Baby Bag

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს, ასე ის ნაკლებად იჭირვეულებს და ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს, ასე ის ნაკლებად იჭირვეულებს და ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს

ბავშვს უგემრიელეს და ჯანსაღ სადილს უმზადებთ, ის კი კვების პროცესში თამაშით ერთობა. თქვენ ამჩნევთ, რომ პატარას ხელები საჭმლით აქვს დასვრილი და მას ეს ძალიან მოსწონს. თუ ბავშვს საკვებით თამაში უყვარს, ნუ აღელდებით. ეს ბავშვის განვითარების თანმდევი მოვლენაა. რატომ არის საკვებით თამაში ბავშვისთვის სასარგებლო და აუცილებელი? ამ კითხვაზე პასუხს ჩვენს სტატიაში გაგცემთ.

  • საკვებით თამაში ბავშვებს კვებითი ჩვევების განვითარებაში ეხმარება

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ ხელები საჭმელში ჩაყოს და ითამაშოს. საბოლოოდ ის აუცილებლად მივა იმ დასკვნამდე, რომ საჭმელი პირთან მიიტანოს და მიირთვას. 8-11 თვის ასაკიდან პატარამ, შესაძლოა, გააპროტესტოს კიდეც კოვზით კვება და მოისურვოს, რომ საჭმელი საკუთარი ხელით მიირთვას. 18-24 თვის ასაკამდე ბავშვი კოვზს დამოუკიდებლად ვერ გამოიყენებს, მაგრამ ხელების დახმარებით კვებას ნამდვილად შეძლებს. გარდა ამისა, როდესაც ბავშვს საკვებით თამაშის ნებას რთავთ, მისი მოტორული უნარები სწრაფად იხვეწება და პატარა კოვზის დაჭერასაც მარტივად სწავლობს.

  • საკვებით თამაშის დროს ბავშვი ნაკლებად ჭირვეულობს და საჭმელს დაძალების გარეშე მიირთმევს

ბავშვები ხშირად ჭირვეულობენ, როდესაც საქმე საუზმის მირთმევას ან სადილობას ეხება. მათ არ მოსწონთ ის პროდუქტები, რომლებსაც მშობლები სთავაზობენ. თუ თქვენს შვილს საკვებით თამაშის ნებას დართავთ, ის ნაკლებად იჭირვეულებს. გარდა ამისა, ბავშვი ახალ პროდუქტებსაც სიამოვნებით დააგემოვნებს. როდესაც ხელი საჭმლით დაესვრება, პატარა უცნობ ტექსტურას და არომატს მარტივად შეიგრძნობს. მას სურვილი გაუჩნდება, რომ ახალ პროდუქტებს გემოც გაუსინჯოს.

  • საკვებით თამაში ბავშვის გონებრივ განვითარებას უწყობს ხელს

ბავშვის გონება ლექციების მოსმენის დროს არ ვითარდება. პატარები შერძნებებით სწავლობენ. რაც უფრო ახლოს ეცნობა ბავშვი საკვებს, რომელსაც მიირთმევს, მით მეტ ინფორმაციას იღებს მისი ტვინი. საკვებით თამაში ბავშვს ეხმარება ადრეული ასაკიდანვე ისწავლოს პროდუქტების ცნობა, იცოდეს მათი სუნი, გემო და დანიშნულება. ისეთი მიუღებელი ქცევებიც კი, როგორებიც არის საჭმლის იატაკზე დაღვრა ან თმების საკვებით მოსვრა, ბავშვს გამოცდილების მიღებაში ეხმარება. პატარები ხვდებიან, თუ რა შედეგი მოაქვს ამგვარ ქცევას.

  • თუ ბავშვს საკვებით თამაშის ნებას დართავთ, თავისუფალი დრო გამოგიჩნდებათ

მშობლებს საკუთარი თავისთვის დრო იშვიათად რჩებათ. ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, რომ საკვებით ითამაშოს. ამ დროს თავადაც მოახერხებთ, რომ გემრიელად დანაყრდეთ. როდესაც საკვებს მიირთმევთ და თქვენი შვილი ამას ხედავს, ის ჯანსაღი კვების პრინციპებსაც ეზიარება. პატარა შეეცდება მოგბაძოთ და თავადაც მიირთვას. ოჯახის წევრებთან ერთად კვება ბავშვების გონებრივ განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს. კვლევებით დგინდება, რომ მოსწავლეები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე ესწრებოდნენ ოჯახურ სადილებს, სკოლაში მაღალი აკადემიური მოსწრებით გამოირჩევიან.

მშობლებს არ აქვთ ვალდებულება, რომ ბავშვებს სამზარეულოში ქაოსის მოწყობის შესაძლებლობა ყოველდღიურად მისცენ. პატარებს საკვებით თამაშის ნება მაშინ დართეთ, როდესაც ამის შესაძლებლობა გექნებათ. ბავშვს მცირე ზომის ულუფა შესთავაზეთ, ამგვარად ზედმეტ არეულობას და ქაოსს თავს მარტივად დააღწევთ. ეცადეთ, შვილი თამაშის დროს ისეთი პროდუქტებით მოამარაგოთ, რომლებიც ავეჯზე მოუშორებელ ლაქებს არ დატოვებს, მაგ. პური, ყველი, კვერცხი.

ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისდამი მოთხოვნები უნდა გაზარდოთ. მას მაგიდასთან ქცევის წესები გააცანით და უფლება არ მისცეთ, რომ პროდუქტები ოთახში მიმოფანტოს. ვიდრე ბავშვი მცირეწლოვანია, მას საკვებით თამაშისას ზედმეტ შეზღუდვებს ნუ დაუწესებთ. ამგვარად მას კვებითი ჩვევების ჩამოყალიბებასა და ახალი უნარ-ჩვევების ათვისებაში ძალიან დაეხმარებით.

მომზადებულია ​kindercare.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად