Baby Bag

ყვირილი ბავშვისთვის ისეთივე საზიანოა, როგორც ფიზიკური დასჯა

ყვირილი ბავშვისთვის ისეთივე საზიანოა, როგორც ფიზიკური დასჯა

უკანასკნელი წლების განმავლობაში ბავშვზე ნებისმიერი სახის ფიზიკური ძალადობა კატეგორიულად მიუღებელი გახდა. თანამედროვე მშობლები შვილებს ხშირად ხმამაღლა უყვირიან, მიუხედავად იმისა, რომ მათმა უდიდესმა ნაწილმა ძალიან კარგად იცის, რამდენად უსარგებლოა ბავშვთან მსგავსი მიდგომის გამოყენება. მშობლები, რომლებიც შვილებს რეგულარულად უყვირიან, დაბალი თვითშეფასების მქონე და დეპრესიულ ბავშვებს ზრდიან. ყვირილი ბავშვისთვის ისეთივე საზიანოა, როგორც ფიზიკური დასჯა. ბავშვებს, რომლებსაც ხშირად უყვირიან, შფოთვითი აშლილობა, სტრესი და დეპრესია აწუხებთ.

რამდენჯერ გიფიქრიათ ცხოვრებაში, რომ ყვირილი სწორი გადაწყვეტილება იყო, რომელიც ბავშვთან მიმართებაში მიიღეთ? როდესაც ბავშვს უყვირით, მის თვალში ავტორიტეტულ პიროვნებად არ წარმოჩინდებით. ბავშვი თქვენ სუსტ ადამიანად აღგიქვამთ და ეს მართლაც ასეა. თქვენი ყვირილი თქვენს სისუსტეზე მიანიშნებს. ის ფიზიკურ დასჯაზე მეტად ააშკარავებს იმას, რომ მშობელმა არ იცის, როგორ მოიქცეს შვილთან, როდესაც კრიზისული ვითარებაა.

მშობლების დიდ ნაწილს ვერ წარმოუდგენია, როგორ უნდა გავიდეს დღე ისე, რომ შვილს ერთხელ მაინც არ დაუყვიროს. რა თქმა უნდა, როდესაც ცდილობთ, რომ ბავშვი მანქანებით სავსე ქუჩაზე გადასვლისგან იხსნათ, ყვირილი სავსებით მისაღებია, მაგრამ ქცევის კორექციის მიზნით ყვირილი ყოველთვის უშედეგოა. თქვენ მალევე აღმოაჩენთ, რომ შვილს ყოველდღიურად ერთსა და იმავე საკითხზე ეჩხუბებით. ამასთან, დროთა განმავლობაში თქვენ უფრო და უფრო ხმამაღლა იწყებთ ყვირილს, რადგან აღნიშნული მეთოდი არასდროს ამართლებს.

ბავშვის ქცევასა და ხასიათში რაიმეს შეცვლა თუ გსურთ, ყვირილი მიზნის მიღწევაში ვერ დაგეხმარებათ. შვილის ცხოვრებაში ცვლილებების შესატანად არაერთი სტრატეგია არსებობს, მანიაკალური ყვირილი კი საჭირო ნამდვილად არ არის. ბევრი ადამიანი ფიქრობს, რომ პოზიტიური მშობლობა სიზარმაცის გამოხატულებაა. ისინი თვლიან, რომ მშობლები, რომლებიც შვილებს არ უყვირიან, დისციპლინაზე დროსა და ენერგიას არ ხარჯავენ. ეს არასწორი შეფასებაა. თუ გსურთ, რომ ბავშვთან პოზიტიური დამოკიდებულება შეინარჩუნოთ, მას თქვენი მოლოდინები წინასწარ გააცანით. უთხარით თქვენს შვილს, რას ელით მისგან. ჩვევები, რომლებსაც თქვენი შვილი შეიძენს, თქვენ მიერ უნდა იყოს მოდელირებული. როდესაც ბავშვი თქვენს მოლოდინს ამართლებს, ის აუცილებლად უნდა შეაქოთ და წაახალისოთ. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვს ყოველდღიურად ეჩხუბოთ მოუწესრიგებელი კარადის გამო, დილით მას მშვიდად უთხარით, რომ გსურთ, კარადა როგორმე მოაწესრიგოს. თუ ბავშვი თქვენს თხოვნას გაითვალისწინებს, ან ნაწილობრივ მაინც შეასრულებს, უთხარით, რომ არაჩვეულებრივად მოიქცა, ჩაეხუტეთ და შეაქეთ.

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იგრძნოს, რომ მის კარგ ქცევას შექება და აღიარება მოჰყვება. როდესაც ბავშვს აქებთ, თავდაპირველად გაუღიმეთ, ხელები გაშალეთ და გაოცება გამოხატეთ მისი კარგი ქცევით. შემდეგ სიტყვიერად აუხსენით, თუ რატომ დაიმსახურა შექება. ბოლოს კი არავერბალური ფორმით გამოხატეთ აღტაცება და ბავშვს ჩაეხუტეთ.

ბავშვს კარგი ჩვევების ჩამოყალიბებაში უნდა დაეხმაროთ. იმისთვის, რომ შვილს რამე ასწავლოთ, პრაქტიკა აუცილებლად დაგჭირდებათ. თუ მოთმინებას გამოიჩენთ, ბავშვის ისტერიკები და თქვენი დეპრესიული განწყობა მალევე სამუდამოდ გაქრება. როდესაც ბავშვები უკეთესად იქცევიან, მშობლები ნაკლებად ყვირიან, როდესაც მშობლები ნაკლებად ყვირიან, ბავშვები უკეთესად იქცევიან. ეს ოქროს წესი ნებისმიერმა მშობელმა უნდა დაიმახსოვროს.

მომზადებულია ​nytimes.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

როგორ ვიყოთ კარგი მშობლები ყვირილისა და მუქარის გარეშე
არ არსებობს რაიმე მკაცრად განსაზღვრული წესი, რომელსაც ყველა მშობელი უნდა იცავდეს. ბევრი ჩვენგანი ფიქრობს, რომ ახალ დღეს ახალი გამოცდილება მოაქვს, თუმცა ისიც ფაქტია, რომ ძალიან გამოცდილ მშობლებსაც კი კ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

უნდა დავუშალოთ თუ არა ბავშვებს სახიფათო თამაშები, რა გავლენას ახდენს მათ ფსიქიკაზე შეზღუდვების დაწესება და როგორ დავიცვათ ისინი? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- ქალბატონო ნანა, პატარებს უყვართ სახიფათ ადგილებში თამაში, უნდა დავუშალოთ თუ არა?

- ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, როგორიც არის: ჭიდაობა, კოტრიალი, დაცემა, სიმაღლეებზე ცოცვა, ბასრი იარაღები, დამალობანა და ა.შ. მნიშვნელოვანია ბავშვებს მივცეთ შესაძლებლობა ითამაშონ მსგავსი თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა, ახალი განცდების, საკუთარი შესაძლებლობების გაცნობიერება. უარყოფამ და შიშის განცდის შეგრძნებამ შესაძლოა შეაფერხოს სამყაროს შეცნობის ჯანსაღი პროცესი, შეამციროს სითავისუფლის, სიხარულის, ბედნიერების განცდა და გამოიწვიოს ზედმეტი თვითკონტროლის მოთხოვნა, რომელიც ზრდის შფოთვას.

ბავშვებმა იციან და კარგად აცნობიერებენ ზღვარს საკუთარ შესაძლებლობებსა და საშიშროებას შორის, ამიტომაც მნიშვნელოვანია თამაშს თვითონ აკონტროლებდეს. მათ კარგად იციან როგორ მიიღონ ახალი ემოცია და ახალი გამოცდილება, როგორ შეიმეცნონ გარე სამყარო, განსაზღვრონ სწორი რისკები და შესაბამისად ითამაშონ. ხშირად მშობლები აკრძალვით მეთოდებს იყენებენ საკუთარი შიშის დასაძლევად და სიმშვიდის შესანარჩუნებლად. არიან ბავშვები რომლებიც გადამეტებულად აფასებენ საკუთარ შესაძლებლობლებს, ასეთ დროს მნიშვნელოვანია მეთვალყურეობა მშობლის მხრიდან, ახსნა შესაძლო რისკების და არა აკრძალვა ან უარყოფა. მხარდამჭერი მშობელი აძლიერებს შვილის ყოველ ახალ ინიციატივას და აგრძნობინებს მას, რომ ის მის გვერდითაა ყველა საჭირო მომენტში.

- მათი სამომავლო უსაფრთხოებისთვის უკეთესი ხომ არ არის ნება დავრთოთ ითამაშონ ისეთ ადგილებში და ისეთი თამაში, რისი მოთხოვნილებაც აქვს?

- მნიშვნელოვანია ბავშვი გრძნობდეს მშობლის მხრიდან ნდობას, რომ ვენდობით და გვჯერა მათი შესაძლებლობების, ასევე ვართ მათ გვერდით, როცა დავჭირდებით. სინამდვილეში ბავშვის მიერ არჩეული თამაშით მიღებული სიამოვნება და სარგებელი ბევრად აღემატება იმ რისკს, რომლის გამოც ხშირად ღელავენ მშობლები. საკუთარი ნებით არჩეული თამაში ბევრად უფრო ბედნიერების და სიხარულის მომგვრელია ბავშვებისთვის, ვიდრე მშობლის მიერ განსაზღვრული გარკვეული გარემო და ჩარჩო.

- თუ მივცემთ ამის შესაძლებლობას, როგორ დავიცვათ?

- ხშირად ბავშვები, რომლებიც თამაშობენ თავისუფლად, ზედმეტი კონტროლის გარეშე საკუთარი სურვილით, იმდენად იზიდათ მრავალფეროვანი თამაში, რომ იშვიათად იღებენ სერიოზულ ტრავმებს, როცა რაღაცას იტკენენ ცდილობენ შეცვალონ თამაშის ორიენტირი, რადგანაც აირიდონ ხელმეორედ ტკივილის განცდა, ითვალისწინებენ მიღებულ გამოცდილებას და მეტი სიფრთხილით აგრძელებენ თამაშს.


რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით მშობელი ახლოს იყოს მასთან, საჭიროების შემთხვევაში. ასევე ბავშვის მხრიდან საკუთარი შესაძლებლობების გადამეტებული შეფასების დროს მნიშვნელოვანია მშობელმა აუხსნას შესაძლო რისკები და დაგეგმონ ერთობლივი თამაში.

- როგორია თამაშის შეზღუდვის საზიანო შედეგები და რა ზეგავლნას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე?

- როგორც ზრდასრულებში, ასევე ბავშვებშიც, ნებისმიერი დაბრკოლება აძლიერებს თვითგანვითარებას, იძლევა ახალ გამოცდილებას და ახალ ცოდნას სამყაროს შესახებ. იზოლირებული და კონტროლირებადი გარემო თრგუნავს თვითგამოხატვის, თავისუფლების, ბედნიერებისა და დამოუკიდებლობის განცდას.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვების მენტალური მდგომარეობა, სხვადასხვა სახის ემოციური დარღვევები, რომლებიც ზემზრუნველობის და გადამეტებული კონტროლის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს.

ბავშვის ჯანსაღი ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი როლი უჭირავს მრავალფეროვანი თამაშების შესაძლებლობას, ნდობით აღჭურვილი მხარდამჭერი გარემო, რომელიც ავითარებს ბავშვის უნარებს და ინიციატივებს, აძლევს თვითგამოხატვის, სირთულეების გადალახვის, სიახლეების შეცნობის, სიხარულის და ბედნიერების განცდას. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად