ავალებს: „ისე აღზარდე შენ შვილის სული, რომ წინ წარუძღვეს ჭეშმარიტება, უკან ჰრჩეს კვალი განათლებული,“ - დღეს ​ეს მისია ქართლის დედასთან ერთად სკოლასაც აქვს გადანაწილებული. დღეს ამ თაობისთვის ესეც პრობლემაა. ბავშვი შორდება დედასაც, მამასაც. პანდემიის დროს რამდენი გამოხმაურება იყო, რომ ოჯახები გამთლიანდა, ბედნიერები არიან, უყურებენ დედას, მამას, ერთად იყრის ოჯახი თავს, სადილის ტრადიცია აღდგა. რაღაცები იქნებ გადავაფასოთ ადამიანებმა, იქნებ უფრო მეტი დრო დავუთმოთ ურთიერთობებს. იქნებ სხვანაირად გადავანაწილოთ დრო და საკუთარი თავი, ეს ძალიან დიდი დილემაა.“

რუსუდან აბრამიძე აღნიშნავს, რომ თანამედროვე პედაგოგებს საზოგადოებისგან ყურადღება და დაფასება აკლიათ:

„მასწავლებელს დღეს ყველაზე მეტად აკლია საზოგადოების ყურადღება. თითქოს მთელი ქვეყანა ლაპარაკობს, ყველამ იცის, რომ სკოლა არის მომავლის სამჭედლო, სკოლა ზრდის თაობას, მაგრამ მე მრჩება შთაბეჭდილება, რომ მასწავლებელს და სკოლას აკლია საზოგადოების რეალური ყურადღება. მასწავლებელს აკლია თანამდგომი. სკოლა საზოგადოების გარეშე თაობას ვერ გაზრდის. სკოლა უზარმაზარი მისიის მატარებელია, მაგრამ მას მხარს უნდა უბამდეს საზოგადოებაც. როდესაც სკოლას აქვს რაღაც ღირებულებები, შრომობს, ზრდის თაობას, მაგრამ რეალური ცხოვრება აბსოლუტურად არ ესადაგება იმ იდეალებს, რაზეც წარმატებული სკოლა მუშაობს, მაშინ სკოლის საქმეც ფუჭდება. მე ვფიქრობ, რომ ​სკოლის და მომავალი თაობის კეთილდღეობა მთლიანად საზოგადოების საფიქრალია. მე ვთვლი, რომ საქართველოში პედაგოგის პროფესია ჯერ კიდევ არ არის პრესტიჟული, დაფასებული.“

„აღზარდო ადამიანი, გქონდეს პრეტენზია იმაზე, რომ პიროვნება აღზარდო, ეს ძალიან დიდი პასუხისმგებლობაა. პასუხისმგებლობა უპირველეს ყოვლისა იმ პიროვნების წინაშე, რომელსაც ზრდი და საზოგადოების და ქვეყნის წინაშე. ​ჩემი იდეალი არის გავზარდო თავისუფალი და ბედნიერი მოქალაქე, ადამიანი, რომელიც ამ სამყაროში იპოვის თავის ადგილს. თუ შევძლებ, რომ რამდენიმე მოსწავლეს მაინც ვაპოვნინო თავისი თავი ამ სამყაროში, მე ჩავთვლი, რომ ჩემი მისია შესრულებულია. მე ისეთ საგანს ვასწავლი, რომ ეს ჩემთვის შედარებით ადვილია,“ - აცხადებს რუსუდან აბრამიძე.

წყარო:​ „შემდეგი გაჩერება“

წაიკითხეთ სრულად