Baby Bag

,,ზოგჯერ უმჯობესია ძველი სათამაშოები შევინახოთ და დროის გასვლის შემდეგ გამოვაჩინოთ'' - ფსიქოლოგი თამაშის დატვირთვასა და სათამაშოების მნიშვნელობაზე საუბრობს

,,ზოგჯერ უმჯობესია ძველი სათამაშოები შევინახოთ და დროის გასვლის შემდეგ გამოვაჩინოთ'' - ფსიქოლოგი თამაშის დატვირთვასა და სათამაშოების მნიშვნელობაზე საუბრობს
როგორ უნდა ავარჩიოთ სათამაშოები, რა დატვირთვა აქვს თამაშს და რა გავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე? - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა მარიამ ბასოშვილმა უპასუხა
.

- რა დატვირთვა აქვს ზოგადად თამაშს და რა გავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე?

- თამაში - ეს არის შეუცვლელი მოვლენა ბავშვის ცხოვრებაში. ნებისმიერი ბავშვისთვის თამაში არის სასიამოვნო, სახალისო და დადებითი ემოციების მომტანი. თამაშის დროს ბავშვის ისეთი უნარები ვითარდება როგორიც არის - მოტორული, კოგნიტური, სოციალური და ემოციური სფეროები. გამოდის რომ თამაში, ბავშვის განვითარებაში ერთ-ერთ მთავარ როლს ასრულებს, მეტიც, რაც უფრო მეტად ჯანსაღი ხასიათის თამაშებს თამაშობს ბავშვი, მას უფრო მეტად ჯანსაღი ფსიქიკა უყალიბდება. 

არსებობს სხვადასხვა სახის თამაშები. უნდა განვსაზღვროთ ესა თუ ის თამაში რა მიზანს ისახავს და რა შედეგი შეიძლება მოგვცეს. თუ გვინდა რომ ისწავლოს მან კონფლიქტების გადაჭრა, ისეთი თამაში უნდა შევთავაზოთ, სადაც ბარიერები შეხვდება და მის დაძლევას, გადალახვას ისწავლის. რაც უფრო მარტივად ახერხებს ბავშვი თამაშის დროს იყოს მოქნილი, თუნდაც სხვადასხვა პრობლემა უქმნიდეს წინააღმდეგობას, ის განვითარების შემდგომ პერიოდში უფრო მარტივად მოაგვარებს პრობლემებს.

- როგორ უნდა ავარჩიოთ სათამაშოები?

- სათამაშოს აუცილებლად აქვს მნიშვნელობა. ბავშვს უნდა შევთავაზოთ ის სათამაშო, რომელიც მისი ასაკისთვის იქნება შესაბამისი. მაგალითად, რაც სჭირდება 1-2 თვის ბავშვს, რა თქმა უნდა, იმას ვერ ვუყიდით 5 წლის ასაკში. სათამაშოს არჩევისთვის აუცილებელია მშობელმა იცოდეს, რომელ ასაკში რაზე უნდა გაამახვილოს ყურადღება. გარდა იმისა, რომ სათამაშოს ვარჩევთ იმის მიხედვით, რაც მოსწონს თავად პატარას, არამედ იმის გათვალისწინებითაც თუ რა უნარების განვითარებაზე გვინდა რომ ვიზრუნოთ. არსებობს სათამაშოები, რომლებიც ემსახურება მეხსიერებასა და ყურადღების განვითარებას, ზოგიერთი გათვლილია მათემატიკური უნარის განვითარებაზე, ზოგიერთი შემეცნებაზე და ა.შ.

- სათამაშო, რომელიც დღეს ძალიან პოპულარულია – იარაღი. უნდა უყიდოს თუ არა მშობელმა შვილს სათამაშო იარაღი?

- როგორც აღვნიშნე სათამაშოს ყიდვისას, მისი მიზანი და შედეგი უნდა ვიცოდეთ. რას აძლევს ბავშვს ესა თუ ის სათამაშო მშობელს კარგად გააზრებული უნდა ჰქონდეს. რატომ მაინც და მაინც იარაღი?! მშობელს თუ ვკითხავთ, იტყვის რომ მოსწონს ბავშვს და ძალიან უნდოდა, მაგრამ რა უარყოფითი შედეგები შეიძლება გამოიწვიოს ამაზე არ ფიქრობენ ან უბრალოდ ინფორმაცია არ აქვთ. დავიწყებ იქიდან, რომ მაგალითად, როდესაც გოგონა იწყებს თოჯინით თამაშს, თამაშობს ,,დედაშვილობანას" , ის სამომავლო პერსპექტივაში ხდება დედა. ანუ გამოდის რომ თამაშს არა მარტო განმავითარებელი ფუნქცია აქვს, არამედ ცხოვრებისეულ სიუჟეტებსაც მომავალ პერსპექტივაში გვიხატავს. რა ხდება კონკრეტულად იარაღის შემთხვევაში?! ყველამ კარგად ვიცით იარაღის დანიშნულება და მისი შედეგებიც. ბავშვი, რომელიც მუდმივად თამაშობს იარაღებით, იძახის: ,,გესვრი" ; ,,მოგკლავ"; ,,გაიქეცი"...და კიდევ უამრავი..ამ შემთხვევაში ის ხდება ნეგატიური თამაშის შედეგების მომსწრე და ამავდროულად მონაწილეც. რამდენიმე დღის წინ იყო ინფორმაცია თუ როგორ შეეწირა მოზარდი იარაღით თამაშს. რამდენად უღირთ მშობლებს როცა რისკზე მიდიან და იარაღებს ან სხვა მსგავსი ტიპის სათამაშოებს სთავაზობენ ბავშვებს არ ვიცი. ერთი რამ არის ცხადი, როდესაც ბავშვები თამაშობენ ნეგატიური სიუჟეტების მქონე თამაშებს, მათთან ვაწყდებით აგრესიას და იმპულსურობას. ნებმისმიერ შემთხვევაში იქნება ის უკვე თინეიჯერი თუ ზრდასრული არ უნდა გაგვიკვირდეს რაიმე ინციდენტის შესახებ, რადგან მას უკვე აქვს თამაშის დროს გამოცდილება სროლის, გაქცევის, სიკვდილის და ეს გადამწყვეტ როლს თამაშობს სამომავლოდ.

- რა სათამაშო უნდა ჰქონდეს პატარას ერთი წლის შემდეგ და რა ასაკიდან უნდა დაიწყოს მან ხატვა და ძერწვა?

- ერთი წლის შემდეგ სასურველია ჰქონდეს ფუნქციური და ასევე როლური თამაშისთვის სხვადასხვა ნივთები, ასეთია ხელის სათამაშოები, რომელსაც ზღაპრის დროს ძალიან კარგად იყენებენ მშობელებიც და ფსიქოლოგებიც. მნიშვნელოვანია ბავშვს ჰქონდეს წიგნები და ვასწავლოთ მათთან ურთიერთობა.ზოგიერთი მშობელი ჩივის, რომ წიგნების დახევა იცის მარტო ბავშვმა და არ აინტერესებს. ბავშვი ამ ასაკში მხოლოდ უნდა ათვალიერებდეს ნახატებს და რაც უფრო ადრე მიეჩვევა წიგნებთან ურთიერთობას, მით მალე ისწავლის როგორ უნდა გამოიყენოს ის. რაც შეეხება ხატვას და ძერწვას, ეს არის ბავშვისთვის თერაპიული შედეგის მომტანი. მშობელმა უნდა მისცეს საშუალება ბავშვს, რომ დაისვაროს, დაჩხაპნოს, გააკეთოს ფერებით ის რაც მას სურს. რა თქმა უნდა, მიეცით ამ დროს თავისი სივრცე და ნუ დატუქსავთ იმის გამო, რომ რაიმე სწორად ვერ გააკეთა. ფერები პირდაპირ კავშირშია ბავშვის ემოციებთან და რაც მეტ გასაქანს მისცემთ მის ფერებს, მით უფრო შეძლებს ბავშვი საკუთარი ემოციების ფურცელზე გადმოტანას და რეგულირებას. ძერწვაც თერაპიული ხასიათისაა და ასევე ძალიან კარგია მოტორიკისთვის, თვითშეფასებისთვის, ემოციებისთვის. 1 წლიდან უკვე შეიძლება, რომ დაიწყოს მშობელმა ზრუნვა საღებავებზე და საძერწ მასალაზე, რადგან ეს ორი პატარას განვითარებაში მნიშვნელოვნად დაეხმარება.

- რა სიხშირით უნდა ვუყიდოთ ბავშვს სათამაშო?

- ამ შემთხვევაში მშობლის საჭიროებები გასათვალისწინებელია, რამდენად აქვს საშუალება, რომ ხშირად შესთავაზოს სიახლეები ბავშვს. ბავშვებს მარტივად ბერზდებათ ერთი და იგივე სათამაშოები, ამიტომ ერთბაშად ყველაფრის ყიდვა რეკომენდირებული არ არის. ზოგჯერ უმჯობესია ძველი სათამაშოები შევინახოთ და დროის გასვლის შემდეგ გამოვაჩინოთ.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე 

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვს ექიმთან ვიზიტის ეშინია, პირველ რიგში, ფობიის გამომწვევი მიზეზი დაადგინეთ

თუ ბავშვს ექიმთან ვიზიტის ეშინია, პირველ რიგში,  ფობიის გამომწვევი მიზეზი დაადგინეთ

ბავშვების ნაწილს ექიმთან მისვლის ძალიან ეშინია. პედიატრთან ვიზიტისას ისინი ისტერიკას აწყობენ, ტირიან და შფოთავენ. ექიმების განსაკუთრებით მცირეწლოვან პატარებს და სკოლამდელი ასაკის ბავშვებს ეშინიათ. მიუხედავად ამისა, მშობლები შვილის პედიატრთან მიყვანაზე უარს ვერ ამბობენ, რადგან სავალდებულო ვაქცინაცია, შეუძლოდ მყოფი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმება და მისი განვითარების დონის შეფასება აუცილებელია. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როდესაც ბავშვს ექიმთან მისვლა აშინებს?

ბავშვის დახმარება თუ გსურთ, პირველ რიგში, გაარკვიეთ, რატომ ეშინია მას ექიმთან მისვლის. ბავშვების პედიატრთან პირველი შეხება ვაქცინასთან არის დაკავშირებული. ბავშვებს ექიმები იმიტომ აშინებთ, რომ მათ აცრების გაკეთების ეშინიათ. ბავშვის შიშს გაგებით უნდა მოეკიდოთ. ჰკითხეთ მას, რატომ ეშინია ექიმთან ვიზიტის და პასუხს ყურადღებით მოუსმინეთ. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ მისი გესმით.

ბავშვს კარგად აუხსენით, რატომ მიგყავთ ის ექიმთან. პატარები ექიმთან ვიზიტს ხშირად კოშმარულ სიზმრად წარმოისახავენ. თუ ბავშვს ნემსის ჩხვლეტა აშინებს, აუხსენით მას, რომ ექიმთან ვიზიტის დროს მას ვაქცინას ყოველთვის არ გაუკეთებენ და უმეტეს შემთხვევაში პედიატრის მონახულება მისთვის სავსებით უმტკივნეულო იქნება.

არასდროს მოატყუოთ ბავშვს, როდესაც ის ექიმთან მიგყავთ. არ დაუმალოთ მას, თუ რა ელოდება პედიატრის კაბინეტში. თუ ბავშვთან იცრუებთ, ის თქვენ მიმართ ნდობას დაკარგავს, ხოლო მისი შიში უკონტროლო გახდება. ბავშვს აუხსენით, რომ შესაძლოა, მას ნემსის ჩხვლეტა ეტკინოს, მაგრამ ეს მხოლოდ რამდენიმე წამს გაგრძელდება. ამ შემთხვევაში, ბავშვი შედარებით დამშვიდდება და პანიკაში არ ჩავარდება. მას მოლოდინი ექნება, რომ ტკივილი დიდხანს არ შეაწუხებს, რის გამოც ვაქცინაციის პროცედურას მარტივად გაუმკლავდება.

ვაქცინის გაკეთებამდე ბავშვი გაართეთ. მას წიგნები წაუკითხეთ, საყვარელი სიმღერა უმღერეთ, მულტფილმი ჩაურთეთ, დაუსვით სახალისო კითხვები. როდესაც ბავშვი ექიმთან მიგყავთ, მისი საყვარელი სათამაშო თან წაიყოლეთ, ასე თქვენი შვილის შფოთვას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ.

ბავშვს ისეთი წიგნები წაუკითხეთ, რომლებშიც ექიმები დადებით პერსონაჟებად არიან წარმოდგენილნი. თქვენს შვილს ექიმებზე დადებითი წარმოდგენა უნდა შეუქმნათ, რათა მას პედიატრთან ვიზიტისას პოზიტიური მოლოდინები ჰქონდეს.

ბავშვი ექიმთან ვიზიტის შიშს თუ გადალახავს, ის აუცილებლად დააჯილდოვეთ. ამ გზით თქვენი შვილი მიხვდება, რომ მისი მშვიდი ქცევა მოსაწონია და სწორია. ბავშვი საჩუქრის მიღების შემდეგ ექიმთან მომდევნო ვიზიტს უფრო მშვიდად შეხვდება და შიშის გადალახვაც გაუმარტივდება.

მომზადებულია​ theswaddle.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


წაიკითხეთ სრულად