Baby Bag

როდის არის ბავშვის ფეხის წვერებზე სიარული საშიში და რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ექიმს?

როდის არის ბავშვის ფეხის წვერებზე სიარული საშიში და რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ექიმს?

ბავშვები სიარულის სწავლისას ფეხის წვერებზე ხშირად დადიან. მოგვიანებით, როდესაც ისინი დამოუკიდებლად გადაადგილებას ახერხებენ, მიწაზე ტერფს სრულად დგამენ და თავისუფლად მოძრაობენ. მცირეწლოვანი ბავშვების უდიდესი ნაწილი იატაკზე ფეხის სრულფასოვნად დადგმას 3 წლის ასაკიდან იწყებს. მანამდე ისინი გადაადგილებისას ტერფს მთლიანად არ იყენებენ. თუ ბავშვი სამი წლის ხდება, მაგრამ ის მაინც ვერ ახერხებს სრულფასოვნად სიარულს და ტერფის მიწაზე დადგმას, მშობელმა დახმარებისთვის პედიატრს უნდა მიმართოს.

თითის წვერებზე სიარული, შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზით იყოს გამოწვეული. ერთ-ერთია ნევროლოგიური დაზიანებები, მაგ. ცერებრული დამბლა ან კუნთოვანი დისტროფია, რომელიც გენის მუტაციის შედეგად ვითარდება. როდესაც ბავშვს მსგავსი ტიპის დარღვევები აქვს, ის ვერ ახერხებს, რომ ტერფი გადაადგილებისთვის გამოიყენოს, რის გამოც იძულებულია თითის წვერებს დაებჯინოს და ისე იმოძრაოს.

ფეხის წვერებზე სიარულს ხშირად ორთოპედიული დეფექტებიც იწვევს, მაგ. ტერფის დეფორმაცია ან კალკანუსის აპოფიზიტი. ფეხის არეში სტრუქტურული ცვლილებები ბავშვს ხელს უშლის, რომ ფეხი მიწაზე ბოლომდე დადგას, რადგან ეს მისთვის ძალიან მტკივნეულია.

ზოგიერთი ბავშვი, რომელსაც ფიზიოლოგიურად შეუძლია ფეხი იატაკს ბოლომდე დააბჯინოს, ამჯობინებს, რომ თითის წვერებზე იაროს. როგორც წესი, ასეთ ბავშვებს სხვადასხვა ქცევითი თავისებურებაც ახასიათებთ. შესაძლოა, ისინი რიტუალურ ქცევას ხშირად ახორციელებდნენ ან გამოწვევებთან გამკლავებას უფრთხოდნენ. ასეთ შემთხვევაში, შესაძლოა, თითის წვერებზე სიარული აუტიზმის ან განვითარების დარღვევის მანიშნებელიც იყოს.

ხშირად ჯანმრთელი ბავშვებიც, რომლებსაც სამედიცინო ჩვენება არ აქვთ, ფეხის წვერებზე დადიან. ეს ჩვევაა და არა დაავადება. როდესაც ექიმი თითის წვერებზე სიარულის გამომწვევ ყველა შესაძლო სამედიცინო პრობლემას გამორიცხავს, ის აუცილებლად გეტყვით, რომ ბავშვს ჩვევაში აქვს ფეხის წვერებზე სიარული. ზოგიერთი კვლევით დგინდება, რომ ბავშვები სიარულის მსგავს ჩვევას მემკვიდრეობითაც იძენენ. აღმოჩნდა, რომ იმ ჯანმრთელი ბავშვების მშობლების დიდი ნაწილი, რომლებსაც თითის წვერებით გადაადგილება მოსწონთ, მცირეწლოვან ასაკში თავადაც ფეხის წვერებზე დადიოდა.

ჯანმრთელი ბავშვების 5-12 %-ს ფეხის წვერებზე სიარული ახასიათებს, თუმცა მედიკოსები გადაადგილების თავისებურების მიზეზის დადგენას დღემდე ვერ ახერხებენ. შესაძლოა, მიზეზი გენეტიკური იყოს. რამდენიმე კვლევით ასევე დადგინდა, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ფეხის ტერფის იატაკზე დადგმა უჭირთ, მეტყველების პრობლემებიც აქვთ, მათ მოტორული და სენსორული უნარების განვითარებაც უძნელდებათ.

ბავშვებს, რომლებსაც ჩვევაში აქვთ ფეხის წვერებზე სიარული წვივის კუნთები ეჭიმებათ. მათ დროსთან ერთად უფრო უჭირთ ქუსლის მიწაზე დადგმა და სპორტული აქტივობებით დაკავებისას ფიზიკურ ტკივილს განიცდიან.

ბავშვის იდიოპათიური სიარული, როდესაც მას ჩვევაში აქვს ფეხის წვერებზე დგომა, კონკრეტული საშუალებებით არ იკურნება. ამ შემთხვევაში საუკეთესო მკურნალი დროა. ბავშვი დროსთან ერთად დამძიმდება, მისი სხეულის მასა მოიმატებს, რის გამოც მას გაუჭირდება გადაადგილების ჩვეული სტილის ერთგულება.

ბავშვს ხშირად შეახსენეთ, რომ ტერფი სრულად დადგას იატაკზე, მას გაწელვის ვარჯიშები შეასრულებინეთ, ეცადეთ, შვილს შედარებით მძიმე ფეხსაცმელი ჩააცვათ, კარგია, თუ პატარას ორთოპედიული ფეხსაცმლით ატარებთ. როდესაც ბავშვს წვივის კუნთები მეტისმეტად ეძაბება და მას გადაადგილება უჭირს, შესაძლოა, ქირურგიული ჩარევა გახდეს საჭირო. არსებობს შემთხვევები, როდესაც ბავშვები ქირურგიული ჩარევის შემდეგ 13 წლის მანძილზე აგრძელებდნენ ფეხის წვერებზე სიარულს.

ფეხის წვერებზე მოსიარულე ბავშვების მშობლებისთვის მკურნალობის მეთოდებთან დაკავშირებით რჩევის მიცემა ექიმებსაც უჭირთ. მთავარია, რომ სამ წლამდე ასაკის ბავშვი, რომელიც თითის წვერებზე დადის, პროფესიონალს დროულად აჩვენოთ, რათა მკურნალობა და დახმარება დაგვიანებული არ აღმოჩნდეს.

მომზადებულია ​theconversation.com- ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად